خان یک سامانه جدید موشکی بالستیک ساخت ترکیه است. خان یک نام بین المللی برای بازاریابی است، در حالی که نسخه تولید شده ان برای ارتش ترکیه کان نامیده می شود . خان اولین بار در سال 2017 رو نمایی شد. در چند سال گذشته، ترکیه چندین تلاش برای خرید موشک های بالستیک کوتاه برد از کشورهای ناتو انجام داد. با این حال ناتو این خریدهای احتمالی را رد کرد و باعث شد ترکیه به دنبال موشک های کشورهای غیر ناتو باشد و آنها را در داخل تولید کند(ترکیه موشک ایلدریم را نیز توسعه داده که ان نیز بر اساس یک محصول چینی است و میتواند برای اطلاع از این موشک به این مقاله رجوع کنید). این موشک برای اولین بار در سال 2019 زمانی که حداقل یک موشک خان از خاک ترکیه علیه اهدافی در عراق شلیک شد، به طور عملیاتی مورد استفاده قرار گرفت.
با وجود اینکه خان یک سیستم ترکی است، اجزای اصلی آن در خارج از کشور توسعه یافته یا از کشورهای دیگر آمده است. این موشک در چین ساخته شده است و شاسی چرخ دار ان از بلاروس می آید. خان اساساً نسخه‌ای از سیستم M20 چینی است که با مجوز در ترکیه تولید می‌شود.
ام20 یک سامانه موشک زمین به زمین بالستیک کامیون سوار چینی برای بازار صادراتی است که داری دو تیر موشک با برد 280 کیلومتر است
خودروی پرتابگر خان حامل 2 کانتینر با موشک های بالستیک کوتاه برد است. برخی منابع این موشک ها را بورا می نامند. اینها موشک های BP-12A چینی هستند که توسط شرکت Roketsan در ترکیه تولید شده اند. موشک ها به صورت عمودی پرتاب می شوند و بردی معادل 280 کیلومتر دارند. موشک ها دارای کلاهک های معمولی 470 کیلوگرمی انفجار قوی ترکش شونده میباشد و میتوان روی ان کلاهک خوشه ای نیز نصب کرد. موشک بالستیک چینی بی پی 12 برای غلبه بر محدودیت‌های صادراتی تعیین‌شده توسط رژیم کنترل فناوری موشکی (MTCR) به‌طور ویژه طراحی شده بود تا برد 300 کیلومتری و 500 کیلوگرم محموله گفته شده در این پیمان را رعایت کند . از نظر بیرونی این موشک شباهت هایی با موشک بالستیک لورا ساخت اسرائیلی دارد.
خود موشک بی پی12 در قطر نیز به خدمت گرفته شده (مقاله ای در مورد نسخه چینی در خدمت قطر را اینجا بخوانید)
نقش اصلی موشک‌های بالستیک خان درگیری با تمرکز نیروها و خودروهای زرهی و همچنین سایر اهداف مهم مانند فرودگاه‌ها، پست‌های فرماندهی، سکو های پدافند هوایی و تأسیسات پشتیبانی است. در برخی موارد می توان از این موشک بالستیک به عنوان جایگزینی برای بمباران دقیق نیز استفاده کرد.
این موشک تک مرحله ای سوخت جامد مجهز به سیستم هدای جی پی اس و سیستم ناوبری اینرسی (INS) است. این موشک بر اساس کانتلوگ شرکت سازنده دارای دقت 10 متر است. این موشک می تواند در حین پرواز مجدداً هدف گذاری شده و مختصات جدید هدف به ان داده شود. به ادعای سازنده این قابلیت امکان درگیری با اهداف متحرک را فراهم می کند. زمان آماده سازی پرتاب حدود 12 دقیقه است..موشک دارای 4بالچه تعادل در انتهای بدنه است و از نازل های متحرک کوچک در پشت خروجی پیشرانه سوخت جامد خود است
موشک ها در کارخانه در این لانچر نصب می شوند و می توانند برای سال ها نگهداری شوند و نیازی به نگهداری اضافی ندارند. کانتینرها از موشک ها در برابر اصابت مستقیم، شرایط اب و هوایی و تهدیدات NBC محافظت می کنند.
از نظر عملکرد و قابلیت ها، خان ترکی معادل سیستم اسکندر-ای روسی است.
خان بر اساس یک شاسی کشنده جدید بلاروسی MZKT-7909 با قابلیت تحرک بالا با پیکربندی هشت چرخ ساخته شده است. این خودرو از یک موتور دیزل توربوشارژ TMZ-84631.10 با قدرت 525 اسب بخار نیرو می گیرد. موتور به گیربکس اتوماتیک متصل می شود. لانچر خان می تواند در انواع جاده ها و خارج از جاده حرکت کند. خودروی پرتابگر قابلیت استقرار سریع را دارد.
خان توسط یک تیم خدمه 4 نفره به کار گرفته می شود. خودرو مجهز به یک کابین زرهی است که از خدمه در برابر آتش سلاح های کوچک و ترکش گلوله های توپخانه محافظت می کند.
چند سال پیش شرکت BMC ترکیه در حال توسعه یک هشت شاسی چرخ بومی به نام BMC 525-44 بود که می توانست برای نقش های نظامی و حمل موشک های مختلف استفاده شود. با این حال تاکنون این شاسی به تولید نرسیده است. در حال حاظر خان بر شاسی خارجی توسعه یافته و بازار یابی می شود . جالب است که این اولین بار نیست که ترکیه وسایل نقلیه سنگین بلاروسی را با تحرک بالا خریداری می کند. در اوایل دهه 2000 ارتش ترکیه در مجموع 130 تانک MZKT-74295 بلاروسی را به دست آورد.
یک لانچر پرتاب خان را دو خودروی حاوی دو لانچر موشک دیگر و یک چرثقیل پشتیبانی میکند
یک اتش بار خان از چند وسیله نقلیه پرتابگر (احتمالاً 3 پرتابگر ) با موشک های بالستیک، 9 خودروی حامل موشک اضافی ، خودروهای فرماندهی و و چرثقیل تشکیل شده است
گفت شده 800 موشک در ترکیه در مجموع به سفارش ارتش تولید شده ولی از تعداد لانچر ها خربی در دست نیست
در نوامبر سال 2022 اعلام شد اندونزی دست به سفارش شش لانچر پرتاب موشک و تعدادی موشک خان به ترکیه زده است
مقالات مشابه
https://www.roketsan.com.tr/uploads/docs/kataloglar/ENG/1628389766_khan-missile.pdf
