جنگنده بمب افکن هاوکر هانتر

جنگنده بمب افکن هاوکر هانتر

 در اواخر جنگ جهانی دوم تمامی شرکت های سازنده جنگنده در انگلستان به دنبال ساخت جت  جنگی برای اینده بودند زیرا دیگر دوران موتور پیستونی تمام شده بود. شرکت هاوکر  که سازنده جنگنده بود طرحی با نام سی هاوک را ارائه داد که از نخستین   جت  ناو نشین تاریخ بود و در دهه 1940 و 1950 فروش رفت.این جت  تک موتوره با بال های کاملا صاف  و مادون صوت  بود که نسل اول جتهای جنگی را تشکیل میداد.این جنگنده به هند، هلند و المان غربی فروخته شد ولی به زودی مشخص  شد بال پس گرا یا همان بال های با زاویه رو به عقب باعث افزایش سرعت هواپیما خواهند شد

شرکت  هاوکر دست به توسعه طرحی با نام P.1052 زد که همان سی هاوک بود ولی  دارای  بالی پس گرا به میزان 35 درجه بود که باعث افزایش سرعت به میزان 250 کیلومتر بر ساعت شده بود ولی این طرح ازمایشی بود و دو فروند از ان ساخته شد ولی هاوکر احساس میکرد که با کمی تغییر  در بدنه میتوان از ان جنگنده ای بهتر بیرون اورد (سرعت سی هاوک 770 کیلومتر برساعت و طرح P.1052 عدد 1070 کیلومتر بر ساعت)

از این رو طرح جدید با نام  P.1081 را توسعه داد. این طرح  نیز مشابه طرح قبلی بود ولی اصلاحاتی  در دم و خروجی انجام شده بود و همچنین وزن کاهش یافته بود و باعث افزایش سرعت به 1119 کیلومتر بر ساعت شد. در سال 1951 نیروی هوایی استرالیا  می خواست این پرنده را خریداری کند ولی با سقوط  تنها پیش نمونه برنامه رها شد و استرالیا  ترجیه داد اف86 را خریداری کند

ولی این پایان  کار نبود باید کمی به عقب برگردیم

در سال 1947 نیروی هوایی انگلستان برای جایگزین هواپیماهای  شکاری بازمانده جنگ دوم جهانی  به یک جت  روز پرواز نیاز داشت تا نقش شکاری تاکتیک را بازی کند. شرکت هاوکر طرحی را با نام P.1067 را ارائه کرد که دارای  شباهت کلی به سی هاوک بود ولی دارای  بال پس گرا بود و از موتور قویتری بهره می برد . طرح جدید  با استفاده از  تجارب دو زرج پی 1052 و پی 1081 توسعه یافت  و اولین پرواز خود را در سال1951 انجام داد. حتی قبل از اولین پرواز نیروی هوایی یک  دسته ان را سفارش داده بود. پرنده جدید هاوک هانتر نامیده شد که یکی از طرح های موفق انگلیسیها بعد جنگ دوم جهانی بود

هاوکر هانتر یک جت تمامی فلری با بدنه الومنیومی  بود که در سه بخش ساخته شده بود که شامل  بدنه از جلو تا بخش قرار گیری موتور، بالهای و بخش  قرار گیری موتور که همه انها در کارخانه سر هم می شدند  از این رو هانتر را می شد  به سرعت بار کرد ویا بست  و یا به سرعت با جدا کردن بخش قرار گیری موتور، موتور را تعویض کرد . هواپیمای دارای  بالی با 35 درجه پس گریی بود و از دو ورودی هوایی مثلثی شکل در دو طرف  بدنه بهره می برد

هواپیمای دارای کابینی ساده است که فاقد هر گونه نمایشگر و از یک مگسک الکترونیک ساده بهره می برد  ولی در دهه 1950 در دماغ به یک رادار مسافت یاب  بود که می توانست  با تعیین مسافت تا  جنگنده دشمن  یک نشان گیری الکترونیک را روی پنل اصلی برای نشانگیری دقیق مشخص می شود

نسخه اولیه یا همان پی 1067 دارای  یک موتور توربوجت رولز ریس اون 103 بود که دارای  بیشترین رانش 6500 پاوند بود ولی نسخه پیش تولید ،  دارای  موتور اون 107 با قدرت 7550 پاوند رانش بود  و پیش نمونه سوم دارای  موتور کامل متفاوت  سیدلی Sapphire 101 بود که 8000 پاوند رانش ایجاد میکرد

هواپیمای دارای  چهار توپ 30 م م  ادن در زیر بدنه است  که هر کدام 150 لوله حمل میکند. این توپ ها در نسخه  پیش تولید دارای  هدایت چشمی بودند ولی در نسخه های تولید دارای یک دوربین اپتیکی با یک سایت در  کابین بود که کار هدایت اتش  را انجام میداد توپ ها  روی هم رفته 1700 گلوله بر دقیقه  شلیک میکنند(سرعت اتش). هواپیمای دارای  دو جایگاه زیر هر بال در مجموع چهار  جایکاه است .هاوکر میتواند تا چهار راکت انداز 19 لول ماترا  در مجموع با 76 راکت  ویا 32 راکت 80 م م  ویا چهار بمب 450 کیلوگرمی ویا چهار بمب خوشه ای را میتواند حمل کند

هواپیما 1553 لیتر سوخت داخلی حمل میکند ولی میتواند زیر هر بال یک مخزن 675  لیتری  و یا 455 لیتری را حمل کند

مدلهای مختلف

اف1:اولین نسخه تولید شده  بود . این نمونه حتی قبل از اولین پرواز این پرنده سفارش  داده شد   و هدف ان ازمایش و بررسی معایب این هواپیما بود. طی ازمایشان مشخص شد برد این هواپیما بسیار کم است  زیرا مخازن سوخت داخلی ان محدود بود   و از طرفی  به دلیل  مشکل در طراحی  ورودی هوا دود ناشی از شلیک  توپ وارد ورودی هوا می شد که در کارکرد موتور ایجاد اختلال میکرد و همچنین نحوه پرتاب پوکه توپ به بیرون  بعد از شلیک نیز باعث صدمه دیدن  بدنه می شد  . در نسخه بعدی این  مشکلات بر طرف شد و 139 فروند از این مدل ساخته شد که دارای  موتور اون 113  بود

اف2: نسخه بهبود  یافته  بود که برای  برطرف کردن مشکل مکش گازهای توپ به درون ورودی هوا  ورودی اصلاح شد و موتور Sapphire  روی ان نصب شد. این موتور 8000 پاوند رانش ایجاد میکرد و در حالت شیرچه به سرعت صوت نزدیک می شد  اگرچه سرعت افقی هواپیما 1100 کیلومتر بر ساعت ولی تنها 45 فروند ان ساخته شد

اف3: این نسخه  تنها برای  شکستن رکورد ساخته شد و دارای  موتور اون RA7A با رانش 9600 پاوند رانش بود و توانست یک رکورد با سرعت 1167 کیلومتر بر ساعت را در سال 1953 به جای به گذارد

اف4: همان طور که گفته شد مشکل اساسی  دو مدل اف1 و اف2 سوخت کم بود از این رو  مخزن سوخت داخلی افزایش یافت و از 1553 لیتر  به 1883 لیتر افزایش یافت و همچنین نسخه اف4 اولین نسخه  ای بود که میتواند  زیر هر بال یکی مخزن سوخت خارجی 455 لیتری حمل کند . همچنین این نسخه با دو مدل تولید شد. یکی موتور اون 115 و و دیگری  121  بود  114 فروند اف1 به نسخه اف4 ارتقا یافتند   و 349 فروند نو ساز تولید شد و در سال 1953 وارد خدمت شد

اف5:   مشابه نسخه قبلی ولی با موتور Sapphire 101 ، 105 فروند از این نسخه  تولید شد که در سال 1954 وارد خدمت شد

اف6: نسخه بهبود یافته دارای  موتور پرتوان اون 293 با قدرت 10150 پاوند  است و میتواند در زیر هر بال دو جایگاه حمل میکرد(در نسخه های قبل از این تنها یک جایگاه حمل میکرد)در مجموع 384 فروند از این نسخه ساخته شد

این نسخه دارای  بیشترین سرعت 1145 کیلومتر بر ساعت بود و برد ان با دو مخزن سوخت به شکل انتقالی 2960 کیلومتر می رسد

 FGA.9: در  میانه دهه 1950 با ورود شکاری رهگیر همه گونه هوا و مافوق صوت لاینتینگ دیگر هانتر در نقش یک شکاری  جایگاهی نداشت.در ان زمان نیروی هوایی انگلستان از جت ونوم برای پشتیبانی هوایی استفاده میکرد  که قدیمی و کم توان بود از این رو  نیروی هوایی سلطنتی تصمیم به استفاده از هانتر در نقش پشتیبانی  گرفت که بسیار هم در ان موفق بود . در سال 1959 ، نیروی هوایی 128 فروند هانتر اف6 را با تقویت  بال و بدنه  در نقش تهاجمی به کار برد که به ان  نام FGA.9 داد . این نسخه  1044 لیتر سوخت  حمل میکرد و میتوانست مخازم خارجی  بزرگتر 870 لیتری را حمل کند . همچنین  جایگاه خارجی بیرونی بال  تقویت شد زیر هر یک میشد تا 12 راکت 70 م م در مجموع 24 راکت را حمل میکرد که معمولا در کنار دو مخزن سوخت در یک ماموریت به کار می رفتند  . موتور با موتور اون 209 تعویض شد که دارای  رانش 10050  پاوند رانش بود اگرچه 36 فروند از 128 فروند مجهز به این موتور شد

FR.10: نسخه شناسایی که در دهه 1950 برای جایگزینی نسخه شناسایی جت میتئور ساخته شد. این نمونه  فاقد چهار توپ زیر بدنه بود و به جای ان سه  دوربین حمل میکرد .33  فروند اف6 به این مدل تغییر یافت

GA.11: این نسخه  نمونه ای برای نیروی دریایی بود ولی ناو نشین نبود. این نسخه تهاجمی در سال 1962 برای خدمت در پایگاهای زمینی  نیروی دریایی ساخته شد . این نسخه فاقد رادار در دماغه بود و توپ ان نیز حذف  شده بود و به جای ان زیر هر بال یک کل جنگ افزاری بیشتر (در مجموع شش جایگاه) داشت  و می توانست  موشک هوا به هوا ویا موشک هدایت رادویی امریکایی بولپاپ را در نقش ضد کشتی حمل کند .40 فروند از ان ساخته شد

نسخه های اموزشی

در سال 1954 نیروی هوایی سلطنتی به دنبال یک هواپیمای اموزشی برای جایگزین نسخه اموزشی میتئور بود. در ای میان هانتر بهترین انتخاب به نظر میرسد و نیروی هوایی سلطنتی هم خواهان قرار گیری دو سرنشین  در کنار هم بود زیرا معتقد بود به این روش اموزشی بهتر پیش میرود . اولین نمونه در سال 1955 پرواز کرد . این نسخه تنها یک توپ 30 م  داشت  و دارای موتور اون 12 بود. چندین مدل از نسخه اموزشی  ساخته شد

تی-7: اولین نسخه اموزشی  با دو خدمه کنار هم و یک جایگاه زیر هر بال  که بر اساس نسخه اف4 ساخته شده بود.65 فروند  از ساخته شد و شش فروند اف4 به این  نسخه ارتقا یافت

تی8: نسخه اموزشی  دو سرنشینه  برای نیروی دریایی. 18 فروند نسخه اف4 به این نسخه ارتقا یافت

تی 12: نسخه اموزشی صادراتی

 هانتر موقیت صادراتی بسیاری داشت دست کم در بیست ارتش جهان به خدمت گرفته شد.اکثر نسخه های صادراتی  از نسخه اف4، اف6 و یا  FGA.9 بودند اگرچه مدل های دیگری نیز  فروش رفت بود. در این میان بلژیک 256 فروند، هلند 210 فروند، سوئد با 120 فروند، هند 252 فروند،سوئیس 160   فروند از بزرگترین کاربران هانتر بود. در کشورهای خاورمیانه عراق  دارای  66 فروند، کویت 12 فروند، اردن 54  فروند، دبی 12 فروند، لبنان 19 فروند،قطر 4 فروند،

هانتر در دهه 1950 به عنوان یک شکاری وارد خدمت شد.  ارزیابی ها  نشان میداد کارایی برابر  با اف86 و میگ15 دارد  اگرچه نسخه های اخر اف86 از ان سر تر بود ولی این پرنده چند سالی دیر امد و به سرعت با جتهای چون میگ19 و اف100 روبرو شد از این رو در نقش تهاجمی به کار رفت. در انگلستان  تا اواخر دهه 1970 در نقش تهاجم زمینی  و تا دهه 1990 در نقش اموزشی  در کنار هاوک به کار رفت. این جنگنده در نبرد  کانال سوز و درگیر سال 1963 در اندونزی  و مالزی از طرف انگلیسیها جنگید

هند نیز  از این هواپیما بهره بسیار برد. هانتر نشان داد موتو قابل اعتمادی دارد و در هوایی گرم هند میتوان از ان  با بیشترین وزن برخاستن نیز استفاده کرد. در دو جنگ عیله پاکستان  به کار رفت . در نبرد  سال 1965 نقش رهگیر و در نبرد سال 1971 در نقش تهاجمی بازی  کرد. تعدادی از این  هواپیما در رزم هوایی توسط اف86 سرنگون شد  ولی موفقیت هوایی نیز داشت و سرانجام در دهه 1970 با میگ21 جایگزین شد

لبنان  بیشتری از همه هانتر را در خدمت داشت . این کشور بین سال های  1958 تا 2014 میلادی  هانتر را در خدمت داشت و در جنگ سال 1967  از ان بر علیه اسرائیل استفاده کرد که حملات به نسبت موفقی نیز داشت و در جریان جنگ داخلی نیز   بازرها استفاده شد. عراق نیز  در جنگ سال 1967 و 1973 از ان علیه اسرائیل بهره برد و دست کم طی شش ماه اول جنگ ایران و عراق از ان برای پشتیبانی هوایی نزدیک استفاده کرد ولی به سرعت انها را بازنشسته  کرد

هانتر در چندین نبرد در افریقا و امریکای جنوبی شرکت  داشت

هانتر یکی از موفقترین جنگنده های انگلیس بعد از جنگ دوم جهانی  بود. انگلیسیها بعد از جنگ جهانی دست کم 30 جت ساختند ولی تنها برخی از انها موفق بود و اکثر انها در برابر طرح های روسیه و امریکایی  ویا فرانسوی حرفی برای گفتند نداشتند ولی هانتر در کنار طرح های چون هاوک، تایفون و تورنادو و  جگوار پرنده شایسته ای بود و به شایستگی  نیز خدمت کرد

در مجموع 1972 فروند هانتر ساخته شد

مشخصات

طول:14 متر

ارتفاع:4 متر

وزن خالی:6405 کیلوگرم

بیشترین وزن برخاستن:11158 کیلوگرم

موتور: یک دستگاه موتور توربوجت  Rolls-Royce Avon 207  با توان 10145 پاوند

بیشترین سرعت:1150 کیلومتر بر ساعت

برد انتقالی:3060 کیلومتر

تسلیحات: چهار توپ 30 م م در دماغه هر یک با 150 گلوله و دو جایگاه زیر هر بال  و یکی زیر بدنه و برخی مدلها سه جایگاه زیر هر بال با توان حمل 3.4 تن سلاح شامل  بمب و راکت

ترجمه: عبدالحمید تارخ

منابع

http://www.airvectors.net/avhunt.html