تاریخجنگ ها و عملیات های نظامینیروی زمینی

جنگجویان سایه : آشنایی با واحد ویژه MACV-SOG

جنگجویان سایه : آشنایی با واحد ویژه MACV-SOG

واحد ویژه MACV-SOG یکی از جالب ترین موارد قابل بررسی در جنگ ویتنام است که در این  مقاله تاریخچه این گروه را در قسمت های دلیل تشکیل آن، تاکتیک ها، عملیات ها آن ها را برای دوستان بازگو خواهیم کرد. واحد ویژه MACV-SOG که به صورت کلی SOG نیز نامیده می شود حاصل تفکرات و شکست های سیستم نظامی و اطلاعاتی آمریکا در اواخر دهه ۱۹۶۰ به خصوص بعد از فاجعه عملیات خلیج خوک ها به رهبری سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا CIA می باشد. سازمان CIA تا اواسط دهه ۱۹۶۰ میلادی و قبل از تشکیل SOG مسئول انجام عملیات های نظامی چریکی و شبه نظامی در جهان و برای مقابله با گسترش کمونیسم را بر عهده داشت. پس از شکست عملیات خلیج خوک ها در کوبا و ناامیدی دولت آمریکا به این سازمان برای پیشبرد استراتژی ضد کمونیسم و جلوگیری از گسترش آن در جهان و همزمان با افزایش خطر کمونیسم در جنوب شرق آسیا به خصوص ویتنام با پافشاری رابرت مک نامارا وزیر دفاع وقت و تصمیم ستاد مشترک واحد MACV-SOG در تاریخ ۲۴ ژانویه ۱۹۶۴ تشکیل گردید. این واحد عملیات ویژه مشترک که از اعضای واحدهای عملیات ویژه شعب مختلف نیروهای مسلح و پشتیبانی اطلاعاتی عملیاتی CIA تشکیل شده بود وظیفه اش به طور خلاصه در این تعریف شده بود.

تشدید فشار بر حکومت ویتنام شمالی با استفاده از انواع اهرمهای موجود اعم از عملیات های نظامی، جنگ های نامنظم، جمع آوری اطلاعات، اسارت نفرات رده بالا برای قطع کمک های این کشور به چریک های ویت کنگ که عامل اصلی ناامنی در ویتنام جنوبی به شمار می آمدند. حکومت ویتنام شمالی به دلیل وجود تمرکز نیروهای ویتنام جنوبی بر مرزهایشان، نمی توانستند آذوقه و تسلیحات به اندازه کافی در اختیار ویت کنگ ها قرار دهند، از این رو بخش بزرگی از این تجیهزات از راه های امنی که آن ها در نقاط دور افتاده کشورهای لائوس و کامبوج تدارک دیده بودند انجام می شد. از این رو پس از مدت کوتاهی از بدو تاسیس SOG و به دلیل مجوز نداشتن عملیات نظامی نیروهای آمریکایی مستقر در ویتنام جنوبی در لائوس و کامبوج، وظیفه ضربه زدن به این خطوط تدارکی و جمع آوری اطلاعات در این زمینه بر عهده SOG گمارده شد. نیروهای SOG علاوه بر اعضای آمریکایی، برای پیشبرد اهداف خود بر نیروها و راهنمایان محلی نیز متکی بودند و از این رو بیشتر اعضای آن از نیروهای داوطلب محلی و نیروهای خبره ارتش ویتنام جنوبی تشکیل شده بود. یک تیم شناسایی عمقی SOG اصولا از سه آمریکایی و ۱۲ نیروی محلی تشکیل شده بود و آن ها به طور متوسط ۵ روز را در عمق جنگل های لائوس و کامبوج سپری می کردند.

علامت مورد استفاده نیروهای MACV-SOG که به صورت رسمی پذیرفته نشده بود.

برای پشتیبانی از نیروهای SOG در بخش های مختلف هواگردهای نیروی هوایی و نیروی دریایی و تفنگداران دریایی در این زمینه به کار گرفته می شدند. جدا از عملیات های حمل و نقل، پشتیبانی نزدیک هوایی یا حملات بمباران، نیروی هوایی برای تامین پوشش رادیویی این نیروها در زمان انجام عملیات در کشورهای لائوس و کامبوج، یک فروند هواپیمای سسنا O-1 برد داگ Bird Dog نیروی هوایی مسئول انجام رله ارتباطی به دلیل محدودیت های پوشش بیسیم در این مناطق بود.  اولین عملیاتی که MACV-SOG به صورت گسترده در آن شرکت داشت شب ۳۰ تا ۳۱ ماه جولای ۱۹۶۴ در خلیج تونکن بود زمانی که قایق های گشتی تغییر یافته کلاس Nasty این نیرو، مواضع نیروهای ویتنام شمالی را در جزیره های هون می و هون نگو واقع در خلیج تونکن را گلوله باران کردند. پس از این واقعه بود که حمله به کشتی جنگی USS Maddox در تاریخ دوم آگوست همان سال اتفاق افتاد.

هواپیمای شناسایی سسنا O1 برد داگ نیروی هوایی آمریکا بر فراز ویتنام که توسط MACV-SOG علاوه بر شناسایی به عنواتن رله ارتباطی نیز مورد استفاده قرار می گرفت.

این حمله زمینه ساز حملات هوایی در عملیات پیکان تیز در تاریخ پنجم آگوست و قطعنامه خلیج تونکن که به موجب آن به صورت رسمی ایالات متحده وارد جنگ مستقیم با ویتنام شمالی گردید. واحد SOG به غیر از انجام عملیات های نظامی و جمع آوری اطلاعات علیه ویتنام شمالی، به عملیات های روانی نیز مشغول‌ بود.در یکی از این عملیات ها نیروهای SOG ماهیگیران ویتنام شمالی را به بهانه های بازرسی شناورها دستگیر کرده و به پایگاه دریاییشان واقع در جزیره کو لاو چام واقع در خلیج تونکن انتقال می دادند. اعضای ویتنامی SOG خود را به عنوان یک گروه کمونیست مخالف دولت ویتنام شمالی جا زده که قصد دارند با کنار زدن دولت شمالی آن را با حکمومتی که از پشتیبانی چین کمونیست برخوردار است جایگزین کنند. پس از دو هفته بازداشت، ماهیگیران در آب های مرزی رها می شدند و در ادامه آن ها به دستگاه های رادیویی که فقط بر روی فرکانس ایستگاه رادیویی ساختگی SOG کار می کرد، سعی در شوراندن آن ها را علیه دولت مرکزی ویتنام شمالی را داشتند.

قایق گشتی تندرو کلاس Nasty که توسط MACV-SOG برای پیشبرد عملیات های دریایی این نیرو در سواحل ویتنام موردا استفاده قرار می گرفتند.

پس از آنکه پنتاگون مجوز عملیات نظامی در لائوس را در ۲۱ سپتامبر ۱۹۶۵ صادر کرد که به این معنی بود که یگان MACV-SOG پس از این می توانست نیروهای خود را به خاک لائوس برای انجام عملیات شناسایی علیه محل های تردد کاروان های لجستیکی ویتنام شمالی اعزام نماید. اولین عملیات طراحی شده در تاریخ ۱۸ اکتبر ۱۹۶۵ انجام شد. این عملیات که علیه یک ترمینال کامیونهای ترابری ویتنامی که تحت کد D-1 شناخته می شد انجام شد که این محل پس از شناسایی توسط ۸۸ سورتی جنگنده های آمریکایی بمباران شد. این ماموریت با موفقیت انجام شد از آنجا که انفجارهای ثانویه در محل ثبت شدند ولی در این روز اولین تلفات رزمی SOG نیز در این ماموریت رقم خورد. در اثر سانحه سقوط بالگرد ، سروان لاری ثورن از نیروهای ویژه کلاه سبز کشته شد و این تلفات سوالاتی از جمله اینکه تلفات احتمالی و درز آن به بیرون ممکن است موجب لو رفتن ماهیت عملیات در لائوس را فاش نماید.

سروان کلاه سبز، آقای لاری ثورن فنلاندی الاصل اولین تلفات MACV-SOG در جنگ ویتنام

نگرانی ها به دلیل وجود جنگ داخلی بین نیروهای کمونیست لائوسی و دولت سلطنتی این کشور بود که مبادا اوضاع از آنچیزی که انتظار می رفت و به دلیل استفاده از مناطق دورافتاده این کشور توسط ارتش ویتنام شمالی، گستره جنگ و ناامنی از این بیشتر شود. عملیات های SOG برای ضربات هرچه بیشتر به رشته راه های تدارکاتی که به راه های هوشی مین معروف شده بودند تقریبا تا پایان جنگ ویتنام ادامه داشت که بیشتر آن ها عملیات شناسایی عمقی، هدایت حملات هوایی، دستگیری نیروهای ویتنامی و عملیات روانی بود. مورد دیگری که SOG بر روی آن تمرکز داشت ، مجموعه راه های تدارکی معروف به سیهانوک واقع در کامبوج بود که عملیات دانیل بون برای این منظور طراحی و اجرا شد. کشور کامبوج که بی طرفی خود را در جنگ ویتنام اعلام کرده بود، با این حال ارتش ویتنام شمالی نیز از مناطق دور افتاده این کشور به عنوان راه تدارکاتی به ویتنام جنوبی استفاده می کرد.

اعضای SOG در البسه محلی ویتنامی و مسلح به تفنگ های M16 و کاربین CAR-15
تصویر گرفته شده توسط اعضای SOG از یک گشت پیاده نیروهای ویتنام شمالی در رشته راه های هوشی مین در کامبوج

پس از آنکه مشخص شد شاهزاده نورودوم سیهانوک ، یکی از افراد در مسند قدرت کامبوج در پشت پرده به ویتنام شمالی مجوز استفاده از خاک این کشور را داده، SOG مامور به شناسایی مسیرهای ارتباطی در کامبوج و نابود سازی آن ها گردید. در اولین اقدام که از سال ۱۹۶۶ آغاز شد، نیروهای SOG شروع به عملیات نفوذی کرده و نیروهای ویتنامی را اسیر کرده و آن ها را به ویتنام جنوبی و پایگاهشان در دا نانگ برای بازجویی منتقل می کردند. در این عملیات ها به غیر از اعضای SOG، نیروهای گروه پنجم نیروهای مخصوص کلاه سبز نیز به صورت مستقل برای انجام عملیات علیه شبکه لجستیکی کامبوج بسیج شدند. لازم به ذکر است که در این عملیات، واحدهای هوایی حمایت کننده از SOG به هواگردهای جدیدی مجهز شدند که می توان به هواپیماهای MC-130E و بالگردهای CH-3 هر دو متعلق به نیروی هوایی آمریکا، اشاره کرد. در طول این عملیات در تاریخ دوم ژوئن سال ۱۹۶۷ نیروهای SOG عملیاتی را علیه هدفی که تحت کد Oscar Eight شناخته می شد را در ۱۸ کیلومتری پایگاه خه سان آغاز کردند.

این هدف که به نظر می رسید یک مرکز فرماندهی ارتش ویتنام شمالی باشد، ۸ فروند بمب افکن B-52 خود را به محل رسانده و محل را بمباران کردند اما پس از پایان بمباران و دیده شدن فعالیت های کمونیست ها در محل، نیروهای SOG با استفاده از بالگرد خود را به محل رساندند. پس از ورود نیروها به محل آن ها وارد درگیری مسلحانه شدیدی با نیروهای ویتنامی شدند. نیروها پس از شدت گرفتن درگیری درخواست پشتیبانی هوایی می کنند که در ادامه با آنکه پشتیبانی هوایی برای نیروها تامین شده بود این عملیات پس از ۴ روز درگیری ممتد و با سرنگونی ۷ هواگرد آمریکایی ، کشته شدن و مفقود شدن ۷ پرسنل نظامی آمریکا به اتمام رسید. بین سال های ۱۹۶۸ که به سال سیاه جنگ ویتنام معروف شد، سالی است که هجوم تت در آن رخ داد، نیروهای ویت کنگ و ارتش ویتنام شمالی تقریبا به صورت همزمان به شهرهای بزرگ ویتنام جنوبی هجوم آوردند و با اینکه تلفات سنگینی به آن ها وارد شد اما از سویی دیگر افکار عمومی آمریکا را بیش از پیش بر ضد این جنگ تشویش ساخت.

یک عضو MACV-SOG مسلح به تپانچه ۹ میلیمتری برونینگ HP35 پس از پاکسازی تونل تدارکاتی متعلق به چریک های ویت کنگ از آن خارج می شود.

این سال یکی از سخت ترین دوره ها برای MACV-SOG به شمار می رفت، آن ها ۷۹ نفر از اعضای خود را در این سال از دست دادند. رئیس جمهور وقت ایالات متحده نیز در این سال راههای دیپلماسی را برای پیش برد اهداف این کشور باز گذاشت و دستور لغو عملیات ها را در ویتنام شمالی صادر کرد. دراین نقطه از جنگ ویتنام بود که چندگانگی سیاست ها پیش از پیش خود را نشان داد. از طرفی واشنگتن به دنبال تحکیم حکومت ویتنام جنوبی بود تا بتوان از شرایط مشابهی که برای انقلاب مجارستان در سال ۱۹۵۶ رخ داد جلوگیری حاصل شود این در حالی بود که برخی از فرماندهان نظامی آمریکا به دنبال تغییر رژیم در ویتنام شمالی بودند که ماهیت بسیاری از ماموریت های محوله به SOG ضعیف کردن پایه های قدرت حکومت ویتنام شمالی بود.پس از این تغییر رویکرد سیاستمداران آمریکا، تمامی ماموریت های تبلیغاتی و هوایی SOG تا اطلاع ثانوی تعلیق شده اما این نیروها به عملیات شناسایی عمقی و نظارت بر فعالیت های نیروهای ویتنام شمالی در کامبوج و لائوس ادامه دادند، اما بزرگترین شکست برنامه های آن ها مربوط به ارسال جاسوسان به ویتنام شمالی بود.

یک تیم شناسایی SOG متشکل از اعضای محلی ،آماده به انجام ماموریت در یک فروند بالگرد چند منظوره UH-1 هیویی. نفرات محلی بخش بزرگی از بازوی عملیاتی SOG را تشکیل می دادند.

نیروهای SOG از برنامه ای که طبق آن CIA افراد محلی را برای جمع آوری اطلاعات و عملیات خرابکارانه به ویتنام شمالی می فرستاد حمایت می کرد. اما این عملیات برای CIA فاجعه آمیز بود به طوری که بین سال های ۱۹۶۰ تا ۱۹۶۸ ، ۴۵۶ نفر از این افراد توسط ویتنامی ها شناسایی شده که بیشترشان کشته و مابقی به زندان افکنده شدند. کمونیست ها شیوه های عملیات SOG را فرا گرفته به این صورت که پس از دستگیری یک تیم از این جاسوسان، فرستنده رادیویی آن ها را روشن گذاشته که فرماندهان آمریکایی و ویتنام جنوبی متوجه این امر نشوند. در ادامه آن ها با درخواست نفرات اضافه و تجهیزات زمانی که آن ها ارسال می شدند، نفرات دیگری را اسیر کرده و تجهیزات را ضبط می کردند. این عملکرد نیروهای ویتنام شمالی یکی از موفق ترین عملیات های ضد جاسوسی پس از پایان جنگ جهانی دوم به شمار می رود. در ادامه فشارهای ناشی از حملات کمونیست ها در سال ۱۹۶۸، در ساعات اولیه شب ۲۳ آگوست، دو تیپ از نیروهای ویت کنگ به همراه یک جوخه خط شکن به پایگاه خط مقدم چهارم MACV-SOG یورش بردند که در جنوب پایگاه هوایی شرقی دانانگ قرار داشت. در این حمله ۱۷ نفر از اعضای نیروهای مخصوص نیروی زمینی کشته و ۱۲۵ نفر از متحدان آنان زخمی شدند. در این حمله ۳۲ ویت کنگ نیز کشته شدند و به این ترتیب سیاه ترین روز جنگ برای SOG رقم خورد.

تصویری ازکامیون ZIS-150 ارتش ویتنام شمالی در رشته راه های هوشی مین که توسط نیروهای SOG گرفته شده است.

در ادامه فعالیت های SOG، آن ها در سال ۱۹۶۹ بیش از ۴۰۴ ماموریت شناسایی و ۴۸ ماموریت استخراج اطلاعات توسط آن ها در لائوس انجام شد. در جریان ماموریت آن ها بیش از ۴۳۳ هزار تن بمب بر فراز این کشور پرتاب شد که SOG ، وظیفه انجام شناسایی محل های تردد کاروان های لجستیک نیروهای ویتنام شمالی، استراق سمع و بررسی آسیب های وارد به نیروهای دشمن در جریان ماموریت های بمباران هوایی را بر عهده داشت. نیروهای SOG متحمل تلفات سنگینی با توجه به افزایش حضور آن ها در لائوس شدند، در این سال ۲۰ آمریکایی کشته، ۲۷۰ زخمی و ۹ نفر مفقود شدند. از نفرات محلی که در خدمت SOG بودند، ۵۷ نفر کشته، ۲۷۰ زخمی و ۳۱ نفر مفقود شدند.ماموریت های مشابه در کامبوج نیز انجام شد و از آنجا که ماموریت های استخراج اطلاعات در این کشور ممنوع شده بود، نیروهای SOGماموریت هایی چون تامین امنیت مکان های موقت آغاز عملیات و پایگاه های خط مقدم و ماموریت های شناسایی عمقی که تعدادشان بالغ بر ۴۵۴ ماموریت می شد را به پایان رساندند. افزایش فعالیت این نیروها باعث شد تا نیروهای ویتنام شمالی به افزایش تجهیزات پدافند هواییشان در این مناطق بزنند که باعث افزایش تلفات هواگردها در لائوس و کامبوج شد.

آقای John Stryker Meyer معروف به Tilt از کهنه سربازان MACV-SOG در دوران خدمتش در این نیرو مسلح به کاربین XM177E2

پس از آنکه ریچارد نیکسون برنده انتخابات ریاست جمهوری در سال ۱۹۶۸ شد، وی به دنبال یک توافق برای جنگ ویتنام بود و از سویی دیگر آقای نیکسون طرح ویتنامی کردن را در سر داشت که توانست از سال ۱۹۷۰ این برنامه را به پیش ببرد. بر اساس طرح جدید و آغاز روند کاهش حضور نیروهای نظامی آمریکا در سال ۱۹۶۹ ، نیکسون توانست ویتنام شمالی را قانع کند که آمریکا در اجرای طرح کاهش نیروها جدی است. از سویی دیگر وی دستور اجرای عملیات مخفی فهرست  انتخاب را در کامبوج داده  با پشتیبانی CIA ، در جریان کودتای کامبوج در سال ۱۹۷۰، شاهزاده سیهانوک از قدرت کنار گذاشته شد و ژنرال لون نول غربگرا جایگزین وی گشت. همزمان با آغاز روند عملیات های نیروهای خمر سرخ که با پشتیبانی ویتنام شمالی انجام می شد، فرصت مناسب را در اختیار آمریکا گذاشت تا به شدت تمام بتواند از قدرت هوایی خود علیه کمونیست ها استفاده کند.از تاریخ ۳۰ آوریل ۱۹۷۰ ماموریت های بیشماری توسط نیروهای آمریکایی و ویتنام جنوبی علیه اهداف مرتبط با کمونیست های کامبوجی و ویتنامی آغاز شد که تعداد بسیار زیادی از پایگاه های آن ها توسط این نیروها منهدم و انبارهای بزرگی از سلاح و تجهیزات به دست نیروهای آمریکایی و ویتنامی افتاد. وجود پشتیبانی هوایی کافی باعث شد تا دست SOG برای اجرای عملیات هایش در کامبوج بهبود یابد. این نیروها همچنین واحدهای هوایی گشتی ترتیب داده که آن ها ماموریت اخطار زودهنگام انجام داده تا اعضای SOG را از هرگونه فعالیت های نیروهای کمونیست علیه پایگاه های دورافتاده یا موقت مطلع سازند که با افزایش این تدابیر، حملات به این نیروها در جریان عملیات هایشان روند نزولی یافت.

بالگرد چند منظوره UH-1F هیویی نیروی هوایی ایالات متحده در حال آماده سازی برای پشتیبانی از نیروهای SOG. بخش بزرگی از ناوان این بالگردها برای پشتیبانی از نیروهای SOG در نظر گرفته شده بودند و عمدتا به مسلسل گاتلینگ ۷.۶۲ میلیمتری مینی گان و غلاف های راکت ۲.۷۵ اینچی FFAR مجهز بودند.

عقب نشینی تدریجی آمریکا از ویتنام در اوایل دهه ۱۹۷۰ میلادی، تاثیرش را بر عملیات های SOG گذاشت، از اوایل سال ۱۹۷۲ میلادی، نیروهای آمریکایی از عملیات های برون مرزی در لائوس و کامبوج منع شده بودند با این حال، نیروهای محلی SOG به عملیات های برون مرزی پرداخته و نیروهای آمریکایی به فعالیت هایشان در داخل ویتنام جنوبی ادامه دادند. در تاریخ ۱۱ اکتبر ۱۹۷۱ بود که آخرین تلفات آمریکایی SOG رقم خورد زمانی که سرگروهبان آدلی دی.میلز بر اثر انفجار یک تله انفجاری کشته شد. سرانجام در تاریخ یکم ماه می ۱۹۷۲ تعداد نفرات MACV-SOG کاهش چشمگیر یافته و تحت نام تیم مدیریت کمک های فنی استراتژیک ۱۵۸ STDAT-158 فعالیت های خود را از سر گرفت. این نیروها بیشتر نقش مشاوره و مستشاری به خود گرفته و به آرامی در چارچوب برنامه ویتنامی کردن جنگ از عملیات های رزمی کناره گرفتند.سرانجام با دستور ریچارد نیکسون در ماه ژانویه ۱۹۷۳ و در پی توافق پاریس، تمامی عملیات های نظامی آمریکا در ویتنام جنوبی متوقف شدند و در ادامه با امضای توافقی دیگر، عملیات های بمباران هوایی در کشور لائوس نیز به حالت تعلیق درآمدند. تاریخ ۲۷ فوریه ۱۹۷۳ پایانی بر فعالیت های MACV-SOG بود که این یگان ویژه پس از ۸ سال فعالیت و کوله باری از تجربه منحل گردید و اعضای آن به یگان های خود بازگشتند. در طول فعالیتشان در ویتنام، ۱۳ عضو MACV-SOG مفتخر به دریافت مدال افتخار، بالاترین نشان نظامی ایالات متحده شدند و بیست و دو نفر دیگر مفتخر به دریافت مدال صلیب خدمت ممتاز ،دومین بالاترین مدال نظامی آمریکا شدند.

سرهنگ رابرت هووارد(۱۹۳۹-۲۰۰۹) که در زمان دریافت مدال افتخار درجه سروانی داشت، پر مفتخر ترین سرباز آمریکا در ویتنام شناخته می شود که در آن زمان عضو MACV-SOG بود. وی جدا از مدال افتخار، ۱۴ مدال دیگر نیز به خاطر ۵۴ ماه خدمت در جنگ ویتنام دریافت نمود.

سخن پایانی

جدا از چگونگی رقم خوردن پایان جنگ ویتنام، ساختار فرماندهی MACV-SOG تا به روز یکی از موفق ترین مدل ها در نوع خود بوده که آمریکایی ها توانستند با به کارگیری نفرات محلی و استفاده از آن ها در انجام عملیات ویژه در لائوس و کامبوج ضربات مهلکی را به نیروهای ویتنام شمالی و ویت کنگ وارد سازند. موردی که سازمان CIA به تنهایی نتوانسته بود این گونه عملیات ها را رهبری و پیاده سازی نماید و می توان گفت بخشی از عدم موفقیت نیروهای SOG در عملیات هایشان، پافشاری CIA و تاثیر گذاری آن ها در روند جنگ و پیچیده تر شدن اوضاع توسط برنامه ریزی ها و پیش بینی آن ها بوده است. ۲۰ هزار کلاه سبز نیروی زمینی آمریکا در جنگ ویتنام خدمت کردند و از این تعداد ۲ هزار نفر از آن ها در چارچوب SOG فعال بودند. خدمت کردن در SOG و انجام عملیات به معنی کشته شدن یا زخمی شدن به میزان رقم بالای ۱۰۰ درصد بود و تا به امروز ۵۰ کلاه سبز عضو MACV-SOG مفقود الاثر هستند. جدا از خطرات مواجه به نیروهای ویتنام شمالی و ویت کنگ، این نیروها با خطراتی چون بیماری های نواحی گرمسیر و طبیعت وحشی منطقه جنوب شرق آسیا مواجه بودند که سختی کار آن ها را چندین برابر می کرد. در ادامه و با پایان جنگ ویتنام، تجارب کسب شده توسط آن ها در ایجاد ساختار مدرن واحدهای عملیات ویژه ارتش آمریکا تاثیر بسزایی گذاشت.

 برای آشنایی بیشتر با فعالیت های MACV-SOG تعدادی از کهنه سربازانی که در این یگان ویژه خدمت کرده اند کتاب هایی را به رشته تحریر درآورده اند که خواندن آن ها را به دوستان توصیه می کنم :

کتاب Across the Fence : The Secret War in Vietnam ، نوشته John Stryker Meyer ، چاپ سال ۲۰۰۳

کتاب On the Ground the Secret War in Vietnam، نوشته John Stryker Meyer و John E. Peters، چاپ سال ۲۰۰۷

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن