جنگ جهانی دومموشک بالستیک

راکت وی 2

راکت وی 2

در سال 1920 یک جوان المانی با نام ورنر فون بروان کتابی  متعلق به هرمان جولیوس اوبرت  در مورد صفر به فضا با موشک  را خریداری کرد و مجذوب  نظریه وی در مورد سفر به فضا با وسیله ای با نام موشک شد

بروان در دهه 1930 در دانشگاه شروع به ازمایش موتور سوخت مایع برای موشکی که که وی با ان خیال سفر به فضا را داشت کرد  ولی واقعیت این است که قبل از المانها در امریکا و روسیه چند نفر بر روی موتور سوخت مایع کار کرده بودند و دست کم از المانها جلو تر بودند. در امریکا گودارد از میانه دهه 1920 موشک های کوچک(البته اکثر انها دو متر بودند) را با سوخت مایع به اسمان پرتاب میکرد و در روسیه این اولین بار تسيولكوفسكى  بود که اصلا نظریه  ترکیب اکسیژن  با یک سوخت را برای پرتاب موشک به فضا داد ولی مسئله سر این بود که نه در امریکا و نه در روسیه کسی برای سفر به ماه پولی خرج چنین پروژه های  نمی کرد.(در تاریخ نام گودارد امریکا به عنوان مخترع  راکت سوخت مایع ثبت شده است)

فن بروان در حال کار روی برنامه خود در سال 1933 در دانشگاه فنی برلین بود که حزب نازی به  قدرت رسید . نازهای علاقه ای به رفتن به ماه نداشتند ولی در ان زمان سرهنگ توپخانه ولتر دورنبرگر  توانست  نظر وزارت جنگ را برای پرداخت پول به بروان برای تکمیل ازمایش  راکت سوخت مایع خود جلب کند . در ان زمان هیچ کس در حکومت نازی علاقه ای به موشک بازی نداشت ولی دورنبرگر دید روشنی داشت و می دانست  اگر چنین وسیله ای به برد مناسب برسد میتواند یک سلاح توپخانه ای باشد . در همان زمان در  امریکا موشک های سوخت مایعی با برد 5 کیلومتر هم وجود داشت اگرچه تنها  توسط دانشمندان شلیک میشد

رابرت گودارد دانشمند امریکا که اختراع موشک به نام وی ثبت شد. طرح ولی 2 المانی بر اساس طرح های وی ساخته شد
رابرت گودارد دانشمند امریکا که اختراع موشک به نام وی ثبت شد. طرح ولی 2 المانی بر اساس طرح های وی ساخته شد

وی پایان نامه دکترای خود را در مورد راکتهای سوخت مایع ارائه کرد و گروهی تحت سرپرستی وی تا تا پایان سال 1934 توانست  راکتهای تا برد 3.4 کیلومتر را شلیک کند.در همان زمان دانشندان المانی به تحقیقات  گودارد بسیار علاقه داشتند وی عملا ده سال از نازیها جلو تر بود از این رو تا سال 1939 یعنی قبل از اغاز جنگ به صورت مرتب از وی سئوالات فنی بسیار میشد و بروان از مجلات  مختلف امریکا که توسط دولت المان برای وی به دست می امد پیشرفته های  گودارد را تحت نظر داشت

در تابستان  سال 1934 در منطقه ای در 25 کیلومتری جنوب برلین مرکز جدید ازمایشات  موشکی المان با نام Kummersdorf  تاسیس شد که بروان توانست  یک راکت سوخت مایع  با توان 25 متریک بر تن را ازمایش کند نمونه ازمایشی ای 3 نام داشت ولی به دلیل عملکرد بد ایرودینامیکی   موشک  اصلاح شد و به جای ان  راکت ای-4 مورد ارزیابی قرار گرفت. این راکت تا سال 1940 مورد ارزیابی قرار کرفت  و تا اخر سال 1941  ارتش المان خواهان  به خدمت گیری  راکت جدید با نام وی 2 بود(وی 2  مخفف کلمه  المانیVergeltungswaffe2 بود  که در واقع به معنی سلاح انتقامی شماره 2 بود )  ولی وی2 راه  بلندی برای  ورود به خدمت داشت زیرا تا سال 1942  دست کم یک سوم ازمایشات با شکست مواجعه شده بود. مسئله سر این بود که با وجود اینکه تمام پروژه از سال 1934 تا کنون را پول ارتش پیش برده بود ولی بسیار  ها حتی خود هیتلر علاقه ای به این موشک نداشت.  دست کم تا سال 1942 نازیها  در تمامی جبهه ها برتری هوایی را در دست داشتند  و بمب افکنها انها هر  جا را میخواستند  بمب باران می کرد از این رو نیازی به سلاحی کم دقت با برد حدود 300  کیلومتر  نبود و ارتش پول خود را صرف  توسعه سلاح های دیگر میکرد. حتی در سال 1943 که اولین بار نشان های در هم شکست  ارتش المان در جبهه شرق مشخص بود باز هیتلر امید  داشت سریعا ورق جنگ را برای المانها  برگرداند و تنها در سال 1944 بود که هیتلر  به عنوان یک سلاح روحیه بخش به وی2 نظر کرد. در واقع درسال 1944 المان در تمامی جبهه ها در حالت دفاعی بود برتری هوایی را از دست داده بود عملا  توان حمله روزانه و شبانه را به انگلستان از  دست داده بود تمامی خاک ان مورد هدف بمب افکنهای متفقین بود.

بروان در بین دیگر افسران ارتش المان نازی
بروان در بین دیگر افسران ارتش المان نازی

ولی وی2 چگونه موشکی بود

وی 2 موشکی بود با طول 14 متر و وزن 12 تن که دارای دو مخزن سوخت مایع بود. این دو مخزن بر روی هم در درون بدنه قرار داشت و شامل  مخزن بالای که در ان سوخت قرار میگرفت  که شامل3810 کیلوگرم  سوخت  با ترکیبی از   75 % اتانول  و 25 %اب بود. اتانول نوعی الکول بود که با ترکیب با اب به عنوان سوخت استفاده  میشد و در مخزن پاینی  4910 لیتر اکسیژن مایع به عنوان  اکسید کننده قرار داشت(در موشک بالستیک به دلیل ارتفاع بالای  پروازی و نوبدن اکسیژن برای ترکیب با سوخت موشک های سوخت و اکسیژن را با خود حمل میکنند)

موتور موشک تک مرحله ای بود و سوخت و اکسیژن  در درون بخش پایینی  موشک که شیپور نامیده  میشد با هم ترکیب و می سوخت. موتور 65 ثانیه کار میکرد و موشک را به ارتفاع 80 کیلومتری ارتفاع زمین  می رساند و بعد موشک شروع به شیرجه رفته و حرکت بالستیک  خود را اغاز میکرد و سرعتش تا 5 ماخ نیز می رسید.

موشک یک مسافت 300 کیلومتری را در عرض 5 دقیقه طی میکرد . موشک دارای یک کلاهک انفجار  قوی اچ ایی با 910 کیلوگرمی  مواد منفجره از نوع  اماتول بود که ماده ای مشابه تی ان تی ولی با پایداری بیشتر بود.مواد منفجره در یک لایه محافظتی گرمایی شیشه ای قرار داشت ولی بارها و  بارها در هنگام ورود به جو منفجر شد.

راکت وی 2
نمایی داخلی وی 2 شامل مخارن سوخت، کلاهک و شیپور

وی 2 دارای چهار بالچه  تعادل خارجی بود واز چهار بالچه متحرک در پشت خروجی برای هدایت موشک بهره می برد  (برای انحراف  خروجی گاز پیشرانه و تغییر مسیر  موشک)موشک دارای  دو ژیرسکوپ  برای هدایت خود داشت  که حرکت  افقی  و عمودی  را کنترل میکند و دارای  یک سیستم شتاب سنج بود  . موشک به یک نقشه و ارتفاع مشخص  به فضا پرتاب می شود  و بعد از قطع جریان سوخت موشک به طرف زمین  شیرجه میرفت.

موشک دارای سکوی پرتاب  ثابت بود و پر کردن و شلیک ان حدود دو ساعت زمان می برد . نازیها در ماه های اخر جنگ از لانچر پرتاب متحرک نیز استفاده میکردند اگرچه تعداد انها کم بود .

موشک دارای بیشترین برد 320 کیلومتر است  و دارای میزان  خطا ان 10کیلومتر بود

V2 rocket
V2 rocket

موشک در اولین ازمایش موفق خود برای رسیدن به بیشترین برد خود   در 3 اکتبر سال 1944 به ارتفاع 85 کیلومتری سطح زمین  رسید ولی تست های بعدی چندان موفق نبود به صورتی که طی سه ماه   نخست سال 1944  از 26 ازمایش تنها 4ازمایش موفق بود. موشک در هنگام خروج ویا ورود به جو منفجر میشد. تیم طراحی  به مخزن سوخت مشکوک بود  ولی با 29 تست دیگر نیز هنوز مشکل  را مشخص نکرده بود تا سرانجام با  عوض کردن الیاژ برخی لوله های  انتقال سوخت  و روکش فلزی  کلاهک مشکل به صورت چشمگیری  حل شد.

یک خط تولید  زیر زمینی در  Kohnstein  در شمال المان ره اندازی  شده بود تا از حملات متفقین در امان  باشد. این خط تولید بسیار وسیع بود و بر روی منطقه که زیر ان موشک ها وی 1 و وی2 تولید میشد بتن ریخته بودند تا در برابر بمب های بزرگ نیز مقاومت کند . 250 اسیر جنگی به صورت کارگر در بدترین شرایط ممکن زندگی شبانه روز برای تولید موشک  ها کار می کردند  . این کارگران در تونل های  در زیر زمین  می خوابیدند و از هر گونه مراقب پزشکی  و یا بهداشتی ، حمام  و توالت محروم  بودند و تلفات انها بالا بود ولی چیزی که بود  برای جایگزینی انها  به اندازه کافی نازیها اسیر داشتند . انها بعد از مرگ در  کوره های زباله سوزی نابود می شدند.

تا سپتامبر سال 1944 دست کم 1900 وی 2 تولید شده بود اگرچه یک سوم انها تا همان زمان برای ازمایش شلیک شده بود. در 8 سپتامبر هیتلر دیگر صبرش  به پایان رسید و خواهان به کارگیری وی 2 بود و امید داشت  این موشک به سرعت سرنوشت جنگ را عوض کند.

اولین موشک از اطراف پاریس  شلیک شد و در ساعت 6:43 دقیقه عصر در چیزویک در شرق انگلستان فرود امد  و 63 غیر نظامی را کشت. دومین پرتاب  به همان شهر  در حومه  شهر فرود امد و تلفات نداشت. دو روز بعد اولین بار لندن هم مورد هدف قرار گرفت.

col_launch

وی 2 موشک بی سر صدایی بود ، این اولین باری بود که یک سلاح لندن  ویا دیگر شهرهای انگلستان را هدف قرار میداد و تا زمان برخوردش کسی متوجه ان نمیشد. از همان روز اول جنگ نیروی هوایی المان هرگز نتوانست  جای در انگلستان را بمب باران کند بدون اینکه  رادار های انگلیسی انها را رصد نکند .

دولت  انگلستان اول تلاش کرد این داستان  را مخفی کند و حتی ادعا کرد انفجار لوله گاز باعث این خربی ها شده  ولی قطعات وی2 در محل انفجار همچیز را مشخص کرد  و سرانجام در ده نوامبر سال 1944 چرچیل در مجلس عوام انگلستان رسما اعلام کرد که انها مورد حملات وی 2 قرار گرفته اند.

المانها به سرعت دست  به برپا  کردن سکوی پرتاب وی2 در سرزمین های  اشغالی گرفتند. از جمله در هلند زیرا موقعیت خوب داشت  و می توانست  لندن  را راحت تر  مورد هدف قرار دهد . در مراحل نخست چندین بار شهرهای کوچکتر انگلیسی هم هدف قرار گرفت ولی در نهایت هیلتر دستور داد تا لندن و انتروپ (شهری  در شمال بلژیک که دست متفقین بود) در صدر اهداف قرار بگیرد. این حملات  تا 27 مارس سال 1945 ادامه داشت  که اخرین وی 2اتش شد

بر اساس گذارشات موجود  5200 راکت ساخته شده در مجموع 3172 راکت شلیک شد  که از این میان  1667 تیره به بلژیک ،1610 تیره به انگلستان که 1402 تیره به لندن  برخورد کرد، فرانسه 76 تیره،هلند 19 تیره و المان 11 تیره موشک دریافت کردند

المانها  با عقب  نشینی  سریع خود حتی به شهرهای که قبلا در دست انها بود و همکنون به دست  دشمن افتاده بود نیز رحم  نکرده و انها را موشک باران میکردند

در مجموع وی 2 موفق  به کشتن  2754  نفر  و زخمی کردن 6523 نفر شد که 97% انها غیر نظامی ها بودند . البته وی 2 هرگز بر علیه مرکز نظامی به کار نرفت ولی همواره در شهرها نظامیان نیز جزء کشته شده ها بودند . با در نظر گرفتن تعداد موشک های شلیک شده و تعداد افراد کشته شده  هر وی2 موفق به کشتن دو نفر شده است . پر تلفات ترین حمله وی 2 در انگلستان  در 25 نوامبر  سال 1944 در ساعت 12:26 دقیقه ظهر در شرق لند (در یک پاساژ) رخ داد که 160 کشته و  108 زخمی به جای گذاشت.

16 مارس سال 1945 و خرابی ناشی از برخورد یک وی 2
16 مارس سال 1945 و خرابی ناشی از برخورد یک وی 2  در لندن

شهر انتلوپ در شمال بلژیک مورد بیشترین حملات وی 2 قرار گرفت (1610 موشک) و بزرگترین حمله وی 2 در این شهر در 16 دسامبر سال 1944 زمانی اتفاق افتاد که یک وی 2 روی سقف  یک سینما  افتاد و 267 نفر را کشت و 291 نفر را زخمی کرد .در مجموع انتلوپ 1736 نفر کشته در حملات وی 2  به جا گذاشت  که 93% انها غیر نظامی بودند

اخرین حمله وی 2در 27 مارس سال 1945 در اخرین روزهای  حیات حکومت خونخوار نازی  شکل گرفت که دو راکت به سمت اورپینگتون انگلستان شلیک شد که یکی  از انها باعث کشته شدن یک خانم 34 ساله شد

انگلیسیها  طرح های زیادی برای نابودی وی 2 دادند. در مرحله اول تلاش در توسعه رادار برای کشف ان داشتند ولی به جای نرسیدند  زیرا در ان زمان هنوز رادار ها انقدر  پیشرفته نبودند که جسمی  با این سرعت را کشف کنند. مدتی انگلیسیها  به دنبال استفاده  از  صدها توپ ضد هوایی برای سد  کردن راه وی2 در مراحل اخر بودند ولی پیش بینها  نشان داد حتی در صورت شلیک 34000 گلوله احتمال موفقیت   2% بود  و البته اصلا معلوم نبود وی2 کجا قرار است فرود بیاید

از اواخر سال 1944 انگلیسها و امریکا راه حل بهتری یافتند که همانا حمله مستقیم   به تاسیسات ساخت این موشک  بود  ولی از انجای که این تاسیسات  همچنان برای  انگلیسها مخفی  بود این کار انجام نشد  ولی بهترین راه نابودی  سکوهای پرتاب موشک بود. انگلیسها با کمک جاسوسان محلی توانستند  تعدادی از سکهای را پیدا  کند و جنگنده ها این سکوها را با و  یا بدون  موشک  هدف قرار  میدادند

Fusée_V2

ولی وقعا ایا وی 1 و یا وی 2 به کار هیتلر  امد

 هزینه توسعه هر دو موشک  وی1 و وی 2 به 3 میلیارد  دلار رسید که بعد  از پروژه ساخت بمب اتم در امریکا(پروژه منهتن ) گرانترین پروژه جنگ دوم بود. ولی پروژه منهتن برای امریکاها پیروزی اورد ولی  پروژه موشکی المانها حتی یک ثانیه شکست المانها را عقب نینداخت .

مسئله سر این است که  وی 2 برای  المانها  یک شکست بود ،  زیرا هزینه  ساخت هر فروندش معادل هزینه ساختی یک جنگنده بود( در سال 1944)، یک جنگنده چند بار مصرف بود و میشد از ان  در نقشهای مختلف به کار برد و 100% بیشتر به کار نیروی های ارتش المان  در جنگ  می امد ولی  وی2 تنها غیر نظامی  ها را کشت و البته هیچ هدف با  ارزش نظامی را حتی یک بار هدف قرار نداد.

وی 2 یک سوم الکول تولید در المان را مصرف می کرد و حتی برای ان از مخمر سیب زمینی  استفاده شد و در اواخر جنگ طی یک اقدام عجیب و خنده دار  در نبود مواد منفجره به دلیل نابودی صنایع نظامی المان  کلاهک   را پر از عکس های المانهای کشته شده در بمب  بارانهای خورد کننده متفقین  کردند و برای مردم لندن ارسال کردند .

کلاهک موشک مجاورتی نبود و بارها به زمین  نرم خورد و به دلیل سرعت  بالایش دفن شد ولی منجر نشد. سیستم هدایت اولیش بسیار بدوی  بود به صورتی که همواره وی 2 را راکت می دانند تا  موشک. دقت موشک ده هزار متر بود به صورتی که در مراحل  اول در میانه سال 1944 چندین  بار مرکز شهر ها  کوچک را در انگلستان با ان هدف گرفتند در حومه شهر فرود امد  از این رو تنها مرکز شهر های  بزرگ را هدف می گرفتند و بعد موشک در نهایت یک جای فرود می امد . طی گذارشی در اوائل سال 1945  در المان مشخص شد که حتی زمانی که المانها تلاش در هدفگیری دقیق وی 2 کردند ،  دو کیلومتر دورتر  از هدفش فرود امد که این دقیقترین رقمی بودکه وی 2  دست اورده است . در اخر جنگ هزینه   تولید به اندازه تولید یک ب17 رسیده بود(تازه از کارگران اسیر بیچاره بهره برده میشد). در حالی که یک بمب افکن چهار تا پنچ تن بمب را روی سر هدف می ریخت  و بارها میشد از ان استفاده کرد   و دقت ان بسیار بالا بود ولی وی2 نه دقت داشت و یک بار مصرف نیز  بود(این داستان  در این زمان نیز  هم صدق میکند). برای نمونه تنها طی 24 ساعت طی عملیات طوفان ،  نیروی هوایی انگلستان در اواخر سال 1944   رقم  10000 تن  بمب را روی المان فروریخت برای این کار 10000 موشک وی 2 لازم بود.

با وجود اینکه عملا وی 1 و وی2 در مقام قیاس  با هزینه تولید و در نهایت خسارتی که به دشمن  زد اصلا قابل قیاس  با بمب افکن های  انگلیسی  نبود ولی تاثیر روانی ان بسیار بالا بود و مردم لندن را هراسان کرد ولی در هدف سست نکرد

المانها برنامه های دیگری هم برای وی 2 داشتند  از جمله نسخه ای که برای  پرتاب از زیر  دریایی استفاده میشد . این نسخه در یک تیوپ بزگ جا میشد و پشت زیر دریایی یدک کشیده میشد و زمان شلیک تیوپ که شکل یک استوانه بود روی اب می امد (سرش روی اب  و ته استوانه زیر اب ) و موشک از درون تیوپ شلیک میشد. این طرح برای هدف قرار دادن شهرهای امریکا  توسعه یافت   ولی به جای نرسید. همچنین با کمک زیر دریایی 12 موشک وی 2 به صورت قطعات جدا به ژاپن  حمل شد ولی هرگز از سرنوشت  انها خبری در  دست نیست

کارگران اسیر در خط تولید زیر زمینی در حال تولید وی 2
کارگران اسیر در خط تولید زیر زمینی در حال تولید وی 2

اگرچه وی2 هرگز برای المانها سلاح درست حسابی نشد  ولی  بعد از جنگ بسیار به کار دیگران امد.

تاسیسات تولید وی 2 در شمال  المان  به دست  روسها افتاد در حالی که بیش از 270 کارگر ان را رها کرده بودند تا از گشنگی بمیرند . همه طرفین مقابل المان از وی 2 سهم  بردند اگرچه گروه  درجه یک دانشمندان المانی  به رهبری بروان به دست  امریکای ها افتاد. امریکا دست  کم 300 وی 2 را به دست اوردند که البته اکثر انها به صورت  قطعات بود. در بررسی اولیه معلوم  شد   که وی2 سامانه هدایت پستی داشت  و دست کم سامانه های هدایت مشابه امریکایی بسیار دقیقتر بود  . در 24 اکتبر سال 1946 امریکا با وصل کردن یک دوربین به وی 2 توانستند  اولین بار کره زمین  را از خارج از جوببینیند. با وجود این هرگز  امریکا از وی 2 به عنوان یک نسخه  نظامی استفاده نکردند و تنها وی 2 یک الگو برای پیشرفت رو به اینده بود

ولی شوروی بر اساس موشک وی 2 موشک ار1 اولین  موشک بالستیک  خود را ساخت که کاملا شبیه وی 2 بود و بعدها با ارتقا ان موشک اسکاد به دست  امد. چین نیز بر اساس موشک  ار1 روسها موشک دانگ فنگ 1 اولین موشک بالستیک  خود را ساختند

در نهایت اگرچه وی2 یک سلاح انقلابی ولی فاقد  ارزش رزمی بود ولی راه را برای توسعه  موشک های بعدی خود هموار  کرد.

منابع  :http://www.history.com/this-day-in-history/first-liquid-fueled-rocket   ، http://www.globalsecurity.org/wmd/ops/peenemunde.htm   ،     http://en.wikipedia.org/wiki/V-2_rocket      http://www.v2rocket.com

ترجمه: عبدالحمید تارخ

و2 در امریکا در حال تست
و2 در امریکا در حال تست

منابع:

نوشته های مشابه

‫4 نظرها

  1. تمام مقالاتتون پر از غلط های املاییهستش ولی یه سری غلط های املاییتون خلی فاحشه مثل عبارت “تیره موشک ” که باید از عبارت ” تیر” استافده کنید . تورو خدا این غلط ها رو درست منید تا سطح مقالات بره بالا . ممنون از تلاش های شما .

      1. دمت گرم…جواب خوبی بود…البته ایشون هم حق دارن غلط املایی زیاده تواکثرمقالات سایت متاسفانه?

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن