ناوهای ابی خاکی و بالگرد بر و تداروکاتی

رزم ناو بالگرد بر کلاس ژان دی آرک

رزم ناو بالگرد بر کلاس ژان دی آرک

بررسی کامل و معرفی رزم ناو بالگرد بر کلاس ژان دی آرک

نویسنده : میناگلرو

پس از جنگ جهانی دوم ارتش فرانسه دست به نوسازی و در عین حال کوچکتر کردن سازمان ارتش خود کرد این ارتش در خلال جنگ جهانی دوم بخش اعظم توان رزمی خود را از دست داده بود ( که جالب اینکه بخش اعظم ان بر اثر حملات متحد خود بریتانیا نابود شد که از ترس افتادن این شناورها بدست المان دستور انهدام انها را صادر کرد) در اواخر دهه 1950 ساخت یک رزم ناو چند منظوره با توان حمل هواگرد در دستور کار قرار گرفت  ، این ناو پس از ورود بخدمت  به افتخار قهرمان ملی و تاریخی فرانسه خانم ژاندارک کلاس ژان دی ارک‌ یا همان ژاندارک نام گرفت

شروع ساخت ناو در هفتم ژوئن سال ۱۹۵۹ با نام ری شیلیو آغاز شد ( کلا در فرانسه این یک سنت است که یک کشتی از شروع ساخت تا زمان عملیاتی شدن بارها نام عوض میکند و با نامهای مختلفی خوانده میشود ) و در سال ۱۹۶۱ به اب انداخته شد و در سال ۱۹۶۴ رسما با نام ژان دی ارک (Jeanne d’Arc) وارد خدمت شد

کشتی برای ماموریت خاصی طراحی نگردیده بود و در واقع در راستای کوچک کردن ارتش فرانسه و متناسب با این شرایط ، بعنوان یک ناو با توان انجام ماموریت های مختلف طراحی و تولید گردید ، اگرچه بیشتر هدف از بخدمت گرفتن ناو خدمت در نقش ناو سرفرماندهی و پرچمدار ناو گروه بود ولی ناو ژاندارک قادر به انجام طیف گسترده ای از ماموریت ها از جمله ناو فرماندهی و پرچمدار ، در نقش یک ناو آبی خاکی حمل و جابجایی نیرو و تجهیزات جهت حملات ساحلی ، پشتیبانی سنگین اتش از یگان های تفنگدار خودی ، دفاع هوایی و ایجاد چتر پدافندی برای سایر شناور ها ، عملیات گشت دریایی و ضد زیر دریایی ، ناو اموزشی و‌…. است ناو در واقع شناوری بین رزم ناو و ناو بالگرد بر بود و از توان رزمی کاملی هم برخوردار بود

 در کل فرانسه بیشتر در نقش عملیات ضد زیر دریایی و ناو پرچمدار و نیز در مقاطعی در بخشی از خدمت ان بعنوان ناو آموزشی از ان استفاده میکرد

رزم ناو بالگرد بر کلاس ژان دی آرک

از نکات برجسته و منحصر به فرد کشتی شکل ظاهری و طراحی نامتعارف ان بود طراحی ناو ژاندارک مانند  ناوهای حامل هواگرد که معمولا تصور عامه از شکل متعارف ان یعنی یک عرشه مسطح پروازی با یک جزیره بعنوان ساختمان اداری و کاری در سمت راست ناو است ، نبود در واقع طراحی ناو بیشتر شبیه رزم ناو ها و ناو شکن های رزمی بود با این تفاوت که بجای عرشه دوم در ناو های رزمی ، ژاندارک دارای عرشه پروازی بود و قسمت سینه ناو کاملا شبیه رزم ناو ها بود و در واقع میتوان گفت ناو از زاویه عقب شبیه دیگر ناوهای حمل هواگرد و از جلو مانند ناوهای جنگی بود دلیل انهن این بود که بتواند هر دو قابلیت را توامان داشته باشد

 از این نظر کاملا مشابه کلاس موسکوا در خدمت شوروی بود که پیش از این ناو‌ساخته شده بود و  هر دو شناور از نظر طراحی ظاهری کاملا مشابه بودند البته این شباهت تنها در ظاهر آنها بود زیرا قابلیت های رزمی ژان دی آرک را نمیتوان با موسکوا قیاس کرد و ناو فرانسوی از قابلیت بسیار بالاتری برخوردار بود

ژاندارک فاقد جزیره که ساختمان اداری و‌ فرماندهی کشتی های حامل هواگرد بحساب می اید بود و بجای ان دارای پل فرماندهی بود

ناو دارای توان اتش بسیار خوبی بود و برخلاف دیگر همتایان خود که تنها دارای تسلیحات دفاع هوایی هستند ، ناو دارای توپخانه بسیار قدرتمندی بود

ویژگی های ناو

کار طراحی و ساخت این رزم ناو درهفتم ژوئن  سال 1959 آغاز و در‌شانزدهم ژوئیه سال 1964 هم رسما عملیاتی شد ، تعداد خدمه این رزم ناو متشکل از 627 نفر خدمه ناو و البته باید به ان  توان حمل و جابجایی 800 تفنگداردریایی و سرباز با تجهیزات کامل را نیز اضافه کرد سوای از این در مواقع اموزش که ناو‌بعنوان ناو اموزشی ایفای نقش میکرد تعداد 150 خدمه دیگر هم به آمار خدمه ناو اضافه میشد

 ابعاد ناو شامل طول 182 متر و عرض عرشه  24 متر و آبخور کشتی هم 7/5 متر بود طول عرشه پروازی هم بالغ بر 62 متر بود

پیشرانه ناو از دو موتور توربین بخار که هر موتور توان فراهم کردن 40000 اسب بخار نیرو را داشتند که در کل 80000 اسب بخار نیرویی بود که هر دو موتور جمعا تولید میکردند تشکیل میشد  که ناو را به حداکثر سرعت 28 گره دریایی معادل تقریبا 40 کیلومتر در ساعت میرساند و حداکثر برد ناو با سرعت 15 گره 14000 کیلومتر بود

وزن خالی ناو 10575 تن بود که در حالت فول لود 12365 تن در وضعیت عملیاتی بود

ناو از یک عرشه پروازی به طول 62 متر در بالای کشتی برخوردار بود که همزمان توان پارک کردن  6 تا 7 بالگرد را در عرشه پروازی داشت ولی همزمان امکان پرواز دو بالگرد وجود داشت و آشیانه هوا گردهای ناو هم در طبقات زیرین ناو قرار داشت که هواگردها ، مهمات و دیگر تجهیزات از انبارهای طبقات پایین توسط یک دستگاه آسانسور با توان حمل 12000 کیلوگرم محموله حمل و جابجا میشوند میشدند

این ناو بخاطر برخورداری از عرشه پروازی تقویت شده توان میزبانی از جنگنده های عمود پرواز‌ را نیز داشت و در لیست قابلیت های ان ثبت شده بود هرچند که هرگز در این نقش بکار گرفته نشد زیرا عملا فرانسه فاقد جنگنده های عمود پرواز بود ، و در واقع عرشه این ناو پرای فرود و پرواز بالگرد های ترابری سنگینی چون سوپر فرلون و شینوک‌ و دیگر بالگردهای در خدمت کشورهای غربی تقویت شده بود و اینگونه نبود که برای هواپیمای عمود پرواز در نظر گرفته شده باشد ولی به همین خاطر مشکلی برای میزبانی از جنگنده ها هم نداشت قابلیت جالبی که برخی از ناوهای مدرن امروزی فاقد ان هستند

در تصویر در جلوی ساختان فرمانده ای شش لانچر موشک ضد کشتی اگزوسه و دو توپ100 م م خوکار دیده می شود

بطور مثال ناو های بالگردبر هیوا قابلیت میزبانی از جنگنده های عمود پرواز را ندارند و برای چنین ماموریتی باید دچار ارتقا و مورد بهسازی قرار بگیرند و عرشه پروازی تقویت شود

توان حمل هواگرد ناو هم شامل حداکثر 16 فروند بالگرد متوسط میشد که با توجه به نوع بالگرد ممکن است بیشتر یا کمتر از این تعداد باشد ، ناوگان بالگردهای استاندارد ناو شامل ترکیبی از بالگردهای سوپر پوما ، سوپر فرلیو،  نسخه گشت دریایی دوفین و بالگرد ضد زیر دریایی لینوکس بود و دو بالگرد بصورت همزمان میتوانستند از روی عرشه پروازی همزمان برخیزند و فرود بیایند

در نقش آبی خاکی هم 800 تفنگدار را حمل و توسط بالگرد های ترابری سنگین خود یعنی سوپر فرلیو و سوپر پوما به ساحل انتقال دهد همچنین ناو قادر بود تا  تا 16 تا 17 بالگرد تهاجمی از نوع کبرا یا گازل را حمل و توسط انها دست به حملات تهاجمی بر علیه عمق خاک دشمن بزند،

در کل با توجه به اینکه ناو یک ناوبالگرد بر صرف نبود و بیشتر یک رزم ناو ضد زیر دریایی بحساب می امد،  توان حمل هواگرد ان بسیار خوب بود و از این نظر حتی  نزدیک به ناو های اوشن کلاس بریتانیا بود با احتساب اینکه توان اتش و سایر قابلیت های ناو فرانسوی بسیار برتر از تمامی همتایان خود بود

توان اتش

در بخش سیستم سلاح ناو دارای چهار قبضه توپ چند منظوره دریایی 100 میلیمتری بود که بعنوان توپخانه کشتی برای پشتیبانی از عملیات ساحلی بشمار می امد  که در طرفین پل فرماندهی و بر روی یک سکوی قرار داشتند همچنین ناو دارای دو قبضه توپ 40 میلیمتری جهت مقابله با اهداف هوایی ارتفاع پایین و شناورهای سبک بود که در خدمت دو قبضه توپ 100 میلیمتری برداشته و توپهای 40 میلیمتری هم با توپ 20 میلیمتری تعویض شدند

ناو در نقش ضد کشتی دارای 6 لانچرموشک اگزوست بود که البته در سال 1980 نصب گردید که در جلوی پل فرماندهی و درقالب دو آتشبار که هرکدام دارای ۳ لانچر بود در فضای میانی توپها نصب شده بود در بحث نبردهای زیر سطحی ناو دارای در اواسط خدمت و طی ارتقایی مسلح به تیوپ اژدر ضد زیر دریایی گردید ولی بیشتر بر روی توان بالگردهای ضد زیر دریایی خود متکی بود

نقاط ضعف و قوت ناو

خوب مانند سایر تجهیزات نظامی این ناو هم از نقاط ضعف و قوت متعدی برخوردار بود

 از نقاط قوت ناو میتوان به توان اتش بالای توپخانه ناو اشاره کرد که در نقش پشتیبانی بسیار موثر بود ناو دارای 4 قبضه توپ 100 میلیمتری دریایی و دو قیضه توپ 40 میلیمتری بود که توپهای 40 میلیمتری جهت دفاع هوایی و مقابله با اهداف سبک و‌برد کوتاه استفاده میشد توپهای ناو از سیستم هدایت راداری بهره میبردند ولی توپهای ۴۰ میلیمتری دارای سیستم اپتیکی نیز بودند  که کار جستجو ، کشف و هدف گیری توسط رادارهای اصلی ناو انجام میپذیرفت  که در ارتقاهای بعدی که در سال ۱۹۸۰ انجام گرفت دو قبضه از توپهای ۱۰۰ میلیمتری ناو حذف شد و بحای ان دو سکوی اتشبار موشک اگزوست نصب گردید که هر اتشبار از ۳ لانچر شلیک برخوردار بود و جمعا دارای ۶ موشک در کپسولهای خود بود همچنین دو قبضه توپ ۴۰ میلیمتری برداشته شد و بجای ان دو قبضه توپ ۲۰ میلیمتری و یک قبضه توپ ۳۰ میلیمتری نصب گردید که بیشتر جهت تقویت توان دفاع هوایی ناو انجام گرفت

از دیگر نقاط قوت ناو توان چند منظورگی کامل ان بود که از توان انجام اغلب ماموریت ها بذخوردار بود و این موضوع یک برگ برنده در ست یک فرمانده است که با اتکا بر قابلیت های این ناو قادر به تغییر سریع تاکتیک خود است

ولی همانگونه که ناو‌از ویژگی های مثبت متعددی برخوردار بود نقاط ضعف انهم موارد متعددی بپد از نقاط ضعف ناو‌ عمده ناو توان بسیار کم دفاع هوایی ناو بود

در تصویر دو بالگرد پوما روی عرشه فرود امدند

این ناو فاقد موشکهای دفاع هوایی بود و قابلیت دفاع هوایی ان متکی به اتش توپخانه ان بود که اولا گلوله های توپ از دقت و تاثیر گذاری موشکهای پدافندی برخوردار نیست و از ان گذشته سیستم هدایتی توپ های ناو مستعد اختلال در برابر سیستمهای جنگ الکترونیک بودند که در این صورت تمامی توپها فعالیتشان مختل میشد

تنها دو قیضه توپ ۴۰ میلیمتری ناو‌ از یک سیستم اپتیک ساده برخوردار بودند  با توجه با اینکه در دهه ۱۹۹۰ سیستمهای الکترونیکی بسیار پیشرفت کرده بودند همچنین موشکهای بسیار موثر دفاع هوایی خصوصا نسخه های بسیار کارامد فرانسوی در دسنرس بودند و ناو در این دهه ها دو بار مورد بهسازی قرار گرفت انتظار میرفت درنقش دفاع هوایی کارامدتر باشد

اشکال بعدی عدم توان پذیرایی از لیندینگ کرافت ها و هاور کرافتها بود که با توجه به نقش ناو بعنوان ناو‌ابی خاکی انتظار میرفت از قابلیت حمل چنین تجهیزاتی برخوردار باشد

ایراد بعدی محدودیت ناو در حمل و نقل تجهیزات زرهی بود

این رزم ناو‌توان حمل 800 تا 1000 تفندار دریایی را با تمامی تجهیزات انها را داشت ولی در مقابل توان حمل تانک و خودروهای زرهی سنگین و حتی متوسط را نداشت که این یک ضعف بزرگ برای یک شناور آبی خاکی است

ضعف دیگر ناو‌کوچک بودن عرشه پروازی ان بود در حالیکه دیگر ناوهای بالگرد بر مانند اوشن کلاس که تقریبا بیش از ۱۵۰ متر طول عرشه پروازی ان است عرشه این ناو تنها 60 متر طول دارد این موضوع زمانی اهمیتش مشخص میشود که ناو جهت پشتیبانی از نیروه خودی با بالگردهای تهاجمی لود و سرعت عمل حرف اول را میزند

این ناو تنها قادر به پرواز دادن دو بالگرد بصورت همزمان است این درحالیست که ناو‌ اوشن کلاس 6 تا 8 بالگرد هم همزمان  قادر به نشست و برخاست بر روی عرشه ان هستند

و سرعت عمل در دو ناو بهیچوجه قابل قیاس نبودند

ارتقا و بهسازی

ناو‌در اواخر دهه 1980 مورد بهسازی قرار گرفت همچنین در اواسط دهه 1990سیستمهای الکترونیکی ناو مورد ارتقا قرار گرفت در بخش رادار‌سیستمهای راداری جدیدی دریافت کرد در آنزمان فرانسه قصد از خدمت خارج کردن این ناو را نداشت ولی مدتی بعد نظر فرانسه عوض شد و ناو‌ را از خدمت خارج نمود و با با ناوهای کلاس میسترال که توانایی بسیار بیشتری داشتند جایگزین نمود

 

سوابق رزمی

ناو بالگردبر ژان دی ارک در دهه 60  و 70 میلادی بعنوان بعنوان ناو ضد زیر سطحی ماموریت  جلوگیری از نفوذ زیر دربایی های شوروی که اغلب جهت جاسوسی از بنادر مهم و تاسیسات ساحلی کشورهای غربی بیش وارد ابهای ساحلی این کشورها میشدند را داشت و در این نقش بسیار موفق عمل کرد و در چند مورد موفق به کشف زیر دریایی های شوروی شد

همچنین در دهه 1980 که جنگ ایران و عراق به خلیج فارس کشیده شد و ایران اقدام به مین ریزی کرد و غرب متوجه نقطه ضعف خود در برابر مین ها شد ناو ژان دی ارک بعنوان یک رزم مقابله با تهدیدات زیر سطحی شروع به اموزش مین روبی و مقابله با این تهدید بالقوه کردند و نیروی دریایی فرانسه اقدام به تشکیل یک یگان تخصصی برای امادگی در برابر تهدیدات زیر سطحی شد تا پیش از ان هلند و بریتانیا اماده ترین کشورهای غربی در نبرد های زیر سطحی بودند زیرا در نآتو این وظیفه را به گروهی از اعضا به فرماندهی بریتانیا سپرده بودند که هلند هم جزو ائتلاف بود

این ناو در جریان زلزله در امریکای جنوبی درقالب یک ماموریت انسان دوستانه اقلام و کمکهای غذایی و دارویی فرانسه را به همراه تیم پزشکی فرانسوی را انتقال و‌ مدتی اقدام به انداختن لنگر و توقف در مناطق زلزله زده نموده و علاوه بر استفاده از سیستم آب شیرین کن ناو جهت تامین اب اشامیدنی برای زلزله زده ها و بعنوان ستاد مدیریت بحران و همچنین بیمارستان موقت خدمات میداد ناوگان هواگردهای ناو بعنوان اورژانس هوایی اقدام به جابجایی و حمل مجروحان بدحال وافرادی که در مناطقی که راههای ارتباطی قطع شده بود انجام وظیفه میکردند و کارنامه بسیار درخشانی از خود بجا گذاشت

ناو در جریان سونامی وحشتناک جنوب شرقی اسیا نیز بلافاصله به مناطق اسیب دیدهاعزام و در نقش بیمارستان و بالگردهای ان هم در نقش اورژانس هوایی به خدمات رسانی پرداختند در خلال ان فاجعه ناو ژان دی ارک در اندونزی و در مجمع الجزایر دور افتاده این کشور که تقریبا ارتباط انها با تمامی دنیا قطع شده بود لنگر انداخته و‌بسیاری را از مرگ حتمی نجات داد در خلال این سونامی سازمان ملل اقدام به اهدای تقدیرنامه به فرمانده و پرسنل ناو جهت خدمات رسانی حیاتی نمود

اما مهمترین عملیات رزمی ناو شرکت در ائتلاف بین المللی ضد تروریسم در افریقا بعنوان ناو سرفرماندهی که در این ائتلاف به فرماندهی فرانسه ، بریتانیا ، ایتالیا و نروژ حضور داشتند

همچنین در سال 2008  مدت طولانی به دریای سرخ و تنگه باب المندب اعزام و ماموریت دفاع از شناورهای تجاری در برابر دزدن دریایی را برعهده داشت که در خلال این ماموریت بالگردهای تهاجمی ناو موفق به انهدام تعدادی از قایقهای دزدان دریایی سومالی و جیبوتی شدند همچنین در 11 اوریل 2008 حادثه مهمی را رقم زدند و طی عملیاتی موفق به دستگیری گروه دزدان دریایی سومالیایی شد که چندی قبل کشتی بادبانی بسیار گرانقیمت و لوکس لو‌پانت فرانسه را ربوده بودند و به این صورت تفنگداران دریایی فرانسه موفق به کشف محل مخفی نمودن این کشتی بسیار گرانقیمت شدند که در زمان خود بسیار صدا کرد

در کل بخش اعظم خدمت این ناو برای اموزش ملوانان و افسران فرانسوی صرف شد که در چنین مواقعی تعداد 150 نفر بر تعداد خدمه ناو افزوده میشد

سرانجام ناو

در کل علیرغم تمامی این نقاط ضعف و قوت مجموعا این ناو عملکردی قابل قبول در بیش از چهل سال خدمت از خود برجا گذاشت

در نهایت در سال 2010 و در حالیکه در وزارت دفاع و نیروی دریایی فرانسه اغلب افراد هنوز ناو را قادر به  ادامه خدمت میدانستند و ناو بتازگی یک بسته ارتقا را دریافت کرده بود ولی در نهایت از خدمت خارج شد حتی مدتی قرار بر این بود که دستکم ناو بعنوان ناو ذخیره در خدمت نگه داشته شود ولی انهم لغو شد و کشتی در ان سال بازنشسته شد

نوشته های مشابه

‫12 نظرها

  1. سلا.آیا ایران توانایی ساخت رادار برای جنگنده را دارد اگه ندارد چه تفاوتی بین رادار جنگنده و رادارهای زمینی است

    1. سلام راداری ساخته شده ه روی کوثر نصب است و یک رادار پالس داپلر است
      فرقش در اندازه ان است

  2. سلام . چرا در جنگنده صاعقه از دو سکان استفاده شد و در کوثر دوباره مثل اف ۵ به یکی تبدیل شد.اساسا این دو چه قابلیتی به جنگنده میدن

  3. ببخشید آقای تارخ شما از آخرین وضعیت داعش در سوریه و عراق خبرندارید؟
    اینکه در کدوم منطقه هستن و تو کدوم شهر ها مستقر اند؟…

      1. سلام اقای تارخ وضعیت جنگ یمن چگونه هست و اینکه ایران و انصار الله در موضع ضعف قرار گرفتن؟؟!

  4. مثل اینکه کلا اسم ریشیلیو شانس نداره هر وقت میخوان اسمشو بزارن روی یک ناو یا اسم ناو عوض میشه یا ساختش لغو میشه ولی فک کنم این قبل از کلاس مسکوا عملیاتی شده

  5. در سال 2021 ترکیه . ناو هواپیمابر خودشو عملیاتی و به ارتش ترکیه تحویل خواهد داد. در اروپا هم فقط انگلیس نیروی دریایی قدرتمندی داره .

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن