پدافند هوایی

پدافند برد کوتاه تور ام 1 و تور ام 2

پدافند برد کوتاه تور ام 1 و تور ام 2

پدافند برد کوتاه تور ام 1 و تور ام 2

گردآوری و ترجمه : مهدی زمانی

حفاظت از آسمان شهرها ، مناطق استراتژیک و نظامی همواره بحث مهم و حساسی در زمینه نظامی کشورهای مختلف است. به همین منظور انواع سیستم های پدافندی در قالب بردهای گوناگون و با قابلیت های مختلف به منظور مقابله با پرنده های متجاوز توسعه یافته اند. همانطور که می دانید اکثرجنگنده ها و بالگردها برای انجام ماموریت خود می بایست در ارتفاع پایین و یا میانی آسمان پرواز کنند و از این رو غالب سیستم های پدافندی برای مقابله با تجهیزات پرنده در این سطح ها توسعه می یابند.

تور ام 2
تور ام 1.در تصویر  رادار روب برجک با قابلیت گردش 360 درجه رادار جستجو و رادار نصب شده جلوی برجک رادار هدایت اتش است

تور ام یک یک سامانه پدافندی مدرن روسی است که ناتو آن را با نام سام-15 می شناسد، توسعه این سامانه از دهه 70 میلادی آغاز شد، در واقع تور ام یک به عنوان جانشینی برای سامانه پدافندی سام-8 بود. طراحی این سامانه جدید به موسسه طراحی Almaz-Antey واگذار شد،البته موسسات دیگری نظیر IEMZ Kupol و Metrowagon نیز در طراحی این سامانه شرکت داشتند. طراحی این سامانه به زمان زیادی نیاز داشت زیرا که این موسسه نه تنها باید یک سامانه پدافندی زمین پایه را طراحی می کرد، بلکه طراحی مدل دریاپایه این سامانه نیز در دستور کار بود. توسعه این سامانه از 4 فوریه سال 1975 میلادی آغاز گشت و پس از سپری شدن مراحل آزمایش سامانه زمین پایه این سیستم پدافندی در طی سالهای 1983 و 84 میلادی، این سامانه پدافندی از 19 مارس سال 1986 میلادی به خدمت در آمد.

طراحی سیستم دریاپایه این سامانه پدافندی به درازا کشید و پس از انجام دادن چندین تست در سال 1986 میلادی، این سامانه نیز در نهایت در سال 1989 میلادی عملیاتی شده و برو روی برخی از ناوهای روسی از جمله ناوچه گریشا و نبرد رزم ناو کیروف نصب گردید.

بدین ترتیب سیستم زمین پایه این سامانه با نام تور ام یک و سیستم دریاپایه این سامانه با نام SA-N-9 وارد عرصه عملیاتی شدند.هر یک از سیستم های تور ام یک شامل یک خودروی زرهی جهت جابجایی، یک رادار جستجوگر، یک رادار تک پالسی جهت کشف و انهدام اهداف و تسلیحات است.

تصویری از سیلو نسخه دریایی تور ام1 بر روی ناوشکن ادلیو

شاید بتوان گفت که ویژگی اصلی تور ام یک که باعث برتری این سامانه روسی نسبت به هم رقیبان خود شده است، وجود تحرک و زمان کم برای آماده سازی سامانه برای شناسایی و انهدام اهداف است.خودروی حامل این سامانه با داشتن 34 تن وزن و با بیشینه سرعت 65 کیلومتر در ساعت می تواند این سامانه را در ظرف مدت کوتاهی در چند نقطه جابجا کند که باعث ناتوانی تشخیص دشمن در مکان صحیح سامانه و در نهایت غافلگیری پرنده های متخاصم می شود. در واقع تحرک برای یک سامانه پدافندی در میدان جنگ یک مزیت محسوب می شود، اکثر سیستم های پدافندی موجود در کشور برای جابجا شدن نیاز به یک خودروی کمکی دارند که این باعث کند شدن حرکت آنها خواهد شد ولی تور ام یک به علت اینکه تمام تجهیزات مورد نیاز خود (نظیر رادار و تسلیحات) را در یک خودروی زرهی حمل می کند، می تواند به راحتی و به سرعت جابجا شود.

خودرو زرهی حامل این سیستم پدافندی GM-569 نام دارد، این خودرو 7.5 متر طول و 3.3 متر عرض دارد و ارتفاع این سامانه نیز به 5.1 متر می رسد، هر خودرو سه خدمه را برای کنترل خودرو و مدیریت سامانه با خود حمل می کند، که لازم به ذکر است که این خدمه از آسیب هایی نظیر حملات شیمیایی و بیولوژیکی در درون خودرو در امان هستند. لازم به ذکر است که خودروی حامل این سامانه پدافندی، یک خودروی شنی دار است که حمل و نقل سامانه را در انواع محیط ها آسان کرده و باعث جابجایی سریع سامانه تور ام یک در منطقه نبرد می شود.

tor m 1
tor m2

جالب است بدانید که تور ام یک حتی قادر است در هنگام حرکت نیز اقدام به شلیک موشک به سمت هر گونه جنگنده در ارتفاع پایین، پهپادها، بالگردها، موشک های کروز و تسلیحات هدایت شونده کند. پس از قفل راداری بر روی اهداف در هنگام حرکت تنها 10 ثانیه تا پرتاب اولین موشک فاصله است و این به معنای آن است که احتمال گریز از چنگ این سیستم روسی تقریبا غیر ممکن است ! آماده سازی این سامانه برای شناسایی اهداف به صورت ثابت تنها دو دقیقه به درازا می کشد و همچنین آماده سازی آن برای حرکت نیز به همین مقدار زمان احتیاج دارد. این سامانه در حالت ثابت قادر است پس از ایجاد قفل راداری بر روی هدف تنها پس از 3 الی 4 ثانیه اقدام به شلیک اولین موشک خود کند. هدف از جایگزینی سام-15 با سامانه سام-8 نه تنها بروزرسانی تجهیزات جدید بود بلکه تمرکز روسها بیشتر بر روی هدف قرار دادن انواع تسلیحات هدایت شونده در فاز نهایی پروازشان بود، این بدین معنی است که تور ام یک می تواند یک سپر ضد تسلیحات هدایت شونده بر علیه دشمنان ایجاد کند.

سیستم پرتاب موشک های این سامانه نیز بسیار جالب است، پرتاب موشک های این سامانه به صورت سرد انجام می گیرد. پرتاب سرد به این معنی است که موشک ها هنگامی که آماده پرتاب می شوند، از کپسول خود خارج شده و تا ارتفاع 20 متری به بالا پرتاب می شوند، در این حین و قبل از روشن شدن موتور موشک، یک سیستم کنترل واکنشی فعال شده و زاویه موشک را برای رفتن به سمت هدف تعیین می کند و پس از آن موتور موشک که V-12 نام دارد فعال شده و موشک را با سر جنگی 15 کیلوگرمی به سمت هدف هدایت می کند. وزن هر یک از موشک های تور ام یک که 9M330 نام دارند، برابر 167 کیلوگرم است و با وجود اینکه این موتور به موشک قدرتی برابر 830 hp می بخشد ، سرعت موشک ها به 800 متر بر ثانیه می رسد.

آزمایش سامانه های پدافندی تور ام 1
آزمایش سامانه های پدافندی تور ام 1

باید بدانید که این موشک قادر است تا هر هدفی را تا ارتفاع 10 الی 6000 متری از سطح زمین تهدید کند و با تعاریفی که از سرعت موشک شد می توان دریافت که این موشک قادر خواهد بود در کمتر از مدت 7 ثانیه خود را به هدف مورد نظر در بالاترین ارتفاع برساند. سر جنگی این موشک شامل موادی با قابلیت تبدیل به ترکش شدن است، یعنی پس از اینکه موشک به هدف مورد نظر خود بر خورد کرد سرجنگی موشک تبدیل به قطعات کوچکتری شده و هر یک از قطعات کوچکتر به طور مجزا منفجر می شوند، مزیت این قابلیت سرجنگی موشک این است که اگر چنین موشکی در بین چند جنگنده که در کنار یکدیگر قرار گرفته اند منفجر شوند، ممکن است به جنگنده های مجاور هدف اصلی (Main target) نیز آسیب برساند. البته بهتر است بدانید که یک فیوز زمانی نیز در کنار کلاهک جنگی این موشک نیز قرار دارد.

لازم به ذکر است که این موشک ها از سوخت جامد استفاده می کنند،موشک های تور ام یک قادر هستند تا اهدافی را که با سرعت 2 ماخ (تقریبا دو برابر سرعت صوت) حرکت می کنند را تعقیب و منهدم کنند. این موشک ها از قدرت مانور خوبی برخوردار هستند و می توانند تا فشار 30g را به راحتی تحمل کنند. ویژگی جالب این موشک ها این است که قادر هستند بر علیه اهداف زمینی نظیر خودروهای زرهی نیز شلیک شوند، البته باید توجه داشته باشیم که این قابلیت اکثرا در سیستم های پدافندی مدرن وجود دارد، برای مثال سامانه پدافندی مدرن سام-22 نیز از این قابلیت بهره می برد. مسلما این ویژگی باعث امنیت بیشتر سامانه در برابر تهدیدات زمینی خواهد شد.

هر سامانه هشت موشک را با خود حمل می کند که به صورت دو گروه چهار تایی درون خودروی زرهی جاسازی شده اند. شعاع عملیاتی هر موشک نیز حدود 12 کیلومتر است.موشک های این سامانه شباهت زیادی به موشک های 9K33 که در سامانه پدافندی سام-8 مورد استفاده قرار می گیرند دارند ولی باید بدانید که این موشک ها تفاوت های بسیار مهمی با این موشک داشته و به مراتب از آنها بهتر هستند. در موشک های 9M330 ، کاناردهای صلیبی شکل برای بهینه سازی موشک از لحاظ آیرودینامیکی به منظور هدایت پذیری بهتر موشک استفاده شده است.

موشک 9M330 سامانه تور

شاید بتوان گفت مهمترین ویژگی موشک استفاده از یک سیستم برای تعیین زاویه موشک قبل از روشن شدن موتور است. این سیستم به موشک کمک می کند تا قبل از روشن شدن موتور، زاویه هدف و زاویه برخورد را محاسبه نموده و موشک را در راستای مناسبی برای صعود به بالا قرار دهد. در واقع این سیستم هوشمند یک قوس افقی را برای موشک تعیین می کند.

اگر بخواهیم ساختمان موشک های تور ام یک را بررسی کنیم می توانیم بیان کنیم که آنتن مبادلگر فیوز مجاورتی موشک در دماغه جاسازی شده است ، همچنین انواع گیرنده های مورد نیاز نیز در مرکز موشک جای گرفته اند. سر جنگی موشک ما بین سیستم هدایتی و موتور واقع شده است و چند آنتن برای تبادل اطلاعات ، در دم موشک قرار گرفته اند.

یک موشک جدید 9M338 توسط Almaz Antey ساخته شده است که برد و دقت بهبود یافته ای را ارائه می دهد. اندازه کوچکتر آن به همراه  اصلاح بخش پرتاب موشک تور ام2 باعث شده که بتوان تا16 تیر از این موشک را با خود حمل کند

تور ام2 با موشک جدید 9ام338
سامانه پدافندی برد کوتاه تور
سامانه پدافندی برد کوتاه تور

مشخص شده است که موشک های این سامانه برای هدف قرار دادن اهداف در ارتفاعات بالا به صورت یک قوس افقی صعود کرده و اهداف را منهدم می کنند و برای هدف قرار دادن اهداف در ارتفاعات پایین نیز ابتدا تا مقداری صعود کرده و سپس به سمت هدف شیرجه می زنند.

همانطور که گفته شد این سامانه علاوه بر توانایی مقابله با جنگنده ها و بالگردها و پهپادها در ارتفاع پایین، قادر به درگیری با موشک های کروز و تسلیحات هدایت دقیق مثل بمب های لیزی نیز است و گزینه خوبی برای دفاع از مناطق حساس درمیدان نبرد به شمار می آید و طور حتم می تواند بسیاری از تهدیدات دشمن را خنثی سازد.

علاوه بر توانایی هایی که تاکنون از سام-15 گفته شد، این سامانه از رادارهای قدرتمندی نیزاستفاده می کند، برخی از رادارهای این سامانه شامل:

“Dog Ear” : رادار مراقبتی آرايه فازی پالس داپلر که از باندهای E/F برای کشف اهدافاستفاده می کند، لازم به ذکر است که این رادار می تواند حداکثر 48 هدف را تا فاصله 25 کیلومتری ردیابی کند.
:“Scrum Half”راداردرگيری این سامانه است که از باندهای G/H و بعدها از باند K که يک رادار آرايه فازی است، استفاده می کند. بهتر بدانید که برد این رادار 20 کیلومتر است و می تواند هدایت دو موشک را بر عهده بگیرد.
این سامانه از یک سیستم ردیابی نوری که به نوعی مکمل رادار اصلی است نیز استفاده می کند که می تواند در محیط های آلوده به جنگ الکترونیک به کمک سامانه آید. رادارهای توانمند تور ام یک قادر هستند تا بر روی دو هدف (با سطح راداری 0.1) به طور همزمان قفل کنند. احتمال اصابت موشک های این سامانه به اهداف حدود 92 الی 95 درصد است.

بهتر است بدانید که تور ام یک یکی از بهترین سامانه های پدافندی ارتفاع کم جهت مقاومت علیه جنگ الکترونیک دشمن است. این سامانه مقاومت بالایی از خود علیه جنگ الکترونیک نشان می دهد و با استفاده از سیستم های مادون قرمز و الکترواپتیک می تواند جنگ الکترونیک هواپیماهای دشمن را خنثی کرده و به کار خود ادامه دهد.

در آخرین آزمایشات صورت گرفته بر روی این سامانه و با فرستادن 19 نوع پارازیت گوناگون مشخص شد که تور ام یک می تواند بدون اینکه تحت تاثیر این نویزها قرار بگیرد در محیط کاملا آلوده به جنگ الکترونیک به فعالیت خود ادامه دهد و فرآیند شناسایی و انهدام اهداف را بدون هیچ مشکلی به پایان برساند.

ایران در سال 2005 میلادی برای خرید 29 عدد از این سامانه پدافندی قدرتمند مبلغ 700 میلیون دلار را اختصاص داد، با ورود این سامانه ها به ایران به نوعی جمع انواع سامانه های پدافندی ارتفاع پایین ایرانی کامل شده و بدین ترتیب تور ام یک در نیروی پدافندی ایران نیز به کار گرفته شد. البته تحویل سامانه های تور ام یک به ایران باعث واکنش شدید کشورهایی نظیر آمریکا و اسرائیل شد که در ادامه علت ضعف این دو کشور را در برابر این سامانه بررسی می کنیم.

این سامانه ها درحال حاضر در اختیار سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قرار دارند و تا کنون دست خوش تغییرات زیادی شدند. به گفته فرماندهان ایرانی به همت متخصصان ایرانی در نیروی هوافضای سپاه ارتفاع صعود این موشک ها از 6000 متر(20000 فوت) به 10500 متر (35000 فوت) ارتقا یافته است و با تغییرات کلی ایجاد شده، این سامانه ها قادر شده اند تا اهداف را در ارتفاعات بالاتر نیز شناسایی و منهدم کنند. البته گمان می رود که علاوه بر بهینه سازی موشک ها ، بهینه سازی هایی بر روی رادارها نیز صورت گرفته باشد، رادارهای تور ام یک ایرانی می توانند با قابلیت لینک شدن به رادارهای دیگر کشور با برد بیشتر، اهداف را از فاصله دورتر شناسایی کرده و پس از قرار گرفتن اهداف در تیررس موشک های سامانه، اقدام به درگیری با آنان کنند.

از آنجایی که تور ام یک قادر است تا با انواع تسلیحات هدایت شونده مقابله کرده و آنان را در آخرین لحظات منهدم کند، احتمال آن می رود که این سامانه ها در کنار پایگاه اتمی بوشهر به منظور مقابله با تهدیدات احتمالی مستقر شده باشند، استقرار این سامانه ها در نزدیکی این پایگاه می تواند باعث شود تا تهدیدات اکثر تسلیحات هدایت شونده دشمن بی اثر شود. جالب است بدانید که احتمال انهدام موشک های کروز که در سرعت های بالا دارای سطح راداری بسیار کمی هستند، توسط این سامانه 60 الی 90 درصد و احتمال نابودی بمب ها و موشک های هدایت شونده توسط تور ام یک 70 الی 90 درصد است. همچنین استفاده از سام-15 در کمینگاه ها، مناطقی صعب العبوری که برخی سامانه های دیگر قادر به استقرار نیستند و حتی نقاط کور راداری می تواند برای هر پرنده متجاوزی مهلک و کشنده باشد و با استفاده از اصل غافلگیری خسارات جدی به دشمن وارد سازد.

استفاده از این سامانه برای حفاظت از نیروی های مکانیزه و زرهی نیز می تواند مفید واقع شود، همانطور که می دانید هواپیمای پشتیبانی زمینی ای-10 ساخت ایالت متحده آمریکا توانست در جنگ با نیروی بعث عراق، بیشترین ضربات را بر پیکره نیروهای زرهی این کشور وارد سازد و علت اصلی آن را می توانیم فقدان یک سامانه پدافندی مناسب بیان کنیم. تور ام یک گزینه خوبی برای مقابله گسترده با چنین هواپیما های پشتیبان زمینی است. همانطور که می دانید هواپیمای پشتیبان زمینی ای-10 کمتر از یک ماخ سرعت و سقف پروازی معادل با 13700 متر برابر با 45000 فوت دارد، ولی این هواپیمای آمریکایی برای درگیری با اهداف زمینی باید و استفاده موثر از تسلیحات خود باید تا مقدار قابل توجهی از ارتفاع خود بکاهد و به سطح زمین نزدیک شود که می توان نتیجه گرفت که هواپیماهایی نظیر ای-10 و سوخو-25 یا جنگنده های مشابه می توانند در برابر این سامانه بسیار آسیب پذیر باشند. البته همانطور که گفته شد تمام بالگردهای تهاجمی سبک و سنگین و همچنین پهپادها نیز توسط این سامانه تهدید خواهند شد.

البته ایران ادعا کرده است که با ارتقا انجام گرفته در زمینه ارتفاع موشک، این سیستم به مراتب خطرناک تر از قبل شده است، همانطور که می دانید اکثر جنگنده های دشمن در ارتفاع 25 الی 35 هزار فوتی اقدام به مانور و رهاسازی بمب های خود می کنند که با ارتقا این سامانه به انهدام اهداف در 35000 فوتی این سامانه قادر شده است تا با این جنگنده ها نیز مقابله کند. باید توجه داشت که ارتقاع این سامانه توسط منابع رسمی و معتبر علمی دنیا تائید نشده است.
سامانه پدافندی تور ام 2
 سامانه پدافندی تور ام 2 یکی از سامانه های برد کوتاه و متوسط روسی است که برای مقابله با هواپیماها ، پهپاد ها، بالگردها ، موشک های کروز و تسلیحات هدایت شونده توسعه یافته است. این سامانه مدل بروز شده ی پدافند برد کوتاه تور ام 1 است و می توان آن را جانشین خوبی برای پدر توصیف کرد.

تور ام 2
تور ام 2

در دهه 70 میلادی نیروهای پدافندی روسیه مطلع شدند که توان نظامی سامانه های برد کوتاه آن کشور برای مقابله با تهدیدات جدید دشمن کافی نیست، بنابراین وزارت دفاع روسیه سفارش جدیدی را به کارخانه Almaz-Antey جهت ساخت یک سیستم برد کوتاه سفارش داد. البته البته موسسات دیگری نظیر IEMZ Kupol و Metrowagon نیز در طراحی این سامانه شرکت داشتند. ساخت موشک های این سامانه نیز به موسسه تحقیقاتی Fakel واگذار شد. بدین ترتیب توسعه این سامانه روسی از سال 1975 میلادی آغاز گشت، این سامانه جدید که بعدها ناتو آن را سام-15 خواند، جایگزین سامانه پدافندی سام-8 شد.تور ام یک سامانه پدافندی متحرک برد کوتاه بود که می توانست هر هدفی را تا شعاع 12 کیلومتری و ارتفاع 6000 متری (20000 فوتی) منهدم کند.
پس از مدتی و با موفقیت پروژه تور ام یک، ارتش روسیه تصمیم به ارتقا این سیستم گرفت تا در برابر تهدیدات جدید بروزرسانی شود، اولین بروزرسانی بسیار مفید در این سامانه افزایش تحرک پذیری این سیستم پدافندی با تعویض خودرو حامل آن بود. تحرک پذیری در میدان جنگ و به خصوص برای یک سامانه برد کوتاه بسیار حائز اهمیت است به همین خاطر کارخانه آلماز آنتی تصمیم به تعویض خودرو GM-5955 با خودرو MZKT-6922 گرفت. خودرو حامل جدید 17 تن وزن داشته و در مجموع وزن کلی سامانه را به 30 تن می رساند که نسبت به تور ام یک 4 تن از سامانه کاسته شده بود، از طرفی این خودرو از موتور دیزل YaMZ-7513 استفاده می کرد که سرعت این سیستم را به 80 کیلومتر بر ساعت می رساند، بدین ترتیب سرعت سامانه نسبت به تور ام یک 15 کیلومتر بر ساعت افزایش پیدا کرده و تحرک پذیری آن بیشتر شده است. از طرفی دیگر شنی ها با چرخ ها تعویض شدند که به تحرک سامانه کمک خواهند کرد. به این ترتیب پایه هایی برای ساخت تور ام 2 با نام “سام-15 دی” شکل گرفت.

البته تور ام2 را نیز روی شاسی شنی دار مشابه نسخه تور ام1 نیز موجود است. یکی از راه های تشخیص تورام1 و ام2 در رادار جستجو 360 درجه انها است. نسخه ام2 دارای رادار ارایه فازی است که دارای صفحه تخت است

تصویری از تور ام2 بر روی دو شاسی مختلف

tor m 2
بروزرسانی های دیگر تور ام دو را به طور خلاصه می توان در رادارها، موشک ها، سیستم های الکترونیکی و اپتیکی بیان کرد. رادار جستجوگر تور ام دو با بروزرسانی هایی که صورت گرفت ، قادر شد تا بیش از 48 هدف را به طور همزمان ردیابی کند و رادار آرایه فازی تور ام دو نیز توانایی ردیابی اهدافی با زاویه 30 درجه از سطح زمین را دارا شده است. زمان پرتاب مکرر موشک ها نیز به 2 ثانیه تقلیل یافت. برای پشتیبانی از این سامانه پدافندی جدید دو خودرو 9T244 جهت بارگزاری تجهیزات و یک خودرو 9V887M2K جهت انجام کارهای مهندسی در نظر گرفته شدند.
تور ام 2 نیز همانند دیگر سامانه های پدافندی روسی از دو رادار بهره می برد که یکی از آنها رادار جستجوگر سامانه و دیگر رادار کنترل آتش این سیستم پدافندی است. یکی از رادارهای موجود در این سامانه رادار Scrum Half است، این رادار دو نسل متفاوت دارد که نسل اول آن در سامانه تور ام یک استفاده شد ولی نسل دوم آن با اندکی تغییرات در تور ام دو به کار گرفته شد، این رادار می تواند از باندهای G/H/K استفاده کرده و می تواند بیش از 48 هدف را تا فاصله 25 کیلومتری ردیابی کند.

مقابله با جنگ الکترونیک دشمن و ادامه فعالیت در محیط های آلوده به جنگ الکترونیک یکی از معیارهای اصلی ساخت مجموعه سیستم های پدافندی تور بوده است، تور ام یک مقاومت بالایی در برابر جنگ الکترونیک ECM داشت و تور ام دو نیز همانند مدل قبلی خود قادر است تا در محیط هایی با وجود جنگ الکترونیک به فعالیت خود ادامه دهد ، یکی از فواید این مقاومت بالا، در هنگام مقابله با هواپیماهایی با ارتفاع کم است، تور ام دو برای حفاظت از نیروهای زرهی و بی دفاع در برابر حملات هوایی ساخته شده است و هواپیماهای پشتیبانی زمینی نیز برای از بین بردن تجهیزات دشمن و استفاده از تسلیحات خود مجبور هستند تا مقدار قابل توجهی از ارتفاع خود را کم کنند، در این شرایط معمولا این هوگردها برای مصون ماندن از دام پدافند دشمن شروع به راه انداختن یک جنگ الکترونیک شدید می کنند، ولی سامانه تور ام دو می تواند با استفاده از سیستم های مادون قرمز و الکترواپتیک جنگ الکترونیک این هواگردها را خنثی کرده و به انهدام آنها مشغول شود، لازم به ذکر است که تور ام دو می تواند حدود 20 نوع پارازیت گوناگون را خنثی سازد(البته در نهایت شلیک تعداد مناسبی سلاح هدایت دقیق  به طرف این سامانه میتوانه به خوبی باعث  نابودی این سامانه بشه زیرا هر سامانه ای محدودیتی دارد از جمله محدودیت مهمات).

شلیک پدافند برد کوتاه تور ام 2
شلیک پدافند برد کوتاه تور ام 2

لازم به ذکر است این سامانه بروزرسانی شده روسی قادر است تا اهداف را از ارتفاع 10 الی 1000 متری منهدم سازد و حالت تهاجمی این سامانه نسبت به تور ام یک تقویت شده است و لازم به ذکر است که تور ام دو قادر است محدوده ای به شعاع 1000 الی 12000 متری را پوشش دهد.

تورام2 کا ام

نسخه ماژولار تور ام2 که در واقع همان برجک مجهز به موشک و رادار روی شاسی های مختلف که به شکل یک کانکس میتوان ان را پشت یک کامیون و یا روی عرشه یک کشتی قرار داد و یا اصلا ان را روی زمین نصب و به شکل ثابت از ان استفاده کرد .این نسخه دارای 15 تن وزن است و تنها نیاز به دو خدمه برای اتش دارد

Tor-M2KM
خود روسها نسخه کا ام  را پشت کامیون هشت چرخ کاماز برای بازار یابی نصب کرده اند

تورام2 دی تی

نسخه ساخته شده برای عملیات در قطب  که میتوان تا دمای  منفی 50 درجه نیز به فعالیت خود بپردازد .این نسخه توان رهگیری 40 هدف را دارد و دارای 16موشک درون برجک خود است. به شکل معمول نسخه به خدت ارتش روسیه روی یک شاسی شنی دار برای حمل و نقل اسان در قطب ساخته شده است .سیستم شامل یک خودروی شنی دار فاقد موتور که  برجک موشک و رادار روی ان نصب است و یک کشنده شنی دار که ان را میکشد و مرکز فرمانده ای نیز است.این نسخه در سال 2017 رونمایی شد

Tor-M2DT

نوشته های مشابه

‫59 نظرها

  1. با درود
    با برخورد موشک تور ام یک به هواپیما
    آیا به موتور برخورد میکند یا بدنه؟
    و اینکه آیا موشکی به کوچکی موشک تور ام یک میتواند هواپیما مسافربری را در هوا منفجر کند؟

    1. سلام دو موشک خورده و خیر به بدنه برخورد میکنه .این موشک چاشنی انفجار مجاورتی دارد

  2. سلام. آیا سامانه تور m1 که در ایران موجود است قابلیت شناسایی دوست از دشمن را دارد؟

      1. تمامی هواپیماهای مسافربری در دنیا مجهز به ترانسپاندر سیستم شناسایی دوست از دشمن یا IFF هستند

      2. چطوری این سیستم پدافندی متوجه میشه که این هواپیما مثلا دشمن نیست؟ آیا حالا که هواپیماهای تجاری این نوع فرستنده رو ندارند چطوری از این خطرات باید دور بمونن؟

  3. سلام آپا هواپیما های مسافربری و یا تجاری توانایی اینو داره که بفهمن موشکی روشون قفل کرده ؟

      1. واااااااااااای واااااااااای واااااااااااای بر ما
        خداروشکر اون لحظه نفهمیدن خودی زدشون
        دااااااغ بزرگترین از این تو دنیا نیست همه داغی رو تجربه کرده ایرانم

  4. سلام
    ۱.آیا رادار سامانه ی تور ام یک قابلیت تشخیص هواپیما از موشک کروز رو داره؟منظورم اینه که چطوری به گفته ی سردار حاجی زاده اپراتور اون هواپیما رو کروز تشخیص داده(حالا کی از قبل گفته دوتا کروز به سمت ما شلیک شده بماند)
    ۲.مگر کد های ترانسپوندر هواپیما نباید در رادارِ سامانه مشخص باشن؟

    1. سلام والا این مسئله برای ما هم عجیب است از جمله اینکه سامانه تور، دوربین اپیتکی دارد

      1. ممکن هست رادار به خاطر سرعت زیاد هواپیما هنگام سقوط اونو موشک تشخیص داده باشه و چون به مناطق مسکونی نزدیک میشده مورد هدف قرار داده؟

        1. سلام هواپیما در حال افزایش ارتفاع بوده کاهش ارتفاع نداشته و سرعتش هم زیاد نبوده

      2. اقا حمید میشه نظر خودتون رو یه جوری بگید در باره این اتفاق چطور امکان داره تمام دستور عمل های شناسایی یه تهدید رو کنار بزارن و مستقیم شلیک کنن تمام شواهد داره میگه عمدی بوده

  5. سلام
    ایا سامانه تور ام1 یا 2 میتواند هواپیمای تمام کامپوزیتی که فقط موتور از جنس فلز هستش رو تشخیص بده و ساقط کنه؟
    این سامانه چطوری رهگیری میکنه؟ از روی حرارت موتور یا شکل فلزی بدنه هواپیما؟ ممنون میشم جواب بدید.
    پس با این حساب پرواز با هواپیمای دست ساز خانگی خیلی خطرناکه !!

      1. پس با این حساب وقتی موشک شلیک شد باید مستقیم بره و اگر هدف تغییر جهت بده دیگه موشک نمی تونه تغییر جهت بده!!
        در ضمن اگر سازه تماما از کامپوزیت یا چوب ساخته باشه ایا رادار میتونه تشخیص بده؟

  6. سلام آقای تارخ این که سپاه گفته فقط 10 ثانیه زمان داشته تا تصمیم بگیره موشکو شلیک کنه به سمت هواپیمای مسافربری اوکراین یا نکنه آیا درسته؟ چون با توجه به سرعت و برد موشک تور باید حدود 2 – 3 دقیقه فرصت داشته باشن برای تصمیم گیری شلیک موشک. و این که گفته شده هواپیما قبل از برخورد موشک داشته برمیگشته به سمت فرودگاه که این هم غیرمنطقی و کذبه چون هواپیما بدون هیچ مشکل و نقصی داشته مسیرشو میرفته اما بعد از این که موشک بهش اصابت کرد خلبان برای اینکه هواپیما روی مناطق مسکونی سقوط نکنه هواپیمارو کشیده به جهت مخالف تا روی زمینهای خالی بیفته.

  7. لطفاً برای اطلاع از صحت گفتار سردار حاجی زاده در مورد علت اینکه چرا بجای هواپیمای مسافربری موشک کروز تشخیص داده شده است، به بخش اطلاعات هواپیمای ریوت جوینت(روش مقابله غرب با پدافند هوایی شرق) در همین سایت jangaavaran.ir مراجعه فرمایید.

      1. مگه شما اطلاع دارید که مثلا در اون زمان هواپیمای ریوت جوینت در کجا و با چه فاصله ای از تهران در حال پرواز بوده؟

        1. سلام اگر بود گفته میشد.. ما یک مجموع از ده نمونه رادار در این کشور داریم که تا بیرون مرز های مارو کنترل میکنه.. این هواپیما امده ما ندیدمش که دیگه این توان پدافندی ما به درد لای جرز هم نمیخورد

    1. هنوزم شرم نمیکنید شماها دنبال بهونه اید چهل ساله به جای مدیریت یاد گرفتن قبول مسئولیت تو کلاس های بعد انقلاب واحد بهانه پرویی پاس میکردین .شرم کنید شرررم

    2. سلام و درود
      دوستان عنایت داشته باشند که در ماجرای سرنگونی هواپیمای مسافربری به دست پدافند سپاه! قطعا جنگ الکترونیک منتفی است.
      زیرا احتیاج به حضور یک هواپیمای جنگ الکترونیک در شعاع حداکثر ۳۰۰ کیلومتری الزامی است.
      این فاجعه بین المللی و تاریخی را نمیتوان با فرافکنی و طرح مطالب فیلمهای علمی تخیلی هالیوودی بررسی کرد و هر ادعایی از جانب پدافند سپاه یا سایر عزیزان درین باره، نیازمند دلایل محکم و ارایه اسناد خدشه ناپذیر است، نه به زبان آوردن هر خیال خامی که ناپخته در دهان آمست.

      1. سلام بر شما
        پیشنهاد میکنم صفحه بیست از متن این سند پی دی اف را مطالعه بفرمائید. احتمالاً نظرتان در مورد شعاع عملکرد هواگردهای جنگ الکترونیک تغییر خواهد کرد (برگرفته از سایت اتحادیه دانشمندان آمریکایی: fas.org):
        https://fas.org/sgp/crs/weapons/R44572.pdf

  8. سلام یک سوال دیگه ، اعلام وضعیت جنگی شده ، سردار حاجی زاده گفت ما اعلام کردیم هواپیماها پرواز نکنن
    بعد گفت دوستان قبول نکردن . این دوستان کی هستن؟ مگر رییس امنیت ملی نباید تمام پرواز ها رو بمدت 12 ساعت
    به تاخیر میانداخت ؟

    1. سلام از قرار همان امنیت ملی است و میگن برای همین کار اقای شمخانی خیلی تحت فشار است

  9. آیا سامانه تور ام یک شامل رادار و موشک هست و به صورت مستقل عمل کرده وبه سیستم یکپارچه راداری متصل نبوده این سامانه که دوربین اوپتیکی هم دارد یعنی اپراتور به صورت چشمی به هدف نگاه می کند چطور هواپیمای مسافربری را از موشک کروز تشخیص نداده .الان با یک موبایل هم از طریق سایت http://www.flightradar24.com می توان فهمید که هواپیمای مسافربری است واقعا چنین اشتباه بزرگی عجیب هست بنا بر اطلاعات این سایت هواپیما در مسیر درست پرواز کرده و هیچ گونه چرخشی نداشته است
    ارتفاع ۷۹۲۵ پا
    زاویه ۳۱۲درجه

  10. سلام با تشکر از زحمتی که میکشید و مطالب خیلی خوبی که میزارید به خصوص راجع به پدافند.
    خواهشی که دارم اینه که برای هر مطلب آخرش رفرنسهاش رو هم بزارید لطفا
    ممنونم از لطف شما.

  11. در فیلمی که به توسط فردی، از لحظه وقوع انفجار هواپیمای اوکراینی گرفته شده، با توجه به اختلاف بین زمان دیده شدن نور حاصل از انفجار و صدای حاصل از انفجار(حدود 10 ثانیه) میتوان تخمین زد که فرد فیلم بردار فاصله اش از هواپیمای اوکراینی در لحظه انفجار، چیزی حدود 3300 متر بوده است که فاصله چندان زیادی به نظر نمیرسد، پس چگونه است که هیچ ردی از گازهای مشتعل خروجی از اگزوز موشک، قبل از وقوع انفجار مشاهده نمیشود؟!

      1. سلام بر شما. منظور بنده البته بدنه موشک نیست ولی نور حاصل از اشتعال گازهای خروجی اگزوز موشک، علی الخصوص بدلیل تاریکی، بایستی کاملاً قابل رؤیت باشه همانطورکه نور حاصل از انفجار کاملاً قابل رؤیت است.

    1. اون فیلم که ظاهرا فیک هستش چون سامانه تور ام یک پرتایه دو مرحله ای داره که اول حدود بیست متر عمودی پرتاب میشه بعد به سمت هدف تغییر مسیر میده ولی تو اون ویدیو موشک از اول به سمته هدف شلیک میشه که نحوه طی کردن مسیر مشخصه از سامانه پدافند تو ام یک شلیک نشده

      1. سلام فیلم درست است ..تور حدود5 متر بلند میشه با در نظر گرفتن فاصله دوربین و اینکه تور در یک پادگان است پس نمیشه گفت فیک است

  12. با سلام. متن فوق نسبتا خوب می باشد و از ضعف نوشته چنین می توان بیان نمود که تماما در خصوص خوبی های سامانه تور ام 1 بیان شده است و ای کاش حداقل ترین عیب سیستم نوشته می شد . بطور مثال بکارگیری چنین سیستمی توسط عواملی که از سطح دانش بالایی و یا حداقلی در زمینه مربوطه برخوردار نیستند باعث حادثه و پشیمانی می شود. دوم : در تمام دنیا پدافند یا ..از یک فرماندهی واحدی برخوردار است و تصمیم گیری با تجمیع اطلاعات واصله صورت می پذیرد اما در ایران دو فرماندهی مجزا برای عملیات پدافندی وجود دارد هرچند نام پدافند یکپارچه یدک کشیده می شود. در همان شب حادثه هواپیمای اکراینی در تهران برخی از نقاط حساس در اختیار و حوزه وضایف پدافند ارتش بوده است و هرگز وجود موشک کروز در مجموعه ارتش ثابت نشد و به همین دلیل هیچ شلیکی نشد حتی چند نقطه در محدوده آتش تور ام نیز بوده است. ای کاش پدافند واحد ، مسولیت عملیاتی تمامی سامانه های پدافندی را بر عهده داشت .

    1. تمامی سامانه‌ها به طور قطع نقطه ضعفهایی دارند! ولی اینکه دست یه کسی بیفته که نمی‌دونه چطور ازش استفاده کنه دیگه نقطه ضعف سامانه نیست واقعن.

  13. سلام آقای تارخ این سیستم توانایی رهگیری f22 raptor داره؟ و اگر نداره راهکار راجبه f22 چیه؟

  14. با درود از حبرها که منتشر شده این سامانه چندین بار اشتباه تشخیص داشته ؟ و به اشتباه شلکیک شده . و در ایران هم بوده ؟ و ضعفهای داره؟ که در بالا ذکر نشده،

  15. سلام آقای تارخ اگه میشه وقتی از اصطلاحی استفاده میکنید ب انگلیسی بنویسید که تلفظ درستش مشخص بشه

  16. پسر این تور ام وان عجب کوتاه برد مخوفیه،حیف با این چنکال و دندان های تیز که یه مسافربری بی دفاعو بلعید
    باید اف ۱۵ های اسرائیلو خورد میکرد که انقد مغرورن که تاحالا هیچ ایگلی شکار نشده
    ایشالا به امید شکار نازنین یک ایگل بدستان پرتوان کوتاه برد مهلک روسی
    راستی آقا حمید،اونحا که فرمودید درجواب یکی از دوستان خیر تور ام وان قابلیت کشف و رهگیری رپتور رو نداره،میخواستم از خدمتتون بپرسم کدوم سامانه پدافندی روسها اساسا جهت رهگیری و درگیری کامل با استیلت های غربی توسعه یافته؟
    آیا گزینه هایی مانند اس ۳۵۰؟
    یا آنتی ۲۰۰۰
    یا یه سامانه دیگه؟
    لطفا پاسخمو بدید استاد پردانش ما

    1. سلام هیچ سامانه روسی به شکل خواص برای درگیر با اهداف پنهانکار ساخته نشده ولی خوب روسها تلاش میکنن با سامانه های جدید این کار بکنند

  17. سلام دوست عزیز،بنده ۱۳سال در سایت پدافند اهواز مشغولم،البته دوره تور رو نرفتم ولی الان عرض میکنم علت حادثه چی بوده،این سامانه از نظر تاکتیکی چینش اشتباهی داشته،کلا سامانه هایی که کوتاه برد هستن و در مسیرهای فرودگاهی قرار مستقر بشن با توجه به صعود و گردشهای هواپیما در حالت تیک ف و لندینگ و تغییر سطح مقطع راداری باعث به خطا انداختن اپراتور میشه،مثل همون اف ۱۴ که در بوشهر توسط همین سامانه منهدم شد،اون تامکت هم درحال لندینگ بود،چینش اشتباه سامانه+مستقل عمل کردنش و شبکه نشدنش،اگه سامانه شبکه شده بود اپراتور اطلاعات کاملتری از شعاع عملیاتی سامانه داشت.یا حق

  18. علت اینکه سردار حاجی زاده تمام مسئولیت رو پذیرفت در واقع همین دو اشتباه بود که به خود بچه های هوافضا مربوط میشه،وگرنه اگر سامانه شبکه شده بود این فرمانده قرارگاه پدافند خاتم الانبیا بود که باید میومد و مسئولیت رو قبول میکرد.کلا اینم بگم سامانه تور یکم سخت شبکه میشه و نیاز به زمان زیادی برای شبکه شدن داره

    1. بنام خدا .باسلام وعرض تبریک بعثت رسول گرامی اسلام .دوست عزیز لطفا تاجایی که ممکن است راجع به تجربیات خود درزمینه پدافند و نکاتی که درعمل با ان مواجه بوده اید مارا مطلع نمایید باتشکر

  19. خیلی از سامانه پانسر بهتر عمل میکنه. پانسر که خیلی عملکرد. بدی داشته

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن