تانک

تانک چلنجر1

تانک چلنجر1

در دهه 1960 میلادی  انگلستان دست به توسعه تانک چیفتن زد. چیفتن تانکی با توپی قوی ولی زره و موتور ناکارامد بود. شاه ایران در دهه 1970 میلادی  با در نظر گرفتن رشد توان زرهی ارتش عراق به دنبال تانکی برای مقابله   با تانک تی  62 میگشت که به خدمت عراق در امده بود از این رو خواهان دریافت چیفتن شد.شاه از بسیاری از مشکلات چیفتن با خبر بود و قرار بود در اواخر دهه 1350 شمسی  چیفتن ها از  ناحیه زره و سیستم اتش و موتور ارتقا یافته و با کد شیر 1 شناخته شوند

در ادامه ایران خواهان ارتقاء سنگینتر چیفتن شد که برنامه شیر 2 به وجود امد . شیر دو قرار بود نسخه پیشرفته ای از شیر 1 باشد که با ارتقا چیفت های قبلی و احتمالا خرید نسخه های نو به دست می امد  و از زره  و سامانه اتش مدرنی استفاده کند ولی با  انقلاب اسلامی در ایران این برنامه رها شد و هرگز ایران نه به شیر یک و نه به شیر دو رسید

برای اشنایی با تانک چیفتن اینجا را کلیک کنید

برنامه شیر 2 شامل تحقیق روی زره جدید بود که با نام زره چابهام شناخته می شد که شامل یک زرهی ترکیب از مواد مختلف برای افزایش مقاومت زره ای بدون افزایش شدید  وزن بود. اگرچه حکومت شاه سقوط و ایران  به شیر 2 نرسید ولی انگلستان که به دنبال تانکی برای جایگزین چیفتن میگشت دست به ادامه این برنامه زد و تانک جدید در سال 1983 با نام چلنجر1 وارد خدمت شد(شیر 1 نیز به اردن تحویل داده شد . در واقع چیفتن های اردنی به شیر 1 ارتقا یافتند)

چلنجر1 یک تانک ام بی تی با وزن 62 تن در حالت سبک و 70 تن در حالت  سنگین است که دارای  طول 11 متر می باشد و از چهار خدمه بهره می برد

راننده در جلوی تانک در مرکز قرار داشت که  دارای  یک دریچه در بالای سرش بود که توسط زره جلوی بدنه در دو طرف  پوشش داده شده بود و برای  مواقعی که از درون تانک به بیرون نگاه میکرد دارای یک پیرسکوپ  بزرگ رو به جلو بود که دارای سامانه دید در شب نیز بود

چلنجر1

فرمانده ، توپچی و گلوله گذار درون  برجک قرار داشتند. فرمانده و توپچی در سمت راست برجک قرار میگرفتند. فرمانده کمی عقبتر و بالاتر از توپچی قرار داشت . بالای سر ان یک دریچه بود که فرمانده و توپچی از ان درون تانک وارد می شدند و دور تا دور دریچه دارای پیرسکوپ های ساده برای یک نگاه سریع به بیرون بود ولی برای دید بهتر جلوی دریچه  یک سایت با توان درشت نمایی 5 ایکس داشت . این سایت دارای  سامانه دید حراتی نسل دوم بود که نیازی به نور افکن  فروسرخ نداشت ولی از انجایی که برجک قبل از این سیستم  ساخته شده بود محل این نورافکن  تعبیه شده بود که در سمت را برجک  به شکل یک جعبه بود که البته خالی بود زیرا سامانه دید حرارتی نسل دوم نیازی به نورفاکن  فروسرخ نداشت

توپچی برای هدایت اتش  از یک رایانه اتش بالستیک ساخت مارکونی بهره می برد  و دارای  یک پیرسکوپ  روی برجک با توان درشت نمایی 10 ایکس و میدان دید 8.5 درجه است و از یک مسافت یاب لیزری  با برد 10000 متر بهره می برد. همچنین  سایت دارای  یک  چشمی دید شبانه نسل دوم است. این تانک توان اتش موثر در روز تا برد 2500 متری و در شب تا 1500  متری  را داشت و حتی طی جنگ خلیج فارس رکورد شکار 4700متری در روز  داشت . سیستم اتش  این تانک  در دهه 1980 یکی از بهترین سامانه های اتش در زمینه برد اتش  و در شب و روز بود و دقت بسیار بالای داشت .گلوله گذار نیز داری پیرسکوپ  خود بود که تا یک ایکس زوم میکرد. گلوله گذار در سمت چپ برجک قرار داشت و مهمات در دو بخشی یکی پشت سر راننده و دیگری در پشت برجک  ذخیره می شد

چلنجر1 بالا و چیفتن پایین

چلنجر1 دارای یک موتور دیزل 1200 اسب بخاره  12 سیلندر بود که رانش به وزن 17 تا 19 اسب بخار بر تن را بسته به وضعیت بارگیری فراهم میکرد. این موتور کارایی بسیار بهتری نسبت به موتور پردردسر(بی مصرفه) ال60 چیفتن داشت و نتنها رانش به وزن بیشتر فراهم میکرد بلکه مشکلات  فنی  ال60 را نیز نداشت . اگرچه در همان زمان لئوپارد2 و ابرامز موتور 1500 اسب بخاری داشتند ولی موتور قدرت کافی را فراهم میکرد. این تانک می توانست  به سرعت 56 کیلومتر بر ساعت در جاده برسد و برد ان 550 کیلومتر بود

سلاح اصلی  چلنجر1 توپ ال11 ای5 است(L-11A5). این توپ روی چیفتن نیز نصب  شده بود البته نسخه به کار رفته در چلنجر1 ارتقا یافته بود و مهمات های را شلیک میکرد که چیفتن از ان بی بهره بود. توپ ال11  یک توپ 120 م م بود و برخلاف اکثر توپهای هم دوره خود مانند 120 م م رایمتال و یا 125 م م روسها خان  دار بود که باعث افزایش دقت میشد اگرچه روی عمر لوله تاثیر داشت

توپ1.7 تن وزن و دارای  طول لوله 6.8 متر بود و از یک فشار شکن در میانه لوله بهره می برد. این توپ دارای گلوله گذاری دستی بود و خرج پرتاب از مهمات هم جدا بود و سرعت اتش  ان پاینتر از انواع 120 م م بود که روی تانک دیگری چون لئوپارد 2 و ابرامز نصب بود.  سرعت اتش  این توپ5 تا 6 گلوله بر دقیقه  به شکل عملی بود  و میتوانست  مهمات های انرژی جنبشی   با توان  نفوذ  در 530 م م زره و یا انواع  خرج گود با توان نفوذ  در 550 م م زره ویا انواع مهمات انفجار قوی را نیز حمل کند. این توپ دقت و قدرت بسیار خوبی داشت و کارایی کلی ان از  توپ125 م م روسها برتر و با توپ120 م  المانی ال44 برابر بود

توپ میتواند زاویه  خود را تا  مثبت 20 درجه و منفی 10 درجه  تغییر دهد و برد نهایی ان تا 11000 متر نیز میرسد که برای پشتیبانی اتش  بود. تانک در مجموع 64 گلوله را حمل میکرد که بخشی از ان در پشت برجک برای شلیک گلوله دم دست گلوله گذار بود و باقی در پشت سر راننده قرار داشت

به غیر  از این تانک دارا یک مسلسل 7.62 م م هماهنگ با توپ اصلی و یک در بالای  سر برجک   بود که توسط فرمانده شلیک میشد اگرچه میشد بالای  دریچه گلوله گذار نیز یک مسلسل نصب کردکه در مجموع  4000 گلوله 7.62 م م نیز حمل میکرد

زره چلنجر1  زره مشهور چابهام است که برای شیر 2 طراحی شد. این زره  فرمول  سری دارد ولی ترکیب از  فولاد، کولار،کربن  و لاستیک است. زره از جلو برجک شیب خوبی دارد که خود تاثیر زیادی در کاهش اثر  مهمات ها مختلف دارد .میزان حفاظت زرهی چلنجر1  در جدول زیر امده است

جلوی بدنه پایین در برابر مهمات خرج گود 800 م م
جلوی بدنه بالا  در برابر مهمات خرج گود 800 م م
جلوی بدنه پایین در برابر مهمات انرژی جنبشی 450 م م
جلوی بدنه پایین در برابر مهمات انرژی جنبشی 550 تا 600 م م
جلوی برجک در برابر مهمات خرج گود 970 تا1120 م م
جلوی برجک در برابر مهمات انرژی جنبشی 590 تا 620 م م

همچنین  چلنجر را می شد به زره کامپوزیت ماژولار  در دو طرف بدنه و جلوی بدنه تجهیز کرد که میزان مقاومت زره را افزایش میداد و حتی در برخی تصاویر به زره قفسه ای ضد راکت در عقب و پشت برجک و تانک دیده شده  است . همچنین تانک دارای پنج لوله نارنجک انداز در هر سمت برجک در مجموع  ده نارنجک انداز دود زا است

در مجموع 420 عراده چلنجر1 ساخته شد . این تانک اولین حضور عملیاتی خود را در جنگ اول خلیج فارس1 در سال 1991 تجربه کرد . دو هنگ زرهی از تیپ 7 زرهی با این تانک به در الجبیل عربستان منتقل شدند که بلافاصله مجهز به زره واکنش دهنده در دو طرف بدنه شدند. نگرانی عمده عدم امادگی کامل یگان بود زیرا منطقه بسیار هوایی گرمی داشت و عملا هم22 درصد نیروها به شکل عملیاتی دردسرس نبودند از این روی تانک های بیشتری را به منطقه اعضام کردند . در مجموع 100 جلنجر 1 به منطقه اعضام شد که  تحت امر سپاه تفنگدار  امریکا قرار گرفتند و قرار شد نیروی های عراقی  در مرز کویت  و عربستان را پاکسازی کنند . با شروع عملیات انها وارد نبرد شدند و دو تیپ عراقی شامل یک تیپ زرهی و یک تیپ مکانیزه  را و 200 تانک نفربر و خودرو را نبود کردند بدون اینکه تلفاتی به انها وارد شود و تنها چند برخورد موشک ضد تانک بدون هیچ نفوذی گذارش شد

چلنجر1 در جنگ اول خلیج فارس

از انجای که انگلستان به دلیل عدم اشنایی با تی 72 ام نگران توانایی این تاتک بود تانکها را به مهمات اورانیومی  L26A1 مجهز کرده بود هر تانک 12 گلوله حمل میکرد ولی در نهایت  در محدود درگیری های بین چلنجر1 و تی 72 ام ، هیچ مشکلی پیش نیامد و همگی انها شکار شدند. در مجموع 300 تانک  توسط چلنجر بدون هیچ تلفاتی شکار شدند و حتی یک شکار بیاد ماندی با یک مهمات انرژی جنبشی  از فاصله 4700 متری بر ضد یک نفربر عراقی را نیز به جا گذاشت

جلنجر 1 در سال 2001 از خدنمت خارج شد و جای خود را به چلنجر2 داد

تنها مشتری  خارجی این تانک با وجود همه شایستگی های این تانک،  اردن بود . تین  تانک در زمان خودش هم نسبت به دیگر تانک های  غربی گران بود و از طرفی وجود تعداد زیادی لوپارد2 دست دوم در بازار جهانی  که متعلق به کشورهای هلند و المان بود مانع فروش این تانک شد(البته لئوپارد تانک بهتری هم بود) . اردن  288 چلنجر1 به شکل دست  دوم بین سال 1999 تا 2001 و 104 عراده  دیگر بین سال های 2002 تا 2004  را تحویل گرفت که  مجموع انها عدد 392  عراده می شود که همچنان انها را با ارتقا در سامانه اتش در خدمت دارد

چلنجر1 اردنی

سئوالات و نظرات خود را می توانید  با مدیریت سایت با ایمیل jangaavaran@YAHOO.COM  در میان بگذارید

مشخصات

وزن ۶۲ تن
طول ۱۱.۵ (با لوله در جلو)
عرض ۳٫۵۱ متر
ارتفاع ۲٫۹۵ متر
خدمه ۴ نفر
زره چوبام
تسلیحات
اولیه
توپ خان‌دار ۱۲۰ میلی‌متری ال۱۱آ۵
۶۲ گلوله
تسلیحات
ثانویه
۲ تیربار ۷٫۶۲ م‌م ال۸آ۲ و ال۳۷ (هم‌محور و روی برجک)
۴ هزار گلوله
موتور موتور دیزلی رولزرویس سی۱۲
۱۲۰۰ اسب بخار
قدرت/وزن ۱۹٫۳۵
برد
موثر
۴۵۰ کیلومتر (جاده)
سرعت جاده: ۵۶ کیلومتر در ساعت

گرداوری: عبدالحمید تارخ

منابع

http://www.tanks-encyclopedia.com/coldwar/UK/FV-4030_Challenger-I.php

https://en.wikipedia.org/wiki/Challenger_1

نوشته های مشابه

همچنین ببینید

بستن
دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن