جنگنده ها

جنگنده نسل پنجم میگ1.42

جنگنده نسل پنجم میگ1.42

جنگنده نسل پنجم میگ1.42

شوروی از دهه 1980 زمانی که برنامه جنگنده نسل 5  امریکا یعنی اف22 مشخص  شد به دنبال یک نسل پنجم رفت.البته شوروی از انجایی که عملا در عملیاتی  کردن نسل های خود یک دهه از امریکا عقب  بود در دهه 1980 یعنی یک دهه بعد امریکا تازه داشت نسل 4 های خود را عملیاتی می کرد.در نهایت شوروی در ان زمان در حالی که هنوز  سوخو27 را درست عملیاتی  هم نکرده  بود به دنبال جایگزینی  ان بود و دو برنامه یکی با نام MFI به عنوان یک  جنگنده چند منظوره  و دیگری جنگنده LFI به عنوان یک جنگنده سبک را دنبال میکرد  ولی برای کاهش هزینه تنها همان ام اف آ پیگیری شد

شرکت میگویان  در سال 1983 به عنوان پیمانکار  اصلی برای اجرای این طرح مطرح شد.در ان زمان دید امریکا و شوروی  سر داستان نسل 5 فرق بسیار داشت

 امریکا معتقد بود یک نسل5 باید سطح مقطعی کمی داشته باشد و در اصلاح  رادار گریز باشد . این مسئله به تجربه امریکا در جنگ ویتنام بر میگشت. انها در انجان با سامان های پدافندی ساخت  شوروی روبرو شده بودند و از ان زمان برنامه های  برای کاهش سطح مقطعی جنگنده های خود  برای کاهش  احتمال دیده شدن توسط  رادار اجرا کردند . ولی روسها معتقد بودند یک نسل5 باید بسیار چالاک باشد و یک ابر جنگنده از نظر سطح چالاکی در فکر داشتند خوب این دو تفکر بر میگشت به دو دید متفاوت در زمینه جنگ هوایی…. امریکایها  معتقد  بودند  پیروز هوایی جنگ های اینده کسی است که دیرتر دیده شود و زودتر اتش کند ولی روسها معقتد بودند اگرچه برد اتش بالا مهم است ولی چالاکی مهمتر است

در نهایت شرکت میگ یک طرح جدید  در سال 1988 ارائه کرد که  شامل یک جنگنده  بال دلتا با یک کانارد  کاملا متحرک  و دارای دو ورودی هوا خندان زیر بدنه بود . این طرح شباهت بسیار به طرح جنگنده اروپایی داشت که در سال 1986 با نام EAP پرواز کرد و بعدها نسخه تکمیل شده ان تایفون نام گرفت. میگ ازمایشات بسیار روی سطح مقطعی  و ایرودینامیک  کرد و بر اساس  پیش بینی ها این جنگنده قرار بود در اوائل  دهه 1990 پرواز کند.

برنامه میگ ساخت یک پیش نمونه با نام  میگ1.42 بود  که ازمایشات پروازی را انجام دهد و بعد نسخه ای با نام میگ1.44 پرواز کند  که  ازمایشات را تکمیل  کرده و سیستم های تسلیحاتی  روی ان تست شود. قرار بود  جنگنده جدید که احتمالا با نام میگ 33  شناخته می شود در اواخر دهه 1990 رسما عملیاتی شود ولی با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی ادامه این  برنامه با مشکلات  زیادی همراه شد

در سال 1992 تنها چند ماه بعد از فروپاشی کمپانی میگ اعلام کرد  تا سال 1994 این  پرنده پرواز میکند ولی باز به دلیل عدم  وجود بودجه کافی و اینکه عملا دیگر وزارت دفاع روسیه پولی برای این پروژه نمی داد  این برنامه نیز تنها با بودجه داخلی میگ پیش می رفت کار به جای نرسید. چند سال به همین شکل گذشت  از سال 1995 بارها اعلام شد که میگ1.42 به زودی در نمایشگاه های هوایی به نمایش در خواهد امد ولی این مهم  محقق نشد

سرانجام جنگنده جدید در 12 ژانویه سال 1999 رو نمایی شد و در 29 فوریه سال 2000 میلادی  رسما پرواز کرد

میگ1.42 دارای  بال دلتا و کانارد بود. این روش در هیچ جنگنده شوروی  به کار نرفته بود اگرچه شوروی جنگنده بال دلتا داشت  ولی نه با کانارد. این طرح اگرچه شبی طرح  تایفون است ولی میگ در دهه 1960 طرحی داشت که دارای  پیش بال ، بال دلتا و البته دم بود و از ورودی هوا زیر بدنه استفاده میکرد. این جنگنده میگ ye-8   نام داشت که بر اساس میگ21 ساخته شد بود البته بعید است  میگ اصلا از این طرح الگو برداری کرده باشد

YE-8
میگ1.42……

 استفاده از کانارد بهترین راه  برای افزایش چالاکی و زاویه حمله بود تا جای  که ادعا می شد  میگ1.42 به زاویه  حمله 60 درجه می رسد  و  با یک حرکت سری میتواند دماغه خود را تا 60 درجه برگرداند.  جنگنده  ابعاد بزرگی داشت و تلاش  شده بود تا از مواد نوینی  در ساخت سازه استفاده شود ولی تنها 30 درصد سازه مواد کامپوزیت بود  و باقی شامل لیتیوم، الومینیوم  و فولاد بود . تلاش شده  بود سطح مقطعی میگ1.42 کم شود ولی  باز مشکلاتی وجود داشت . ورودی هوا بسیار خندان بود  و باعث می شد  تا امواج راداری بیشتری برگردد  البته تنها پیش نمونه این پرنده برای ازمایش بود و احتمال داشت  بعدها این ورودی اصلاح نیز شود . مواد جذاب  رادار روی ان به کار نرفته  بود در واقع میگ تلاش در کم کردن سطح مقطعی با کمک شکل جنگنده داشت  .پرنده دارای دهلیز داخلی بود و البته  هرگز این پرنده نه سلاحی حمل کرد و نه جزئیاتی  از دهلیز ان وجود دارد ولی بر اساس گفته  منابع غربی که شکل این جنگنده را در ارزیابی  راداری قرار دارد  باید سطح مقطعی حدود 0.3 متر مربع داشته  باشد که بسیار  کمتر از عدد 0.001  جنگنده اف22 است دست کم سطحی مقطعی که خود روسها برای اف22 اعلام  کرده اند

میگ1.42 از دو موتور  لیولکا ای ال41 اف استفاده میکند. این مسئله مهم است که  دو موتور در روسیه با این نام دارید( منظور نام ای ال 41 اف (AL-41F))  . یکی موتور نصب شده روی میگ1.42 است. این موتور در دهه 1980 اولین بار روی یک میگ25 تست  شد و دارای بیشترین قدرت 40000 پاوند با پس سوز است. اطلاعات  زیادی از این موتور در دسترس نیست زیرا در مجموع 4 عدد ان ساخته شد که دو تای ان روی تنها نسخه میگ1.42 نصب شد.این موتور توان رساندن  میگ1.42 را به سرعت 2.35 ماخ را داشت و گفته شده به میگ توان ابر گروز(رساندن هواپیما به سرعت بیش از یک ماخ بدون استفاده از پس سوز موتور) را تا سرعت1.5 ماخ را داشت . همانطور که گفته شده ورودی هوا زیر بدنه قرار داشت و دارای لبه های متحرک(باز مانند تایفون) برای کنترل جریان ورودی هوا به درون موتور بود.

(موتور دوم با نام ای ال41  نام موتوری  ساخت ساترون است که در واقع نسخه  ارتقا یافته موتور ای ال31 است که روی سوخو27 نصب است این ای ال41 اف بر روی هواپیماهای چون سوخو35 و سوخو57 نصب شده است)

خروجی های موتور پوشانه شده با سرامیکی

 میگ1.42 نیز دارای  خروجی متغییر بود البته در اولین پیش نمونه چنین خروجی نداشت ولی موتور میتوانست  به یک خروجی متغیر یه  بعدی مجهز شود که به بالا و پایین و داخل حرکت کند. بر اساس گفته میگ با این خروجی و ترکیب با کانارد میگ1.42 به میزان زاویه حمله 60درجه می رسید .همچنین تصاویری  از اولین پیش نمونه این پرنده نشان میداد که  خروجی موتور با سرامیک  مخصوص کاهش امواج فروسرخ پوشانده شده بود تا امواج فروسرخ کمتری  برای کشف حرارت جنگنده منتشر کند

پرنده قرار بود از رادار ان014 استفاده کند که گفته می شود دارای برد کشف 420 کیلومتر و برد قفل 250 کیلومتر  بود. البته این رادار که پالس داپلر هم بود هرگز به شکل رسمی وجود نداشت و حتی اولین پیش نمونه رادار هم نداشت .رادار توان رهگیری همزمان  40 هدف و اتش همزمان به 20 هدف را داشت . امروزه مشخص  است که این رادار  احتمالا هرگز به شکل عملیاتی نمی توانست  دردسترس باشد  زیرا همکنون حتی رادار جنگندهای چون سوخو35 و یا سوخو57 چنین توانایی ندارند. احتمالا بعدها  این جنگنده مانند تمامی  جنگندهای روسی نسل4 به بعد در دماغه مجز به کاونده فروسرخ می شود و حتی منابع روس از نصب رادار  عقب نگر در اینده روی میگ1.42 صحبت میکردند ولی این برنامه هرگز اجرای نشد

ورودی های هوایی این جنگنده که زیر بدنه قرار داشت

 میگ1.42 دارای دهلیز داخلی بود.  ورودی هوا زیر بدنه بود ولی بعد به طرف درون بدنه  و میان بدنه راه پیدا میکرد از این رو عملا دهلیز زیر راهروی هوا بود. اینکه  چقدر این دهلیز جا داشت مشخص نیست ولی دهلیز  ان کمی عقبتر از دیگر نسل 5 های موجود  است . این جنگنده در اینده میتوانست  تمامی سلاح های هواپرتاب روسی را حمل کند و البته قرار بود  برای ان نسخه های از موشک ار77 و ار73 و سلاح چون خا58 و خا31 برای حمل در دهلیز  داخلی ان طراحی شود. تنها سلاحی که روی این جنگنده به شکل عملی نصب شد توپ 30 م م تک لول بود که البته  هرگز ان را نیز شلیک نکرد

برنامه میگ1.42 عملا قبل از اولین پرواز خود لغو شد. مشخص نیست  در نهایت حتی تنها نمونه ساخته شده چند پرواز انجام داد ولی این تعداد بسیار محدود بود شاید حتی کمتر از سه پرواز. یک فیلم بسیار با کیفت کم از نسختین  پرواز این پرنده موجود است . کمپانی میگ عملا در سال 2000 دیگر هیچ میلی برای  حتی بازار یابی این پرنده نشان نداد  زیرا میگ1.42 حتی اگر  هم مثلا در سال 2008 عملیاتی میشد  دیگر طرحی قدیمی بود زیرا طرح اولین این جنگنده متعلق  به اواخر دهه 1980 بود و به روز رسانی ان نیز بسیار پر هزینه بود.

مراسم رونمایی از تنها نسخه ساخته شده این جنگنده
لحظه فرود احتمالا تنها پرواز جنگنده میگ1.42

کمپانی میگ حتی این پرنده را غیر دو بار انهم روی زمین در نمایشگاه های  هوای نیاورد. با وجود این به نظر می رسد  بشخ بخشی  از این طرح به چین داده شد. چینها طی هئیتی  در رو نمایی این جنگنده حضور داشتند  در واقع میگ که میدانست دیگر این جنگنده هرگز عملیاتی نمی شود  از این هئیت دعوت کرده بود .بدون شک این طرح تاثیر بسیار بر روی جنگنده نسل چینیها یا همان جی20 داشت.جی20 شباهت غیر قابل انکاری به میگ1.42 دارد  از این رو بدون شک چین اطلاعات بسیاری از این طرح را از میگ دریافت کرده است  و در جی20 استفاده  کرده

جی20 و میگ1.42

در نهایت با لغو این برنامه  روسها سوخو35 را توسعه دادند.هدف از طراحی این جنگنده این بود که تا زمان ورود به خدمت جنگنده نسل5 جدید روسها(یعنی سوخو 57 ) این کشور  یک جنگنده نسل4++ مناسب برای مناطق حساس داشته باشد

بدون شک اگر میگ1.42 عملیاتی می شد جنگنده با شکوهی میشد  اگرچه از نظر سطح مقطعی اصلا به پای اف22 نمی رسید  ولی از ان چالاکتر بود

عبدالحمید تارخ

http://www.military-today.com/aircraft/mikoyan_mig_mfi.htm

https://www.militaryfactory.com/aircraft/detail.asp?aircraft_id=724

https://fas.org/man/dod-101/sys/ac/row/mfi.htm

https://en.wikipedia.org/wiki/Mikoyan_Project_1.44

نوشته های مشابه

همچنین ببینید

بستن
دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن