جنگنده هامقایسه

قیاس جنگنده J-10 با رقیبان غربی خود

قیاس جنگنده J-10 با رقیبان غربی خود

جنگنده جی 10 بعد  از جی اچ 7 دومین  جنگنده نسل چهارم چین بود ولی جی 10 اولین جنگنده چند منظوره نسل چهارم  چینیها  بود. داستان طراحی جی 10  به دهه 1980 بر میگردد زمانی نیروی  هوایی تعداد زیادی جی6(میگ19جی 7  و تعداد محدود جی8 داشت که همگی نسل دوم  بودند  عملا شانسی در برابر  جنگنده های نسل سوم و چهارم شوروی و امریکا  نداشتند(نسخه های نخست  جی 8 نسل دوم بودند). چندین طرح در  چین به مرحله  تولید نرسید ولی سرانجام در اوائل اولین دهه قرن جدید چین با تولید جی 10 توانست  البته با فاصله زیاد به جنگنده نسل چهارم دست یابد که البته به سرعت با تولید تعداد زیادی  جی 10 و جی11 اختلاف با کشورهای رقیب را کم کرد(برای اشنایی با جی 10 اینجا را کلید کنید )

جی10 شباهت بسیار  به طرح اسرائیل لاوی دارد و گفته شده اسرائیل در دهه 1980 و 1990 با چین در برنامه جنگنده جدید همکاری دارد. اگرچه جی10 شباهت بسیار به لاوی دارد ولی این شباهت بیشتر ظاهری  است زیرا از درون جی10 یک طرح روسی چینی است و دست کم هیچ فناوری اسرائیل ندارد

جی 10   یک جنگنده تک موتوره بال دلتا دارای   کانارد در جلوی بدنه است که دارای  رادار چند منظوره  است و از تسلیحات هوا به هوا راداری و هوا به زمین هدایت  شونده بهره می برد. در غرب دو جنگنده های  را میتوان با جی 10 قیاس کرد یکی گرپین که خود ارزان ترین جنگنده چند منظوره غربی است و عملا همان کارایی جی 10 در  بین جنگنده های غربی را دارد  و دیگری اف16 امریکایی .  هر سه تک موتوره و چند منظوره هستند اگرچه فاصله زمانی توسعه انها زیاد است

اگرچه از نظر ظاهری جی 10 شبیه لاوی است ولی از درون یک طرح چینی و روسی است
اگرچه از نظر ظاهری جی 10 شبیه لاوی است ولی از درون یک طرح چینی و روسی است

برای اشنایی با اف16 اینجا و برای اشنایی با گرپین اینجا را کلیکی کنید

یکی از مشکلات چین  در طراحی جنگنده های  نسل چهارم و پنج موتور است. چین همیشه از موتور خارجی در داخل تولید شده چه به شکل تحت لیسانس و چه مهندسی معکوس بهره می برد هرگز یک موتور را خود توسعه نداده است . برای نمونه روی جی 7 و جی8 موتور  دبلیو پی -13 ب نصب شد که نسخه مهندسی معکوس موتور ار 13 روسی بود که روی میگ21 نصب شد، روی جی اف7 موتور توربوفن  ساخت انگلستان و بر روی جی 10 موتور ای ال 31 ساخت روسیه.

موتور ای ال31 یکی از بهترین موتورهای توربوفن  طراحی شده در شوروی است که برای سوخوی27 فلانگر و خانواده ان طراحی شد  و  قدرت مناسبی را ایجاد می کرد به شکلی که همین موتور پاییه طراحی موتور سوخو35 و  پاکفا شد. چین برای ساخت جی 10 از موتور AL-31 FN بهره برد که دارای 17860 پاوند  رانش بدون پس  سوز و 27999 پاوند رانش با پس سوز است . اگر قرار باشد در مقام قیاس از نظر قدرت  به موتور گرپین و اف16 نگاه بیندازیم می بینیم  که موتور ولو ار ام12 جنگنده گرپین که در واقع همان موتور جنرال الکترونیک جی 404  جنگنده اف18 ای تا دی هورنت است دارای توان 12100 پاوند  بدون پس سوز و 18100 پاوند با پس سوز است ویا  موتور جنرال الکترونیک اف 110 – جی ایی-100  نصب شده روی اف16 بلوک 50 دارای  قدرت 17155پاوند  بدون پس سوز و 28600 پاوند با پس سوز است. اگرچه روی کاغذ موتور جی 10 از نظر قدرت فراهم شده بر گرپین  برتری و تقریبا با اف16 برابر است ولی  بهتر است از دید دیگری نیز  به داستان نگاه کنیم

جی10 در وزن سبک 9.7 تن وزن دارد 3 تن سنگینتر از گرپین و 1 تن سنگینتر  از  اف16 است اگرچه باز به دلیل اختلاف نیروی تولید موتور گرپین رانش به وزن جی 10 از گرپین  بسیار بیشتر (1.02  برای جی 10 و 0.96 برای گرپین) و کمی کمتر از اف16 است . همچنین بیشترین سرعت قابل دستراسی  جی 10  نیز دست کم 200  کیلومتر بر ساعت بیش تر از هر دو جنگنده غربی است

تصویر J-10A نخستین نسخه تولید جی10
تصویر J-10A نخستین نسخه تولید جی10

 اگرچه تا اینجا جی 10 از نظر قدرت موتور و رانش به وزن پا به پای اف16 پیش رفته  و از  گرپین کاملا سرتر است ولی  هر دو موتور غربی بسیار کم مصرفتر  ان هم به میزان 17 تا 23 % و همچنین عمر تعمیراتی انها دست کم بیش  دو برابر موتور ای ال 31 جنگنده جی 10 است. برای نمونه عمر تعمراتی ای ال 31 اف ان 3000 ساعت است  این زمان برای موتور گرپین بالای 6500 ساعت است. این مسئله در مورد عمر کامل  موتور نیز صدق میکند از این رو در این زمینه  هر دو جنگنده غربی بسیار کم هزینه  تر از جی 10 هستند

جی10 غیر موتور روسی در نسخه های جدید جی 10 بی دارای  نسخه چینی ای ال 31 با نام دبلیو اس 10  می باشد. البته هسته مرکزی از جمله کمپروسر و برخی از سامانه الکترونیک همچنان از روسیه می اید زیرا چین هنوز در زمینه متریال  و ریخته گری مشکلاتی  دارد . این موتور برای اولین بار در جی 11 نصب شد  و بیشترین نیروی فراهم شده توسط  موتور در حالت پس سوز از نسخه روسی بیشتر است و به 31000 پاوند رسیده است ولی  نسخه های اولیه ان حتی از نسخه روسی نیز عمر کمتری داشت  اگرچه گفته شده نسخه های جدید این موتور که البته برای جنگنده جی 20 است تا 4000 ساعت عمر تعمریاتی  دارد

گرپین نیز در نسخه اینده خود که گرپین ان جی نامیده می شود  دارای موتور جنرال الکترونیک جی  414 است که روی اف18 سوپر هورنت نصب است  و دارای بیشترین رانش 22000 پاوند با پس  سوز  سات اگرچه همچنان از موتور جی 10 رانش کمتری ایجاد می کند ولی نتنها 25% از موتور قبلی گرپین  کم مصرفتر است بلکه با در نظر گرفتن وزن گرپین  رانش به وزنی بیشتری را ایجاد میکند به صورتی که گرپین  ان جی میتواند با سرعت 1.2 ماخ دست به سوپر کروز بزند(گذشتن از دیوار صوتی بدون روشن کردن پس سوز ) توانایی  که   جی 10 و اف16 ندارد و در ان زمان  گرپین فاصله را با رقیبانش کم میکند

جی10سی آخرین نسخه جی10 از موتور بومی دبلیو ای10 استفاده می‌کند. این موتور نسخه بومی موتور ای ال 31 است و غیر جی10 سی روی جی20 نیز نصب شده است. این موتور 32000 پاوند رانش با پس سوز ایجاد می‌کند و قدرت بیشتری از نسخه روسی دارد. حتی روی کاغذ عمر بیشتری دارد اگرچه واقعا مشخص نیست چقدر کیفیت تولید دارد. نسخه سی با این موتور رانش با وزن بالا تری دارد و هنر موتور به 5000 ساعت رسیده

نیاز به کاهش سطح مقطعی رادار باعث ایجاد در ورودی هوای جی 10 بی شد که به خوبی با J-10B قابل قیاس است
نیاز به کاهش سطح مقطعی رادار باعث ایجاد در ورودی هوا جی 10 بی شد که به خوبی با J-10B قابل قیاس است

“””””””برخی معتقدند  که یک جنگنده تک موتوره قابل اعتماد نیست ولی این حرف نمی تواند درست باشد. اگرچه داشتن دو موتور ایمنی بیشتر  است ولی یادمان نرود  که برای مدتها از اف100 تا اف106 تمامی جنگنده های نیروی هوایی امریکا تک موتوره بوند و تنها مدتی با امدن اف4 فانتوم  و بعد اف15 دو موتوره  نیز وارد نیروی هوایی شدند. اف16 امروزه  ستون فقرات  نیروی هوای امریکاست که تک موتوره  می باشد  و در اینده با اف35 تک موتوره جایگزین  میشود . اف35 همچنین  تمامی دارایی و اینده نیروی دریایی امریکا است . همچنین برای سالها  از میراژ  3 تا میراژ 2000 نیروی هوایی فرانسه  از جنگنده های تک موتو ره بهره برد(به غیر از میراژ 4 که بمب افکن اتمی بود) ویا  پر تعداد ترین شکاری های روسی مانند میگ21 و میگ23 زمانی تک موتوره بودند . همکنون نیز بسیاری از  ارتش ها از اف16 تک موتوره به عنوان ستون فقرات  خود بهره می برند  که نمونه  ان ترکیه،  مصر و اسرائیل است و یا ارتش پاکستان  که به صورت عملیاتی اصلا جنگنده تک موتوره ندارد.پس بدین  گونه که برخی فکر میکنند جنگنده تک موتوره  ایمنی کمی  ندارد اگر جز این بود  اف16 و یا میگ21 پر تعداد ترین جنگنده های تولید در عصر جت نبودند”””””””””””

مسئله دیگر برد است. برد انتقالی جی  10 با  سوخت داخلی 1850 کیلومتر و با سه مخزن سوخت خارجی 3000 کیلومتر است. این عدد برای گرپین 3200 کیلومتر  و برای اف16  عدد 3700 کیلومتر بدون مخزن سوخت تطبیقی و با مخزن سوخت تطبیقی عدد 4200 کیلومتر است. جی 10 بیشتر از  گرپین سوخت حمل می کند ولی وزن بیشتر و مصرف سوخت بالاتری دارد و اف16 سوخت بیشتری حمل میکند از این رو برد بیشتری نیز دارد . گرپین ان جی نسخه اینده گرپین سوخت بیشتر و مصرف سوخت کمتری دارد و مخزن سوخت خارجی ان بزرگتر است و به برد 4000 کیلومتر به صورت انتقالی  می رسد که بسیار  بیشتر از جی 10 است .کلا جی 10 جنگنده با برد محدود است زیرا با وجود تک موتوره بودن برد کمتری از میگ35 دو موتور دو کابینه دارد

از نظر الکترونیک جی 10 دست کم در نسخه جی 10 ای که در حال حاظر پر تعداد ترین نسخه عملیاتی است چندن برتر از دو رقیب غربی نیست

جی 10 دارای رادار KLJ-10 است که یک رادار پالس داپلر با برد کشف 100 تا 120 کیلومتر بر ضد یک جنگنده است  و می تواند  با چهار  هدف دریگ زمان درگیر شود. این رادار توان کامل  هوا به زمین  و دریای را دارد ولی واقعا از اطمینان پذیری ان خبری  در دست نیست ولی اولین رادار چند منظوره واقعی چین است که در داخل تکمیل  شده

رادار PS-05 ساخت اریکسون  که  بر روی گرپین نصب شده از نظر برد خام رادار چیزی از رادار جی 10 کم ندارد و دارای  قابلیت تمام هوا به زمین و هوا به هواست و اطمینان پذیری  ان مناسب اعلام شده

ولی رادار ای پی جی 68 وی 9 نتنها از نظر بیشترین برد کشف  دو برابر هر دو برد دارد بلکه توان نقشه برداری  رادار از سطح زمین (توان SAR) را دارد که میتواند  با دقت کمتر از  نیم متر از سطح زمین  نقشه برداری کند توانی  که هیچ کدام از دو رادار ندارد. این رادار از نظر  سرعت پردازش  هر هر دو باید طبیعتا بالاتر  باشد و خروجی بیشتری دارد و قابلبیت ان بر همگان مشخص است و در چند  کشور روی اف16 نصب است

جی 10 در نسخه جدید  جی  10 بی وسی  که از سال 2020  وارد خدمت شدند دارای یک رادار ارایه فازی است که اطلاعی از ان در دستراسی نیست. برخی از منابع از برد 200 کیلومتر و توان درگیر با 6 هدف صحبت میکنند ولی واقعا مشخص نیست این رادار چه نوع راداری است  ولی داشتن یک رادار ارایه فازی فعال به این معنی است که خلبان در عرض چند صدم ثانیه  می تواند  اسمان و زمین  را اسکن کند و با چند هدف در اسمان و زمین درگیر شود و بدون شک کارایی این نسخه را از جمله در برابر جنگ الکترونیک بسیار افزایش میدهد

گرپین نیز در نسخه ان جی  مجهز به نسخه ارایه فازی رادار موجود  خواهد بود که ES-05 نامیده  میشود  که اگرچه مشخصات دقیق از ان فاش نشده ولی از نظر برد و توانایی چیزی از رادار ارایه فازی جی 10 بی کم  ندارد بلکه دارای حالت نقشه برداری SAR نیز است که جی 10 بی ندارد

جی 10 بی و سی و گرپین ان جی  هر دو دارای سامانه تصویر ساز حرارتی در دماغه  هستند که به انها اجازه کشف غیر فعال هدف با کمک دوربین اپتیکی را میدهد  ولی خوب همکنون  جی 10 در دستراس است و نسخه آن جی گرپین نیز در سال 2020 وارد خدمت‌ شد

تصویری از رادار جی 10 بی که دارای صفحه ارایه فازی است
تصویری از رادار جی 10 بی که دارای صفحه ارایه فازی است

از نظر سطح پنهانکاری هر دو با مشکل کانارد روبرو هستند. کانارد یا همان بالچه متحرک جلو  امواج رادری بسیاری  را بر می گرداند  اگرچه در طراح های زیادی همچون تایفون  و جی 20 تلاش در کاهش سطح مقطعی ان با استفاده از تاکتیک های مختلف شده است  ولی چیزی که در بسیار از  منابع تخصصی امده این است  که به دلیل شکل ورودی هوا جی 10 که زیر بدنه قرار دارد امواج بیشتری را برمیگرداند  از جمله اینکه ورودی چهار  گوش است و دارای بخش های با شکل   شکسته است و سطح مقطعی بزرگتر نسبت به گرپین دارد. این مسئله را  چین درک کرد و در نسخه جی 10 بی  با تغییر شکل ورودی هوا تلاش در کم کردن لبه های تیز ورودی کرد  تا امواج کمتری را برگرداند

اینکه ار سی اس(یا همان سطح مقطعی)  این دو چقدر است  محرمانه است ولی بسیاری از کارشناسان سطح مقطعی جی 10 را 5 متر مربع و گرپین را 2 متر مربع  میدانند و احتملا جی 10 بی  دارای سطح  مقطعی 2 تا 3متر مربع است. چیزی که مشخص است  گرپین دارای بدنه ای  کوچکتر است که از مواد ترکیبی بیشتری ساخته شده است

اف16 جنگنده با سطح مقطعی کم از جمله در نسخه های سی  و دی به دلیل استفاده بیشتر از مواد ترکیبی  دارد   که دارای  سطح مقطعی 3 تا 4 متر مربع است . اف16 نیز  در اینده در ارتش امریکا و چند ارتش مجهز به رادار اریه فازی خواهد شد که باز از نظر کارایی کلی و برد برتر  از هر دو رادار ارایه فازی دو جنگنده دیگر است. رادار ارایه فازی از نوع ای پی جی 83 می باشد . این رادار در اصلاح رادار SABR است که تمامی قابلیت های رادار ارایه فازی فعال را دارد ولی طول عمر و هزینه نگهداری  کمتری دارد . اگرچه این رادار در حال تست است ولی از بسیاری از اجزای رادار اف35 بهره میبرد

در زمینه  تسلیحات  جی 10 توان حمل 7 تن سلاح البته به صورت اسمی در 11 جایگاه خارجی را دارد. این 11 جایگاه شامل  سه عدد زیر هر بال در مجموع  شش جایگاه و پنج عدد زیر بدنه

اف16 دارای  توان حمل 7.7 تن سلاح را  به صورت اسمی دارد ولی به صورت عملی بیشتر از جی 10 توان حمل سلاح  دارد . اف16  نیز دارای 11 جایگاه خارجی که یکی نوک هر بالا(در مجموع دو عدد) سه عدد زیر هر بال(در مجموع شش عدد) و سه عدد زیر بدنه است. جایگاه  زیر بدنه   یکی برای حمل مخزن  سوخت ویا غلاف خارجی و دو عدد دیگر برای حمل غلاف هستند و توان حمل سلاح ندارند.

ولی گرپین در این زمینه  از همه سلاح کمتری حمل میکند.  میزان سلاح قابل حمل 4.2 تن است و دارای هشت جایگاه خارجی است که شامل  یکی نوک هر بالا(دو عدد در مجموع) دو عدد زیر هر بال( چهار عدد در مجموع ) و دو عدد زیر بدنه  که یکی در مرکز بدنه   و دیگری زیر یکی از ورودها هوا برای حمل غلاف .گرپین ان جی سه جایگاه زیر بدنه دارد که شامل دو.جایگاه کنار هم که میتواند در زیر انها نیز سلاح حمل کند و میزان حمل سلاح برای ان به 5.2 رسیده

اف16 میتواند در 8 جایگاه خود سلاح حمل کند  این میزان برای جی 10 ،  10 جایگاه است ولی از این ده جایگاه هم چهار تایی انها  تنها برای حمل موشک هوا به هوا کاربرد دارد   ولی این میزان  برای گرپین تنها شش جایگاه است زیرا دو جایگاه دیگر برای حمل مخزن سوخت و غلاف است

در بخش  رزم هوایی نزدیک جی 10 در  خود چین معمولا از موشک پی ال 8  بهره می برد. موشک پی ال 8 نسخه چینی موشک اسرائیلی  پاینتون 3 است که چینها خیلی به ان علاقه دارند. چین چندین  موشک فروسرخ  مانند پی ال 5 ایی و پی ال9 تولید میکند ولی نسخه چینی این موشک اسرائیلی اصلیترین موشک هوا به هوای  فروسرخ  ارتش چین است که البته تنها در خود چین هم استفاده می شود  و نسخه های صادراتی احتملا به پی ال5 ایی و پی ال9 مجهز خواهند شد اگرچه گفته  شده میتوان با ان موشک سایدواندر  و ویا نسخه های اسرائیلی نیز هماهنگ کند.

با وجود کارایی بالای پایتون 3 اسرائیل ولی نمیتوان  گفت که نسخه چینی  به خوبی نسخه اسرائیلی است و از طرفی پایتون 3 خود متعلق به دهه 1980 است و اسرائیل  بعد از ان پایتون  4 و 5 را تولید کرد و پی ال 8 اصلا موشک به روزی  نیست و گزارشات از موشک  پی ال 5 ایی و پی ال9 هم جالب نیست و نمی توان  حتی انها را با سایدواندر نسخه  ام قیاس کرد .

چین سرانجام در اواخر دهه گذشته با ورود به خدمت موشک پی ال10 توانست در زمینه موشک های رزم هوایی نزدیک فاصله خود را با رقیبان کم کند. پی ال10 یک موشک تصویر ساز حرارتی پیشرفته است که قابلیت درگیری بالای را می‌دهد و یک نسل از موشک های چون پی ال5 بالاتر است. موشک حدود 30 کیلو8برد دارد و قابلیت قفل بعد شلیک و درگیری با اهدافی در خارج پوشش کاونده خود را دارد و در برابر فلر بسیار مقاوم‌تر است

جی 10 اس نسخه اموزشی جی 10 مسلح به نسخه تمرینی پی ال8 و پی ال12
جی 10 اس نسخه اموزشی جی 10 مسلح به نسخه تمرینی پی ال8 و پی ال12

 

ولی دو رقیب غربی هم چیزی از جی10 و پی ال100 کم ندارند.. هر دو توان حمل موشک تصویر ساز حرارتی چون سایدواندر  ایکس و یا موشک  چون اسرام و یا IRIS-T  را که همگی یک نسل برتر از پایتون  3 هستند را حمل می کند  که توان درگیر همه سو را دارند توانی که فعلا موشک های جی 10 ندارد. البته چین در سال 2016 موشک تصویر ساز حرارتی پی ال10 را به نمایش گذاشت که در صورت عملیاتی جی 10 نیز این توان را خواهد  یافت .جی 10 در سال 2013 در روسیه در یک رزمایش شرکت  کرد و خلبانان  روس ان را بسیار چالاک یافتند البته نگفتند از چه چیزی چالاکتر است ولی بعید  است از نظر چالاکی  چیزی برتر از گریپن داشته باشد  و باسلطان  داگ فایت غربی یعنی  اف16 برتر باشد

اما مو‌شک های رادار فعال

جی  10 موشک  رادار فعال پی ال 12 را حمل میکند که بسیار شبیه  امرام است و حدود 70 کیلومتر برد دارد . موشک دارای  پردازنده  و رادار  موشک ار 77 روسی  است  و اولین موشک رادار فعال چینها  است  و چین مدعی است  کارایی  ام برابر با امرام نسخه A دارد .

ولی در سال 2020 چین موشک پی ال15 را عملیاتی کرد. این موشک نزدیک به 200 کیلومتر برد دارد و قابلیت شبکه محور دارد اگرچه از جزئیات آن اطلاعی در دست نیست ولی برای جی10 در نبرد برد بلند بسیار موثر است

گرپین و  اف16 هر دو مسلح به امرام هستند . انها می توانند نسخه دوربرتر همانند امرام سی با برد حدود 105 کیلومتر را حمل کند و یا نسخه دوربردترین آن یعنی آمرام نسخه دی با برد 160 تا 180 کیلومتر و در کنار ان موشک های چون میتئور   نیز  از گرپین  پرتاب می شود  و با اف16 قابل هماهنگی است.

جی10 میتواند انواع بمب های هدایت  لیزری و اپتیکی و حتی ماهواره ای  ساخت چین و همچنین  موشک  ضد رادار و ضد کشتی ساخت چین را حمل میکند. حتی در چین موشک های کروزی با برد 300 کیلومتر با هدایت ماهواره ای برای جی 10 توسعه یافته است . گرپین میتواند موشک  چون تاروس با برد 500 کیلومتر  و هدایت ماهواره ای، استروم  شادو به همین برد  را حمل کند و همچنین اف16 نیز سلاح های مشابه ای  مانند ای جی ام 154 و 158 را حمل می کند . تا چند سال پیش چین در این زمینه عقب بود ولی همکنون چین دست کم روی کاغذ سلاح های دوربردی به خوبی غرب دارد (حتی از روسها بهتر)

در زمینه  غلاف های خارجی  چین  چندین غلاف خارجی را برای جنگنده های خود توسعه داده که بر روی جی 10 نصب می شوند. غلاف جنگ الکترونیک کی جی 300، غلاف شناسایی کی زد 900 و یا غلاف نشان  گذاری لیزری  بلو اسکای

تصویر از یک جی 10 در حالی که در زیر بدنه کنار ورودی چهار موشک هوا به هوای پی ال 11 حمل میکند. پی ال11 یک موشک رادار نیم فعال مشابه اسپارو است که در دهه 1990 وارد خدمت شد ولی با ورود پی ال12 رادار فعال در حاشیه قرار گرفت
تصویر از یک جی 10 در حالی که در زیر بدنه کنار ورودی چهار موشک هوا به هوای پی ال 11 حمل میکند. پی ال11 یک موشک رادار نیم فعال مشابه اسپارو است که در دهه 1990 وارد خدمت شد ولی با ورود پی ال12 رادار فعال در حاشیه قرار گرفت

گرپین و اف16 نیز از سامانه های نشان گذار لیزری و ناوبری چون لیتینیگ، اسنایپر و لاینتینگ استفاده میکند و سامانه های جنگ الکترونیک  غربی زیادی روی انها نصب می شود   که برای گرپین شامل  چندین غلاف   جنگ الکترونیک ساخت اریکسون نیز می شود  . چیزی که مشخص است سامانه های غربی بیشتر  به کار رفتند و تجربه زیادی دارند و دست کم گذارشت زیادی از انها در دستراس است

اگرچه از نظر تسلیحات گرپین و اف16 بر جی 10 برتر هستند ولی جنبه دیگری نیز وجود دارد و ان میزان سلاح قابل حمل به  صورت عملی در کنار مخازن سوخت  و در نهایت شعاع رزمی است

گشت هوایی (برتری هوایی)

در یک گشت هوایی جی10 میتواند تا شش موشک هوا به هوا پی ال 12 و دو موشک پی ال 8 را حمل کند که با یک مخزن سوخت خارجی 650   کیلومتر برد دارد ولی این چیدمان به ندرت دیده شده است ترکیب معمول شامل  دو موشک پی ال12 و دو موشک پی ال8 و سه مخزن سوخت خارجی  است که دارای برد پروازی   1400   کیلومتر  است. در یک گشت هوایی گرپین  میتواند تا چهار امرام و دو سایدواندر را با یک مخزن سوخت خارجی  در برد 800 کیلومتر حمل کند  و با کم کردم دو امرام و  نصب مخازن سوخت دارای  برد 1300 کیلومتر است  و اف16  با یک مخزن سوخت و چهار امرام و دو سایدواندر 750 تا 800 کیلومتر و با سه مخزن سوخت بیش از 1300 کیلومتر است.

حملات هوا به زمین

در یک حمله هوا به زمین  جی10 با دو موشک  پی ال 12، دو پی ال8 و دو بمب 500 کیلوگرمی و یک مخزن سوخت خارجی دارای برد 500 تا 550 کیلومتر   است(در حالت  رفته تا هدف در  ارتفاع بالا،حمله در ارتفاع پایین و برگشت  در ارتفاع بالا) . در همین  وضعیت گرپین با چهار موشک هوا به هوا و دو بمب هدایت لیزری 450  کیلوگرمی و  یک مخزن سوخت 700 کیلومتر و اف16  با یک مخزن سوخت  و چهار موشک و دو بمب 450 کیلوگرمی و غلاف نشان گذار لیزری  دارای  برد 550 کیلومتر است ولی اف16 یک برتری  در اینجا  دارد و اینکه میتواند با همین ارایش دو مخزن سوخت  خارجی زیر بالها حمل کند که بردش به 850 کیلومتر می رسد

از این رو ترکیب سلاح و سوخت و در نتیجه برد اف16 بیشتر است ولی دو جنگنده دیگر مشابه هستند

در نهایت

جی 10 جنگنده خوبی است ولی برای کشورها با سطح تهدید  متوسط و یا حتی تقریبا بالا. این جنگنده میتواند به عنوان یک جنگنده  ارزان قیمت تک موتوره مکمل یک جنگنده  دو موتوره  گرانتر  باشد . جی 10 نمی تواند ماموریت تهاجمی را  همچون سوخو30 را انجام دهد دست  کم نه با برد و کیفیت ان  زیرا بردش محدود است ولی با ترکیبی با سلاح های تهاجمی  مناسب و دوربرد به خوبی از پس ان بر خواهد امد  و در نقش یک جنگنده دفاع هوایی به خوبی نقشی بازی کند .  با وجود اینکه در جی 10 بی استفاده از رادار ارایه فازی  کارایی الکترونیک ان را بالا برده ولی در نهایت همچنان در جایگاه یک جنگنده تهاجمی در سطح پاینتری نسبت به جنگنده دو موتوره چون سوخو30  و یا میگ35 است و حتی در این زمینه  از اف16 نیز پاینتر است.

گرپین نیز تقریبا همین  نقش را در اروپا دارد. جنگنده ارزان نسبت به دیگر جنگنده های غربی  برای کشوری با سطح تهدید  کم تا  متوسط که میتواند مکمل  یک جنگنده پیشرفته باشد ولی اف16 قابلیت  بسیاری دارد از نظر برد و توان حمله  توان   بالای دارد و حتی نقش یک جنگنده تهاجمی دو موتوره را نیز بارها در میدان نبرد بازی کرده است

جی 10 تا کنون تنها یک مشتری داشته و انهم پاکستان بوده است.   البته این به معنی بد بودن جی 10 نیست زیرا فروش سلاح یک مسئله سیاسی  است برای همین کشورهای مختلف در هنگام خرید حتی با وجود گزینه های بهتر و ارزانتر  به سراغ   متحدین  خود می روند و چین هنوز در دنیای  امروز توان سیاسی  لازم جلب مشتری را ندارد و از طرفی اگرچه با قیمت 30 میلیون دلار برای  هر فروند جی 10  از سوخوی30 و یا میگ29 اس ام تی ارزانتر  است ولی تفاوت قیمت ان انچنان نیست که مشتریان  یک گزینه بهتر را رها کند و جی 10 را بخرد

 گرپین مشتریان بسیار دارد ، برزیل،تایلند ، افریقای جنوبی و دو کشور چک و مجارستان البته  به صورت اجاره به شرت تملیک  این جنگتنده را دریافت کرده اند. از لیست مشتریان به خوبی پیداست  کشور های فقیر اروپای شرقی و یا کشورهای  با سطح تهدید کم این جنگنده خریداری کرده اند در حالی که اف16 با حدود  در بیش از 25 ارتش جهان صادر شد و  ستون فقران بسیاری  از  کشورهای را  که همواره  تهدیدات  بزرگی دارند می باشد

در کل  اگر جی 10 را برای نیروی هوایی ایران میخواهیم باید گفت بدون شک شاید از برخی موارد ناتوند جلوی بزرگان قد علم کند ولی ما نیاز به جنگنده چند منظوره ای همانند جی 10 برای جایگزینی اکثر جنگنده های موجود داریم

نام جی10 ای گرپین نسخه سی اف16 سی بلوک 50
طول 15.49 متر 14.1 متر 15.06
ارتفاع 5.45 متر 4.5 متر 4.88 متر
وزن خالی 9750 کیلوگرم 6800 کیلوگرم 8570 کیلوگرم
بیشترین وزن برخاستن 19277 کیلوگرم 14000 کیلوگرم 19200 کیلوگرم
موتور ای ال-31 اف ان ار ام -12 جنرال الکترونیک جی ایی-110-جی-100
  قدرت موتور با پس سوز و بدون پس سوز 17860/27999 پاوند 12100/18100 پاوند 17155/28600 پاوند
بیشترین سرعت در ارتفاع بالا 2.2 ماخ 2 ماخ 2ماخ
بیشترین برد با  بیشترین سوخت داخلی و خارجی 3000 کیلومتر 3200 کیلومتر 3700 کیلومتر و با  مخازن سوخت طتبیقی 4220 کیلومتر
سقف پرواز 18100 متر 15240 متر 15000 متر
سلاح 11 جایگاه و توان حمل 7.7 تن سلاح 8 جایگاه و توان حمل 4.2 تن سلاح 11 جایگاه و توان حمل 7 تن سلاح

برای عضویت در اینستاگرام جنگاوران اینجا را کلیک کنید

گرداوری: عبدالحمید تارخ

قیاس سوخو30 با رقیبان

قیاس میگ35 با رقیبان 

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن