جنگنده ها

جنگنده سوخو25 اسکورپیون

جنگنده سوخو25 اسکورپیون

جنگنده سوخو25 اسکورپیون

گرداوری و نویسنده : مینا گلرو

بررسی کامل و معرفی جنگنده پشتیبانی نزدیک سوخو-۲۵ اسکورپیون یک همکاری مشترک بین گرجستان و رژیم صهیونیستی

برای درک بهتر مقاله ابتدا باید به ضمینه های توسعه این جنگنده بپردازیم

در دهه 1970 ایالات متحده اقدام به طراحی و توسعه جنگنده بسیار کارامد ای -10 تاندربولت کرده بود شوروی که بدقت برنامه های نظامی ایالات متحده را دنبال میکرد تحت تاثیر توانمندی این هواپیما قرار گرفت و از سوی دیگر فقدان چنین هواپیمای جنگنده ای را در ارتش سرخ احساس میکرد بهمین دلیل کمپانی سوخو مسئول ساخت جنگنده ای مشابه ولی با اولویت قرار دادن نیازهای ارتش سرخ

حاصل کار جنگنده سوخو -۲۵ از آب درامد یک جنگنده دو موتوره که اگرچه‌ قرار بود مشابه ای -۱۰ باشد ولی نیازهای متفاوت ارتش شوروی ان را به سمت و سوی دیگری سوق داد‌عمده تفاوت دو جنگنده در قابلیت انجام ماموریت انهاست زیرا ایالات متحده جنگنده خود را جهت مقابله با یگان های پرشمار زرهی ارتش سرخ طراحی کرده بود، لذا ای -۱۰ یک شکارچی تخصصی تانک بود  وماموریت اولش این بود ولی شوروی تهدید زرهی بزرگی را پیش رو نداشت ، اگر هم درمقابل چنین حمله ای هم قرار میگرفت یگان های زرهی این کشور از توان کافی برای مقابله با ان برخوردار بودند ، از طرفی درگیرشدن شوروی در جنگ افغانستان و تجارب جنگ در این کشور موجب شد ، که‌ عمده نیاز شوروی پشتیبانی اتش از یگان های زمینی بود در ان زمان جنگنده های در خدمت شوروی مانند سوخو -۱۷ یا میگ -۲۷ بدلیل سرعت بالا بخوبی قادر به انجام ان نبودند و بالگردها هم در برخی از مواقع آسیب پذیر بودند لذا جنگنده سوخو-۲۵ با تفکر اجرای آتش سنگین پشتیبانی هوایی توسعه یافت

برای اشنایی با جنگنده سوخو25 اینجا را کلیک کنید

برای اشنایی با جنگنده ای10 اینجا را کلیک کنید

سوخو25 و موشك خا25.سوخو مي تواند چهار خا25 و يا خا 29 حمل كند

سوخو -۲۵ بلافاصله پس از ورود بخدمت به افغانستان اعزام شد و در افغانستان کارنامه درخشانی از خود بجا گذاشت این جنگنده تا پیش از تحویل موشک دوش پرتاب استینگر به مجاهدان هیچ دشمنی نداشت زیرا بدنه زره پوش شده این هواپیما در مقابل اصابت گلوله های مسلسل ۱۲/۷ و 14/5 میلیمتری بخوبی قادر به مقاومت بود

برخلاف همتای غربی ان یعنی ای -۱۰ که بهیچ کشوری صادر نشد سو-۲۵ به اغلب کشورهای خریدار تجهیزات روسی از جمله کشورهای عضو ورشو‌ ، کره شمالی عراق و‌…صادر شد و در درگیری های زیادی از جمله جنگ های عراق شرکت کرد ، و در تمامی انها موفق بود اوج عملکرد سوخو -۲۵ در جنگ روسیه با جدایی طلبان آبخازیا و جنگ گرجستان با جدایی طلبان آبخازیا بود

از سال ۱۹۷۵ که پیش نمونه این جنگنده اولین پرواز خود را انجام داد تا قبل از فروپاشی شوروی 1000 فروند از نسخه های مختلف جنگنده سوخو- ۲۵ ساخته شد که اعم از  نسخه های آموزشی دو کابین این جنگنده که برای نیروی دریایی شوروی و‌نیروی هوایی این کشور بصورت جداگانه ساخته شد که نسخه نیروی هوایی SU-25 UB و نسخه نیروی دریایی SU-25 BM بود نسخه صادراتی ان SU-25 K نسخه های در خدمت شوروی SU-25 T که یک نسخه سرکوب واحدهای زرهی بود که در واقع نسخه تخصصی ضد تانک سوخو -۲۵ بود و SU-25 SM ( سوخو -۲۵ اس ام  یک نسخه که توسط روسیه بعد از فروپاشی شوروی توسعه یافت که بعنوان سوخو ۳۹ هم شناخته میشود و تقریبا به موازات نسخه اسکورپیون توسعه یافت و‌یکی از مدرنترین نسخه های سوخو -۲۵ بود که بهمراه اسکورپیون سطح بالاترین ارتقاها بر روی سوخو -۲۵ بودند که از نسخه سوخو ۳۹ هم تنها تعدادی در حد پیش نمونه تولید شد و در نهایت طرح رها شد ) و‌نسخه SU-25 MK که‌یک همکاری مشترک بین اسراییل و گرجستان بود

جنگنده سوخو-۲۵ اسکورپیون

جنگنده سوخو اسکورپیون یک جنگنده پشتیبانی نزدیک و بمب افکن سبک بسیار پیشرفته و فوق مدرن است که یک نسخه توسعه یافته از سوخو-۲۵ فراک فوت بشمار میرود و با نام جنگنده Su-25KM مشهور به اسکورپیون یعنی عقرب نامگذاری شده

این نسخه یک ارتقای بسیار سطح بالا بر روی جنگنده سوخو- ۲۵ است واین نکته بسیار عجیب است که برخلاف روال سنتی متداول در اتحاد جماهیر شوروی و کشورهای جدا شده از ان که هر ارتقای سطح بالا را با نامی جدید و بعنوان یک هواپیمای جدید معرفی میکنند این مدل را بعنوان نسخه ای از سوخو -۲۵ معرفی ، عرضه کردند

ضمینه ساخت این نسخه به فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی باز میگردد

پیش از فروپاشی و در زمان اتحاد جماهیر شوروی خط تولید جنگنده سوخو -۲۵ در صنایع هوا فضای تفلیس کارخانه شماره 31 که در گرجستان احداث شده بود راه اندازی شد و تمامی سوخو -۲۵ های فراک‌فوت در این کارخانه مونتاژ و عرضه شدند پس از فروپاشی شوروی سابق بخاطر مشکلات پسا فروپاشی موقتا روند تولید جنگنده در صنایع تفلیس متوقف شد و‌ اختلافات این کشور با روسیه ضربه نهایی را به صنعت هو و فضای این کشور وارد کرد

سوخو25 کا ام

بدنبال جنگ این کشور با روسیه که از جدایی طلبان آبخازیا حمایت میکرد روند انتقال قطعات از روسیه که اغلب قطعات اصلی جنگنده در ان کشور تولید میشد از جمله موتور متوقف شد  مدی گرجستان تلاش کرد با کمک گرفتن از کشورهای غربی و با استفاده از زیر ساخت های بجا مانده شروع به تولید یک هواپیمای جنگنده جهت بازار جهانی کند ولی جنگ با روسیه سبب معلق ماندن این تلاشها شد

پس از شروع جنگ آبخازیا که عملا روسیه واردجنگ با گرجستان شد کارخانه تفلیس مورد حمله شدید جنگنده های سوخو -۲۵ قرار گرفت تا این جنگنده بعنوان تنها جنگنده ای که در طول تاریخ کارخانه سازنده خود را بمباران کرد نامش ثبت و شناخته شود ولی پس از پایان جنگ تلاشهای گرجستان برای ساخت جنگنده از سر گرفته شد از طرفی در زمان شوروی سابق تعداد زیادی سوخو -۲۵ ساخته شده بود که نیاز به پشتیبانی فنی داشتند لذا گرجستان تلاش میکرد تا بعنوان خواستگاه این جنگنده با معرفی استانداردی جدید و مدرنیزه از سوخو -۲۵  بتواند پشتیبانی فنی از این جنگنده را انجام دهد

مسئله دیگر اینکه جنگنده های سوخو -۲۵ در جنگ های چچن و گرجستان عملکرد بسیار درخشانی از خود نشان دادند این جنگنده ها بخاطر توان حمل مهمات بالا و زره مناسب خود  به تانک پرنده مشهور شده بود و توانستد نگاهها را بسوی خود معطوف کنند و بهمین دلیل هنوز  هم در بازار جهانی میتوانست شانس زیادی برای موفقیت داشته باشد بهمین دلیل گرجستان بصورت جدی به دنبال مشارکت یک کشور صنعتی بود تا با کمک ان بتواند مدل جدیدی از این جنگنده را عرضه کند و سرانجام توانست نظر مساعد اسراییل را برای همکاری جلب کند و شرکت البیت سیستم اسراییل برای همکاری اعلام امادگی کرد

کابین بعد از ارتقاء

ونسخه KMدر واقع یک همکاری مشترک بین شرکت هوافضای تفلیس گرجستان ‌و البیت سیستم اسراییل و جهت عرضه به بازار صادرات بود

اغلب لوازم الکترونیکی و نمایشگر های جنگنده ساخت شرکت البیت سیستم است ( عزیزان بی اغراق در حال حاضر فرانسه و اسراییل در صنایع الکترونیک نظامی حرف اول را میزنند و پس از فرانسه بهترین نمایشگر های مورد استفاده در جنگنده ها ساخت اسراییل است ) در نسخه اسکورپیون جنگنده دچار تغییراتی نسبت به نسخه اصلی شد که اعم از  دریچه های ورودی هوای موتور از نو طراحی شد کابین خلبان یک ارتقای بسیار سطح بالا را دریافت کرد کابین شیشه ای تر شده که باعث بالا رفتن دید خلبان و اشراف او به بیرون از هواپیما شد ، تمامی نمایشگرهای انالوگ‌داخل کابین پاکسازی و با نمایشگرهای دیجیتال چند منظوره ساخت اسراییل جایگزین گردید

دو نمایشگر بزرگ چند کاره در دو سوی پنل جلوی خلبان نصب گردید یک صفحه نمایشگر سربالا جلوی خلبان نصب گردید که تمامی اطلاعات جنگنده بر روی ان در اختیار خلبان قرار میگرفت.این جنگنده  مجهز به اچ یو دی شد.. نسخه اصلی دارای مگسک الکترونیک بود تنها هدفگیر سلاح را در اختیار خلبان قرار میداد ولی این نسخه دارای اچ یو دی است یعنی اطلاعات پروازی مهم را نیز در اختیار خلبان قرار میدهد  تا خلبان بتواند از انها استفاده بکند و سرش را درون کابین نکند

در بخش تسلیحات جنگنده قادر به حمل 4500 کیلوگرم انواع تسلیحات در ده جایگاه خارجی زیر بالها بود

سلاح ثابت جنگنده توپ دو لوله 30 میلیمتری با 250 گلوله درخزانه خود بود و در بخش تسلیحات جنگنده به یک سیستم رایانه ای تسلیحاتی ، سیستم قوق پیشرفته دبریفینگ که یک سیستم تسلیحاتی هست که با توجه به میزان و نوع تهدید سلاح مناسب را به خلبان پیشنهاد میکند و سیسنم شناسایی دوست از دشمن نجهیز شده بود که تمامی این سیستمها با استانداردهای ناتو سازگار بود

جنگنده قادر به حمل و شلیک انواع مهمات هدایت شونده و غیر هدایت شونده ساخت روسیه و همچنین مهمات غربی و اسراییلی  بود و از این حیث جنگنده دارای ویژگی منحصر به فردی بود که تقریبا اغلب مهمات موجود را میتوانست حمل و شلیک کند.از جمله تسلیحات قابل حمل اسرائیلی توسط این جنگنده ، بمب هدایت لیزری ساخت اسرائیل   است ولی با وجود این تسلیحات ساخت خود شوروی مانند بمب های 100 ،250 و 500 کیلوگرمی، موشک هدایت لیزری خا 25 نیز قابل حمل توسط این جنگنده است وطی این ارتقا توان حمل موشک اپتیکی خا 29 نیز یافته است. پیمانکار اسرائیلی  اعلام کرد این جنگنده میتواند موشک امریکایی ماوریک در نسخه های لیزری واپتیکی  و حتی بمب هدایت ماهواره ای سری جیدم غربی را حمل  و پرتاب بکند. حتی طرحی برای نصب موشک لیزری امریکایی هلفایر نیز ارائه شده است

جنگنده قادر بود با اتکا به سیستم های الکترونیکی مدرن خود اهداف زمینی را با دقت کم نظیری کشف هدف گیری و منهدم کند . در حالی که نسخه اصلی تنها دارای یک سامانه نشان گذار لیزری ساده در دماغه بود که هیچ دوربین اپتیکی برای زوم کردن روی هدف نداشت و با صورت چشمی روی هدف قفل می شد ، این نسخه در دماغه دارای یک دوربین اپتیکی با توان دید حرارتی است که از 16 کیلومتری توان کشف هدف و نشان گذاری لیزری روی ان وجود دارد در حالی که در نسخه قبلی این برد زیر 4 کیلومتر بود. این سیستم نشان گذار لیزری ساخت البیت اسرائیل است . در بحث رزم هوایی   هم جنگنده توان رهگیری و حمله به انواع بالگردها ، پهپادها و هواپیماهای جنگنده کم سرعت را داشت و قادر به حمل موشک های حرارتی ساخت روسیه و اسراییل بود

جنگنده

اسکورپیون دارای نقشه خوان دیجیتال و نشانه گذار لیزری ، مسافت یاب لیزری و با توجه به بهره بردن از سیستم نقشه خوان دیجیتال توان عملیات در شب و اب و هوای نامساعد را نیز دارا بود و مجهز به سامانه هدایت ماهواره ای جی پی اس هماهنگ با نقشه خوان دیجیتال دارد

جنگنده دارای کلاه خلبان ( هلمت) است که ضمن نشان دادن اطلاعات پروازی از قابلیتی برخوردار است که خلبان به هر سمتی که نگاه کند کاونده فروسرخ موشک هوا به هوای جنگنده نیز به همان سو متمرکز میشود

در بخش تعمیرات و پشتیبانی فنی علاوه بر اینکه عمر خدمتی جنگنده به میزان چشمگیری بهبود یافته بود اسکورپیون از تعمیرات و نگهداری بسیار آسان و ساده ای برخوردار بود که میتوانست انرا تبدیل به یک هواگرد بسیار ایده ال و محبوب برای خدمه فنی کند. طراحان اسراییلی پروژه دست به یک نوآوری بسیار جالب زده بودند و این جنگنده در اغلب نقاط بدنه دارای دریچه های دسترسی بود که با استفاده از انها در تعمیرات جزیی و سرویس جنگنده بدون نیاز به باز نمودن بدنه جنگنده اغلب نقاط حساس هواگرد در دسترس تیم فنی و خدمه زمینی بود

جنگنده سوخو‌-۲۵ اسکورپیون بی اغراق جنگنده بسیار کارامد و قابلی بود که قابلیت رقابت با تمامی جنگنده های پشتیبانی نزدیک در جهان را دارا بود و بخوبی میتوانست بعنوان یک جنگنده پشتیبانی نزدیک مدرن وساده نیاز کشورهای دیگر را پاسخگو باشد ولی چند اتفاق ناخوشایند گریبان این جنگنده خوش ساخت و کارامد را گرفت

اولین و عمده ترین ضربه ای که جنگنده خورد سانحه سقوط نخستین فروند از جنگنده که در سال ۲۰۰۱ تولید شد بود و‌در حین تست پروازی بیکباره موتورها دچار واماندگی شد و متعاقب ان عملکرد سیستم های هیدرولیک جنگنده نیز مختل شد و جنگنده مانند یک تکه سنگ از اسمان سقوط کرد ، این مسئله بشدت بر روی اعتبار جنگنده تاثیر منفی داشت و ان را خدشه دار کرد

دومین مشکل عدم‌دریافت سفارش اولیه برای فعال کردن خط تولید بود زیرا جنگنده هنوز هم مراحل ازمایشی را طی نکرده بود و در دیگر کشورهای سازنده در شرایط مشابه ارتش ان کشور یک سفارش حمایتی برای فعال نمودن خط تولید جنگنده انجام میدهد کما اینکه جنگنده میگ -۳۵ هم با چنین شرایطی مواجه بود و نیروی هوایی روسیه علیرغم مشکلات مالی تلویحا از سفارش تعدادی جنگنده برای فعال کردن خط تولید میگ خبر داده

ولی مشکل این بود که ارتش گرجستان حاضر به حمایت از این جنگنده نشد زیرا اولا این جنگنده از ابتدا هم بعنوان یک جنگنده صادراتی توسعه یافته بود و جهت عرضه در بازار خارجی بود ، از سوی دیگر ارتش گرجستان از نسخه های اصلی و قدیمی سوخو- ۲۵ بهره میبرد در نهایت نسخه اسکورپیون انصافا جنگنده بسیار پیشرفته ای بود که از طیف گسترده ای از تجهیزات مدرن و فن اوری های فوق پیشرفته بهره میبرد و از هر لحاظ جنگنده ارتقای سطح بالایی دریافت نموده بود لذا قیمت جنگنده نسبت به نسخه پیشین بسیار بالاتربود ( یک دلیل دیگر هزینه های بالای پروژه بخاطر تیراژ تولیدی بود جنگنده سوخو -۲۵ در تیراژ بسیار بسیار بالایی تولید شده بود لذا هزینه های جانبی پروژه وقتی در تیراژ جنگنده تقسیم میشد باعث کاهش بهای هر واحد میشد،  جنگنده جدید هم اگر درتعداد بالا تولید میشد قیمت ان اقتصادی تر میشد ) و نیروی هوایی اکراین ترجیح داد از همان نسخه های قدیمی بهره ببرد و هیچ حمایتی از طرح انجام ندهد

در نهایت پس از تولید شانزدهمین فروند از این جنگنده خط تولید جنگنده متوقف شد تا این جنگنده هم به لیست جنگنده های ناکامی بپیوندد که در عین شایستگی هرگز فرصتی جهت نشان دادن قابلیت های خود را بدست نیاوردند

در نهایت برخی منابع تعداد جنگنده های تولیدی را ۱۲ فروند و برخی  ۱۶ فروند اعلام کردند و تمامی جنگنده های تولیدی بعنوان بخشی از یک قرارداد تجاری به ترکمنستان صادر شدند . البته اسرائیلی اعلام کرده هر سوخو25 موجود را میتوان در هد این نسخه ارتقا داد

سوخو25 ارتش ترکمنستان

توضیحی که اینجانب باید به مقاله اضافه کنم اینکه هر دو نسخه KM که توسط اسراییل توسعه یافت و نسخه SM که توسط روسیه توسعه یافت ارتقاهایی بسیار سطح بالا و در حد یک جنگنده جدید بودند اگر انها را با نسخه پایه و اولیه سوخو‌-۲۵ قیاس کنیم ولی علیرغم اینکه پیش بینی میشد که هر دو در بازار جهانی با استقبال بسیار عالی مواجه شوند و حداقل اینکه کشورهایی که دارنده این جنگنده هستند از این ارتقاها بر روی جنگنده های خود استفاده کنند ولی هیچکدام از این دو ارتقا ها مورد توجه قرار نگرفتند زیرا دوره چنین جنگنده هایی بسر امده واقعیت این است که این جنگنده یا ای -۱۰ تاندربولت متعلق به دوره جنگ سرد هستند و امروزه علیرغم اینکه هنوز هم بسیار کارامد هستند ولی در دوره جنگنده های چند منظوره دیگر عملیاتی کردن یک جنگنده تک منظوره با توجه به قیمت و هزینه بالای عملیاتی کردن انها توجیه اقتصادی ندارد همانگونه که جنگنده افسانه ای تامکت هم ازخدمت خارج شد

این جنگنده ها طوری طراحی شده اند که تنها میتوانند عملیات ضدزره و پشتیبانی نزدیک انجام دهند نقشی که هواپیماهایی مانند ایر تراکتور با هزینه ای بمراتب کمتر بخوبی قادر به انجام ان است

نکته جالب اینکه در حالیکه سوخو -۲۵ با برخورداری از دو موتور توربوجت توان حمل ۴۲۰۰ تا نهایتا ۴۵۰۰ کیلوگرم مهمات را دارد جنگنده ایر AT-802 ایرتراکتور با یک موتور توربوپراپ پرات و ویتنی PT-6A-67F با توان 1600 اسب بخار قدرت  از توان حمل  4000 کیلوگرم انواع مهمات را حمل و شلیک کند و ورود همین هواپیماهای جنگنده سبک مانند ای تی 802 ، سوپر توکانو ، مشاق و سوپر مشاق و نسخه های دیگری که همگی از هواپیماهای تجاری توسعه یافته اند سبب از دور خارج‌شدن  این جنگنده ها شده حتی در روسیه کارشناسان معتقدند جنگنده یک -۱۳۰ براحتی و شاید حتی بهتر از سوخو -۲۵ میتواند نقش ان را انجام دهد و دیگر این دو جنگنده یعنی سوخو -۲۵ و ای ۱۰ عصر طلایی خدمت خود را گذرانده و باید از خدمت خارج شوند

نوشته های مشابه

‫29 نظرها

  1. سلام اقای تارخ تا حالا چه تعداد بالگرد کبرا به نسخه طوفان یک و دو ارتقا داده شده اند ؟؟؟ اصن به جز اون دو نمونه رونمایی بالگرد دیگه ای ارتقا پیدا کرده ؟؟؟

  2. سلام آقای تارخ وقت بخیر فرانسوی ها از موشک کروز ASMPبه عنوان یک سلاح هسته ای استفاده میکنند می خواستم بدونم دقتش در حدی هست که بشه از اون در نقش متعارف هم استفاده کرد؟

    1. سلام میشه ولی استفاده نشده کلا نقشش اتمی است البته دقت به پای دیگر موشک های کروز متعارف فرانسه نمیرسه

  3. با سلام،لطفا در مورد ارتش اوکراین به ویژه نیروی هوایی مقاله ای را در سایت قرار دهید.

  4. خط تولیدf22 کلا بسته شده؟ ۱۸۰ تا بیشتر تولید نشده که بنظر شما این تعداد کافیه؟

    1. سلام قرار بود500 فروند ساخته بشه ولی در یک زمانی گفتد با در نظر گرفتن امدن اف35، همین تعداد اف22 کافی است

      1. آقا تارخ چرا آمریکا اف 22 رو به هیچ کشوری صادر نکرد؟
        همچین آیا بین اف35 های ارتش آمریکا با اف35 هایی که به کشور های دیگه صادر میشه تفاوتی وجود داره؟

        1. سلام خیر صادر نشد
          و نه فرق زیادی واقعا نداره بین اف35 اصلی و نسخه صادراتی

  5. اقای تارخ عزیز.ببخشید….چرا روسیه سامانه چرخفکی وحتی زنجیری اتوماتیک لود گلوله توپ تانک که امکان انفجار حتی با کوچک ترین نفوذ مهمات رو داره وتوان لود کمی در دقیقه داره ….۵تا۹ گلوله در دقیقه درمقابل….سامانه دستی لود توپ ۱۲۰ میلی متری ال ۴۴ المانی با توان ۸تا۱۳ گلوله در دقیقه…..با چندینو چند مشکل دیگه رو کنار نمیزاره .حتی تو تی ۱۴ ارماتا ازش استفاده کردن..لود زنجیری..با این که کپسول برا خدمه ساختن ولی وقتی یه تانک ۵و نیم ملیون دلاری رو توجنگ از دست بدی چه فایده ای داره به نظر من تعداد خدمه کمتر وجای یک نفر حمل مهمات بیشتر اصلا قابل قبول نیست و دررابطه با زره واکنش انفجاری نقاط ضعف ساخت موشک دومرحله ای یا سه مرحله ای ضد تانک.بعد یه شلیک اگه دشمن به همون نقطه دوباره شلیک کنه بدبختی.وضعف زره در بغل تانک ونقاطی ازتانک مثل دور بر لوله تانک که یاقسمت بالایی برجک که زره انفجاری پوشش نمیده دلیل حفظ تولیدش چیه لطفا به دوتا سوالم تفکیکی پاسخ بدید.سایتتون عاشقشم

    1. سلام دلیلش اینکه اینها با این سیستم بعد حدود 50 سال کاملا خو گزفتن و تغیرش براشون بسیار سخت است البته تلاش کردن در ارماتا مشکلات تا حد زیاد رفع کنند

    1. والا ما واقعا از عملکرد اونها اطلع زیادی نداریم ولی به نظر بد نمیان

  6. سلام آقای تارخ اگه میشه مقاله ای درباره ی قیاس اف 22 و اف 35 بگذارید.جاش خیلی خالیه.با تشکر.

    1. بهترین هوا به هوای والا احتمالا فونیسک و فکور و هو به زمین هم احتمالا خا29

  7. اقای تارخ میشه قدرت موتور وزن خالی بیشترین وزن برخاست بار قابل حمل بالگرد بل ۲۱۴ نسخه A .یا همون نسخه اصلی دست هوانیرو روبگید هرجا گشتم نبود تومقالتون بل ۲۱۴ تون هم خیلی مبهم بود وبرخی مشخاصوت رو نداشت.

  8. سلام آقای تارخ درسته که سپاه سوخو۲۵ های خودشو برای مقابله با داعش به عراق واگذار کرده؟! در این شرایط تحریم که جایگزینی هواگرد های قدیمی با نسل های جدیدتر برای ایران بسیار سخت هست آیا به نظر شما کار درستی بود؟

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن