جنگ ها و عملیات های نظامی

اسمان ویتنام

در این مقاله کوتاه و جداول به تعداد هواپیماهی سرنگون شده در جنگ ویتنام از دو طرف درگیری چه ارتش امریکا(شامل  نیروی هوایی ،دریایی،زمینی  و سپاه تفنگ دار دریایی)  و چه ارتش ویتنام  شمالی  امده است. در مورد تلفات امریکا در جدول به ترتیب  از راست به چپ = نوع هواپیما ،اولین سال و اخرین سال  سرنگون شدن ان در ویتنام ،تعداد سرنگون شده کل که شامل تعداد سرنگون شده بر اثر اتش دشمن و چه بر اثر حوادث غیر رزمی  ،تعداد سرنگون شده بر اثر اتش مستقیم ویتنام شمال و یا ویتکنگها امده است .

امار زیر تلفات دو ارتش را بین سالهای 1962 تا 1975 نشان میدهد. بالا بودن تلفات امریکا در این جنگ به دلیل عدم در دستراس  بودن بسیاری از سامانه ها متداول  امروز مانند سامانهای جنگ الکترنیک،موشکهای  ضد رادار، سلاح های هدایت شونده بودند که باعث میشد خلبان بدون هیچ پوشش الکترونیکی برای زدن اهداف خود بدون بهره گیری از سلاح های دوربرد هدایت شونده  با چند صد متری هدف پیش رود که در نهایت باعث نابود و سرنگون شدن ان حتی با سلاح های چون مسلسل سنگین دوشکا میشد.همچنین ارتش امریکا بیش از یک سوم هواگردهای خود را بر اثر حوادث غیر رزمی همچون نقص فنی و یا بدی اب هوا از دست داده.

در مجموع ارتش امریکا طی این جنگ بیش از 8324 فروند هواپیما و بالگرد خود را از تمامی نمونه ها از دست داد و البته این تلفات درسی برای پیروزها در عراق،افغانستان ، بالکان و لیبی شد .

هواپیماهای جنگنده و تهاجمی

هواپیما اولین و اخرین سال سرنگونی  در ویتنام تعداد کل سرنگون شده تعداد سرنگون شده بر اثر اتش  ویتنام شمالی توضیحات
اف100 1964-1971 243 فروند 198 جنگنده بمب افکن،اولین جت مافوق صوت جهان،حداقل سه تا پنج فروند میگ را سرنگون کرد
اف102 1964-1967 14 7 شکاری رهگیر  بلند پرواز،در مراحل اول نبرد برای اسکورت ب52 به کار میرفتی.یک فروند به اتش میگ 21 سرنگون شد
اف104 1965-1969 14 9 شکاری رهگیر از 2 ماخ،یک فروند به اتش  میگ19،سه فروند موشک  سام،ما بقی توپ ضد هوایی
اف105دی 1964-1970 335 283 جنگنده تهاجمی مافوق صوت،اف105 در رزم هوایی27.5 فروند جنگنده ویتنامی  را سرنگون کرد که سه فروند با سایندوندر و مابقی با توپ 20 م م ،همچنین 17 فروند از اف105 نیز در رزم هوایی سرنگون شد 
اف105 اف و جی 1966-1972 47 37 نسخه سرکوب کننده پدافند اف105 که بعدها با F4G جایگزین شد
اف111ای 1968-1973 11 6 جنگنده  تهاجمی بال متغییر
اف4 فانتوم 1965-1973 445 382 307 فروند بر اثر اتش توپ خانه،30 فروند بر اثر اتش موشکهای سام و 33 فورند توسط  میگهای ویتنام شکار شدند.همچنین فانتوم های  نیروی هوایی در رزم هوایی 107 فروند جنگنده ویتنامی را سرنگون کردند. فانتوم بیشترین تلفات  را در ویتنام داشت
اف5 ای 1965-1967 9 ؟  
ای1 اسکای ریدر 1964-1972 191 150 جنگنده پیستونی تک موتوره بازمانده از جنگ جهانی دوم،این تعداد متعلق به اسکای ریدرهای نیروی هوایی است
ای7 دی کروسیدر 1972-1973 6 4 جنگنده تهاجمی مادون صوت تک سرنشینه که برای نیروی دریایی ساخته شد ولی دارای یک مدل برای نیروی هوایی بود
ای26 اینویدر 1962-1969 22 ؟ بمب افکن سبک دو موتوره پیستونی  ساخته شده در طی جنگ جهانی دوم که در ویتنام توسط نیروی  هوایی امریکا به کار رفت
ای37 دراگن فلی 1967-1972 22 ؟ نسخه رزمی  تی37
ای سی47اسپوکی 1965-1696 19 12 توپخانه پرنده که بر اساس سی47 داکوتا ساخته شده بود ومجهز به 3 مسلسل مینیگان و 10 مسلسل سنگین 12.7 م م در دو طرف بدنه بود
ای سی119 استینگر 1969-1971 6 2 توپخانه پرنده بر اساس هواپیما ترابری سی119 مجهز به چهار مسلسل 7.62 م م و دو توپ 20 م م ام61.
ای سی130  گان شیب ؟-1972 6 6 نسخه توپخانه پرنده سی130 هرکولس
تمامی مدلهای ساخته شده اصلی اف4 فانتوم در سه نیروی هوایی،دریایی و سپاه تفنگد ار دریایی امریکا درز ویتنام حوضر همه جتانبه شدات.ولی این حضور با از دست رفتن 623 فروند فانتوم همراه بود(از حدود 2000 فانتوم شرکت کننده در جنگ)
تمامی مدلهای ساخته شده اصلی اف4 فانتوم در سه نیروی هوایی،دریایی و سپاه تفنگد ار دریایی امریکا در ویتنام حضور همه جانبه داشت .ولی این حضور با از دست رفتن 623 فروند فانتوم همراه بود(از حدود 2000 فانتوم شرکت کننده در جنگ)

بمب افکنها

هواپیما مدت خدمت در ویتنام تعداد کل سرنگون شده تعداد سرنگون شده بر اثر اتش  ویتنام شمالی توضیحات
ب52 استراتوفورترس

 

1965-1973 31 17 همگی بر اثر موشک سام سرنگون  شدند
ب57 کانابرا 1964-1970 56 38 بمب افکن تاکتیکی  که در ویتنام در نقش بمب افکن و شناسایی خدمت کرد
2-چهار فروند اف105 در حال فروریختن بمب بر فراز ویتنام . اف105 نیز در ویتنام انچنان تلفات بالای داد که دیگر هواپیما در جنوب شرق اسیا به اندازه کافی برای تشکیل اسکادرانها جدید نبود از این رو با اف4 فانتوم جایگزین شد(هواپیمای وسط ای3 اسکای واریر)
2- چهار فروند اف105 در حال فروریختن بمب بر فراز ویتنام . اف105 نیز در ویتنام انچنان تلفات بالای داد که دیگر هواپیما در جنوب شرق اسیا به اندازه کافی برای تشکیل اسکادرانها جدید نبود از این رو با اف4 فانتوم جایگزین شد(هواپیمای وسط ای3 اسکای واریر)

شناسایی و جنگ الکترونیک

هواپیما مدت خدمت در ویتنام تعداد کل سرنگون شده تعداد سرنگون شده بر اثر اتش  ویتنام شمالی توضیحات
ار اف4فانتوم 1966-1972 83 76 تنها نسخه ار اف4 سی در ویتنام خدمت کرد.7 فروند بر اثر موشک های  سام و 65 فروند بر اثر توپ ضد هوایی سرنگون  شدند
ار اف101 1964-1968 39 33 نسخه شناسایی اف101
اس ار 71 بلک برن 1970-1972 2 ندارد هواپیما شناسایی بلند پرواز
یو2 1966 1 ندارد هواپیما شناسایی بلند پرواز
ار بی66 1965-1972 14 ؟ نسخه شناسایی بمب افکن ب66
ائی سی 121 1969 2 ندارد هواپیما چهار موتوره توربوپراپ هشدار زود هنگام
او 1 1969-1972 172 122 هواپیما تک موتوره پیستونی شناسایی  بر اساس سسنا 170 دید بان توپخانه
او2 1967-1972 104 82 هواپیما تک موتوره پیستونی دید بان توپخانه
او وی10 1968-1972 63 47 هواپیما شناسایی مسلح دو موتوره توربوپراپ
3-یک موشک سام2 در نزدیکی یک اف105 منفجر شده و انرا به اتش کشیده. ویتنام اولین میدان رویاروی هواپیماها جنگی با موشکهای دفاع هوایی بود .ارتش امریکا تا سامانه های برای مقابله با سام های شوروی در این جنگ وارد کرد تلفات سنگینی داد
3- یک موشک سام2 در نزدیکی یک اف105 منفجر شده و ان را به اتش کشیده. ویتنام اولین میدان رویاروی هواپیماها جنگی با موشکهای دفاع هوایی بود .ارتش امریکا تا سامانه های برای مقابله با سام های شوروی در این جنگ وارد کرد تلفات سنگینی داد

هواپیماهای ترابری، سوخت رسان و اموزشی

ه        
هواپیما مدت خدمت در ویتنام تعداد کل سرنگون شده تعداد سرنگون شده بر اثر اتش  ویتنام شمالی توضیحات
سی5 گالکسی  1975 1 ندارد بزرگترین هواپیما ترابری ساخت امریکا
سی7 1967-1973 19 9 هواپیما دو موتوره ترابری کوچک
سی47 اسکای ترین 1962-1973 21 ؟ هواپیمای ترابری  دو موتوره پیستونی
سی123 پروویدر 1962-1971 53 21 هواپیما ترابری دو موتوره پیستونی
سی130هرکولس 1965-1975 55 34  ..
سی141استارالیفت 1967 2 ندارد هواپیما ترابری چهار موتوره توربوفن
کی سی50 164 1 ندارد بر اساس بمب افکن ب50
کی سی135 1968-1969 3 ندارد نسخه سوخت رسان بوئینگ707
اچ او16 1965-1966 4 2 هواپیما اب نشین
تی28 تورجان 162-1968 23 ؟ هواپیما تک موتوره پیستونی

همچنین نیروی هوایی امریکا 4 فروند هواپیما دیگر از مدل های  دیگر از دست داد.

با در نظر  گرفتن لیست فوق نیروی هوایی امریکا 1900 فروند هواپیما از دست داده که از این میان حدود 1577 فروند بر اثر اتش دشمن و ما بقی بر اثر حوادث غیر رزمی سرنگون شده اند

نیروی دریایی امریکا

جنگنده ها

هواپیما مدت خدمت در ویتنام تعداد کل سرنگون شده تعداد سرنگون شده بر اثر اتش  ویتنام شمالی توضیحات
ای1 اسکای ریدر 1964-1968 65 48 هفت  فروند بر اثر اتش  میگها سرنگون شده
ای3 اسکای وارییر 1964-1967 7 2 بمب افکن استراتژیک ناونشین
ای 4 اسکای هاوک 1964-1972 282 195 جنگنده تهاجمی.پنج  فروند بر اثر اتش میگ
ای 6 اینترادر 1965-1973 62 51 بمب افکن ناونشین.10 فروند بر اثر سام،2 فروند میگ و مابقی اتش توپخانه
ای7 کروسیدر 1967-1973 100 55 جنگنده تهاجمی مادون صوت
اف4 فانتوم 1964-1973 138 75  7 فروند بر اثر جنگنده های میگ،13  فروند سام و مابقی توپخانه ضد هوایی.همچنین اف4 ها 40 پیروزی هوایی به دست اوردند
اف8 کرویدر 1964-1972 118 57 شکاری رهگیر ناونشین مافوق صوت  .11 فروند توسط میگ ها سرنگون شدند  همچنین اف8 نیز 19 میگ شامل 16 میگ17 را سرنگون کرد
4-اولین حضور عملیاتی ب52 در یک جنگ به صورت متعارف در ویتنام بود.17 فروند ب52 بر اثر اتش موشک های سام سرنگون شدند.جالب اینکه توپچی عقب ب52 در ویتنام دو میگ21 را در هنگام تعقیب و نزدیک شدن به ب52 سرنگون کردند .
4- اولین حضور عملیاتی ب52 در یک جنگ به صورت متعارف در ویتنام بود.17 فروند ب52 بر اثر اتش موشک های سام سرنگون شدند.جالب اینکه توپچی عقب ب52 در ویتنام دو میگ21 را در هنگام تعقیب و نزدیک شدن به ب52 سرنگون کردند .

دیگر هواگرد ها

هواپیما مدت خدمت در ویتنام تعداد کل سرنگون شده تعداد سرنگون شده بر اثر اتش  ویتنام شمالی توضیحات
سی1 ترایدر 1965-1968 4 ندارد هواپیما ترابری دو موتوره ناو نشین
سی2 گیر هوند 1970 1 ندازد هواپیما ترابری دو موتوره ناو نشین
ائی 1 تراکیت 1965-1967 3 ندارد هواپیما هشدار زود هنگام
ائی2 سی هاک ائی 19701971 2 ندارد هواپیما هشدار زود هنگام
کی / ائی ای 3 1967-1973 4 ندارد سوخت رسان و جنگ الکترونیکی  ای3 اسکای واررید
ار ای5 ویجیلانت 1965-1972 27 18 هواپیما شناسای بر اساس بمب افکن اتمی ای 5 .یک فروند بر اثر اتش  میگ21 و مابقی بر اثر اتش  سام
ار اف8 ائی 1964-1972 29 19 هواپیما شناسایی بر اساس اف8

همچنین نیروی دریایی امریکا 28 بالگرد از انوع  سی اچ 2 و سی اچ 3 را از دست داد که 8 فروند سی کینگ بر اثر اتش  دشمن بود.همچنین 12 فروند هواپیمای شناسایی  و گشت دریای نیز از دست رفت

بر اساس جدول بالا نیروی دریایی امریکا 842  فروند هواپیما را از دست داده که از این تعداد 520 فروند ان براثر اتش دشمن بوده است.

سپاه تفنگ دار دریایی

این نیرو 81 فروند ای 4 اسکای هاک ،26 فروند ای6 اینترادر،95 فروند فانتوم که 72 فروند انها بر اثر اتش  دشمن بود ،21 فروند اف8، 4 فروند ار اف4 بی، یک فروند  ار اف8 ائی و همچنین حدود 230 فروند هواپیما جنگ الکترونیک و ترابری  را از دست داد.همچنین سپاه تفنگ دار دریایی 270 بالگرد  را از دست داد که ارقام درست ان متعلق به :69 فروند یو اچ1 ائی هویی ،75  فروند اچ 34 ،109  فروند سی کینگ بود.

سپاه تفنگ دار دریایی در مجموع 800 هواگرد خود را از دست داد

7-او اچ 6 بالگرد شناسایی مسلحی که بعد از یو اچ1 رکوردار سقوط در ویتنام بود. این بالگرد در نقش شناسایی مسلح و حمل نقل به کار میرفت
7- او اچ 6 بالگرد شناسایی مسلحی که بعد از یو اچ1 رکوردار سقوط در ویتنام بود. این بالگرد در نقش شناسایی مسلح و حمل نقل به کار میرفت

نیروی زمینی  امریکا.

نام بالگرد تعداد سرنگون شده توضیحات
ای اچ1 جی کبرا 270 بالگرد تهاجمی مسلح
سی اچ47 شینوک(از انوع ای /بی و سی) 132 بالگرد ترابری سنگین
او اچ23 98 بالگرد کوچک دو نفره
یو اچ1 هویی(در مدلهای ای/ بی/ سی/دی/ ائی / اف/اچ 3107 فروند(بیشترین رکورد سقوط  یک هواگرد در ویتنام) بالگرد ترابری  میان وزن و اصلیترین بالگرد ارتش امریکا طی جنگ ویتنام
سی اچ 21 14  
سی اچ53 9  
او اچ 58 ای 45  
یو اچ 34  دی 134 (بالگرد ترابری)
سی اچ37 2  
او اچ13 147 (بالگرد کوچک دو نفره)
او اچ 6 824 (بالگرد شناسایی سبک)

نیروی زمینی  ارتش امریکا 4782 فروند بالگرد خود را از دست داد که بیشترین تلفات را به خود اختصاص داده است.

پیروزیها و تلفات نیروی هوایی ویتنام

میگ17

جت جنگی مادون صوت فاقد رادار و موشک و مسلح به دو توپ 23 م م و یک  توپ 37 م م،ارتش امریکا مدعی سرنگونی 100 فروند میگ 17 در جریان جنگ ویتنام در رزم هوا به هوا است.میگ 17 ویتنامی نیز 71 فروند جنگنده امریکای شامل 11 فروند اف8 کروسیدر نیروی دریایی،16 فروند اف105 تاندرجف نیروی هوایی،32 فروند اف4 فانتوم  ،دو فروند ای 4 اسکای هاوک  هفت فروند ای1 اسکای  ریدر  و دو فروند هواگرد دیگر را سرنگون کرد.

میگ19

اولین شکاری رهگیر مافوق صوت روسها .نسخه در خدمت ارتش ویتنام مجهز به رادار و موشک نبود و تنها سه توپ 30 م م حمل میکرد.میگ19 کم تعداد ترین جنگنده در خدمت ارتش ویتنام بود و 54 فروند از نسخه  جی6 نسخه تولید در چین در خدمت این نیرو بود.ارتش امریکا مدعی سرنگونی 10 فروند میگ 19 است و از طرفی میگ 19 نیز 6 فروند جنگنده امریکایی شامل سه فروند اف4 فانتوم، دو فروند بمب افکن ای 6 اینترادر و یک فروند اف104 را سرنگون کردند

میگ21

شکاری رهگیر تک سرنشینه همه گونه هوا  ساخت شوروی مجهز به رادار و موشک فروسرخ ار13  که در زمان جنگ ویتنام در دهه 1960 چالاکترین جنگنده زمان خود و پیشرفته ترین جنگنده ارتش ویتنام بود.220 فروند میگ 21 در طی جنگ ویتنام  تحویل این ارتش شد. ارتش امریکا مدعی سرنگونی 86 فروند میگ 21 است و از طرفی میگ 21 نیز  در رزم هوایی 56 فروند جنگنده امریکای شامل 37 اف4 فانتوم، 15 فروند اف105 و 4 فروند موارد دیگر.

همچنین ویتنام شش فروند هواپیما ترابری تک موتوره انتنوف 2 را نیز از دست داد

منابع:

https://en.wikipedia.org/wiki/Aircraft_losses_of_the_Vietnam_War

گرداوری: عبدالحمید تارخ

چاپ شده در ماهنامه جنگ افزار شماره 102

5-یو اچ 1 هویی سنبل جنگ ویتنام و محبوبه ارتش امریکا طی این جنگ بود. به عنوان یک بالگرد هر نقشی به فکر انسان می رسد بر عده گرفت .حدود 3200 فروند یو اچ1 سرنگون شدند تا ارتش امریکا برای بالگرد ترابری بعدی خود یو اچ60 بلک هاوک زره بسیار با مقاومت تا کالیبر 23م م بگذارد.
 یو اچ 1 هویی سنبل جنگ ویتنام و محبوبه ارتش امریکا طی این جنگ بود. به عنوان یک بالگرد هر نقشی به فکر انسان می رسد بر عهده گرفت .حدود 3200 فروند یو اچ1 سرنگون شدند تا ارتش امریکا برای بالگرد ترابری بعدی خود یو اچ60 بلک هاوک زره بسیار با مقاومت تا کالیبر 23م م بگذارد.

نوشته های مشابه

‫2 نظرها

    1. سلام با هر سلاحی که بشه باهاش زد و البته بستگی به اون بالگرد داره که چه بالگردی باشه

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن