موشک بالستیکموشک های کروز

موشک هایپرسونیک SY-400AKG در خدمت ارتش پاکستان

موشک هایپرسونیک SY-400AKG در خدمت ارتش پاکستان

موشک هوا پرتاب هایپرسونیک و ضد کشتی و تهاجم زمینیSY-400AKG اولین بار در سال‌های ۲۰۱۰ به بعد به نمایش درآمد. این موشک یک موشک هایپرسونیک است یعنی می‌تواند با سرعت بیش از ۴ ماخ مرحله میانی یعنی مسیر پروازی تا هدف را طی کند.
اس وای 400 در واقع یک موشک بالستیک هوا پرتاب است و ساز و کار آن با موشک‌های هایپرسونیکی که دارای کلاهک‌های هایپرسونیک گلاید شونده هستند متفاوت است

موشک هایپرسونیک به موشکی گفته می‌شود که خود و یا کلاهک آن مسیر پروازی تا هدف را بتواند با سرعت بیش از چهار ماخ پرواز کند و نه موشکی که در حال شیرجه در مرحله نهایی بیش از این سرعت پرواز کند زیرا هم اکنون سال‌هاست که بسیاری از موشک‌های بالستیک در مرحله آخر در حال شیرجه در سرعت بیش از ۴ ماخ به هدف برخورد می‌کند. ای وای ۴۰۰ نیز می‌تواند مسیر پروازی تا هدف را با سرعت بیش از چهار ماخ طی کند. ولی برخی از آنها دارای کلاهک جدا شونده با قابلیت انجام مانور در میانه مسیر هستند که موشکی چون دانگ فنگ ۱۷ ساخت چین چنین موشکی است ولی موشک‌های چون اس وای ۴۰۰ یا موشک سی ام 401 که آن نیز چینی است و یا موشک خا 47 کینژال روسی در واقع موشک‌های بالستیک هوا پرتابی هستند که به دلیل پیشرانه سوخت جامد قدرتمند خود می توانند در ارتفاع بالا با سرعت بیش از ۴ ماخ حرکت کند. آنها توان کمی در انجام مانور دارند و به شکل کلی بسیار ساده‌تر از موشک‌هایی هستند که دارای کلاهک هایپرسونیک جدا شونده هستند. کلاهک‌هایی که گلاید می‌کنند و تا مسیر را با سرعت بالایی طی می‌کنند.

اس وای ۴۰۰ در واقع یک موشک بالستیک زمین به زمین است که چینی‌ها آن را برای سامانه راکتی چند منظوره مختلف ساختند که یکی از مشهورترین آنها بی پی ۱۲ است که در کشورهایی چون قطر و یا الجزایر نیز خدمت می‌کند

اس وای400 و راکت انداز بی پی 12

اس وای ۴۰۰ دارای قطر ۴۰۰ میلیمتر است. بیشترین سرعت آن حدود ۳ ماخ است. در واقع نسخه زمین به زمین هرگز به سرعت هایپرسونیک نمی‌رسد دارای یک سیستم هدایت ماهواره جی پی اس و سیستم هدایت درونی اینرسی استفاده میکند که برای هدایت موشک تا هدف استفاده می‌شود.. موشک در حالت زمین به زمین ۴۰۰ کیلومتر برد دارد از یک کلاهک انفجار قوی ترک شونده 200کیلوگرمی استفاده می‌کند .بالچه پهن در میانه بدنه و بالچه‌های کوچک‌تر در انتهای بدنه است. بالچه ها کاملا ثابت بوده و قابل تحرک نیستند و در واقع نقش تثبیت کننده را دارد و تحرک موشک توسط ۴ نازل متحرک در پشت خروجی پیشرانی سوخت جامد موشک انجام می‌شود

نسخه اس وای ۴۰۰ ای کی جی نسخه هواپرتاب همین موشک زمین به زمین است که برای اولین بار در سال ۲۰۱۳ میلادی در نمایشگاه هوای پاریس ر روی جنگنده‌های جی اف ۱۷ ارتش پاکستان به نمایش درآمد .نسخه هواپرتاب دارای بالچه های متفاوت است و بالچه های میانی کوتاه تر است .نسخه هواپرتاب  تنها دارای نقش ضد کشتی و تهاجم زمینی است .از این رو دارای یک سیستم رادار فعال برای کسب هدف است که گفته شده برد آن ۶۰ کیلومتر .رادار جنگنده بعد از قفل شدن رادار جنگنده بر روی هدف دریایی و شلیک موشک ،موشک ارتباطش با جنگنده قطع شده و بعد از آن دیگر ارتباطی با جنگنده ندارد و تا فاصله ۶۰ کیلومتری هدف که بتواند با رادار خود هدف را کسب کند به شکل خلبان خودکار پرواز می‌کند تا خودش هدف را کسب و به هدف درگیر شود

دارا بودن سرعت بالای صوت به معنی انرژی جنبشی بسیار بالای است که بدون شک میتواند قبل انفجار بدنه کشتی را شکافت و وارد ان شود و بعد منفجر شود

جی اف17 و موشک ضد کشتی سی ام 400 ای کا جی با سرعت بیش از 4.5 ماخ

اگرچه این موشک گفته شده دارای سرعت 4.5 تا 5 ماخ است ولی این سرعت در ارتفاع بالا به دست می‌آید .در واقع موشک دارای پروفایل پروازی است که می تواند آن را بعد از شلیک به شکلی تنظیم کرد که ارتفاع خود را افزایش داده و در ارتفاع بالای ۱۸ تا ۲۰ هزار متری مسیر میانه را طی کند و تنها در مراحل آخر ارتفاع خود را کم کند و در پس زمینه گردی زمین برای اینکه کمتر دیده شود در ارتفاع ۵۰ متری به طرف شناور دشمن حرکت کند

موشک را می‌توان به شکلی تنظیم کرد که تمام مسیر را در ارتفاع ۵۰ متری و یا حتی کمتر پرواز کند مشخصاً سرعت هایپرسونیک برای این موشک تنها در ارتفاع بالا به دست می‌آید و بر اساس گفته منابع غربی سرعت این موشک در ارتفاع پایین حدود 2.5 ماخ است که البته باز سرعت بسیار زیادی است و سرعت واکنش در مقابل آن برای پدافند شناورهای جنگی بسیار کم است. این موشک دارای سیستم هدایت ماهواره جی پی اس و اینرسی نیز است از این رو می‌توان از آن برای حمله به اهداف زمینی نیز استفاده کرد. پروفایل پروازی برای حمله به اهداف زمینی پرواز در ارتفاع بالا با سرعت بیش ماورای صوت و شیرجه در مرحله آخر بر روی سر آن‌هاست که مشخص نیست که سرعت موشک در مرحله شیرجه چقدر است برخی منابع سرعت آن را ۶ تا ۷ ماخ نیز عنوان می‌کند

با سیستم اهواره جی پی اس می‌تواند اهداف ثابت را هدف قرار دهد ولی از قرار بر اساس ادعای چینی‌ها این موشک دارای یک حالت غیر فعال رادار نیز می‌باشد که در واقع می‌توان در نقش ضد رادار نیز از آن برای نابودی رادارهای سامانه‌های پدافندی استفاده کرد و در واقع در این حالت با دریافت امواج رادارهای دشمن به سمت محل ارسال امواج حرکت می‌کند

با وجودی که گفته شده نسخه زمین به زمین این موشک دارای برد ۴۰۰ کیلومتر است ولی نسخه هوا پرتاب آن بر اساس گفته پاکستانی‌ها دارای برد ۲۸۰ کیلومتر است. نسخه هواپرتاب از نظر اندازه  تنها کمی کوتاه تر از نسخه زمین به زمین است  و مشخص نیست چرا با وجود اینکه نسخه هواپرتاب انرژی بسیار کمتری برای سرعت‌گیری مصرف می‌کند چرا باید بردش کمتر باشد. برخی از منابع مدعی هستند پاکستانی‌ها برد واقعی این موشک را برای اینکه برخی از کشورها همانند آمریکایی‌ها بر روی این سلاح حساس نشوند عنوان نمی‌کند.البته بسیاری از محافل کارشناسی در این مورد یک توضیح منطقی دارند و ان این است که برد 280 کیلومتر برد این موشک در حال ضد کشتی و در پرواز در ارتفاع پایین در تمام طول مسیر است(قائده ای که در مورد تمایم موشک های ضد کشتی صدق میکند)  و برای همین بسیاری از منابع برد این موشک را در صورت پرواز در ارتفاع بالا تا محدوده هدف و شیرجه  ذر مرحله اخر حدود 500 کیلومتر عنوان میکنند که ببه عبارتی استفاده در نقش تهاجم زمینی است. پاکستان 50 تیر موشک اس وای400 نسخه هواپرتاب برای جی اف17 های خود خریده است.  آنها مدعی هستند، دفاع در برابر این موشک بسیار دشوار است و می‌تواند سامانه های پدافندی موجود را از بین برده و یا از آنها رد شود.البته شاید در ارتفاع بالا مقابله با این موشک ممکن باشد ولی زمانی که در ارتفاع پایین در حال حرکت به سمت هدف خود با سرعت بیش از دو نیم ماخ است بدون شک دفاع در مقابل آن بسیار دشوار است و تجربه به کار گیری موشک خا22 روس‌ها در اوکراین نیز نشان داد مقابله با موشک های مافوق صوت پرواز کننده در ارتفاع کم کار هر سامانه ای نیست.

عبدالحمید تارخ

مقالات مشابه

موشک بالستیک بی پی 12 در خدمت قطر

موشک بالستیک هواپرتاب سی ام401

جنگنده جی اف17 بلوک3 در خدمت پاکستان

نیروی هوایی پاکستان

 

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن