تانک برهای طرح MZKT-74135 و MZKT-741351

ترجمه: امیر رهبری

بزرگترین و قدرتمند ترین تانکبرهای موجود

برای انجام عملیات های زمینی چه از نوع آفندی و چه دفاعی، نیروهای زرهی سنگین یکی از ارکان اصلی عملیاتها هستند، که عموما دسترسی سریع آنها از پایگاه های خود به پشت خطوط جنگ به واسطه بزرگی و سنگینی این ادوات با مشکلاتی همراه میباشد که در این مواقع تانک برهای سنگین به کمک نیرو های نظامی آمده و این مشکل را حل میکنند. در ارتش های بزرگ که معمولا جابه جایی نیروی عظیمی در طی عملیات ها و تمرین ها دارند وجود این ادوات به اندازه نیروهای زرهی ارزشمند میباشد.پس در این مقاله به معرفی دو نمونه از تانک بر های قدرتمند موجود در بازار میپردازیم.

دوتانک بر مقام اول و دوم، ساخت شرکت MZKT:

طرح MZKT-74135

تانک بر فوق سنگین MZKT-74135 با ترکیب 8×8، ساخت کشور بلاروس یکی از سنگین ترین تانک بر های موجود میباشد. که میتواند با توجه به قدرت موتور مرسدس بنز OM 444 LA خود نیروی 796 اسب بخاری خود را به وسیله یک گیربکس تمام اتوماتیک 8 سرعته (6 دنده رو به جلو، دو دنده عقب) ساخت کارخانه آلیسون به 8 چرخ متحرک انتقال داده، و وزنی معادل 70 تن به صورت تک تریلر و یا 130 تن به صورت جفت تریلر پشت سر هم را در جاده با سرعت 70 تا 80 کیلومتر در ساعت حمل کند. اولین پیش نمونه این وسیله در سال 1997 در کارخانه MZKT بلاروس ساخته شد (این شرکت از کارخانه مطرح MAZ مشتق شده است و طیف وسیعی از خودروهای کشنده نظامی و حامل های موشک های ضد هوایی و استراتژیک روسیه مانند Topol-M روسیه را تولید میکند و بخش غیر نظامی شرکت نیز VOLAT میباشد و وظیفه بازاریابی غول مورد اشاره نیز به عهده VOLAT است) ودر سال 2000 نیز بهسازی های اساسی بر روی این طرح صورت گرفت و آخرین نمونه حال حاضر ساخته شد و در مناقصه کشنده سنگین وزن ارتش امارات متحده عربی شرکت داده شده و در رقابت با بزرگان این عرصه همانند اوشکوش برنده شده و به عنوان حامل تانک های 54.6 تنی لکلرک امارات متحده عربی گزینش شد. و در مجموع 40 اراده از این غول سنگین وزن سفارش گرفت.

این غول در حالت معمولی با دو تریلر پشت سر هم میتواند دوتانک لکلرک یا یک تانک لکلرک به علاوه دو BMP-3 نیروی زمینی امارات را در محیط های نا آماده و دمای 55 درجه سانتی گراد و رطوبت %100 با نهایت سرعت 80 کیلومتر در ساعت انتقال بدهد. همچنین تانک بر به سیستم مرکزی کنترل باد تایرها CTIDS مجهز شده است و توسط راننده از داخل کابین کنترل میشود این سیستم میتواند در سه حالت وضعیتی قرار بگیرد که نوع اول حالت جاده، دومی مسیر های شنی ، سومی مسیر های سنگلاخی میباشد. که کمک بزرگی در فرمان پذیری و کنترل وسیله در مسیر های نا آماده است.

در هردو بخش کشنده و تریلر ها از لاستیک های با کیفیت شرکت Michelin و رینک های ساخت شرکت Hutchinson بهره برده شده است.

در قسمت کابین تانک بر فضایی برای نشستن 8 نفر به غیر از راننده که در مجموع  9 نفر میشوند داشته که در این صورت علاوه بر خدمه تانک بر خدمه وسایل زرهی نیز توسط این غول جا به جا میشوند.در چینش دیگر توانایی ایجاد دوتخت و نشستن 4 نفر هم ایجاد میشود که بسته به شرایط ماموریت خدمه خود میتوانند چینش را تغییر بدهند. همچنین کابین مجهز به سیستم تهویه مطبوع از نوع WEBASTO میباشد که در هر نوع آب هوایی وطیفه تصویه هوای کابین و ایجاد هوای سالم برای سرنشینان تانک بر را بر عهده دارد.

در بخش تریلر تانک بر، تریلر اصلی که به خود تانک بر متصل میشود توان حمل 70 تن بار راداشته و تریلر دوم نیز تحمل وزن 60 تن بار را دارد. در قسمت تریلر اصلی واحد نیروی کمکی کار گداشته شده است تا در صورت نیاز به وسیله سیستم هیدرولیکی از کابین توسط راننده مورد استفاده قرار بگیرد تا در صورت لزوم نیروی بیشتری به محور های تریلر حامل تانک بر اعمال شود، همچنین از سیستم تعلیق مخصوصی در تریلر بهره برده شده است تا در مواقع نیاز به تعویض تایرهای داخلی تریلر این کار ساده تر انجام شود.سیستم تعلیق در قسمت جلو ازدو کمک فنر پیچشی بهره مند میباشد که با سیستم فنری به همراه دو بازوی کمکی در قسمت عقب بهترین وضعیت خنثی سازی نیروهای وارده از جادهای ناهموار را فراهم میکند.

در قسمت انتقال قدرت به چرخها شرکت سازنده بلاروسی از دو شفت کاهنده سرعت و یک دفرانسیل دنده ای افزاینده قدرت استفاده کرده است و برای هر محور یک دنده کاهنده و یک دفرانسیل انتقال قدرت در نظر گرفته شده. همچنین کارخانه سازنده سیستم هیدرولیکی بسیار فرمان پذیری را برای دو محور جلو کشنده در نظر گرفته است تا تغییر جهت این غول در زمین های ناهموار به سادگی یک ماشین کوچک سواری صورت بگیرد وسیستم های ترمز و نگهدارنده MZKT کاملا با استانداردهای جهانی تطابق داشته و از نظر باز ایستادن این غول چند صد تنی همراه با بار هیچ مشکلی وجود ندارد.

کشنده مجهز به دو وینچ ساخته ITAG میباشد که برای سوار کردن تانک لکلرک و BMP-3 به کار میرود این وینچ ها این توان را دارند که تانک را به صورت نا آماده و خاموش بر روی تریلر اصلی تانک بر بکشند. تریلر اصلی از ساختار بسیار مستحکمی برخوردار میباشد که به علت استفاده از تیرک های فلزی مستحکم و با فولاد خالص درساختار آنها میباشد.

طرح MZKT-741351 قویترین تانک بر جهان

بعد از به خدمتگیری طرح MZKT-74135 از طرف امارات و نیاز سنجی های بعدی از طرف شرکت Volat، کارخانه بلاروسی تانک بر جدیدی را بر اساس نیازهای نیروهای نظامی کشور امارات طراحی کرد و اولین پیش نمونه در سال 2016 معرفی شد. طرح جدید در واقع از بهسازی و طراحی های مجدد نمونه قبلی و براساس خواسته های کشور امارات تولید شد و طراحی و تولید و ارسال نمونه به امارات در واقع در عرض یک سال صورت گرفت و علت هم بهره بردن از طرح قدیمی بود.

اما تفاوت در نمونه جدید نسبت به نمونه قبلی توان جابه جایی وزن بیشتر میباشد. در تانک بر Volat (در بقیه متن این تانکر بر به اسم volat خطاب خواهد شد) همانند سلف خویش از دو تریلر برای حمل بار استفاده میشود با این تفاوت که تریلر اصلی یعنی MZKT-999421 دارای 6 محور متحرک میباشد و به تنهایی وزنی در حدود 26 تن را دارا بوده ومی تواند 76 تن بار را حمل بکند، تریلر دوم به اسم MZKT-837211 باز از 6 محور متحرک بهره میبرد، البته در این تریلر دو محور جلو رابط اتصال دو تریلر بوده و توان گردش به طرفین را دارد، تریلر دوم هم دارای وزن خالص 18 تن میباشد و تحمل وزن 60 تن باراز توانایی هایش است.و با احتصاب وزن بار کل این تانک بر میتواند باری به وزن باور نکردنی 136 تن را حمل بکند. البته این حد نهایت توان Volat نیست و توان حمل تا 140 تن نیز وجود دارد ولی بنا به توصیه شرکت سازنده برای افزایش عمر وسیله 136 تن در نظر گرفته شده است، که این عدد جایگاه قدرتمندترین تانک برجهان را به Volat اختصاص میدهد.با این حساب در ارتش امارات میتوان یک تانک 56 تنی لکلرک و یک نفربر 20 تنی را در تریلر اصلی بار زد و یک تانک 56 تنی را در تریلر دوم البته این چینش یک مثال هست، مثلا میتوان خودروهای زرهی سنگین یا توپخانه های متحرک و یا سه کانتینر 20 فوتی را بار زد که بستگی به شرایط و نیاز دارد. این تانک بر حتی در صورت استفاده از تریلر اصلی به صورت تکی نیز قویترین و سنگین ترین تانک بر موجود در بازار میباشد. در صورت اتصال تانک بر به هردو تریلر طول حاصل 42 متر خواهد بود.

یکی دیگر از امکانات اضافه شده به بخش تریلرها، تغییر در عرض آنها میباشد که میتوان پهنای تریلر ها را از 3.65 تا 4.65 تغییر داد که باعث انعطاف در بارگیری وسایل و ادوات خواهد شد.یکی دیگر از امکانات این قطار جاده ای که نسبت به سلف خود دارد دارد، بارگیری تریلر اصلی از تریلر دوم است یعنی برای بار گیری در تریلر جلویی نیاز نیست تا تریلر ها از هم جدا شوند. در این حالت رمپ تریلر جلویی به صورت پل روی تریلر عقب قرار گرفته و وسایل نقلیه میتوانند به روی تریلر جلویی حرکت بکنند. این توانایی به سبب کاهش زمان بارگیری و کاهش بار کاری خدمه بسیار حائز اهمیت میباشد. تانک بر باز همچون نمونه قبلی برای کمک به بارگیری دارای دو وینچ پر قدرت است تا در بارگیری بار های نا آماده کمک حال خدمه باشند.

کابین خدمه علاوه بر راننده توان حمل 7 نفر دیگر را دارد که در این صورت توان منتقل کردن تعدادی از خدمه ادوات بار زده خود را نیز خواهد داشت. و همچون نمونه قبل ردیف دوم صندلی ها توان تبدیل شدن به دو تخت برای استراحت خدمه را دارند.یکی از امکانات دیگری که در بخش کابین به Volat افزوده شده در بخش دریچه سقف است و در این بخش میتوان یک تیر بار اتوماتیک به منظور دفاع از تانک بر نصب کرد و بخش های بیرونی کابین به صورتی طراحی شده که بتوان زره اضافی برای حفاظت از خدمه وسیله، اضافه شود.

بخش تولید نیروی محرکه یا موتور در Volat برخلاف نسخه پیشین خود از قسمت جلوی کابین به قسمت عقب کابین منتقل شده و موتور کمی پایین تر از کابین خدمه قرار گرفته است و سیستم خنک کننده مجزای موتور نیز در کابین عقب مستقر شده و دریچه مکنده هوای آن در سمت چپ کابین کشنده به وضوح دیده میشود، این سیستم برای عملکرد صحیح موتور در آب و هوای گرم حاشیه جنوبی خلیج فارس بسیار با ارزش میباشد همچنین شرکت بلاروسی سیستم تصفیه هوای مجزایی نیز برای موتور تدارک دیده است تا ازورود گرد و خاک در مواقع طوفان شن به محفظه موتور جلوگیری شود

اما در نوع موتور برخلاف مدل قبلی که از یک موتور مرسدس ساخت آلمان استفاده شده بود شرکت بلاروسی در مدل جدید Volat از یک موتور C18 ACERT سوپرشارژردار گازوئیلی ساخت کارخانه نام آشنای کاترپیلار استفاده کرده است. این موتور نیروی 812 اسب بخاری را برای تانک بر فراهم میکند.نیروی حاصله از موتور به یک جعبه دنده الکترونیکی و اتوماتیک ساخته شده توسط شرکت Allison که در فضای مابین دو محور عقب و جلو منتقل میشود و دو شفت نیروی محرکه تنظیم شده توسط جعبه دنده را به محور های جلو و عقب تانک بر منتقل میکنند.

تانکبر توان پیمایش 700 کیلومتر را با تمام ظرفیت بارگیری دارا بوده و در صورت استفاده از یک تریلر این مصافت تا 900 کیلومتر افزایش میابد، و سرعت نهایی سیستم برای حفظ امنیت بار و خدمه به صورت الکترنیکی بر روی 70 کیلومتر در ساعت بسته شده است.