سلاح های ضد تانک

موشک های ضد تانک روسی

در این نوشتار مقالات  مطالب کوتاهی را در مورد تمامی موشک های ضد تانک ساخت شوروی و روسیه خواهید خواند

3ام 6 شیمل (نام ناتو ای تی 1 اسناپیر)

ای تی 1 اولین موشک ضد تانک هدایت شونده روسها بود که دست کم در خود  شوروی به صورت فراگیر به خدمت گرفته شد.این موشک  در دهه 1950 برای خدمت در کنار توپ ضد تانک 100 م م وارد خدمت شد که دارای  دقت کمی در برد بیش از 1500 متر بود.موشک  در سال 1958 ازمایش شد و در سال 1960 عملیات شد. ای تی 1 دارای سامانه هدایت  دستی در خط دید کاربر بود که کاربر باید با تعقیب شعله انتهای موشک ،موشک  را به طرف هدف هدایت میکرد و فرامین به کمک سیم به موشک منتقل میشد.

این موشک  توسط  نفر پیاده حمل نمیشد  چون بزرگ بود و  پشت کامیون  و یا خودرو های دیگه به صورت چند تایی نصب میشد. یکی از خودروهای حامل این موشک  بی ار دی ام بود که سه موشک  را پشت خود حمل میکرد. ای تی 1  دارای  برد 2300 متر بود و در بهترین حالت در 300 م م زره نفوذ میکرد و احتمال برخورد به هدفش کمتر از 30 % بود و از این رو به سرعت توسط مالیوتکا جایگزین شد. موشک به غیر از دقت کم مشکلات  زیادی  داشت  هدایت ان بسیار سخت بود از  جمله  به دلیل تعقیب چشمی نور خروجی موشک  توسط  کاربر  برای هدایت در صورت شلیک موشک  در صحرا احتمال گم شدن شعله انتهایی در تصویر پس زمینه  صحرا زیاد بود همچنین 20 ثاینه طول میکشید  تا به بیشترین  برد خود برسد. این موشک  در جنگ شش روزه و نبرد قبرس  شرکت داشت.

ای تی 1
ای تی 1

3ام 11 فلانگا(با نام ناتو ای تی 2 اسواتیر)

ای تی2 به دلیل  مشکلات فراوران موشک ای تی1 از جمله سنگینی بالا طراحی شده بود . از این رو ای تی 2 هم برای پرتاب از زمین  و همچنین بالگرد طراحی شد .ای تی 2 اولین موشک ضد  تانک بالگرد پرتاب روسها بود که بر روی برخی نسخه  های میل8 و میل 24 نصب شد.ای تی 2 دارای دو نسخه  کلی است که از دو سیستم هدایت مختلف بهره میبرد .یکی ای تی 2 ای و بی  که همانند ای تی 1 دارای سامانه هدایت در خط دید  کاربر است و دیگری ای تی 2 سی  (9 ام 17 پی  اسکوریپین)که دارای  سامانه هدایت نیم خودکار بود. در این رو  کاربر تنها هدفگیر را روی هدف قرار میداد و خودسیستم با تعقیب شعله انتهای  موشک  ،موشک را به هدف می کوبید . شانس موفقیت نمونه هدایت  نیم  خودکار 85% بود در حالی که در نسخه قبلی  40 % بود  فرامین هدایت به موشک در هر دو نوع روش هدایت با امواج رادیویی به موشک ارسال میشد .ای تی 2 در نسخه هدایت دستی بر روی میل 24 ای و در نیخه  هدایت نیم خودکار بر روی میل 24 دی نصب شد. برد این  موشک 2.5 کیلومتر و توان نفوذ در 500 م م زره را دارد. تا اواخر دهه 1990 در خدمت ارتش روسیه  باقی ماند(نسخه سی   نسخه هدایت نیم خودکار) ولی با خروج از خدمت  نسخه دی میل 24 از خدمت ارتش روسیه  ، این موشک  نیز از خدمت خارج شد اگرچه همچنان نسخه نیم خودکار در برخی کشورهای جهان خدمت میکند.

ای تی 2
ای تی 2

9 کا11 مالیوتکا  (با نام ای تی 3 ساگر)

موشک مالیوتکا در اوائل دهه 1960 برای جایگزینی  با موشک  ضعیف ای تی1 ساخته شد. این موشک  نیز در نسخه های اولیه دست کم تا میانه دهه 1980 از هدایت  دستی  توسط  کاربر هدایت می شد که توسط یک دسته جواستیک بر روی سایت اتش هدایت میشد . کاربر معمولا موشک را تا برد 1000 متری به صورت چشمی  ولی دربیش از این برد توسط پیریسکوپ  موشک با قدرت زوم 8 ایکس هدایت می کرد. موشک همانند  ای تی 2 دارای  بالچه های جمع شونده بود و درون جعبه ای قرار میگرفت.  ان را روی لانچر پرتاب 9پی111  نصب میکردند ،سایت هدفگیری  همانند  ای تی 2 از لانچر  پرتاب جدا بود و از نوع  9 اس 415 بود و دارای یک دسته جو  استیک شکل و یک دوربین دو چشم برای هدایت  موشک  بود. بر روی چندین  خودرو از جمله بر روی نفربر بی ام پی 1 نصب می شد  که البته به صورت تکی بر روی ریلی روی لوله ان نصب میشد  . همچنین بر روی  نسخه های  خودروی مختلف  زرهی شوروی  همچون بی ار دی 1و یا 2 این موشک را به صورت چند تایی حمل میکردند. موشک دارای برد  سه کیلومتر بود و مشکلات  موشک های هدایت دستی  را دنبال خود یدک میکشید  در مرحله نخست  اعتقاد بر این بود احتمال برخورد موشک به هدف 80 % است ولی در مرحله عمل 35 تا 40% بود.باید برای یک کاربر 60 شلیک لازم بود  تا مهارت لازم به دست می می امد .به دلیل حرکت چرخشی در ابتدای مسیر کمترین برد درگیر گهگاه  به صورت موثر بالای  200 متر بود.در نهایت  در دهه 1980 بسیاری  از کشورهای دارنده از جمله خود شوروی دست  به بروزرسانی مالیوتکا  زدند.این بروز رسانی  تبدیل  موشک حالت هدایت دستی به نیم خودکار بود.مالیوتکا  چندین مدل دارد  که شامل  ای تی -3 ای و بی با سامانه هدایت دستی با احتمال برخورد به هدف 30%  و ای تی 3 سی و دی دارای سامانه  هدایت نیم خودکار  سیمی که دارای  احتمال برخورد به هدف 90% است .قدرن نفوذ ای تی 3 بسته به مدل تفاوت دارد.از 350 تا 800 م م متفاوت است . برای  نمونه ای تی 3 دی ملقب به مالیوتکا 2 با دو کلاهک پشت سر هم  اخرین نسخه  این موشک است  که  در روسیه در ده 1990 با سامانه هدایت  نیم خودکار تولید شد  دارای قدرت نفود در 800 م م زره می باشد و حتی دارای یک کلاهک تریموباریک برای عمل بر ضد نفرات پیاده و یا ساختمانها  است.همچنین نسخه ای ساخت صربستان (یوگسلاوی ثابق)دارای قدرت نفوذ  1000 م م است.مالیوتکا همچنان در نسخه نیم خودکار  در برخی از کشورهای در حال تولید است اگرچه دیگر در ارتش روسیه استفاده نمی شود .

ای تی3 مالیوتکا
ای تی3 مالیوتکا

9کا111 فاگوت (نام ناتو ای تی 4 اسپیگوت)

در سال 1962 شوروی به دنبال نسل جدید از موشک  های ضد تانک خود با هدایت نیم خودکار رفت که دیگر نیاز به هدایت چشمی موشک توسط نفر نباشد. کوچک و جمع جور باشد به راحتی توسط  نفرات پیاده قابل حمل باشد و بتوان ان را  روی خودروهای زرهی نیز نصب کرد.

موشک جدید بر خلاف موشک های قبلی شوروی که بر روی لوله پرتاب لول میشد ، در درون یک محفظه استوانه ای پولم ساخته می شد و درون لانچر پرتاب لود میشد . لانچر از نوع 9 پی 135 بود که یک سایت هدفگیری و هدایت بر روی خود داشت  و در زیر خود یک سه پاییه برای  استقرار بر روی زمین  داشت .استفاده از سامانه هدایت  نیم خودکار  سیمی باعث شد تا بتوان هدفی را با سرعت 60  کیلومتر در ساعت نیز هدف قرار دهتد. برد موشک  در نسخه اولیه 9 ام 111 دارای  برد 2000 متر و در نسخه 9 ام111 ام  دارای برد 2500 متر است و میتوان ان را برضد یک هدف در 70 متری نیز به کار برد  و توان نفوذ در 400 م م زره را داشت.بر اساس تجارب نبرد برای مالیوتکا  یک چراغ با روشنایی سطح بالا در قسمت عقب داشت تا سامانه دید حرارتی سایت بتوان بهتر این موشک  را کشف کند و ان را هدایت کند.ای تی 4 بر روی بسیاری از خودرو های زرهی روسها  بی ام پی1 و بی ام دی 1  و بی ام پی2 و دیگر خودرو نصب شد.ای تی 4 همانند   ای تی 3 دارای فروش بسیار بود و همچنان به صورت گسترده خدمت میکند.

ای تی 4
ای تی 4

9ام 113 کنکورس(با نام ناتو ای تی 5 اسپندریل)

ساخت ای تی 5 همزمان با ای تی 4 اغاز شد. ای تی 4 به عنوان یک موشک  کوچکتر و ای ای 5 یک موشک بزرگتر  با  توان نفوذ بیشتر در برد بیشتر توسعه یافت که هم توسط نفر و همچنین خودروی زرهی حمل شود . کنکورس به دلیل برد بیشتر وقدرت نفوذ بیشتر ، بیشتر توسط  خودرو های زرهی استفاده شد و تا مدتها از نظر  قدرت نفوذ  بهترین موشک  جهان بود.  دارای سامانه هدایت سیمی به صورت نیم خودکار  است. همانند  ای تی 4 موشک  درون یک استوانه قرار دارد و در درون لانچر لود یشود. چندین نوع لانچر برای  این موشک  وجود دارد . یکی لانچر 9 پی 148 به صورت چهار  تایی بر روی سقف خودروی زرهی بی ار دی ام 2 نصب مشود که توسط یک سایت  هدفگیری  در جلوی خودرو هدایت میشود.همچنین توان شلیک این موشک  از لانچر  3 پی 135  که موشک ای تی 4 نیز از ان پرتاب میشود پرتاب کرد.حودرو های  زرهی زیادی  این موشک  بر رویشان نصب  شد از جمله برخی نسخه های بی ام پی 1 و 2 .برد موشک 4 کیلومتر و قدرت نفوذ ان 600 تا 800 م م بسته به مدل است.

ای تی5
ای تی5

 9 کا 114 اشتروم(نام ناو ای تی 6 اسپیرال)

9 کا 115 میتس(نام ناتو ای تی 7 ساکسورن)

این موشک بر اساس ای تی 4 ساخته شده ولی وزن ان بشدت کاهش یافته تا بتوان ان را توسط نیروی پیاده به راحتی حمل کرد و این کوچک سازی باعث کاهش  برد به هزار  متر شده است.این موشک  در سال 1979 وارد خدمت ارتش شوروی شد. دارای  سامانه هدایت نیم خودکار سیمی بود  و تنها کل لانچر  5.5 کیلوگرم وزن داشت. موشک در درون یک کپسول استوانه ای  پلم بود و بر روی لانچر 94 سانتیمتری  9 پی 151 نصب میشد  که ان نیز دارای  یک سایت هدفگیر با توان زوم 4 ایکس است.این موشک همانند   ای تی 4 توسط یک ژنراتور گازی از لوله پرتاب میشد  و در اسمان موتور راکتی موشک  روشن میشد  و همانند  ای تی 4 و 5 دارای یک سه پایی زیر لانچر  بود ولی  گفته شده می شود  این موشک را از روی شانه نیز شلیک کرد اگرچه به مهارت بیشتری نیاز است. توان نفوذ این موشک  400 م م است و همچنان به صورت گسترده  ای در خدمت است.

ای تی 7
ای تی 7

9ام120 اتکا(نام ناتو ای تی 9 اسپیرال -2)

موشک ای تی 9 نسخه توسعه یافته موشک  ای 6 است. ای تی 6 نخستین موشک  مافوق صوت روسها بود .ای تی 9 دارای تغییراتی نسبت به ای تی 6 بود که شامل  کلاهکی قدرتمند تر با توان نفوذ بیشتر،برد بیشتر و سرعت بیشتر بود.این موشک  نیز همانند  ای تی 6 دارای سامانه هدایت نیم خودکار است و فرامین  هدایت با امواج رادیوی  به موشک  ارسال میشود.ای تی 9 دارای کلاهک دو مرحله ای  پشت سرهم برای نبودی زره واکنش دهنده است و توان نفوذ در 800 م م و در نسخه ام  توان نفوذ در 950 ام م زره را دارد و دارای یک نسخه اف با کلاهک تریموباریک برای مقابله با نفرات پیاده ویا نابودی ساختمانها  است.همچنین این موشک  را همانند  ای تی 6 میتوان بر ضد بالگردهای کم سرعت در ارتفاع پایین بکار برد وهمکنون میل 35 ام،میل 28 و خودروی زرهی بی تی ار تی از این موشک بهره میبرند.

ای تی 9
ای تی 9

9کا115-2 میتس ام (نام ناتو ای تی 13 میتس ام)

نسخه ارتقا یافته موشک ضد تانک ای تی 7 با افزایش کارایی در برد و شعاع مرگبار کلاهک جنگی . این موشک از سال 1992 وارد خدمت شده و دارای  برد 2 کیلومتر(یک کیلومتر بیشتر از ای تی 7) و توان نفوذ  در 900 تا 950 م م است که دو برابر ای تی 7 است. این موشک اگرچه دو برابر ای تی7 وزن دارد ولی همچنان کوچک و جمع و جور است و از همان لانچر 9 پی 151  موشک ای تی 7 شلیک می شود  ولی دارای  یک سایت هدفگیر با دید  حرارتی است که توان درگیر شبانه  نیز با هر هدفی  را به کاربر میدهد.

این موشک  توسط سوریه خریداری شد  و از قرار  معلوم در سال 2006 میلادی بر علیه  تانک های مرکوا توسط حزب الله  به کار رفته است. همچنین سوریه نیز طی جنگ داخلی از  این موشک  بهره برده است  و گفته شده  هم ارتش  و هم مخالفین از این موشک  بهره می برند.

ای تی 13
ای تی 13

9 ام113  کورنت  (با نام ناتو ای تی 14 اسپیرگان)

 برای اشنایی با موشک کورنت اینجا را کلیک کنید

9 ام 123 خارزانیتما(نام ناتو ای تی 15 اسپیرنگر)

برای اشنایی با  سیستم ضد تانک خارزانیتما اینجا را کلیک کنید

ای تی 15
ای تی 15

9کا 121 ویخر(نام ناتو ای تی 16 اسکالیون)

موشک ای تی 16 به عنوان یک موشک  لیزری هوا پرتاب توسعه یافت و در دهه 1990  وارد خدمت شد. موشک  جهت نصب بر روی بالگرد کاموف50 و سوخوی25 تی طراحی شد.موشک  داری برد 8 کیلومتر پرتاب شده از  بالگرد و ده کیلومتر برای  پرتاب از هواپیما و 5 کیلومتر در شب است. باید توسط یک غلاف نشان  گذاری لیزری  ،نشان گذاری  شود.در روز های نخست  غرب فکر میکرد موشک  یک نوع هدایت نیم فعال همانند هلفایر   و یا بمب های لیزری  دارد ولی امروز مشخص شده که سیستم  هدایت  ویخر موج سوار لیزر است. یعنی بر خلاف دیگر سلاح ها که با امواج  برگشتی از هدف به طرف هدف پیش میرود  ،ویخر با سوار شدن بر امواج  ارسالی  شده به هدف  به ان برخورد میکند.میزان  نفوذ در زره مشخص نیست ولی 1000 تا 1200 م م است و همکنون سلاح ضد زره اصلی کاموف 50 و 52 است.

ای تی 16
ای تی 16
نام سال ورود وزن کلاهک(کیلوگرم) سرعت(متر بر ثاینه) برد(متر) قدرت نفوذ( م م) نوع هدایت
ای تی 1 1960 5.4 110 2300 300 هدایت دستی در خط دید سیمی
ای تی2 1962 5.4 170 2500 500 هدایت دستی در خط دید و در مدل سی هدایت نیم خودکار رادیوی
ای تی 3 1963 2.4 تا 3.4 بسته به مدل 115 3000 400 تا 1000 م م بسته به مدل هدایت دستی در خط دید و در مدل سی هدایت نیم خودکار سیمی
ای تی 4 1970 2.5 186 2500 600 هدایت نیم خودکارسیمی
ای تی 5 1974 2.7 200 4000 800 هدایت نیم خودکار سیمی
ای تی 7 1979 2.5 223 1000 400 هدایت نیم خودکار سیمی
ای تی 9 1980 7.4 550 6000 900 هدایت نیم خودکار رادیوی
ای تی 13 1992 ؟ 200 2000 550  تا 850 بسته به مدل هدایت نیم خودکار سیمی
ای تی 14 1994 7 ؟ 5500 تا 10000 متر بسته به مدل 1200 تا 1400 م م بسته به مدل هدایت نیم خودکار لیزری
ای تی 15 2005 8 400 6000 1200 هدایت لیزری ومیلی موجی
ای تی 16 1992 8 تا12 600 8000 تا 12000 1200 هدایت موج سوار لیزری

میزان عدد نوشته شده برای نفوذ  در صورت برخورد با زره تخت(90 درجه) می باشد  و در صورت برخورد به زره شیب دار 60 درجه به نصف کاهش می یابد

گرداوری:عبدالحمید تارخ

نوشته های مشابه

‫4 نظرها

  1. سلام
    جناب تارخ امکان داره یک چنین تایپیک عالی در مورد بخش ضد زره ایران و چین و آمریکا بزنید چه از نوع زمین پایه و چه از نوع هواپایه هاشون؟

    1. سلام در مورد امریکا تک تک معرفی کردیم ولی جدا . و در مورد ایران هم خوب مثلا توفان است

      1. جناب تارخ در مورد روسیه هم تایپیک مجزای کورنت رو زده بودید ولی در یک کار عالی اومدید تمام ضد زره های روسیه رو تایپیک کردید اگر امکان داره برای ایران و چین و … هم این کار رو بکنید

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن