تانک

تانک تی90

تانک تی90

شوروی در تمامی طول دوران جنگ سرد سیاستی را پیش می برد که دو تانک را همزمان تولید میکرد، یکی تانک ارزانتر و پر تعداد تر و دیگری تانکی پیچیده تر و گرانتر. ترکیبی چون تی 62 و تی 64 ویا تی 80 و تی 72(این سیاست در مورد شکاری ها نیز وجود داشت). با فروپاشی شوروی در سال 1991 ، روسیه یک دهه را به عنوان وارث اصلی صنایع دفاعی شوروی در هرج  و مرج مالی گذراند . در سال 1992 وزیر دفاع روسیه اعلام کرد دیگر سیاست  همزمان تولید دو تانک را ادامه نخواهد داد. در ان دوران روسیه دو تانک در خط تولید داشت تانک پیچیده و البته بسیار کارامد تی 80 یو و دیگری تانک ساده تر تی 72 بی. در سال 1992 تنها  تعداد انگشت شماری از این دو سفارش داد و هر دو تانک با متوقف شدن خط تولیدشان دست کم برای روسیه منتظر مشتری خارجی ماندند.

شرکت Nizhny تولید کننده  تی 72 دست به توسعه  نسخه جدید تی 72 گرفت که در واقع یک تانک نسل سوم بود. این نسخه بر اساس تانک تی 72 بی با زره کنتاکت 5  ولی با سامانه کنترل  اتش پیچیده تر تانک تی 80 یو ساخته شد و از این رو به ان نام تی 72 بی یو داده شد  ولی در نهایت به دلیل تجاری و همچنین عملکرد بد تی 72 در نبرد خلیج فارس 1 نام جدید تی 90 به تانک داده شد. تی 90 قرار بود یک تانک موقت باشد تا روسها دست به توسعه نسل جدید تانک های خود بزنند

تی 72 بی یو نسخه اولیه ازمایشی مجهز به توپ 2 ای 46 ام
تی 72 بی یو نسخه اولیه ازمایشی مجهز به توپ 2 ای 46 ام

همان طور که تی 80 بر اساس تی 64 توسعه یافت تی 90 نیز بر اساس تی 72. شکل کلی تانک بسیار شبیه تی 72 است .

تانک همانند  تمامی تانک های روسی از تی 64 به بعد دارای سه خدمه است رانند، توپچی و فرمانده.

راننده در جلو قرار دارد و توسط یک چشمی رو به جلو از درون جایگاه خود دید دارد و از طریق دریچه ای در بالای سرش وارد تانک میشود. پیرسکوپ راننده مجهز به چشمی  دید شبانه TVN-5 است

توپچی و فرمانده در درون برجک قرار دارند. توپچی در سمت راست  و توپچی در سمت چپ .

تانک دارای سامانه کنترل اتش دیجیتال است که اجازه درگیری را تا  برد 5 کیلومتری را به تی 90 میدهد و میتواند با اهدافی با سرعت 35 کیلومتر بر ساعت درگیر شود. تی 90 توان درگیر با اهداف متحرک و ثابت در حالت متحرک و ثابت را دارد .

توپچی  در تی 90 ای (T-90A) نسخه در خدمت ارتش روسیه  از سامانه اتش 1 ای 43 شامل  سایت نشان روی 1 جی 46 که شامل یک مسافت یاب لیزری  است که  به توپچی اجازه شلیک موشک هدایت لیزری لوله پرتاب را میدهد و میتوان تا برد 8000 متری مسافت را با دقت بالا به خدمه بدهد. توپچی توان کشف هدف از 5000 متری را دارد ولی برد درگیری واقعی نصف این میزان است  سامانه اتش توپ چی دست کم از نسخه T-90A به بعد دارای سایت  دید شبانه نسل دوم حرارتی تی او اس -کا او 1  است. همچنین سامانه کنترل اتش 1 ای 43 شامل تثبیت کننده لوله دو محوره 2 ایی 42 -4 می باشد که اجازه شلیک در حالت حرکت را به تانک میدهد همچنین دارای  رایانه اتش بالستیک دیجیتال 1 وی 528 نیز میباشد که از یک سامانه سنجش باد  DVE-BS بهره میبرد. سامانه کنترل اتش  میتواند بعد  از کسب هدف توسط توپچی دست به تنظیم خودکار لوله برای شلیک دقیق به سمت  هدف بزند

تی 90 توانایی  درگیری موثر تا برد 2500 متری را با اهداف دارد و گفته شده توان انهدام یک هدف در 2000 متری را با موفقیت 85% را دارد. همچنین  برد درگیر در شب برای تی 90 عدد 1500 متر است

فرمانده دارای سایت  دو چشم PNK-4S است که به سامانه دید پانورماتیک TKN-4S   در بالای  سرش روی تانک بهره میبرد که میتواند با ان دست به کنترل مسلسل 12.7 م م از درون تانک بزند . همچنین میتواند به وسیله سایت خود از مسلسل خود بر علیه اهداف هوایی همچون بالگردها بهره ببرد.نسخه در خدمت روسها فاقد سامانه دید حرارتی نسل دوم برای فرمانده است و فرمانده دارای  سامانه دید شبانه غیر فعال نسل اول است و برد کشف هدف در شب برای ان حدود 700 متر است.همچنین فرمانده نیز توان شلیک و استفاده از توپ اصلی را دارد.

در تی 90 اس  نسخه صادراتی تی 90 توپ چی دارای سامانه دید  شبانه حرارتی ساخت تالس فرانسه است که برد ان برای کسب هدف به 5000 متر نیز میرسد

سلاح اصلی تانک همان توپ مشهور 125 م م 2 ای 46 است. این توپ که بر روی تی 64،تی 72 و تی 80 و چندین تانک دیگر ساخت کشورهای دیگر نصب است . نسخه نصب شده بر روی تی 90 ای و اس (در کل تی 90 ای به بعد) نسخه 2 ای 46-ام5  است .این نسخه نسخه ارتقا یافته 2 ای 46 ام نصب شده بر روی تی 72  است. تانک دارای سامانه گلوله گذاری خودکار چرخفلکی است. خشاب چرخفلکی که به شکل یک سینی زیر برجک قرار دارد دارای دو ردیف  است که در ردیف بالا خرج  و در ردیف پایین مهمات است(در تمامی تانک های که از این توپ استفاده میکنند خرج پرتاب از مهمات جدا است).22 گلوله در درون خشاب اصلی قرار می گیرد و تانک میتواند تا 8 گلوله بر دقیقه لود کند. بزرگترین مشکل این سیستم این بود که در صورت نفوذ مهمات به درون تانک از جمله در دو طرف تانک باعث برخورد ان به خشاب چرخفلک میشود و باعث اتش سوزی ویا انفجار  بسیار شدید درون تانک میشود.در تی  90 تلاش شده با نصب زره واکنش دهنده در دو طرف بدنه با افزایش زره تانک جلوی نفوذ مهمات را به درون تانک بگیرند. علیرقم  اینکه گلوله گذاری تانک خودکار است ولی سرعت اتش 8 گلوله در دقیقه کمتر از سرعت اتش 13 گلوله در تانکی چون ابرامز و یا لئوپارد 2 با گلوله گذاری دستی است .در کل مشکلات این سیستم از جمله انفجار مهمات داخل تانک بر اثر نفوذ مهمات باعث شده تا روسها در طرح های جدید چون ارمات به روش گلوله گذاری زنجیره ای رو بیاورند.

توپ 2 ای 46 ام-5 تی 90 توان شلیک مهمات های انرژی جنبشی پیشرفته تری را نسبته به تی 72 دارد

جدول زیر برخی از  مهمات های شلیک شونده از توپ 2 ای 46 ام-5 امده است

نام نوع سرعت توان نفوذ
3 بی ام 44 ام مهمات انرژی جنبشی با هسته تنگستنی 1750 متر بر ثانیه 650 م م در 2000 متر در زره صفر درجه  و 300 م م در 60 درجه در 2000 متر
3بی ام 42 ام مهمات خرج گود 905 متر بر ثانیه 750 م م در زره صفر درجه
3 بی کا 29 مهمات خرج گود 915 متر بر ثانیه 800 م م در زره صفر درجه
3 بی کا 29 ام مهمات خرج گود 915 متر بر ثانیه 800 م م در زره صفر درجه
3 او اف26 مهمات انفجاری شدید ترکش شونده 850 متر بر ثانیه 3.4 کیلوگرم مواد منفجره شامل 73% ار دی ایکس و 23% پودر الومنیوم

همچنین این تانک توان شلیک موشک 9 ام119 ام  (ای تی 11) با برد 5000 متر و توان نفوذ در 900 م م زره را دارد. این موشک  لوله پرتاب که دارای سامانه  هدایت لیرزی نیم خودکار است توسط مسافت یاب لیزری  توپیچی هدایت مشود و باید تا لحظه برخورد لیزر روی هدف قرار داشته باشد. موشک نیز توسط سامانه گلوله گذاری خودکار لود میشود ولی زمان بیشتری نسبت به یک گلوله معمولی برای پیدا کردن و لود ان صرف میشود.

برد شلیک مهمات انفجار  شدید ترکش شونده 9000 متر، مهمات انرژی جنبشی 4000 متر و خرج گود 3000 تا 3500 متر است.

تانک 43 گلوله را حمل میکند که 22 گلوله در خشاب و ما بقی در بدنه  و برجک ذخیره  میشود.

تی 90 مانند تمامی تانک های روسی دارای یک مسلسل 7.62 م م  هماهنگ با توپ اصلی با 7000 گلوله و یک مسلسل 12.7 م م سنگین بر روی برجک بالای سر فرمانده با توان هدایت از درون تانک با 300 گلوله و برد 2 کیلومتر.

مهمات های مختلف شلیک شونده از تی 90

تانک تی 90 دارای دو لایه زره است. لایه اول در واقع پوسته برجک است که هسته مرکزی ان فولاد است ولی بخش جلوی برجک  با زاویه های +35 و -35 درجه از کامپوزیت ساخته شده است  ولی دو طرف برجک  و بدنه از فولاد ساخته شده است.لایه دوم زره واکنش دهنده کنتاکت 5 است. کنتاکت 5 که نسل دوم زره های واکنش دهنده  روسها است قبلا نیز بر روی تی 80 یو و یو دی نصب شده بود.کنتاکت 5 در قیاس  با زره کنتاکت 1 که بر روی تی 72 بی و اس و تی 64بی وی و برخی نسخه های تی 80 نصب است دارای صفحه های بزرگتر است و همچنین مقاومت  ان چند برابر است .در حالی که کنتاکت1 دارای  میزان مقاومت 200 تا 250 م م در برابر خرج گود است این میزان برای کنتاکت5 عدد 600 تا 650 م م است و در حالی  که کنتاکت1 دارای میزان مقاومت 100 م م در برابر پرتاب های انرژی جنبشی است میزان مقاومت کنتاکت 5 بین 300 تا 350 م م است.

“””””””””””””””””زره واکنشی انفجاری (Reactive armour) موشک‌های ضد زره تهدید بزرگی برای خدمهٔ تانک محسوب می‌شوند، موقع برخورد یک موشک ضد زره به تانک فقط عبور موشک به داخل زره کشنده نیست بلکه موج انفجار موشک بارها کشنده تر و مخرب تر است زره واکنشی به صفحه‌هایی (عمدتاً فلز) گفته می‌شوند که با مواد منفجره پر می‌شوند و روی زره اصلی تانک نصب می‌شوند، هدف از انجام این کار کاهش خطرات موشک‌های ضد زره است.

وقتی که یک موشک به سمت تانک شلیک می‌شود در صورت برخورد به این زره واکنشی باعث انفجار زره واکنشی می‌شود همین انفجار سبب می‌شود که موشک به عقب رانده شود و بنا بر این خسارات وارد شده بسیار کم تر است البته موشک‌هایی نیز به تازگی ساخته شده که در مرحلهٔ اول خود یک سر کوچک دارند و برای از بین بردن همین زره واکنشی استفاده می‌شوند و در مرحلهٔ دوم موشک اصلی قرار میگرد””””””””””””””””””””

امریکا از طریق المان شرقی توانست  در اواخر دهه 1980 زره کنتاکت5 را به دست  اورد. در ازمایشات معلوم شد که مهمات اورانیومی ام 892ای1 توان نفوذ  کافی را در این زره ندارد و امریکا دست به توسعه نسخه جدید ام 892 ای2 را زدند که توان نفوذ بالاتری داشت و از ام1 ابرامز شلیک میشد.

در تصویر زره واکنش دهنده کنتاکت5 را میتوان دید
در تصویر زره واکنش دهنده کنتاکت5 را میتوان دید

صفحه های کنتاکت 5 در جلوی برجک  و دو طرف ان و و جلوی بدنه و  همچنین  بخش جلوی در دو طرف بدنه  نصب شده است.همچنین تانک بر روی سقف  برجک  نیز برای مقابله با ریز مهماتها ویا موشک های حمله کننده از بالا دارای صفحه های واکنش دهنده است.با وجود این مشکلی نیز وجود دارد بخش زیادی از جلوی برجک هم فاقد پوشش است از جمله  دو طرف توپ اصلی که سامانه چشم قرمز قرار دارد و فاقد پوشش زره کنتاکت است اگرچه میتوان سامانه چشم قرمز را برداشت و جای ان نیز زره کنتاکت5 نصب کرد

میزان مقاومت زره تی 90 در مدل ای و اس در جدول زیر امده است. در این جدول تانک مجهز به زره کامل  یعنی با صفحه های زرهی کنتاکت5 اماده است

تی 90 ای و اس در برابر مهمات خرج گود در برابر مهمات انرژی جنبشی
جلوی برجک بسته به ناحیه 873 تا 1470 م م بسته به ناحیه 410 تا 860 م م
جلوی بدنه در قسمت رو به بالای جلوی بدنه بسته به ناحیه 1400 تا 1600 م م بسته به ناحیه 800 تا 1000 م م
جلوی بدنه در قسمت رو به پایین جلوی بدنه بسته به ناحیه 200 تا 450 م م بسته به ناحیه170 تا 350 م م

تی 90 از روبرو  بدنه و برجک زره قابل قبولی دارد ولی از دو طرف بدنه و برجک دارای میزان مقاومت کمتری است که این  مورد همواره در تانک های شرقی وجود داشته.

روسیه در سال 1999 ازمایشاتی را بر روی تی 90 اس با شلیک راکتهای چون ار پی جی 7، ار پی جی 26 و 29 و حتی کورنت  ازمایشاتی را انجام داد. در این تست های تی 90 توانست  از روبرو  به خوبی مقاومت کرده و جلوی  نفوذ را بگیرد اگرچه از کنار در برابر ار پی چی 29 و کورنت اسیب پذیر  بود. حتی طی این ازمایشات تی 90 توانست مهمات انرژی جنبشی 3 بی ام 44 ام  که از تی 80 شلیک شده بود را در 1000 متری دفع کند.با وجود این تی 90 از نظر میزان حفاظت زرهی از تانک های چون ابرامز، چلنچر ویا لئوپارد 2 پاینتر است

زره کنتاک5 ماژولار است و میشود ان را به سرعت تعویض کرد.

تی 90 همانند تانک های دیگر روسی به شدت از انواع غربی سبکتر است و وزن تی 90 اس  عدد 47 تن است که دست کم 20 تن سبکتر از ام1 ای2 ابرامز است که دلیل عمده ان زره کمتر در دو طرف است.ولی با وجود وزن کمتر داشتن موتور کم توانتر دست کم در نسخه های موجود رانش به وزن تانک را نسبت به انواع غربی پایینتر قرار داده است(دست کم نسبت به ابرامز ویا لئوپارد)

یک سامانه دفاعی دیگر برای تی 90 سامانه دفاعی  Shtora   است. این سامانه  شامل بخش های مختلف است که شامل سامانه اختلال گر فروسرخ  چشم قرمز برای ایجاد اختلال بر روی موشک  های هدایت اپتیک نوری در خط دید است . این گونه موشک ها مانند تاو ویا هات و یا کونکورس بدین گونه هدایت میشوند که  بعد از شلیک  موشک  یک سامانه دید حرارتی با تعقیب شعله  انتهای موشک ،موشک را به صورت خودکار در یک راستای مستقیم با هدف قرار میداد. از این رو کاربر باید تنها هدفگیر سایت را روی هدف قرار میداد ما بقی را سیستم انجام میداد.

سامانه چشم قرمز

سامانه چشم قرمز    که به شکل دو نورافکن در دو طرف توپ اصلی جلوی برجک نصب است با ایجاد امواج فروسرخ مزاحم باعث اشباه شدن سامانه دید حرارتی لانچر پرتاب موشک  شده و لانچر پرتاب دیگر نمی تواند  شعله انتهای موشک را تعقیب کرده و موشک خطا می رود. این سامانه 90 درجه جلوی تانک از چپ و راست و -5 درجه از پایین و +25 درجه از بالا را پوشش میدهد.به گفته روسها در یک ازمایش  این سیستم تا سه موشک هدایت شونده را نیز فریب داده است

همچنین تانک دارای چهار هشدار دهنده لیزری با پوشش 360 درچه است که به صورت خودکار میتواند دست به راه اندازی نارنجک اندازهای دود زا برای شکستن قفل موشک های لیزری  شود. تانک دارای شش نارنجک انداز دود زا در هر سوی بدنه است . همچنین این سیستم بعد از تشخیص لیزر سامانه چشم قرمز را با حرکت برجک به طرف  محل پرتاب لیزر گرفته و با ایجاد امواج فروسرخ مزاحم باعث کور شدن سایت اپیتیک هدایت موشک میشود  . همچنین تانک درای یک سامانه اتش  خاموش کن است که میتواند بخش خرج پرتاب و مهمات ها روی صفحه گردان خشاب توپ را پوشش دهد تا تانک در صورت نفوذ مهمات به درون تانک دچار اتش سوری نشود.

تی 90 را میتوان به سامانه دفاع فعال ارنا نیز تجهیز کرد. ارنا یک سامانه دفاع فعال با یک رادار چهار گوش برای کشف موشک و راکت های  روی برجک مجهز است  و با پرتاب یک بسته مواد انفجاری  به محدوده ای که  موشک و راکت در حال حرکت به طرف ان هستند و انفجار بسته در اسمان سلاح ضد تانک را از بین می برد. سامانه ارنا خود نزدیک به هشتصد تا یک میلیون دلار قیمت دارد و اگرچه در تصاویر بسیار روی تی 90 و بی ام پی 3  دیده شده ولی تنها جهت ازمایش نصب شده و به صورت عملیات به دلیل قیمت بالا روی تی 90 نصب نشده حتی نسخه اس ام  اگرچه امکان نصب ان وجود دارد

همچنین تانک دارای فیلتر برای مقابله با الودگی های شیمیایی است

برای تی 90 سه نوع موتور توسعه یافته است . اولین موتور که بر روی نسخه در خدمت روسها نیز نصب شده است موتور وی-92 اس 2 است که یک موتور دیزل 12 سیلندر  با 920  اسب بخار است که دارای  رانش به وزن 20.4 اسب بخار بر تن است و میتواند تانک را به سرعت 65 کیلومتر بر ساعت  در جاده برساند.نسخه هی اولیه دارای یک موتور 840 اسب  بخاری بودند که البته به صورت محدود تری تولید شدند. بر روی نسخه صادراتی نیز همان موتور وی 92 نصب است ولی توان نصب موتور 1250 اسب بخاره وی 96 نیز بر روی این تانک وجود دارد که دارای  رانش به وزن 26.3 تن بر اسب بخار است . موتور وی 92 یک موتور چند سوخته است و دارای  اگزوز توربو شارژ است که در حالت قدرت کامل موتور نیز کاملا سرد است و مانع کشف شدن توسط سامانه های دید حرارتی میشود. همچنین گیربوکس تانک 7 سرعته  اتوماتیک بوده است و دارای پنچ دنده جلو و دو دنده عقب است.

تانک میتواند تا 1600 لیتر سوخت را حمل کند (این عدد با دو بشکه 200 لیتری در پشت تانک است)و برد ان به صورت انتقالی 700 کیلومتر با مخازن سوخت کمکی است. همچنین تانک با استفاده از یک لوله تنفس  موتوز میتواند تا عمق 2.5 متر در زیر اب حرکت کند

تانک تی90
نسخه T-90A نسخه در خدمت ارتش روسیه

مدلهای مختلف

تی90: نسخه نخستین تولید در سال 1992  که ابجکت  188 نیز گفته شده است  که دارای  موتور 840  اسب بخاری . گفته شده توان درگیری در برد 5000 متری را نیز دارد ولی در ازمایشت معلوم شد وبرد واقعی درگیری نصف این میزان است.همچنین این نسخه  دارای نسل اول دید حرارتی برای توپچی بود. در نهایت 120 عراده از این نمونه تحویل ارتش روسیه شد

تی 90 ای: نسخه تولید برای ارتش روسیه که در بالا به ان اشاره شد. بیش از 400  عراده از این مدل برای ارتش روسیه ساخته شده است

تی 90 اس: نسخه صادراتی تی 90 ای.این نسخه مجهز به موتور 1000 اسب بخاری است  و سامانه دید حرارتی نسل دوم  با برد بیشتر ساخت فرانسه برای توپچی .این نسخه  فاقد سامانه چشم قرمز برای فریب موشک است.این نمونه به هند صادر شد

تصویری از جایگاه فرمانده تانک تی90 اس هندیها… در تصویر کاملا مشخص است نمایشگر سامانه دید حرارتی ساخت ساژم فرانسه است

تی 90 ای ام: یک بسته ارتقا برای تی 90 ای که شامل  تغییر سامانه اتش، تغییر سایت دید فرمانده با یک سامانه دید  پانورماتیک  با دید حرارتی نسل سوم مجهز به یک مسلسل7.62 م م کنترل شونده از  درون برجک. همچنین این نمونه دارای موتور 1130 اسب بخاری جدید است. همچنین زره تانک از کنتاکت 5 به زره نسل سوم Relikt که میزان مقاومت ان در برابر خرج گود و انرژی جنبشی دو برابر  کنتاکت5 است

تی 90 ام اس: نسخه ای که شباهت بسیار به تی 90 ای ام دارد.این نمونه در سال 2011  میلادی به نمایش گذاشت و 1.5 تن سنگینتر  است. این نمونه تلاشی برای افزایش بقاپذیری تی 90 در میدان جنگ است

در تصویر میتوان به بخش کشیده پشت برجک را دید که محل قرار گیری مهمات ذخیره توپ است
در تصویر میتوان به بخش کشیده پشت برجک را دید که محل قرار گیری مهمات ذخیره توپ است

این نمونه از همان توپ 125 م م 2 ای 46 ام-5  بهره می برد ولی یک از تغییرات در نهوه  ذخیره سازی مهماتها است. مانند نسخه های قبلی 22 گلوله در خشاب جا میگرفت ولی 18 گلوله دیگر در پشت برجک ذخیره میشود تا ایمنی بیشتر به دست بیایید

همچنین در نسخه ام اس  مانند نسخه AM دارای  یک دید پانورماتیک  برای فرمانده با دید حرارتی نسل سوم است که از درون برجک اجازه هدایت یک مسلسل 7.62 م م با برد 1500 متر را از طریق یک مانیتور را میدهد. این مسلسل را میتوان در روز و شب به خوبی استفاده کرد و برای جنگ شهری بسیار موثر است. این دید پانورماتیک  با پوشش 316 درجه توان پوشش 45 درجه رو به بالا و و 10 درجه رو به پایین.دلیل عدم پوشش کامل دید پانورماتیک این است که در نهایت پاییه مسلسل 7.62 م م در پشت سر ان است.این سایت توان تعقیب خودکار اهداف را دارد. توپچی دارای سایت اتش جدید است که اجازه اتش تا برد 3500 متری را با دقت بالا در روز میدهد .

تی 90 اس ام. به خوبی در این تصویر میتوان سطح پوشش زره واکنش دههده را دید. تمامی جلو و دو طرف برجک و جلو و دو طرف بدنه. حتی نارنجک انداز پشت زره واکنش دهنده نصب شده است

تی 90 ام اس دارای زره جدید RELIKT است. این زره به شدت حفاظت تانک را بالا برد و  میتوان نتیجه گرفت با در نظر گرفتن میزان  مقاومت زره RELIKT میزان مقاومت  تی 90 ام اس از روبروی برجک بیش از 2000 م م در برابر خرج گود و بیش از 1000 م م در برابر انرژی جنبشی است.همچنین پوشش زره نیز افزاده شده تمامی دو طرف برجک و تمامی دو طرف بدنه زره  نیز تحت پوشش کامل قرار گرفته اند.از جمله تلاش شده تا پایین ترین سطح دو طرف بدنه تانک با کمک زره واکنش دهنده پوشش ایجاد شود تا از نفوذ مهمات به درون تانک و انفجار مهمات درون تانک جلوگیری شود. همچنین در دو طرف در قسمت عقب بدنه و پشت برجک نیز تانک دارای  زره قفسه ای برای مقابله با حملات راکتی است. از نظر زرهی تی 90 ام اس به خوبی با تمامی  تانک های غربی قابل قیاس است.

اس ام بر روی برجک مجهز به یک مسلسل 7.62 م م کنترل شونده از درون برجک است که توسط سایت پانورماتیک فرمانده هدایت میشود
اس ام بر روی برجک مجهز به یک مسلسل 7.62 م م کنترل شونده از درون برجک است که توسط سایت پانورماتیک فرمانده هدایت میشود

تی 90 ام اس دارای  موتور 1130 اسب بخاره است و سامانه ناوبری ان بر اساس سامانه های جهانی گلنوس و جی پی اس است و کابین ام اس برای فرمانده دارای یک نمایشگر رنگی چند کاره و یک نمایشگر تک رنگ است و توپچی نیز دارای  یک نمایشگر تک رنگ است. تی 90 ام اس اگرچه هنوز دست کم در ارتش روسیه به خدمت گرفته نشده است ولی بر روی کاغذ پیشرفته ترین تانک موجود روسها است

تی ۹۰ ام : روسیه از آخرین نسخه تانک T-90 به نام T-90M Proryv-3 رونمایی کرد. این تانک قرار است نهایتا جایگزینT-90 و T-90A در خدمت نیروهای مسلح روسیه شود.

این تانک همانند نسخه های پیشین از یک توپ 125 میلیمتری و سه خدمه (شامل فرمانده، توپچی و راننده) استفاده میکند اما  تعویض زره کنتاکت5 موجود بر روی تانکT-90A با زره رلیکت است.زره رلکیت نسبت به کنتاکت5 به 2 برابر در برابر تهدیدات انرژی شیمیایی و 50 درصد بیشتر در برابر تهدیدات انرژی جنبشی مقاومت دارد.ضمن اینکه رلیکت نصب شده بر روی حفاظت کامل تری نسبت به کنتاکت5 خصوصا در کناره شاسی ارائه میدهد.همچین فاصله بین برجک تا شاسی نیز دارای توری ضد راکت برای مقابله با حملات ار پی جی است .این توری ضد راکت 360 درجه دوربرجک را پوشانده است
نکته دیگر نصب سیستم کنترل اتش دو کاناله و سایت دید پاناروما برای فرمانده است .این سیستم کنترل اتش به نامKalina جایگزین سیستم کنترل اتش1A45-T تانکT-90 و سایت دید پانارومای فرمانده نیز جایگزین سیستم دید PNK-4S با سایت دید در شب و روز TKN-4S و T01-K04شده است.
بر اساس کاتالوگ موتور این تانک نیز موتور V92S2 با توان 1135 اسب بخار است که رانش به وزن21.5 اسب بخار بر تن را برای تانک فراهم میکند.

تی۹۰ ام
در تصویر توری ضد راکت که فضای بین برجک و شاسی را پوشش داده کاملا مشخص است

مشتریان

روسیه خود تی 90 را قرار بود به عنوان یک تانک موقت به خدمت بگیرد اگرچه در نهایت تا کنون   کمی کمتر از 1000 عراده را به خدمت رفته است

هند  بزرگترین مشتری تی 90 است که در سه سری تی 90 را تحویل گرفت. یک بار در سال 2001   عدد 300 عراده و در سال 2006 عدد 320 عراده از روسیه به صورت مستقیم تحویل گرفت . تی90 به دلیل برخی اشتراکات با تی72 که ان نیز در خدمت هند بود برای هندی بسیار مناسب بود و از این رو در سال 2006 با به تاخیر افتادن پروژه ارجون (تانک بومی ساخت هند) هند برای مقابله با تی 80 یو دی پاکستانی دست به دریافت نسخه ویژه ای با نام تی 90 ام  بیسوم زد که هند خواهان تولید 1000 عراده انها تا سال 2020 در  داخل هند شد.

نسخه هندی تی 90 که به دلیل نداشتن سامانه چشم قرمز در جلوی برجک سطح پوشش بیشتری دارد

نسخه هندی با همکاری روسیه و فرانسه ساخته شد و دارای سامانه دید حرارتی و سایت اتش برای توپچی ساخت فرانسه است. این نمونه همچنین دارای نسخه صادراتی  زره کنتاکت 5 است و مقاومت بیشتری را از نسخه روسی برای تانک فراهم  میکند و فاقد سامانه اختلالگر فروسرخ چشم قرمز است. طی ازمایشاتی در هند تی 90 از روبرو  در برد  زیر 500 متر نیز در برابر مهمات غربی ام 829 ای2 مقاومت بسیار خوبی کرد.هند تصمیم دارد تا سال 2016 دست کم 1640 تی 90 را به خدمت بگیرد که دست کم 1000 عراده ان در داخل تولید میشود  . تا سال 2014 هند  1050 تی 90 را در خدمت داشت  و گفته شده در حال سفارش 354 عراده تی 90 ام اس برای استقرار در مرز چین است.

همچنین اذربایجان، اوگاندا،ترکمنستان و الجزیره از جمله دیگر مشتریان این تانک هستند.عراق نیز در سال 2016دست به سفارش 73 دستگاه تانک تی90 اس سفارش داد که تا پایان سال 2018 میلادی انها را تحویل گرفت .ویتنام دیگر مشتری این تانک 64 عراده نسخه اس سفارش داد که از اواخر سال2018 تحویل ان اغاز شد ..نیروی های ارتش سوریه نیز تعداد نامشخصی از این تانک را  در سال 2015 تحویل گرفتند که در نبرد داخلی از ان استفاد کرند

در دوران جنگ سرد شوروی همواره از نظر زرهی  چه از نظر کمیت و کیفیت از غرب برتر بود ولی فروپاشی شوروی مشکلات سیاسی ، مالی و حتی فنی باعث عقب افتادگی شوروی از غرب شد تا انجای که میتواند گفت امروزه تی 90 دست کم از تانک های نوین غربی چون ابرامز ، چلنچر 2 و یا لئوپارد 2ب   به صورت اشکار پاینتر است. تی 90 ای موجود در خدمت روسها از نظر برد و دقت سامانه اتش و همچنین حفاظت زرهی و تا حدی مهمات در رده پاینتری از نمونه های غربی قرار دارد(فقط کافی است مقالات مربوط به تانکهای غربی موجود در همین سایت را مطالعه کنید) . تی 90 اس ام و یا ای ام نسخه برتری هستند وبا تانک های غربی قابل قیاس ولی انها همچنان  به صورت گسترده وارد خدمت نشده اند وب اید به تانک اینده روسها یعنی تی 14 ارماتا چشم دوخت

تی90 از سال 2016 در سوریه توسط نیروی های سوری استفاده شد. چند مرتبه مورد حمله موشک تاو قرار گرفت. دو مورد موشک در زره نفوذ نکرد ولی سه مورد تانک منهدم شد  چند دستگاه نیز به غنیمت نیروی های مختلف در امد. در یکی از موارد نادر یکی از تی 90 که دست مخالفین دولت سوریه بود مورد حمله یک تی 72 ارتش سوریه قرار گرفت و از کنار توسط یک مهمات انرژی جنبشی هدف قرار گرفت که منهدم شد. این اولین باری است که تی 90 در درگیری زرهی از بین می رود(احتمالا اولین درگیر زرهی عمر تی 90 نیز بود)

حمله روسیه به اوکراین

از تاریخ 23 ژانویه 2023، وبلاگ Oryx بر اساس تصاویر تانک های نابود شده روسی منتشر کرد  که روسیه حداقل 41 دستگاه T-90 را در طول تهاجم روسیه به اوکراین در سال 2022 از دست داده است، از جمله 31دستگاه  T-90A (17 نابود شد ، 1 رها شد 13 دستگاه دست اوکراینی‌ها افتاد ) ، 3 دستگاه تی 90 اس نابود شده  ، 7  دستگاه T-90M (4 نابود، 1 رها، 2 غنیمت ). در طول این درگیری، T-90 با هزاران موشک ضد تانک، از جمله موشک‌های مدرن «تاپ اتک » مانند FGM-148 جولین  ساخت آمریکا و NLAW انگلیسی-سوئدی، روبرو شد . اگرچه روس‌ها دارای سامانه دفاع فعالی همانند آرنا بودند ولی له شکل عملیاتی استفاده نشد

نیروهای روسی تلاش کردند با افزودن توری‌های فولادی بداهه – که گاهی اوقات به دلیل تردید تحلیلگران نظامی در مورد کارآمدی آنها به عنوان “قفس “شناخته می‌شوند، با این موشک‌های حمله از  بالا مقابله کنند.این زره ابدای  به  وزن تانک  می‌افزاید، نمایه بصری آن را افزایش می‌دهد و فرار خدمه از تانک را دشوارتر می‌کند.تحلیلگران حدس می زنند که ممکن است به عنوان یک اقدام متقابل علیه RPG-7 های شلیک شده از بالا در طول نبرد شهری، مهمات سرگردان یا در برابر حملات هواپیماهای بدون سرنشین، به عنوان پاسخی به درس های آموخته شده از جنگ قره باغ کوهستانی 2020 استفاده شود.در نهایت به دلیل کارایی کم این قفسه ها جمع شد

در 4 مه 2022 در منطقه خارکف، اوکراین، یک تی 90 ام   در نبرد توسط اوکراینی ها  منهدم شد کخ اولین مورد تایید شده  از این مدل مدرن تانک تی90 بود که در جنگ منهدم شد. این تانک که در 25 آوریل در نزدیکی خارکف ظاهر شد، توسط سربازان تیپ 127 دفاع سرزمینی منهدم شد. در 18 سپتامبر در استان خارکف، اوکراین، یک T-90M را غنیمت گرفت  شد. از 4 دسامبر، دومین T-90M نیز  توسط ارتش اوکراین غنیمت گرفته شد

مقاله ای با موضوع قیاس ابرامز و تی 90 را اینجا بخوانید

مشخصات

وزن:47 تن

طول:9.63 متر

ارتفاع:2.22 متر

قدرت موتور: یک موتور دیزل 12 سیلندر 950 اسب بخاری در برخی مدلهای اولیه موتور 840 اسب بخاری  و همچنین توان نصب موتور 1250 اسب بخاری

میزان رانش به وزن با موتور 1000 اسب بخاری :20.4 اسب بخار بر تن

سلاح اصلی: توپ اصلی 125 م م 2 ای 46 ام-5 با سامانه گلوله گذاری خودکار ، یک مسلسل 7.62 م م و یک مسلسل 12.7 م م

بیشترین سرعت در جاده:65 کیلومتر بر ساعت

برد با مخازن سوخت داخلی:500 کیلومتر

ترجمه و گرداوری:عبدالحمید تارخ

منابع

https://en.wikipedia.org/wiki/T-90

http://www.military-today.com/tanks/t90.htm

http://www.army-technology.com/projects/t90/

جایگاه فرمانده تانک تی 900 اس ام
جایگاه فرمانده تانک تی 90 اس ام

 تی 90 ای

نوشته های مشابه

‫3 نظرها

  1. اقای تارخ ایران دانش و امکانات کافی برای طراحی وساخت مدل مشابه تانک تی 90 رو داره یانه پاسخ بدید

  2. ناب تارخ؛ لطفا درباره تانک های ارتقا یافته T-72 B3M و همچنین T-80 BVM و T-90 M که روس ها در حال اجرای آن برروی زرهی خودشان هستند؛ مقاله بگذارید.
    البته در مقالات قبلی به طور خلاصه و در حد چند خط به ارتقائات فوق اشاره شده؛ اما چنانچه مقاله جداگانه و جامعی در این باب تهیه فرمایید؛ مسلما مفید و خواندنی خواهد بود.

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن