موشک های ضد کشتی و سلاح های دریایی

موشک ضد کشتی SS-N-22 سانبرن(خا-41)

موشک ضد کشتی SS-N-22 سانبرن(خا-41)

در دهه 1970 شوروی به دنبال یک موشک ضد کشتی  برای جایگزینی موشک پی 15 و یا همان  Styx بود. Styx  موشک بزرگ و  مادون صوت  بود و در دهه 1950 تا 1970 بر روی اکثر ناو های شوروی نصب می شد. شوروی  در دهه 1970 نظر ویژه ای بر روی سرعت بالا داشت  زیرا شوروی معتقد بود سرعت بالا میتواند سامانه های جیمینگ  الکترونیک را رد کند. در ان زمان هنوز سامانه های ضد موشک کروز توسعه نیافته بود

دفتر طراحی MKB مسئولیت طراحی موشک جدید را بر عهده گرفت.تا پیش از این  شوروی چندین  موشک کروز ضد کشتی مافوق صوت طراحی کرده بود ولی همگی از بمب افکن پرتاب می شدند زیرا استراتژیک شوروی پرتاب موشک کروز ضد کشتی از اسمان بود ولی با افزایش تناژ شناورهای ان دست به پرتاب موشک سریعتر و بزرگتر از ناوگان جنگی خود زد. موشک جدید قرار بود دارای  برد بلند و سرعت بیش از 2.5  ماخ باشد. ورود اف14  و موشک فونیکس که یکی از ماموریت های ان شکار موشک های کروز شوروی بود باعث در خواست  نیروی دریایی برای کاهش ارتفاع پروازی نیز شد

موشک جدید در سال 1973 تست شد ولی برخی مشکلات عملیاتی شدن ان را تا سال 1981 به تعویق انداخت. موشک  جدید در توسط ناتو با کد SS-N-22  سانبرن  نامیده شد

موشک ضد کشتی SS-N-22 سانبرن(خا-41)
خا 41

سان برن موشکی است با طول 9.3 متر و وزن 3.9 تن  تا 4.1 تن بسته  به مدل که دارای  بدنه کشیده و دماغه ای نوک تیز است  و از دو ردیف  بالچه جمع شونده استفاده میکند. موشک بر درون  ناو درون یک لانچر هندسی استوانه ای شکل قرار میگیرد که از جنس فولاد است  و دارای چهار موتور رم جت در چهار طرف بدنه  است و مخزن سوخت در میانه بدنه قرار دارد. یک بوستر سوخت جامد موشک  را از درون لانچر پرتاب، پرتاب کرده و بعد از سه تا چهار ثانیه موتور بوستر جدا شده و چهار موتور رم جت روشن می شود.

“””””موتور رم جت موتوهای جت بدون قطعه گردنده بوده که از دو کانال واگرا و همگرا تشکیل شده‌است. ورودی آن کانال واگرا و خروجی آن کانال همگرا است. به این موتورها کلا موتورهای ترمودینامیکی هوایی گفته می‌شود زیرا در این موتورها هوا با سوخت مخلوط شده و پس از احتراق با سرعت از دهانهٔ خروجی خارج شده و سبب جلو رفتن دستگاه می‌شود.

برای تولید نیروی محرکه توسط این موتور باید آن را در هوا حرکت داد. با حرکت موتور هوا مقدار هوا از دهانهٔ ورودی وارد کانال واگرا شده و فشارش در قسمت واگرا شده بالا می‌رود در همان حال سوخت از سوخت پاش‌ها به داخل هوای فشرده پاشیده وبا هوا ترکیب و سوخته می‌شود تا کل انرژی با سرعت از دهانهٔ خروجی خارج گردد. این عمل عکس العمل دارد که سبب جلو رفتن موتور می‌گردد. یکی از عیب‌های موتور رم جت این است که در حالت سکون روشن نمی‌شود و باید آن را به هوا برد. عیب دیگر این موتور آن است که مصرف سوختش زیاد بوده و به همین علت ازآن‌ها به عنوان موتور اصلی هواپیما استفاده نمی‌شود. این موتور را زیر بال یا بدنه هواپیما سوار کرده موتورهای اصلی روی باند می‌دود. در چنین شرایطی موتور رم جت روشن و سبب افزایش نیروی جلوروندگی هواپیما سریع تر از زمین کنده می‌شود””””

موشک ضد کشتی SS-N-22 سانبرن(خا-41) moskit3موشک سوخت مایع بود . در واقع سوخت چهار موتور رم جت مایع بودند ولی این سوخت قابل زخیره سازی  بود. موشک بعد از پرتاب  می توانست  به دو شکل پرواز کند که بستگی به برنامه ریزی  داشت که قبل از پرتاب انجام شده بود.

یک روش پرواز با سرعت 2.8 تا 3 ماخ  در ارتفاع 12000 متری و کاهش  ارتفاع در فاصله 30 تا 40 کیلومتری  هدف و نوع دیگر  پرواز در ارتفاع  20 تا 30 متری  سطح دریا با سرعت 1.8 تا 2 ماخ. در تمامی طول مسیر پروازی است .در واقع سرعت بیش از 2 ماخ برای موشک در ارتفاع پایین قابل دستراسی نبود  و از طرفی پرواز موشک  در ارتفاع پایین در تمامی  طول مسیر باعث کاهش برد به 100 کیلومتر می شود  ولی اگر بخشی  از مسیر را در ارتفاع بالا طی میکرد تا 160 کیلومتر نیز برد داشت. موشک نمی تواند زیر 20 متری پرواز کند زیرا امواج  ضربه ای  پرواز مافوق  صوتی و برخورد انها به سطح اب باعث مشکل برای موشک می شد  ولی در مرحله اخر قبل از برخورد تا شش متری نیز ارتفاع  خود را کاهش می دهد

موشک دارای یک سامانه هدایت رادار فعال بود . یک ارتفاع سنج راداری فاصله موشک تا سطح دریا را مشخص میکرد  و موشک نیز همانند موشک  های رادار  فعال دیگر   بخشی از مسیر را با کمک خلبان خودکار طی میکرد تا بتواند با رادار خود هدف را کسب کند .رادار سر موشک یک رزم ناو بزرگ را از 75 کیلومتر کشف کند(البته بر اساس سطح مقعطی استاندارد دهه 1970)

لانچر پرتاب
لانچر پرتاب
لانچر پرتاب
لانچر پرتاب

 اگر هدف توسط کاونده موشک  کشف شود  که با ان درگیر می  شود ولی اگر  هدف را کشف نکرد  رادار به حالت پیسو در امده و به دنبال امواج راداری و رادیویی  ارسال شده از ناو میگردد. موشک میتواند در ارتفاع  پایین  پرواز کند و اگر نتوانست  با رادار خود هدف را کشف کند،  ارتفاع گرفته دنبال هدف  میگردد  و بعد از کسب هدف دوباره به ارتفاع پایین بر میگردد .. درکل این موشک به شکلی طراحی شده که به هر شکلی هدف را کسب کند(تقریبا تمامی موشک های نوین  و یا نسخه های جدید موشک های قدیمی از این روش پرواز استفاده میکنند ).

موشک کلاهک بزرگی دارد.. وزن کلاهک موشک به 320 کیلوگرم میرسد که یک کلاهک انفجار قوی است.  کلاهک  را میتوان به شکلی تنظیم کرد که بعد از برخورد به هدف  نفوذ کند و بعد منفجر شود. کلاهک از جنس سخت است و سرعت بالا نفوذ  کافی را به موشک میدهد . میتوان بر روی موشک  یک کلاهک اتمی  200 کیلوتن تی ان تی نیز نصب کرد. موشک  توان انجام مانور فریب را در 9 کیلومتری ناو با فشار ده جی را دارد

نسخه هواپرتاب این موشک  با نام P-270  ماسکیت نامیده می شود که ناتو به ان نام KH-41 می گوید. این موشک  مشابه نسخه دریا پرتاب سانبرن است  ولی برد ان در صورت پرواز در ارتفاع بالا تا 270 کیلومتر نیز می رسد.این نمونه با وزن 4.5 تن تنها از سوخو33 نسخه دریایی سوخو27 پرتاب می شود که سوخو27 کا نیز نامیده می شود. سوخو33 تنها یک فروند از این موشک ان هم در  میانه دو ورودی موتور حمل میکند و غیر از این جنگنده هیچ جنگنده ای توان حمل ان را ندارد. با در نظر گرفتن خروج از خدمت سوخو33 تا سال 2017 و یا 2018  این موشک نیز دیگر خدمت نخواهد کرد

b5cyi9_cmaeg_8a

این موشک  در هر دو مدل هواپرتاب و دریا پرتاب دارای نسخه صادراتی است که البته  برد انها تا 20% کمتر است .این موشک  به صورت عملیاتی ویتنام، هند، چین(78 فروند)،مصر(10 فروند)  این موشک را در خدمت دارند. از قرار معلوم ایران ده فروند از این موشک  را در اواخر دهه 1990 از روسیه تحویل گرفت ولی از سرنوشت انها اطلاعی در دست نیست.مشخصا  هیچ جنگنده ای در این این موشک را پرتاب نمی کند(توان پرتابش را ندارد و نسخه  تحویلی به ایران دریا پرتاب بوده) و هیچ شناوری نیز لانچر پرتاب این موشک  فعلا  ندارد. اگرچه برخی منابع مدعی هستند ایران دست به تولید این موشک زده است ولی هرگز این موشک  در ایران دیده نشده است

موشک سانبرن موشک واقعا مخوفی است .  بر اساس براورد های انجام شده یک ناو امریکای تنها  در 30 تا 40 ثانیه  قبل از برخورد از موجود این موشک با خبر می شود ولی این میزان برای اگزوست، هارپون  یا سی 802  بین 140 تا 150 ثانیه  است(کلا موشک های مادون صوت). حتی سامانه های دفاعی ضد موشک  فعلی نیز کار سختی برای کشف  و نابودی این موشک را دارن ولی با وجود این  سانبرد جایخود را به موشک کلوب میدهد ولی تا 10  تا 15 سال اینده همچنان در خدمت  باقی خواهد ماند

f0205060_5383e46945872

مشخصات

طول:9.7 متر

وزن:4500 کیلوگرم

سرعت: 2 تا 3 ماخ بسته به ارتفاع پروازی

برد:90 تا 250 کیلومتر بسته به مدل پرواز

کلاهک :320 کیلوگرم

ارتفاع پروازی:20 متر

لانچرها: دریا و هوا

ترجمه: عبدالحمید تارخ

 منبع:

http://www.globalsecurity.org/military/world/russia/moskit.htm

http://gizmodo.com/why-americas-navy-is-so-concerned-about-these-russian-m-1641323648

https://en.wikipedia.org/wiki/P-270_Moskit

 

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن