سامانه پدافندی اسرائیلی باراک8 در خدمت امارات و اذربایجان

لانچر پرتاب هشت تایی سامانه باراک 8 در خدمت اذربایجان

مینا گلرو

باراک 8 یک سامانه دفاع هوایی موشکی است که یک همکاری مشترک میان هند و اسراییل است ولی در اذربایجان و امارات نیز خدمت میکند

این سامانه در اصل از نسخه باراک 1 توسعه یافته و از برخی ضمینه کاملا مشابه پدر خود میباشد هرچند که جستجوگر های موشک پیشرفته تر شده اند و دامنه برد موشک هم گسترش یافته است

موشک توسط کمپانی رافائل بعنوان پیمانکار اصلی و شرکت البیت سیستم بعنوان پیمانکار فرعی و در نسخه هندی علاوه بر دوشرکت اسرائیلی کمپانی باهارات داینامیکز بعنوان پیمانکار فرعی دوم ساخته شده

کارشناسان نسخه های جدیدتر این سامانه را کاملا قابل قیاس و حتی برتر از سامانه ریم -162 ESSM میدانند و در حال حاضر در میان سامانه های موجود این سیستم را جزو برترین ها قرار میدهند نسخه دریایی از حداقل برد درگیری 500 متر برخوردار است و قادر است هر هدفی را از این فاصله به بعد رهگیری و مورد اصابت قرار دهد

دیگر ویژگی برجسته این سامانه قیمت مناسب ان در قیاس با سامانه های برد بلند موجود است هزینه تمام شده هر سیستم بصورت کامل شامل لانچرهای پرتاب کننده ، سیستم کامل رادار و رایانه و هزینه نصب جمعا 24 میلیون دلار برآورد گردیده است

این موشک نخستین بار در سال 2010 آزمایش شد و تست های آزمایشی را با موفقیت طی نمود در ان زمان این سامانه با نام باراک‌ 2 معرفی و شناخته میشد هند بزرگترین مشتری این سامانه بوده که طی 3 قرارداد در نوامبر 2009 یک قرارداد 1/1 میلیارد دلاری بعنوان سهم مشارکت در پروژه و همچنین تعدادی سامانه زمین پرتاب ، در ماه مه سال 2017 یک قرارداد 680 میلیون دلاری برای نسخه های دریایی سامانه و در سپتامبر 2018 قراردادی به مبلغ 1/28 میلیارد دلار برای سیستمهای زمین پایه بسته است پس از هند اسراییل با خرید 8 سیستم دریاپایه در یک نوبت و سفارش 4 سیستم جهت شلیک از سیلوهای چند منظوره ناوهای ساعر 6 سفارش اسراییل بوده

تولید عملیاتی

تولید عملیاتی این سامانه از سال 2017 آغاز شد و سه کشور هند ، اسراییل و جمهوری آذربایجان تابحال اقدام بخدمت گرفتن این سامانه نموده اند هرچند کشورهای دیگری هم در شرف خریداری سیستم هستند

موشک باراک 8 نسخه عملیاتی سلاح نخستین بار در سال 2016 در آذربایجان شلیک شد و از جدیدترین کاربران آن میتوان به لهستان اشاره کرد که در حال بررسی موشک باراک 8 جهت نصب نسخه دریایی آن در شناورهای جنگی خود و دو کشور آلمان و کلمبیا هم درحال بررسی سیستم هستند که خرید آلمان ظاهرا برای نصب در شناورهای خود قطعی است

در سال 2022 تصاویری ماهواره ای از لانچر پرتاب و رادار این موشک در یک سایت در امارات منتشر شد

مشخصات موشک باراک 8

باراک 8 یک موشک هدایت شونده باطول 4/5 متر است و قطر موشک در حالت عادی 225 میلیمتر است ولی با تقویت کننده ها عرض موشک به 540 میلیمتر میرسد ( عزیزان میتوان گفت قطر موشک در بخش فوقانی 225 میلیمتر است ولی در بخش تحتانی 540 میلیمتر است و هنگامیکه باله های موشک باز میشود به 940 میلیمتر میرسد

پیشرانه موشک یک موتوردوپالسی دو زمانه مجهز به نازل بردار رانش است که موشک را به حداکثر سرعت 2 ماخ میرساند

برد درگیری برای این موشک تقریبا 70 کیلومتر است و سقف ارتفاع درگیری 16000 متر است و مسلح به یک سر جنگی 60 کیلوگرمی است

کلاهک موشک از نوع شدید الانفجار برخورد مستقیم و مجاورتی است نسخه های جدیدتر این موشک از نظر برد ارتقا یافته و به 100 کیلومتر رسیده است موشک از سیستم هدایت شونده راداری برخوردار است که به شیوه رادار فعال پس رسیدن به برد رادار خود کاملا مستقل دست به اسکن محدوده زده و‌پس از کشف هدف به ان حمله میکند

ویژگی برجسته موشکهای باراک 8 قدرت مانور فوق العاده موشک است که به یمن بهره بردن از کنترل بردار رانش در کنار بالک های هدایت توان بالایی دررهگیری هدف در فاز نهایی به موشک داده و تقریبا فرار از دست موشک با اتکا به چرخش های ناگهانی و قدرت مانور هواگرد تقریبا غیر ممکن است

باراک 8 در برابر طیف گسترده ای از اهداف اعم از هواپیماهای جنگنده ، بالگردها ، موشک های کروز و موشک های ضد کشتی میتواند عمل کند و ویژگی بارز دیگر موشک توان درگیری همزمان با 8 هدف متفاوت است که در هنگام حملات گروهی دشمن بسیار حائز اهمیت است در این شرایط سامانه اقدام به رهگیری اهداف میکند و بسرعت انها را دسته بتدی میکند و بسرعت 8 موشک موجود در آتشبار را پرتاب میکند رایانه بصورت همزمان 8 موشک را بسمت 8 هدف هدایت میکند و زمانی که هدف به برد رادار موشک‌رسید موشک دست به عملیات مستقل بدون دریافت پشتیبانی زده و اقدام به رهگیری و انهدام هدف میکند برد رادار موشک 25 تا 30 کیلومتر است

شرگت رافائل ویژگی های این سیستم را به این شرح توصیف میکند

سامانه پدافندی با قابلیت میانبرد و دوربرد

ارتباط ایمن دو طرفه

دارای جستجوگر رادار فعال

ایجاد پوششی 360 درجه و کامل

پیشرانه ، باویژگی عدم ایجاد شعله و دود که باعث افشای مسیر حرکت موشک شود

مجهز به کنترل بردار رانش

دارای پیشرانه دو پالسی

شلیک از سیلوی عمودی

توان هدایت و حمله همزمان به اهداف بصورت جمعی

دارای توان ضد بالستیک

قابلیت دفاع نقطه ای

توان جنگ شبکه محور

به اشتراک گذاری اطلاعات با سایر واحدها

هر سیستم‌کامل شامل یک سبستم رادار کشف و‌هدایت موشک ، سیستم آتشبار که دارای 8 کپسول حمل موشک است و یک ایستگاه فرماندهی است

لانچرر آتشبار دارای 8 سلول پرتاب است که پیکر بندی ان در دو دسته 4 عدد روی کامیون و یا تریلر کشنده نصب شده است در کل تمامی اجزای سیستم را میتوان روی یک خودروی 8×8 نصب نمود

سیستمهای درخدمت آذربایجان خود کششی هستند ولی سیستمهای در خدمت هند بر روی یک تریلر یدک شونده نصب گردیده است

این نسخه زمینی از رادار ELM-2084 استفاده میکند که یک رادار ارایه فازی فعال سه بعدی با برد 250 کیلومتر است که میتواند 1100 هدف را تعقیب کند و در باند اس کار میکند. این رادار روی سامانه اسپایدر وگمبد اهنین نیز نصب است. این سامانه توسط اذربایجان خریداری شده است

در حال حاضر هند دارای 5 هنگ از سیستم زمین به هوا است که هر هنگ از 10 سیستم کامل موشکی برخوردار است که تا بحال هند 40 سیستم کامل بهمراه 200 تیر موشک تحویل گرفته است

در 23 نوامبر 2020 هند برای اولین آزمایش از ناو شکن کلکته موفق به هدف قرار دادن یک فروند پهپاد بنشی شد تمامی مسیر ماموریت از لحظه پرتاب تا فاز اصابت توسط رادارهای مختلف و ابزار الکترواپتیکو کنترل میشد

تصوری از لانچر پرتاب سامانه باراک..سمت راست نسخه برد بلند با بوستر کمکی و سمت چپ نسخه با برد 70 کیلومتر و بدون بوستر کمی

لانچر پرتاب بصورت 8 سیلوی عمودی است که پس از شلیک از لانچرها بسمت بالا حرکت میکند و پس از اندکی فاصله گرفتن از لانچر بسمت هدف حرکت میکند و پوشش 360 درجه را فراهم میکند

هر آتشبار 8 موشک آماده شلیک دارد که تمامی این موشک ها ظرف 20 ثانیه میتوانند شلیک‌شوند

به دلیل اینکه موشکهای دفاع هوایی با هدایت راداری در برد بیش از 20 کیلومتر از ظریب موفقیت کمی برخوردارند ( از هر 5 شلیک یکی از انها موفق است و کارشناسان در برد های بالا درصد شکار به شلیک را ۵ به ۱ میدانند ) به همین دلیل اسراییل نسخه فروسرخ باراک 8 را هم معرفی نموده است

آذربایجان از نسخه زمین پرتاب موشک باراک 8 بهره میبرد که بر روی یک کامیون ماز 7301 ساخت بیلاروسی نصب گردیده که یک کامیون نظامی 8×8 است و بعنوان یک حامل جهت سلاحهای مختلف توسعه یافته است

تصایوری از سایت رادار و لانچر پرتاب باراک8 در امارات

نسخه های مختلف

نسخه باراک‌2 : این نسخه ، نمونه آزمایشی است که در سال 2010 توسعه یافت و نسخه آزمایشی سلاح بحساب می امد و برای تست های آزمایشی توسعه یافت و بسیار مشابه باراک 1 بود

نسخه باراک 8 : این نسخه در سال 2017 تولید شد و اولین نسخه تولید عملیاتی موشک بود در این نسخه برد درگیری 70 کیلومتر بود و از هدایت رادار فعال برخوردار بود

نسخه باراک‌8 بی

این نسخه یک ارتقا بر روی نسخه اولیه بود و برد درگیری به 100 کیلومتر افزایش یافت این نسخه علاوه بر هدایت رادار فعال دارای یک نسخه فروسرخ هم بود نسخه های در خدمت آذربایجان از این نسخه است

نسخه باراک 8 ایی – آر

این نسخه از نظر ظاهری قطر بزرگتری نسبت به نسخه های پیشین دارد زیرا موشک دارای تقویت کننده های بزرگتری است و پیشرانه قدرتمندتری هم دارد طول این نسخه 6 متر است که 1/5 متر از نسخه های پیشین بزرگتر است و برد درگیری به بیش از 150 کیلومتر افزایش یافته و یک موشک برد بلند است ، آذربایجان بتازگی اقدام به خرید این نسخه کرده است

نسخه باراک 8 MR-SAM

این سیستم از قابلیت سورفاس تو ایر برخوردار است و برای نیروی هوایی هندوستان توسعه یافته است

این سیستم برای جایگزینی تجهیزات قدیمی دفاع هوایی ساخت اتحاد جماهیر شوروی بخدمت گرفته شده این سیستم بر اساس یک نیمه تریلر کشنده ساخته شده و از موشکهای باراک‌8 بهره میبرد

نسخه LR-SAM

نسخه دریایی سامانه است که بیش از 100 کیلومتر برد دارد و برای شناور های نیروی دریایی هندوستان توسعه یافته و در حال حاضر بر روی 3 ناوشکن کلاس کلکته نصب گردیده همچنین برای نصب روی ناو هواپیمابر ای ان اس ویکرانت و ناو هواپیمابر جدید هند که محصول پروژه ویشکاپاتام است نیز در نظر گرفته شده و البته در فاز دوم روی دیگر شناور های هند 7 ناو کلاس شیوالیک نیز نصب میشود

نیروی دریایی اسراییل نیز سیستم مشابهی را برای نصب روی شناورهای کلاس ساعر 5 و ساعر 6 در نظر گرفته است نسخه در خدمت اسراییل که بر روی ساعر 6 نصب میشود از لانچرهای سلولی عمودی چند منظوره شلیک میشود این سامانه ابتدا روی شناور INS LAHAV نصب شدکه از شناورهای کلاس ساعر 5 است ولی در ادامه تمامی شناورهای ساعر 5 و 6 به این موشک مسلح میشوند نیروی دریایی اسراییل اعلام کرده در حال بررسی هماهنگ کردن سیستم با ناوهای کلاس ساعر 4/5 هم هست که در صورت هماهنگ کردن سیستم و امکان نصب ان یونان هم ابزازز علاقه کرذه بر روی ناو های خود از این کلاس نصب کند

نسخه زمین پرتابLRSAM

این نسخه دارای لانچر زمینی کامیون سوار است که هر اتش بار دارای سه تا چهار لانچر هر لانچر دارای هشت موشک است و توسط یک رادار ایی ال 2084 برای کشف و درگیری پشتیبانی می شود

باراک ایی- ار رهگیر

این نسخه یک نسل جدید از سامانه باراک است که در سال2020 ازمایش شد.این نمونه دارای موشکی جدید با بالچه های از نوع طراحی شده برد 150 کیلومتر است که برای مقابله با موشک بالستیک تاکتیکی و یا برد متوسط توسعه یافته است و از همان لانچر و باراک8 شلیک شده و با همان رادار هدایت میشود. این نسخه نیز در دو نسخه باراک رهگیر و باراک ایی ار رهگیر ساخته شده که دارای برد 70 و 150 کیلومتر به ترتیب است .جزئیاتی از ارتفاع درگیر این نسخه منتشر نشده