هواپیماهای گشت دریایی

هواپیمای گشت دریایی و ضد زیر دریایی نیمرد

هواپیمای گشت دریایی و ضد زیر دریایی نیمرد

در  زمان جنگ جهانی دوم و حمله  زیر دریایهای المان نازی به اقیانوس اطلس ، انگلستان ناوگانی از هواپیمای ضد زیر دریایی را سرهم کرد که در نهایت با کمک همان ها در نهایت توانست  نبرد اقیانوس اطلس را  نیز ببرد. بعد از جنگ دوم با وجود خطر شوروی این کشور دست به توسعه و به خدمت گیری هواپیمای “شکلتون” زد. این هواپیما در سال 1951 وارد خدمت شد و جایگزین  بمب افکن لانکاستر در نقش کشت دریایی و ضد زیر دریایی شد. شکلتون دارای چهار موتور پیستونی بود و هر مدل از دو ملخ پشت سر هم بهره میبرد که باعث افزایش سرعت ان به میشد. تا مدت ها یکی از بهترین هواپیماهای  گشت ضد زیر دریایی بود ولی در اوائل  دهه 1960 دولت انگلستان به دنبال یک  جایگزین دوربردتر و سریعتر بود

هواپیمای گشت دریایی و ضد زیر دریایی نیمرد

در سال 1964 زمانی که چنین طرحی اعلام شد طراح های زیادی مور بررسی قرار گرفت  از جمله  طرح پی3 اوریون که تازه در امریکا عملیاتی شده بود . در ان زمان شرکت دی هاویلند  در حال تولید طرحی با نام کامنت بود که یک طرح  هواپیمای مسافربری با چهار موتور توربوجت که در سال 1952 وارد خدمت شده بود و با 81 مسافر حدود 5000 کیلومتر برد داشت

این شرکت طرحی با نام نیمورد را به نیروی هوایی سلطنتی پیشنهاد  داد که به  جای موتور  توربوجت دارای  چهار موتور توربوفن اسپی بود.ارتش  این طرح را پذیرفت  و اولین فروند ان با تغییر یک کامنت به نیمورد در 23 می سال 1967 پرواز کرد و در سال 1969 وارد خدمت شد

نیمورد یک هواپیمای بر اساس یک هواپیمای  مسافربری با طول 38.6 متر که دارای  بدنه فلزی از الومینیوم است. هواپیمای دارای سه ارابه فرود است که ارابه جلوی دو چرخ و ارابه های  عقبی که زیر بال جمع می شوند  هر یک چهار چرخ دارند . هواپیما روی بدنه دارای چند پنجره است و در کل از  13 خدمه استفاده میکند ولی بیشترین ظرفیت ان 24 نفر است . خدمه پرواز شامل سه نفر خلبان و کمک خلبان و مهندس  پرواز است و ما بقی خدمه در طول بدنه پخش هستند

هواپیما دارای چهار موتور توربوفن رویز رویس اسپی است که هر یک 12160 پاوند رانش فراهم میکند. این موتورها به شکل دو به دو در ریشه بال نصب شده اند و در واقع بر میگردد به طرحی در دهه 1940 برای کاهش  پسای هوا . این مسئله مشکلات خود از جمله سختی تعمیر و نگهداری، ارزش بدنه و همچنین کاهش میزان مخازن سوخت درون بال سات. موتور اسپی یک از مشهورترین موتور های  توربوفن  جهان است که روی هواپیماهای بسیار از جمله جگوار، نسخه انگلیسی فانتوم،بوکانیر، ای ام ایکس و جی اچ 7 نصب شده است

هواپیمای گشت دریایی و ضد زیر دریایی نیمرد
اولین نسخه که ام ار1 نامیده می شد

هواپیما تمام سوخت خود را درون بال حمل میکند و میتواند10600  لیتر سوخت درون بال حمل کند و برد هواپیما به شکل انتقالی 9254 کیلومتر است ولی در حال مسلح برد ان به 8000 کیلومتر کاهش  میابد. هواپیما دارای بیشتری سرعت 923 کیلومتر بر ساعت است

هواپیما در دماغه دارای یک رادار جستجوی ام کا 21 بود  که در دهه 1950 طراحی شده بود ولی در دهه 1970 روی این هواپیما نسخه ام ار2   رادار  سرج واتر نصب شد که یک رادار جستجو ساخت  انگلستان  با بیشترین  برد 200 کیلومتر بر ضد یک هدف دریایی است. به غیر از این نیمورد دارای  یک کاونده  الکترومغناطیس در انتهای هواپیما برای کشف زیر دریایی زیر اب است و دارای  150 سنار هواپرتاب در زیر بدنه برای پرتاب و کشف زیر دریایی زیر اب است.بر روی سکان عمودی دارای  یک غلاف جنگ الکترونیک است و دارای یک سامانه اپتیک در بال برای کشف غیر فعال  هدف است.هواپیما دارای هشدار دهنده 360 درجه است  و در نسخه های  بعدی هشدار دهنده های پیشرفته  تری حمل میکند

دهلیز داخلی تسلیحات ..در داخل دهلیز تعداد زیادی اژدر و بمب قرار دارد

برای حمل سلاح دارای  دو دهلیز  داخلی زیر بدنه است که تمامی زیر بدنه رو پوشش میدهد  و زیر هر بال نیز در نسخه ام ار2به  بعد یک جایگ خارجی دارد . در مجموع توان حمل 9100 کیلوگرم سلاح را دارد که میتواند شامل   انواع اژدرهای و بمب ها،موشک ضد کشتی هارپون، مارتل،سی ایگل و در زیر بال موشک هوا به هوای سایندواندر  و ماوریک را حمل کند. همچنین میتواند غلاف رادار با توان نقشه برداری راداری را نیز در دهلیز حمل کند

مدل های مختلف

MR1: نسخه اولیه که 46 فروند ان ساخته شد . این نسخه  دارای رادار ام کا 21 بود و فاقد توان حمل موشک ضد کشتی و نقش ضد زیر دریایی داشت ولی توان حمل بمب اتمی را نیز در نقش اتمی داشت

R1:نسخه شناسایی نیمورد. سه فروند نسخه قبلی به  نمونه شناسایی تبدیل شدند که به جای کاونده مغناطیسی در  عقب دارای یک گیرنده رادار بود و دارای  تجهیزات  برای  جمع اوری و تجزیه و تحلیل امواج رادار و رادیویی دشمن بود و میتواند دست به جنگ الکترونیک و ایجاد اختلال روی انها بکند. این نسخه  تا سال 2013 در خدمت بود و با ار سی 135 جایگزین  شد

MR2:  در سال 1975 طی ارتقای 35 فروند نسخه قبلی به ام ار2  تبدیل شدند و در سال 1979 تحویل شدند.این نسخه  مجهز به رادار Searchwater ، سامانه جنگ الکترونیک AQS-901 و سونار هواپرتاب جدید بود. این نسخه در دهه بعد مجهز به موشک ضد کشتی هارپون  و سی ایگل شد  و در نقش ضد زیر دریایی میتوانست  تا 4000 کیلومتر دست به گشت ضد زیر دریایی بزند. بر اساس تجارب جنگ فارکلند که چند بار نیمورد ها  با بالگردها و هواپیماهای ترابری   و گشت دریایی ارژانتین بر فرزا اقیانوس بر خوردند که به دلیل عدم وجود سلاح مجبور به رها کردن هدف شدند از این رو در دهه 1980 این نمونه مجهز به چهار موشک سایدواندر نیز زیر بال های خود شد. این نسخه در سال 2010 از خدمت خارج شد

نسخه ام ار2 که پرتعداد ترین نسخه این پرنده بود

AEW3 : در دهه 1960 ارتش انگلستان به دنبال خرید یک اواکس بود . مدتی به دنبال خرید ایی2 هاوک ای امریکایی رفت  ولی بعد با کار گذاشتن یک رادر زیر هواپیمای ناونشین گاننت  یک  اواکس توسعه داد ولی گاننت  برد کمی داشت دست کم برای نیروی هوایی که اندازه هواپیما برایش مشکلی ایجاد نمی کرد. نیروی هوای طرح های زیادی را بررسی کرد که اکثر انها شامل  خرید اواکس از امریکا بود ولی در سال 1977 تصمیم به توسعه نسخه ای از نیمرد برای این طرح گرفت. در طرح جدیدی هواپیما دارای  دو رادار یکی در عقب و دیگری در جلو بود که هر دو از نوع رادار Searchwater بود . نسخه رادار  به کار رفتعه نسخه بزرگتر و دوربرتر از نسخه به کار رفته در نسخه ام ار2 بود و عقب و جلو  هواپیما دو برامدگی بزرگ ایجاد شده بود. هر رادار میتواند تا زاویه 90 درجه در هر سمت را پوشش دهد از این رو هواپیما پوشش 360 درجه داشت و یک رایانه بزرگ  GEC 4080M در درون هواپیما اطلاعات  را ترکیب و خروجی  مورد نظر را به کاربران میداد. هواپیما دارای هشدار   دهنده پیشرفته و سامانه  شناسایی دوست از دشمن بود میتوانست  تا فاصله 250 کیلومتر اهداف  هوایی را رصد  کند . هواپیما دارای شش کنسول بود که چهار تایی ان برای رادارها و دو تای دیگر برای دیگر سامانه  ها

نسخه اواکس دارای دو رادار در عقب و جلو

اولین نمونه در سال 1980 پرواز کرد و عملکرد پروازی راضیت بخش بود  ولی عملکرد ان  برای کارهای راداری راضی کننده نبود . رایانه نشان داد سرعت پردازش  کمی دارد و ترکیب دو اسکن رادار در جلو و عقب به درستی انجام نمی شد و گهگاه در  رادار فضای کور دیده می شود  و از طرفی رادار ها گرمای زیادی تولید کرده و وزن هواپیما بالا بود. با وجود این نیروی هوایی سلطنتی دستور ساخت 11 فروند از این نسخه را داد . سه فروند ساخته و تحویل شد ولی در نهایت به دلیل مشکلات فنی زیاد و گذارشی از سوی ارتش مبنی بر اینکه اگر ارتش دست به خرید یک نسخه امریکا بزند هم هزینه کمتری دارد و هم کارایی بهتر برنامه در سال 1986 لغو شد  در حالی که هشت فروند دیگر  سفارش به نسخه ام ار2 تبدیل شدند.ارتش انگلستان دست به سفارش ایی3 سنترو زد

کاربران رادار

 MRA4 :در سال 1988 نیروی دریایی انگلستان خواهان برنامه ای برای دهه اینده برای جایگزینی نیمورد ام ار2 خود شد. چندین  طرح داده شد از جمله تبدیل  ایرباس ای 310 به گشت دریایی ولی در نهایت پیشنهاد بی ای ایی سیستم مبنی بر ارتقا ام ار2 به نسخه جدید MRA4 مورد پذیرش قرار گرفت. این نسخه با نام  نیمورد 2000 نیز شناخته می شود و اولین پرواز خود را در سال 2004 میلادی انجام داد.

نسخه MRA4

MRA4 که همکنون تنها نسخه در خدمت نیمرد  است  شامل نصب موتور توربوفن جدید  Rolls-Royce BR710  با توان 15500 پاوند است. این موتور روی هواپیمای تجاری پیشرفته ای چون بوئینگ 717،گلوبال اکسپرس و گلف استریم نصب شده بود و 35% مصرف سوخت کمتری نسبت به موتور اسپی داشت . همچنین  رادار جستجو با رادار سرج واتر  2000 اخرین نسخه  این رادار تعویض شده بود و از یک سامانه اپتیک حرارتی  سونار جدید و کابین بروز شده دارای  هشت نمایشگر رنگی درون بدنه کابین بود و با کاهش مصرف سوخت موتور  برد ان به 11190 کیلومتر رسیده  است  و پیشبینی  پرتاب موشک های کروز و بمب های هدایت ماهواره ای نیز شده بود . تنها دو فروند نیمورد تولید شد و سه فروند  دیگر  نیم کاره رها شد. کاهش  بودجه دفاعی انگلستان  در سال 2011 میلادی باعث این تصمیم شد که بسیار هم سر صدا کرد زیرا در ان زمان عملا هیچ جایگزینی  برای این هواپیما وجود نداشت و از طرفی انگلستان 3.9 میلیارد دلار   برای این برنامه هزینه کرده بود و تازه به این نتیجه رسیده بود که نیمورد کارایی لازم را ندارد . در سال 2010  نسخه ام ار 2 از خدمت خارج شده بود و دو فروند MRA4 نیز برای انگلستان کافی نبود و انگلستان مجبور  به پر کردن خلا  ضد زیر دریایی خود با ناوچه  تایپ23 و بالگرد لنیکس  شد و برای کشف زیردریایی های روسی از پی3 های ارتش امریکا استفاده کند. در نهایت در سال 2011 میلادی ارتش انگلستان 5 فروند پی8 پوسایدون برای پر کردن خلاء نیموردهای از خدت خارج شده  سفارش داد  که با یک سفارش  چهار فروند دیگر در مجموع 9 فروند ان را تکمیل کرد

کاربین به روز شده نیمورد 2000

نیمورد اخرین هواپیما نظامی بزرگی بود که دست کم تاکنون انگلیسیها ان را طراحی  و ساخته اند و در هیچ کشوری غیر خود انگلستان نیز به خدمت گرفت نشد

مشخصات

طول:38 متر

 بلندی:9.14 متر

وزن خالی:39 تن

بیشترین وزن برخاستن:87900 کیلوگرم

موتور: چهار موتور  اسپی با توان 12600 پاوند بدون پس سوز

بیشترین سرعت:923 کیلومتر بر ساعت

برد انتقالی:9000 کیلومتر

 سلاح: موشک های ماوریک، هارپون، مارتل، بمب های عمقی و اژدر و دو بمب اتم

ترجمه: عبدالحمید تارخ

 منابع

https://en.wikipedia.org/wiki/Hawker_Siddeley_Nimrod

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن