تاریخچه هواپیماهای جنگ الکترونیک (1)

تاریخچه هواپیماهای جنگ الکترونیک (1)

  • زمینه پیشرفت:

با توسعه روز افزون رادارها و همچنین سامانه های پدافندی موشکی و مدرن تر, نیاز به مقابله با این تجهیزات در نیروی هوایی بیش از پیش حس شد. در همین راستا نیروی هوایی آمریکا که از پیشگامان صنعت هوانوردی به شمار می رفت اقدام به توسعه هواپیماها و تجهیزات نوین جهت مقابله با سامانه های روسی کرد. البته روس ها نیز پا به پای این رقیب غربی در طی جنگ سرد و بعد از آن پیش رفتند ولی تمرکز ویژه ای نیز به توسعه تجهیزات ضد جنگ الکترونیک در سامانه های پدافندی نیز داشتند. پس از پایان جنگ ویتنام و تحلیل هایی که بر روی عملکرد سامانه های روسی و هواپیماهای آمریکایی صورت گرفت, مشخص شد که می توان با ایجاد اخلال های الکترونیک مناسب بر روی رادارهای زمینی, به میزان چشمگیری از تلفات جنگنده ها جلوگیری کرد. به همین علت توسعه موشک های ضد رادار و پادهای اخلال الکترونیک (Jammers) با سرعتی روز افزون ادامه یافت.

تصویری از یک جنگنده سوخو-24 (E) نسخه جنگ الکترونیک
تصویری از یک جنگنده سوخو-24 (E) نسخه جنگ الکترونیک

اولین هواپیماهای آمریکایی که برای نصب تجهیزات جنگ الکترونیک انتخاب گشتند, هواپیماهایی نظیر F-10 ها, A-3 ها و همچنین A-6 ها بودند. شاید بتوان موفق ترین خانواده از این هواپیماها را خانواده A-6 ها دانست. زیرا که به علت عملکرد خوب شان از خدمت خارج نشدند و با ارائه ارتقاهای جدید عملیاتی باقی ماندند. در کل می توان هواپیماهای جنگ الکترونیک را به دو دسته تقسیم نمود:

  1. هواپیماهای اخلال الکترونیک دورایستا یا (SCJ) که با پرواز در محدوده امنی خارج از برد موشک های پدافندی, به ایجاد اخلال بر روی رادارها و ارتباطات دشمن می پردازند.
  2. هواپیماهای پشتیبان جنگ الکترونیک یا اسکورت جنگ الکترونیک (SJ و EJ) که همراه با جنگنده های دیگر وارد محدوده برد موشک های پدافندی شده و به ایجاد اخلال جهت پشتیبانی الکترونیک از جنگنده های دیگر می پردازند.

لازم به ذکر است که جنگنده ها به طور معمول پادهای جنگ الکترونیک داخلی را با خود حمل می کنند ولی این پادها هرگز شانس خیلی زیادی در برابر رادارهای پر قدرت روسی نداشتند و شلیک همزمان چند فروند موشک به سمت یک هدف همانند یک جنگنده تاکتیکی می توانست باعث سرنگونی آن شود. از این رو نیاز به حمل پادهای خارجی بزرگتر بر روی جنگنده ها حس می شد. از آن جایی که حمل این پادها به طور جداگانه توسط هر جنگنده جهت کاهش میزان بارگیری تسلیحات و مشکلات دیگر امری غیر ممکن بود, تصمیم بر آن شد تا با استقرار این پادها بر روی هواپیماهایی خاص, به این مشکل خاتمه داده شود.

تصویری از یک از یک هواپیمای EA-6B مجهیز به تجهیزات جنگ الکترونیک
تصویری از یک از یک هواپیمای EA-6B مجهیز به تجهیزات جنگ الکترونیک

یک هواپیمای تاکتیکی جنگ الکترونیک یا (TacJammer) وظیفه دارد تا با حمل انواع پادهای جنگ الکترونیک به قطع ارتباط مراکز فرماندهی پدافندی و همچنین ایجاد اخلال در رادارها و سامانه های پدافندی پرداخته  و از جنگنده ها پشتیبانی الکترونیکی کند. از این رو به دلیل نصب تجهیزات پیشرفته و گران بر روی این گونه از جنگنده ها, آنان می بایست از چنگ سامانه های پدافندی (SAM) در امان باشند. به همین خاطر نفوذ هواپیماهای حامل موشک های ضد رادار و هواپیماهای اخلال الکترونیک به داخل حلقه های پدافندی همواره به طور همزمان صورت می گرفت تا هر دو جنگنده از امنیت نسبی برخودار باشند و با پیش رو گرفتن این تاکتیک ها نسل جدیدی از هواپیماهای اخلال الکترونیک در جهان نظیر نمونه های مدرن تر E-6B ها و EF-111 ها در آمریکا, نمونه های جنگ الکترونیک تورنادو (ECR) در اروپا و همچنین نسخه جنگ الکترونیک سوخو-24 فنسر (F) در روسیه ظهور کردند. که در قسمت های بعد به طور مختصر به بررسی عملکرد هر یک از این هواپیماها خواهیم پرداخت.

—-

گردآوری و تالیف:مهدی زمانی

تاریخچه هواپیماهای جنگ الکترونیک (۱)

تاریخچه هواپیماهای جنگ الکترونیک (۲)

تاریخچه هواپیماهای جنگ الکترونیک (3)

تاریخچه هواپیماهای جنگ الکترونیک (4)

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن