اژدر چیست؟
محمد جواد عسگرپور
یک اژدر متحرک سلاحی است متحرک و با یک سر جنگی انفجاری و در بالای سطح آب یا در زیر سطح آب لانچ شده و به سمت هدف برود و با برخورد به آن هدف را نابود سازد
در گذشته های دور به اژدر ها وسیله متحرک یا ماهی میگفتند و کلمه اژدر به وسایلی مرتبط میشد که امروزه بدان مین گفته میشود و از سال ۱۹۰۰ کلمه اژدر برای سلاح های متحرک زیر سطحی استفاده میشود
زمانی که نبرد ناو ها درگیر جنگ میشدند سلاح اصلی آنها توپ هایی با کالیبر بسیار بزرگ بود ولی قایق ها و کشتی هایی بسیار کوچکتر از نبرد ناو ها میتوانستند بدون استفاده از سلاح های کالیبر بزرگ و تنها متکی به اژدر ناو های بزرگی مثل نبرد ناو هارا سرنگون سازند و اژدر از هواپیما هم قابل پرتاب بود
امروزه اژدر های مدرن به دو دسته وزن سنگین و سبک وزن تقسیم میشودند و از پلت فرم های مختلف مانند زیر دریایی ها و هواپیما ها قابل پرتاب هستند
تاریخچه اژدر ها به قرن های دور و در سال ۱۲۷۵ میرسد که شخصی بنام رماح کانسپتی از اژد ها ارائه داد و در وحله اول این سلاح ها بسیار ساده بودند و در قرن نوزدهم این سلاح ها بسیار پیشرفت کردند و این سلاح در جنگ های قرن نوزدهم هم استفاده شدند و اژدر ها در جنگ سال ۱۹۰۵ بین ژاپن و روسیه هم بکار برده شدند
اژدر ها در جنگ جهانی اول
اژدر ها در جنگ جهانی اول بطور گسترده ضد ناو ها و زیر دریایی ها استفاده شدند در طی جنگ جهانی اول نیروی دریایی آلمان از طریق زیر دریایی های خود از اژدر بر ضد انگلیسی ها استفاده کرد و انگلیسی ها و متحدانشان هم از اژدر بهره بردند و زیر دریایی های U boat هم طی جنگ مورد هدف اژدر ها قرار میگرفتند .دو ناو مجهز به اژدر ایتالیایی موفق شدند یک دسته از ناو های مجارستانی اتریشی را نابود سازند و نبرد ناو ISTVAN را با دو اژدر غرق کنند
نیروی دریایی سلطنتی ژاپن هم از اژدر بهره میبرد از سال ۱۹۱۷ ژاپنی به نتیجی رسیدند که قرار بر این بود که اکسژن خالص را جایگزین هوای فشرده شده کنند ولی انجاری که در آزمایشات رخ داد باعث رها شدن برنامه شد و تحقیقات از سال ۱۹۲۶ از سر گرفته شد تا اینکه در سال ۱۹۳۳ نتیجه داد .
در گذشته های دور به اژدر ها وسیله متحرک یا ماهی میگفتند و کلمه اژدر به وسایلی مرتبط میشد که امروزه بدان مین گفته میشود و از سال ۱۹۰۰ کلمه اژدر برای سلاح های متحرک زیر سطحی استفاده میشود
زمانی که نبرد ناو ها درگیر جنگ میشدند سلاح اصلی آنها توپ هایی با کالیبر بسیار بزرگ بود ولی قایق ها و کشتی هایی بسیار کوچکتر از نبرد ناو ها میتوانستند بدون استفاده از سلاح های کالیبر بزرگ و تنها متکی به اژدر ناو های بزرگی مثل نبرد ناو هارا سرنگون سازند و اژدر از هواپیما هم قابل پرتاب بود
امروزه اژدر های مدرن به دو دسته وزن سنگین و سبک وزن تقسیم میشودند و از پلت فرم های مختلف مانند زیر دریایی ها و هواپیما ها قابل پرتاب هستند
تاریخچه اژدر ها به قرن های دور و در سال ۱۲۷۵ میرسد که شخصی بنام رماح کانسپتی از اژد ها ارائه داد و در وحله اول این سلاح ها بسیار ساده بودند و در قرن نوزدهم این سلاح ها بسیار پیشرفت کردند و این سلاح در جنگ های قرن نوزدهم هم استفاده شدند و اژدر ها در جنگ سال ۱۹۰۵ بین ژاپن و روسیه هم بکار برده شدند
اژدر ها در جنگ جهانی اول
اژدر ها در جنگ جهانی اول بطور گسترده ضد ناو ها و زیر دریایی ها استفاده شدند در طی جنگ جهانی اول نیروی دریایی آلمان از طریق زیر دریایی های خود از اژدر بر ضد انگلیسی ها استفاده کرد و انگلیسی ها و متحدانشان هم از اژدر بهره بردند و زیر دریایی های U boat هم طی جنگ مورد هدف اژدر ها قرار میگرفتند .دو ناو مجهز به اژدر ایتالیایی موفق شدند یک دسته از ناو های مجارستانی اتریشی را نابود سازند و نبرد ناو ISTVAN را با دو اژدر غرق کنند
نیروی دریایی سلطنتی ژاپن هم از اژدر بهره میبرد از سال ۱۹۱۷ ژاپنی به نتیجی رسیدند که قرار بر این بود که اکسژن خالص را جایگزین هوای فشرده شده کنند ولی انجاری که در آزمایشات رخ داد باعث رها شدن برنامه شد و تحقیقات از سال ۱۹۲۶ از سر گرفته شد تا اینکه در سال ۱۹۳۳ نتیجه داد .
جنگ جهانی دوم
در سالهای بین دو جنگ جهانی با کاهش چشمگیر بودجه های نظامی است های اژدر ها در کشور های مختلف بسیار کاهش یافت ولی در این بین تنها کشور ژاپن بود که اژدر تست میکرد و اژدر ژاپنی ها تایپ ۹۳ نام داشت در سالهای اول جنگ جهانی دوم به علت نبود اطمینان پذیری مشکلاتی برای نیروی دریایی آمریکا در سال اول شرکت این کشور در جنگ رخ داد و در این بین نیروی دریایی آمریکا از توپ های کالیبر ۴۵ سانتی متری استفاده میکرد در حالی که نیروی دریایی ژاپن از سال ۱۹۳۱ اژدر تایپ ۹۱ را عملیاتی کرده بود
در جنگ جهانی دوم بسیاری از کشتی ها و زیر دریایی ها و هواپیما ها مجهز به اژدر شدند و استراتژدی نیروی دریایی بدین شکل بود که اژدر ها از هواپیما ها یا زیر دریایی ها یا ناو ها پرتاب میشدند و ضد زیر دریایی یا ناو های دشمن به کار میرفتند در طی جنگ این نگرانی بوجود آمد که اژدر ها در مقابل زره ناو های جنگی موثر واقع نشوند ولی جواب به این نگرانی این بود که اژدر ها در واقع سطح های زیرین ناو را هدف قرار مبدهند که ناو ها از این جهت آسیب پذیر بودند
اژدر هایی که آمریکایی ها و انگلیسی ها و آلمانی ها استفاده میکردند بطور جداگانه مشکلات خاص خود را داشتند که در این بین نیروی دریایی آلمان نازی و نیروی دریایی سلطنتی این مشکلات را حل کردند و در آمریکا هم اژدر مارک ۴۸ با توجه به مشکلاتی که داشت با کش و قوس های فراوان در نهایت وارد خدمت شد و در نبرد اقیانوس آرام بکار رفت و در نهایت این اژدر پر حاشیه تنها ۲۱ ماه در خدمت بود .
در سالهای بین دو جنگ جهانی با کاهش چشمگیر بودجه های نظامی است های اژدر ها در کشور های مختلف بسیار کاهش یافت ولی در این بین تنها کشور ژاپن بود که اژدر تست میکرد و اژدر ژاپنی ها تایپ ۹۳ نام داشت در سالهای اول جنگ جهانی دوم به علت نبود اطمینان پذیری مشکلاتی برای نیروی دریایی آمریکا در سال اول شرکت این کشور در جنگ رخ داد و در این بین نیروی دریایی آمریکا از توپ های کالیبر ۴۵ سانتی متری استفاده میکرد در حالی که نیروی دریایی ژاپن از سال ۱۹۳۱ اژدر تایپ ۹۱ را عملیاتی کرده بود
در جنگ جهانی دوم بسیاری از کشتی ها و زیر دریایی ها و هواپیما ها مجهز به اژدر شدند و استراتژدی نیروی دریایی بدین شکل بود که اژدر ها از هواپیما ها یا زیر دریایی ها یا ناو ها پرتاب میشدند و ضد زیر دریایی یا ناو های دشمن به کار میرفتند در طی جنگ این نگرانی بوجود آمد که اژدر ها در مقابل زره ناو های جنگی موثر واقع نشوند ولی جواب به این نگرانی این بود که اژدر ها در واقع سطح های زیرین ناو را هدف قرار مبدهند که ناو ها از این جهت آسیب پذیر بودند
اژدر هایی که آمریکایی ها و انگلیسی ها و آلمانی ها استفاده میکردند بطور جداگانه مشکلات خاص خود را داشتند که در این بین نیروی دریایی آلمان نازی و نیروی دریایی سلطنتی این مشکلات را حل کردند و در آمریکا هم اژدر مارک ۴۸ با توجه به مشکلاتی که داشت با کش و قوس های فراوان در نهایت وارد خدمت شد و در نبرد اقیانوس آرام بکار رفت و در نهایت این اژدر پر حاشیه تنها ۲۱ ماه در خدمت بود .
اژدر ها در بعد از جنگ جهانی دوم
بعد از جنگ جهانی دوم اژدر ها پیشرفت و تکامل بسیاری از لحاظ موتور و سر جنگی داشتند و همچنین زیر دریایی ها هم پیشرفت بسیار داشتند و سر و کله زیر دریایی های اتمی با موشکت های اتمی پیدا شد
در لیست پایین تعدادی از درگیری هایی که طی آن از اژدر استفاده شد را مشاهده میکنید .
در جنگ کره ارتش ایالات متحده بطور موفقیت آمیری از اژدر های هواپرتاب استفاده کرد
در جنگ سال ۱۹۶۷ اسراییل و اعراب اسراییل با اژدر به ناو آمریکایی لیبرتی حمله کرد .
در جنگ پاکستان و هند سال ۱۹۷۱ زیر دریایی پاکستانی با استفاده از اژدر ناو هندی را غرق کرد
در جنگ فالکلند زیر دریایی انگلیسی با استفاده از اژدر ناو جنگی آرژانتینی را غرق کرد
در جنگ استقلال کرواسی در سال ۱۹۹۱ کرواسی با استفاده از اژدر ناو یوگوسلاوی را غرق کرد
در مارس سال ۲۰۱۰ ناو کره جنوبی توسط اژدر کره شمالی شکار شد.
بعد از جنگ جهانی دوم اژدر ها پیشرفت و تکامل بسیاری از لحاظ موتور و سر جنگی داشتند و همچنین زیر دریایی ها هم پیشرفت بسیار داشتند و سر و کله زیر دریایی های اتمی با موشکت های اتمی پیدا شد
در لیست پایین تعدادی از درگیری هایی که طی آن از اژدر استفاده شد را مشاهده میکنید .
در جنگ کره ارتش ایالات متحده بطور موفقیت آمیری از اژدر های هواپرتاب استفاده کرد
در جنگ سال ۱۹۶۷ اسراییل و اعراب اسراییل با اژدر به ناو آمریکایی لیبرتی حمله کرد .
در جنگ پاکستان و هند سال ۱۹۷۱ زیر دریایی پاکستانی با استفاده از اژدر ناو هندی را غرق کرد
در جنگ فالکلند زیر دریایی انگلیسی با استفاده از اژدر ناو جنگی آرژانتینی را غرق کرد
در جنگ استقلال کرواسی در سال ۱۹۹۱ کرواسی با استفاده از اژدر ناو یوگوسلاوی را غرق کرد
در مارس سال ۲۰۱۰ ناو کره جنوبی توسط اژدر کره شمالی شکار شد.
اندازه
اژدر ها معمولا دارای کالیبر های مشخصی هستند.. مثلا اژدر 650 و 533 م م روی زیر دریایی ها عمومیت دارد ولی اژدر های کوچکتری با کالیبر 323 م م از شناورهای کوچک و یا بالگردها پرتاب می شوند…
منبع انرژی
اژدر whitehead در سال ۱۸۶۶ ساخته شد و اولین اژدر موفق بود که از هوای فشرده شده به عنوان منبع انرژی استفاده میکرد برای این اژدر هوای فشرده شده با فشار ۲.۵۵ مگاپاسکال در پشت اژدر ذخیره شده و به یک توربین با فشار برخورد میکرد و ان توربین نیز پروانه های پشت اژدر را میچرخاند و اینگه اژدر به طرف جلو حرکت میکرد و اژدر میتوانست تا برد ۲۰۰ متر را با سرعت ۱۲ کیلومتر در ساعت برود و در مدل های بعدی با افزایش فشار سرعت و برد اژدر ها افزایش یافت در سال ۱۹۰۶ اژدری ساخته شد که تا برد ۱۰۰۰ متر با سرعت ۶۰ کیلومتر بر ساعت میرفت در فشار های بالاتر بر اثر پدیده خنک کننده آدیاباتیک باعث میشود که مشکلات یخ زدگی بوجود بیاید که آن هم با سیستم گرم کننده توسط آب دریا حل میشود روش دیگر استفاده از گاز گرم است که در این روش در هوای فشرده شده برای گرم کردن گاز کراتین تزریق میشود که باعث افزایش برد میشود…
اژدر whitehead در سال ۱۸۶۶ ساخته شد و اولین اژدر موفق بود که از هوای فشرده شده به عنوان منبع انرژی استفاده میکرد برای این اژدر هوای فشرده شده با فشار ۲.۵۵ مگاپاسکال در پشت اژدر ذخیره شده و به یک توربین با فشار برخورد میکرد و ان توربین نیز پروانه های پشت اژدر را میچرخاند و اینگه اژدر به طرف جلو حرکت میکرد و اژدر میتوانست تا برد ۲۰۰ متر را با سرعت ۱۲ کیلومتر در ساعت برود و در مدل های بعدی با افزایش فشار سرعت و برد اژدر ها افزایش یافت در سال ۱۹۰۶ اژدری ساخته شد که تا برد ۱۰۰۰ متر با سرعت ۶۰ کیلومتر بر ساعت میرفت در فشار های بالاتر بر اثر پدیده خنک کننده آدیاباتیک باعث میشود که مشکلات یخ زدگی بوجود بیاید که آن هم با سیستم گرم کننده توسط آب دریا حل میشود روش دیگر استفاده از گاز گرم است که در این روش در هوای فشرده شده برای گرم کردن گاز کراتین تزریق میشود که باعث افزایش برد میشود…
در ادامه در طی تکامل اژدر ها برای خنک کردن اتاقک احتراق از آب استفاده میشد و علاوه بر اینکه این روش باعث خنک شدن اتاقک احتراق میشد و در نهایت باعث میشد که سوخت بیشتری تزریق شود و در نتیجه برد افزایش یابد و به این مدل اژدر ها wet heater میگویند در حالی که به نسخه هایی که از بخار استفاده نمی کنند میگویند dry heater بیشتر اژدر های جنگ جهانی اول و دوم از نوع wet heater بوده اند
راکت
چند مدل از اژدر ها با استفاده از راکت آزمایش شدند ولی این آزمایش ها موفق نبودند مثل اژدر VA111 اشکوال..مشکل اصلی این ازدر راکتی زیر ابی تولید صدای بالا است که جای شلیک کننده را لود داده از طرفی فاقد سیستم هدایت سونار هستند زیرا صدای تولیدی خودشان در کار خودشان ایجاد اختلال میکند
موتور الکترونیکی
امروزه اژدر های از موتور الکترونیکی استفاده میکنند که پروانه های عقب را چرخانده تا اژدر به حرکت در اید.اژدر در این نمونه دارای باطری و موتور برقی است که صدای کم و راندمان بالا دارد
یک قائده کلی در مورد اژدر ها وجود دارد.. برد انها بسته به سرعت انها است..اگر با بیشترین سرعت خود حرکت کنند برد انها کم می شود زیرا مصرف سوخت بالاتر است
هدایت سیمی
یکی از روش های هدایت اژدر از نوع سیمی است که این روش دو سیم به اژدر متصل است که کاربر با استفاده از این سیم فرامین را به اژدر می رساند
در سال ۱۸۷۳ مهندس جان اریکسون اژدری طراحی کرد که این اژدر با استفاده از یک کابل از یک منبع خارجی مانند یک باطری انرژی دریافت میکرد و آلمان هم هم در طی جنگ جهانی دوم از اژدر G7 استفاده میکردند که این نسخه هم انرژی خود را از یک منبع باطری اسیدی دریافت میکرد و این نسخه نسبت به مدل معمولی دارای برد کمتری بود
و در ایالات متحده هم آمریکایی ها بر اساس اژدر های آلمانی اژدر الکتریکی مارک ۱۸ را ساختند و امروزه از آزدر مدرن مارک ۲۴ از باطری های نقره اکسید بهره میبرد که این باطری باعث میشود که این اژدر را بتوان تا مدت زیادی ذخیره کرد
و در ایالات متحده هم آمریکایی ها بر اساس اژدر های آلمانی اژدر الکتریکی مارک ۱۸ را ساختند و امروزه از آزدر مدرن مارک ۲۴ از باطری های نقره اکسید بهره میبرد که این باطری باعث میشود که این اژدر را بتوان تا مدت زیادی ذخیره کرد
هدایت
هدایت اژدر ها از دو نوع است یا بصورت سیمی هدایت میشوند یا از راه دنبال کردن صدا توسط سونار
هدایت از نوع رادیویی و سیمی
هدایت سیمی تا دهه ۱۹۶۰ در دسترس نبود بلکه در طی جنگ جهانی اول ایالات متحده از اژدر با قابلیت هدایت رادیویی استفاده کرد که این نوع اژدر ها تا دهه ۱۹۳۰ به برد ۶ مایل هم رسیدند
اژدر های مدرن از سیستم هدایت توسط سیم بهره میبرند که در این حالت دو کابل به اژدر متصل بوده و فرامین بدان ارسال میشود .این فرامین از سونار زیر دریایی میاید یعنی یا سونار با تولید امواج صوتی و ارسال ان به طرف دشمن و برخورد انها به هدف و برگشت انها جای هدف را مشخص کرد و اژدر را به طرف ان هدایت میکند و یا با گوش کردن به صدای هدف جای هدف را مشخص میکند. در نهاتی در هر دو روش فرامین از طریق دو رشته سیم که ممکن است طول انها به 40 کیلومتر هم برسد ارسال می شود
هدایت اژدر ها یا از نوع فعال یا از نوع غیر فعال میباشد و میتواند ترکیبی از هر دو و شلیک کن و فراموش کن باشد در حالت فعال اژدر امواج صوتی تولید کرده که بعد از برخورد به هدف برمیگردد و جای هدف برای ازدر مشخص می شود که این روش مشکلات خود را دارد و باعث مشخص شدن حضور اژدر در منطقه میشود ولی در نوع غیر فعال اژدر به صدای تولید از هدف گوش میدهد و به طرف ان هدایت می شود و بعد از جنگ جهانی همچنین اژدر هایی با استفاده از دنبال کردن امواج صوتی و هدایت بصورت دادن برنامه هم توسعه یافتند
هدایت اژدر ها از دو نوع است یا بصورت سیمی هدایت میشوند یا از راه دنبال کردن صدا توسط سونار
هدایت از نوع رادیویی و سیمی
هدایت سیمی تا دهه ۱۹۶۰ در دسترس نبود بلکه در طی جنگ جهانی اول ایالات متحده از اژدر با قابلیت هدایت رادیویی استفاده کرد که این نوع اژدر ها تا دهه ۱۹۳۰ به برد ۶ مایل هم رسیدند
اژدر های مدرن از سیستم هدایت توسط سیم بهره میبرند که در این حالت دو کابل به اژدر متصل بوده و فرامین بدان ارسال میشود .این فرامین از سونار زیر دریایی میاید یعنی یا سونار با تولید امواج صوتی و ارسال ان به طرف دشمن و برخورد انها به هدف و برگشت انها جای هدف را مشخص کرد و اژدر را به طرف ان هدایت میکند و یا با گوش کردن به صدای هدف جای هدف را مشخص میکند. در نهاتی در هر دو روش فرامین از طریق دو رشته سیم که ممکن است طول انها به 40 کیلومتر هم برسد ارسال می شود
هدایت اژدر ها یا از نوع فعال یا از نوع غیر فعال میباشد و میتواند ترکیبی از هر دو و شلیک کن و فراموش کن باشد در حالت فعال اژدر امواج صوتی تولید کرده که بعد از برخورد به هدف برمیگردد و جای هدف برای ازدر مشخص می شود که این روش مشکلات خود را دارد و باعث مشخص شدن حضور اژدر در منطقه میشود ولی در نوع غیر فعال اژدر به صدای تولید از هدف گوش میدهد و به طرف ان هدایت می شود و بعد از جنگ جهانی همچنین اژدر هایی با استفاده از دنبال کردن امواج صوتی و هدایت بصورت دادن برنامه هم توسعه یافتند
سر جنگی
در سر جنگی اژدر ها آلومینیوم بکار میرود چون قدرت تخریب پذیری خوبی در زیر آب دارد تا دهه ۱۹۵۰ مواد TORPEX برای استفاده در سر جنگی اژدر ها بسیار معمول بود ولی امروزه در سر جنگی از PBX استفاده میکنند و همچنین در نهایت سر جنگی های اتمی هم برای اژدر ها توسعه یافت
و زمانی که فیوز باعث انفجار سرجنگی میشود یک گازی با سرعت بیش از سرعت صوت در آب منتشر میشود که باعث تخریب هر چه بیشتر میشود و میزان تخریب پذیری به موج های انفجار و فاصله تا هدف بستگی دارد .امروزه یک اژدر 533 م م زیر دریایی ممکن است تا 307 کیلوگرم کلاهک جنگی داشته باشد ولی ازدر های که از شناورهای کوچک و یا بالگردها شلیک می شود دارای زیر 100 و حتی50 کیلو کلاهک جنگی هستند
اژدر را میتوان از هلیکوپتر هواپیما زیر دریایی و ناو پرتاب کرد.
در سر جنگی اژدر ها آلومینیوم بکار میرود چون قدرت تخریب پذیری خوبی در زیر آب دارد تا دهه ۱۹۵۰ مواد TORPEX برای استفاده در سر جنگی اژدر ها بسیار معمول بود ولی امروزه در سر جنگی از PBX استفاده میکنند و همچنین در نهایت سر جنگی های اتمی هم برای اژدر ها توسعه یافت
و زمانی که فیوز باعث انفجار سرجنگی میشود یک گازی با سرعت بیش از سرعت صوت در آب منتشر میشود که باعث تخریب هر چه بیشتر میشود و میزان تخریب پذیری به موج های انفجار و فاصله تا هدف بستگی دارد .امروزه یک اژدر 533 م م زیر دریایی ممکن است تا 307 کیلوگرم کلاهک جنگی داشته باشد ولی ازدر های که از شناورهای کوچک و یا بالگردها شلیک می شود دارای زیر 100 و حتی50 کیلو کلاهک جنگی هستند
اژدر را میتوان از هلیکوپتر هواپیما زیر دریایی و ناو پرتاب کرد.
مشخصات چند نوع ازدر پرکاربرد
تایگر فیش: یک اژدر 533 م م انگلیسی که دارای وزن کامل 1.5 تن و کلاهک 139 یلوگرمی است و دارای بیشترین سرعت 65 کیلومتر بر ساعت است و برد ان با بیشترین سرعت 13 کیلومتر و با سرعت کمتر تا 39 کیلومتر است.این نسخه دارای موتور برقی است
تایپ53: یک اژدر پرکاربرد روسی دارای وزن2 تن کلاهک 307 کیلوگرمی که برد ان با سرعت 50 کیلومتر بر ساعت به 22 کیلومتر می رسد ولی بیشترن برد ان 83 کیلومتر بر ساعت است.این نسخه دارای موتور توربینی است که از هیدروژن فشرده برای چرخاندن توربین استفاده میکند
استینگ ری: یک ازدر انگلیسی 324 م م با موتور برقی دارای وزن کامل 267 کیلوگرم و کلاهک 45 کیلوگرمی که دارای برد 8 تا11 کیلومتر بسته به سرعت است و سرعت ان به 83 کیلومتر بر ساعت هم میرسد
مارک50: یک اژدر موتور الکترونیکی امریکای با کالیبر 324 م م دارای وزن 360 کیلوگرم و کلاهک 45 کیلوگرمی دارای بیشتری سرعت 46 کیلومتر بر ساعت و برد 15 کیلومتر
مارک46: ازدر استاندارد نیروی دریایی امریکا از جمله زیر دریایی های انها دارای کالیبر530 م م دارای وزن1.5 تن و یک کلاهک 290 کیلوگرمی دارای بیشترن سرعت 102 کیلومتر بر ساعت و برد 50 کیلومتر با سرعت 102 کیلومتر بر ساعت
