هواپیماهای گشت دریایی

هواپیمای گشت دریایی و ضد زیر دریایی ایلیوشین38

هواپیمای گشت دریایی و ضد زیر دریایی ایلیوشین38

داستان هواپیمای گشت دریایی و ضد زیر دریایی ایلیوشین38 بر می گردد به اوائل دهه 1960 زمانی که امریکا اولین کشوری بود که اول زیر دریایهای حامل اتمی جهان را ساخت. زیر دریایی اتمی کلاس واشنگتن   توان حمل 16 موشک بالستیک اتمی را داشت  و در ان زمان شوروی  هنوز چنین  امکانی نداشت از این رو باید دست کم توان مقابله با این زیر دریایی ها را حفظ میکرد . شوروی خواهان یک هواپیمای گشت دریایی دوربرد برای رهگیری زیر دریایی ها اتمی امریکا بود. در ان زمان شوروی هیچ طرحی اماده ای نداشت  و قرار بود نسخه ضد زیر دریایی توپلوف 95  نیز توسعه یابد ولی این طرح یک دهه زمان می برد از این رو شوروی خواهان یک طرح اماده شد که به سرعت عملیاتی شود تا توپلوف 142 نسخه  گشت ضد زیر دریایی توپلوف 95 از راه برسد. شایان به ذکر است در ان دوران در حال توسعه ناو بالگرد بر ضد زیر دریایی کلاس  باکو  مجهز به بالگرد کاموف  25 بود  ولی این طرح هم زمان بر بود

در ان زمان ایلیوشین بر اساس طرح هواپیمای مسافر بری ایلیوشین 18 که سریعترین توربوپراپ دوران خود بود یک هواپیمای گشت دریایی جدید را پیشنهاد داد

از انجای که شوروی  در دهه 1950 در زمینه موتور توربوفن  از غرب عقب بود همچنان هواپیمای مسافربری بزرگ خود را با موتور توربوپراپ می ساخت  از این رو کمپانی ایلیوشین  دست به توسعه هواپیمای مسافربری ایلیوشین  18 با چهار موتور توربوپراپ  در سال 1957 زد که دارای 6500 کیلومتر برد  بود و بین 65 تا 120 مسافر بسته به چیدمان صندلی  مسافر حمل میکرد

از سال 1965 با تغییر یک الیوشین 18 در نقش ضد زیر دریایی برنامه ازمون انجام شد ولی تا سال 1971  یک نسخه کاملا نو ساز از نسخه نظامی ساخته نشد. این سنخه ایلوشین 38 نامیده شد

ایلیوشین 38 یک هواپیمای تمام فلری با بال های کاملا صاف با شکل ذوزنقه  که در میانه بدنه  بود که در بخش پایین قرار رفته است . مخازن سوخت در داخل بال حمل می شود و در مجموع 35000 لیتر سوخت  حمل میکند . در قسمت جلو کابین خدمه  قرار دارد و در بخش میانی بدنه در واقع   کمی جلوتر به طرف کابین دهلیز داخلی جنگ افزار  قرار دارد ، در بخش میانه  به عبارتی میان دو بال  محل قرار گیری خدمه تجهیزات  ضد زیر دریایی است و در پشت سر انها دهلیز دوم جنگ افزاری  قراردارد

هواپیما دارای هفت تا نه خدمه است. خدمه عبارتند از دو خلبان، یک مهندس پرواز، یک ناوبر و باقی مسئول تجهیزات  ضد زیر دریایی می باشند . هواپیمای دارای سه ارابه فرود است که چرخ جلو دو چرخ و دو ارابه فرود عقبی چهار چرخ هستند .

این هواپیمای دارای چهار موتور توربوپراپ  Ivchenko AI-20  می باشد  که هر یک مجهز به ملخ چهار تیغه است که 4225 اسب بخار قدرت فراهم میکند. این موتور در دهه 1950 روی چند طرح دیگر شوروی نیز نصب شد. هواپیمای چون انتنوف  8،10 و 12 و 24 و ایلیوشین18 و 38 و بیرف 12 نصب شده است از این موتور پرکاربرد و قابل اطمینان بود  اگرچه صدای زیادی تولید میکرد

هواپیمای دارای بیشترین سرعت 645 کیلومتر بر ساعت است که از برادر بزرگترش  یعنی ایلیوشین 18 کمی کند تر بود و برد ان با محموله کامل به رقم 4400 کیلومتر و برد انتقالی  ان 7500 کیلومتر است

برامدگی زیر بدنه رادار جستجو و کشیدگی پشت هواپیما کاونده الکترومغناطیسی است

هواپیما در زیر دماغه در قسمت جلو دارای یک رادار برکوت زیر یک پوشش تخم مرغی شکل بود  که دارای  زاویه پوشش 360 درجه است  و به عنوان رادار جستجوی سطح اب استفاده می شود . این رادار توسط یک رایانه CVM-264 که اطلاعات را تجزیه و تحلیل میکند. رادار دارای بیشترین برد 280 کیلومتر بر ضد یک شناور بزرگ است

در انتهای هواپیمای یک کاونده مغناطیسی  به شکل یک کلیه قرار دارد که وظیفه کشف زیر دریایی در زیر اب با کمک استفاده از امواج الکترومغناطیسی را دارد که البته وجود فولاد ضد مغناطیس  در زیر دریایی های  مدرن این سیستم  را تا حدی کم اثر کرده است . این سیستم روی کاغذ یک زیر دریایی فولای را میتواند در عمق 500 متری کشف کند . همچنین در دهلیز  خود میتواند انواع  سونار فروبروند  در اب از انواع RGB مدل های 1 تا3 را برای کشف زیر دریایی حمل کند  . این سونارها  هر یک 40 کیلوگرم وزن دارد و بعد از پرتاب با چتر روی اب فرود می امدند  و امواج دریافتی  از زیر دریایی  را با امواج رادیویی به زیر دریایی منتقل میکرد . برد تشخیص  هر سونار  در بهترین حالت 4 کیلومتر است  و بین 25 تا 40 دقیقه میتواند روی اب شناور بماند . این هواپیما  تا 218 سونار هواپرتاب میتواند حمل کند.

همچنین هواپیما دارای  شش انتن برای سامانه هشدار دهنده راداری SRO-2 است

هواپیما در دو هلیز درون بدنه که یکی در  در جلوی بال ها و دیگری  در عقب قرار دارد میتواند تا هشت تن محموله حمل کند که میتواند  شامل انواع  بمب های سقوط  ازاد عمقی  ضد زیر دریایی 50، 100، 250 و 500 کیلوگرمی باشد و میتوان اژدر نیز حمل کند. نسخه در خدمت  ارتش روسیه جدید توان شلیک موشک ضد کشتی خا 35 نیز پیدا کرده است

 

مدلهای مختلف

ایلیوشین 38

نخستین  نمونه تولیدی که دارای یک رادار کورسون در زیر بدنه بود  و مشخصات کلی ان در بالا به ان اشاره شده

ایلیویین 38 ام: نسخه  بهبود یافته مجهز به رادار برکوت و توان سوختگیری هوایی . این نسخه  در میانه دهه 1970 وارد خدمت شد و تمامی نسخه های قبلی به این نمونه ارتقا پیدا کرد

ایلیوشین 38 –مای بی

این نسخه  برای انجام عملیات  جستجو و نجات در میانه اقیانوس ساخته شد. در دهلیز جلو دارای  چند  قایق بادی با یک روکش سقف مانند بود که در صورت گیر افتادن  افراد در اقیانوس هواپیما از بالای  سر انها رد شده و قایق خود را پرتاب می کرد و قایق با برخورد به اب باز می شدند و برای دو روز مواد غذای داشت. چند فروند از نسخه تولید به این نمونه ارتقا یافتند

ایلوشین 38 –مای ای

پنچ ایلیوشین 38 به این نسخه ارتقاء یافتند  که شامل بهبود  کارایی رادار برکوت  تجهیز به نسخه جدید  از سونار هواپرتاب است

ایلیوشین 38 ان

نسخه بهبود یافته  در سال 2001 برای خدمت این هواپیما  تا سال 2030 این نسخه دارای  ارتقائاتی مانند، ارتقا کنسول کاربری افراد تیم ضد  زیر دریایی و نصب نمایشگرهای رنگی ، نصب یک دوربین اپتیکی  دید حرارتی  برای جستجو  شبانه و روزانه سطح اب به شکل اپتیکی، بهبود رادار  برای افزایش دقت رادار و افزایش برد تا برد 320 کیلومتر و کشف اهدف زمینی  تا 90 کیلومتری، یک سامانه جعبه مانند روی سقف هواپیمای که در وا قع سامانه هشدار دهنده و اقدامات متقابل الکترونیک است. این نسخه حتی در سال 2016 دست به پرتاب موشک ضد کشتی خا 35 نیز زد. همکنون هشت فروند  ایلیوشین 38 قبلی به این نسخه ارتقاء یافته است

ایلیوشین 38 ان

شوروی در دهه 1970 هواپیمای ایلیوشین  38 خود را در اقیانوس ارام مستقر کرد  ولی بعد از مدتی با ورود هواپیمای توپلوف  142 ،  ایلوشین ها به طرف شرق روسیه  اعضام شدند و در گشت دریایی در دریایی شمال و مدیترانه  و دریایی سیاه  انجام عملیات میکرد و در دهه 1980 در یمن جنوبی مستقر و برای رهگیری زیر دریایی های  اتمی امریکا در اقیانوس هند استفاده شد

روش ماموریت به شکل  کلی پرواز در ارتفاع 150 متری بود  تا بتواند بهتر زیر دریایی را رهگیری میکرد و زمانی که زیر دریایی را کشف میکند تا 7000 متری ارتفاع خود را افزایش  می دادند و بی سر صدا تلاش در رهگیری زیر دریایی دشمن میکرد. معمولا میتواند از فاصله 270 و یا 280 کیلومتری به شکل معمول  ناوگروه امریکا را کشف  کند و بعد به انها نزدیک می شد تا بتواند زیر دریایی های اسکورت در صورت  کشف رهگیری کند . تا برد 50 و یا 60 کیلومتری به انها نزدیک  می شد و برای کشف  انها با کاونده مغناطیسی ارتفاع   50 متری کاهش ارتفاع میداد ولی عموما  موفق نبود زیرا از چند صد کیلومتر کشف می شد زیرا روش پرواز برای کشف ناو گروه  امریکا پرواز در ارتفاع بالا بود تا  بتواند با رادار خود در بیشترین برد ممکن هدف را کسب کند که بدین شکل  عملا خودش هم در برد بالا کشف میشدند  تا زمانی که به ناو گروه برسد ناو گروه تلاش با پرتاب سامانه ای فریب  صوتی و سر صدا  مانع کسب  زیر دریایی ها  شود و بعد از مدتی تلاش تعقیب را رها و بر میگشت. معمولا کشف زیر دریایی های امریکایی به شکل تکی برای انها اسان تر بود

58 فروند از این هواپیما تولید شد و تنها یک مشتری خارجی داشت

ایلیوشین 38 ان در خدمت هند

هند در سال  1977 دست به تحویل سه  فروند از این هواپیما به شکل دست دوم از شوروی زد و در ادامه  دو فروند دیگر را طی پنچ سال  باز به شکل دست دوم تحویل گرفت. هند از عملکرد  کلی این هوایما راضی بود زیرا هزینه عملیات ان کمتر از توپلوف 142 بودند و در سال 2001 تصمیم به ارتقا ناوگان خود  گرفت. ارتقاء  با نام IL-38SD انجام شد که در واقع نسخه صادراتی همان طرح ایلیوشین 38 ان بود. سه  فروند  تا سال 2008  ارتقای یافتند  که شامل توان شلیک موشک ضد کشتی سی ایگل  انگلیسی و خا 35 نیز می شدند .در ادامه دو فروند ایلیوشین 38 دست دوم از روسیه  خریداری و به این مدل ارتقاء یافت   که در سال 2010 تحویل شد و همچنون پنچ فروند از این هواپیما در خدمت است که به زودی با پی8 امریکایی جایگزین خواهد شد

ایلیوشین 38 رقیب شرقی پی3 اورین بود ولی هرگز دست کم  فراگیر تر از ان نبود زیرا در حالی که تنها 58 فروند ایلیوشین تولید  شد ، 757 فروند پی 3 اورین تولید شد . پی  3 اورین برد بیشتر و موتور قویتری  داشت و دست کم بارها در خدمت ارتقاء  سنگین به خود دید. در حالی که شوروی  در دهه 1980 حدود 120 هواپیمای ضد زیر دریایی  داشت امریکا بیش از 1000 فروند هواپیما ضد زیر دریایی همچون  پی 3 و پی 2 و اس 3 در خدمت داشتند

احتمالا در اینده ایلیوشین  38 جای خود را به نسخه از هواپیمای جت توپلوف 205 خواهد داد ولی همچنان طرح مشخصی برای جایگزینی  ان در دسترس نیست

نام پی3 اوریون ایلیوشین38
خدمه 11 نفر شش تا هشت نفر
طول 30 متر 40.1 متر
بلندی 11.8 متر 10.17 متر
موتور: چهار موتور توربوپراپ الیوسن تی 56 چهار موتور توربوپراپ AI-20
قدرت هر موتور 4600 اسب بخار 4225 اسب بخار
بیشترین سرعت 750 کیلومتر بر ساعت 645 کیلومتر بر ساعت
بیشترین برد 8944 کیلومتر 7500 کیلومتر
توان حمل سلاح 9تن 9 تن

عبدالحمید تارخ

منبع

http://www.airvectors.net/avil18.html

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن