ارتش هاجنگ ها و عملیات های نظامی

جنگ دوم قره باغ(سال2020 میلادی)

جنگ دوم قره باغ(سال2020 میلادی)

همان طور که در قسمت اول این  مقاله و نخستین نبرد قره باغ  گفته شد ، تنش های که از سال 1988 در قفقاز بین ارمنی و اذریها بود بعد از استقلال این دو کشور با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی باز ادامه داشت و این دو کشور بر سر منطقه قره باغ با یکدیگر به نبرد پرداختند که بعد از سه سال نبرد در نهایت این ارمنستان بود که پیروز ماجرا شد و اذری ها را شکست داد و قره باغ زیر یک پرچم حکومت خودمختار ارمنی رفت که تحت حمایت ارمنستان بود. از ان زمان  به بعد اذربایجان و ارمنستان هرگز سر داستان قره باغ باهم صلح نکردند و تنها انها در یک اتش بس به سر میبردند   که بارها  طی سه دهه نقض شد

برای مطالعه مقاله ای در مورد جنگ اول قره باغ اینجا را کلیک کنید

اکثر این موارد اتش باری و درگیری ها توپخانه ای  بود ولی برخی نبردها نیز جدی تر بود برای نمونه در سال 2016 یک درگیری 4 روزه اتفاق افتاد که نسبتا از همه انها شدید تر بود و دست کم 115 نفر از دو طرف کشته شدند. بر اساس نظر سنجی ها ارمنیها پر تعداد قره باغ که با کوچ اجباری اذری ها انجا دیگر اکثریت بودند نمیخواستند از ارمنستان جدا شوند  ولی اذربایجان ، قره باغ را جز خود میدانست و کوتاه نمی امد. تقریبا طی سه دهه  اذربایجان به دنبال تقویت قدرت نظامی خود با کمک ترکیه و اسرائیل بود تا در وقت مناسب  بتواند دوباره قره باغ را پس بگیرد

اولین تیر این درگیر درسال 2020 به  اواسط این سال بر میگردد زمانی که نخست وزیر ارمنستان سخنانی در مورد شهر شوشی گفت. شوشی یک شهر تاریخی برای اذری و ارمنیها است. این شهر سالها تحت کنترل اذری ها بود تا اینکه در جنگ اول قره باغ دست ارمنیها  افتاد.  دولت  آرتساخ که در واقع همان دولت ارمنی تاسیس شده در  قاره باغ و مورد حمایت  ارمنستان بود این شهر را در این سال به عنوان مرکز خود برگزید و  رسما ان را پایتخت اعلام کرد و پارلمان را به انجا منتقل کرد که باعث ناراحتی اذری ها شد  و در ژوئیه سال 2020 تعدادی از اذری ها خشمگین در باکو دست به تظاهرات برای اغاز جنگ علیه ارمنیها زدند

با افزایش  تنش بین دو کشور، اذربایجان دست به یک تمرین نظامی بزرگ  بین 29 ژویه تا 10 اگوست در مرز قرباغ زد.ترکیه  به زودی به این تمرینات پیوست  و به سرعت صدها تن از نیروی های جبهه ارتش ازاد سوریه که ضد حکومت اسد میجنگیدند  از سوریه به این منطقه منتقل شدند. در مرحله اول ترکیه این مسئله را رد میکرد ولی به زودی مدارک ان با انتشار تصاویر از  افراد این گروه در منطقه کاملا مشخص شد

12 جولای روز اول درگیری ها بود . دقیقا مشخص نیست اولین درگیری چه بوده  ولی در ساعت 16:8 دقیقا بعد از ظهر وزارت دافاع آذربایجان اعلام کرد که ارمنستان  با نقض اتش بس  در منطقه مرز تووز ، دست به  گلوله باران توپخانه ای اذری ها زد است .کمتر از یک ساعت بعد  دبیر مطبوعاتی وزارت دفاع ارمنستان اعلام کرد صبح امروز به دلایل نامعلومی نیروی های اذری  دست به نقض مرزی  ارمنستان زده و با خودرو نظامی وارد مرز این کشور شده اند  و با فشار ارمنی ها  انها خودرو را رها و برگشته اند ولی ساعت13 باز دوباره برگشته و تلاش در نفوذ کردند که با اتش توپخانه ای ارمنستان مواجه شده اند .ساعت17 آذربایجان به این صحبتها پاسخ  داد و در مرحله اول وزیر دفاع اذربایجان اعلام کرد که انها پاسخ گلوله باران ارمنی ها را با توپخانه خود داده اند و از طرفی اگر انها میخواستم مرز ارمنستان را نقص کنند  با خودرو چیپ این کار را نمیکردند بلکه با خودروی زرهی  این کار را میکردند .تا اخر شب ارمنیها در طول مرز با سلاح های کالیبر سنگین دست به اتش به طرف اذری ها زدند که البته اذری ها نیز با شلیک خمپاره82 م م جواب انها را دادند

برای دو ماه شامل جولای و اگوست و میانه سپتامبر تنش ها ادامه داشت ولی اوج انها  تا پایان جولای بود و دو ماه بعد چندان درگیر جریان نداشت ولی به نظر میاد آذربایجان طی این دوماه تصمیم خود برای پس گرفتن مناطق اشغال شده قره باغ را گفته بود از این رو نبرد را اغاز کرد. نبرد به شکل رسمی از 27 سپتامبر شروع شد

اولین درگیریهای مانند درگیرهای سه دهه گذشته بین ارمنستان و اذربایجان در واقع تبادل اتش توپخانه بود

27 سپتامبر 2020

به گفته مقامات جمهوری آرتسا   یا همان جمهوری خود خوانده قره باغ درگیری  زمانی شروع شد که در ساعت 8:30 اذری ها دست به گلوله باران شدید شهرک های مختلف غیر نظامی از جمله پایتخت  این جمهوری یعنی استپاناکرت زده بودند ..اذری اعلام  کردند این حملات به تلاش گلوله باران برخی مناطق اذری دو ساعت قبل توسط ارمنیها انجام شده است .به نظر میاید  ارمنیها همان روز متوجه اغاز یک نبرد تمام عیار شده بود که با درگیری های   قبلی فرق داشت زیرا انها بلافاصله بسیج مردی اعلام ردند. ارتش اذربایجان تصمیم به جنگ گرفت بود و دست به تجمع نیروی وسیعی زده بود.بعداز ظهر ان روز ارتش اذربایجان  تجهزات خود را به سرعت نزدیک  مرز  قره باغ مستقر کرد و نیروهای ویژه ان با نقض مرز قره باغ وارد بخش های کوهستانی برای شناسایی شدند و همان روز  اذرها به روستای واردنیس در ارمنستان نیز حمله کردن. این حمله برای کاهش فشار ارمنستان در قره باغ و تمرکز این کشور  روی خاک خود بود .تا عصر هفت روستا به تصرف اذریها درامد و در پایان روز قلعه کوه  در رشته کوه های مورووداگ قره باغ به تصرف اذری ها در امد

28 سپتامبر

ساعت هشت صبح نخست وزیر قره باغ اعلام کرد که نیروهای ارمنی توانستند برخی مواضع از دست رفته دیروز را پس بگیرند   ولی ساعت ده  ان روز عملا مشخص شد این ادعا بیش نبوده و حتی اذری ها توانستند تعدادی روستا در اطراف تالش در جنوب قره باغ را به دست گرفته . همچنین از این روز بود که اذری ها حملات سنگین روی توپخانه ارمنی هاانجام دادند که طی دو ماه گذشته بسیار روی اذری ها اتش موثری ریخته بود. اذری ها از دو جبهه در حال پیشروی بودند یکی منطقه شمال قره باغ و دیگری در جنوب برای  قطع ارتباطی قره باغ با ایران

29 سپتامبر

از روز قبل مشخص بود اولین هدف برای دستیابی برای اذر ها تالش و ماداگیز در شمال قره باغ بود. نیرو های  ارمنی تلاش  داشتند یک ستون خودرو زرهی و تانک انجا ببرند ولی مورد حمله  سنگین چند پهاپد قرار گرفتند و به دلیل نبود پوشش هوایی این ستون متوقف شد .ساعت 9 صبح آذربایجان مدعی شد که منطقه داشكسان آذربایجان از واردنیس ارمنستان مورد هدف گلوله باران قرار گرفته و  برخی روستاها این منطقه را تصرف کردند ،   ارمنستان ان را رد کردند .ساعت 11 صبح برخی واحدهای اذری به پایگاه  نظامی ارمنی ها در واردنیس درون خاک ارمنستان حمله کردند. این اقدام و اقدامات مشابه برای حمله به خود ارمنستان توسط آذربایجان برای فشار روی ارتش ارمنستان بود تا نیروی های بیشتری به قر باغ نفرستد .ارمنیها نیز تلاش کردند اقدامی انجام دهنده و به خاک اذری ها حمله کنند ولی نشد.حملات پهپاد های اذری  انقدر فشار می اورد بود که ارمنستان دو سامانه اس300 که مدافع ایروان بودند را برای عملیات در نزدیک خط مقدم ارسال کرد .در همان روز اعلام شد یک اف16  ترکی که از شهر گنجه اذربایجان برخواسته بود دو فروند سوخو 25  ارمنی را سرنگون کرده و البته طی 24 ساعت گذشته هر دو طرف مدعی سرنگونی بالگرد هایند طرف مقابل بودند

تصویری از یک پهپاد انتحاری اذری از نوع هاروپ ساخت اسرائیل که هدفی را در اذربایجان هدف قرار میدهد و دوربین مدار بست تصویر ان را ضبط کرده است. پهپادهای انتحاری تعداد زیادی از سامانه های  پدافنید ارمنی را زدند

30 سپتامبر

در این روز درگیری شدت کمتری داشت . ساعت8:30 دقیقه صبح نیروی های ارمنی شهر تارتار در نزدیکی مرز را گلوله باران کردند .این گلوله باران مناطق مرزی در نزدیکی تارتار تا ظهر ادامه داشت تا اینکه  اذری ها با پهپاد و سوخو25 وارد میدان شدند و دست به نابود  بخشی از توپخانه ارتش ارمنستان زدند .اذری ها  به شهر آغدارا  یورش بردند انها موفق شدند بخشی از لشکر ده کوهستان در نزدیکی این شهر را شکست داده و به عقب برانند.

1 اکتبر

بر اساس شواهد درگیر در شب به شدت ادامه داشت. اذری ها دارای تجهزات اسرائیل نبرد شبانه بودند  و موفق شدند شبانه بسیار از مواضع توپخانه ای ارمنستان  را زیر اتش بگیرند. این کار با کمک پهپادهای  مجهز به دوربین دید حرارتی انجام شد که به توپخانه گروه اتش میدادند.به نظر میاید  از این روز ارمنی که میدیدند  در جبهه کاری زیادی از پیش نمیبرند حمله به مناطق مسکونی را افزایش دادند. برای نمونه در ساعت ده صبح دست به گلوله باران تارتار اذربایجان زدند . تا ساعت 2 بعد از ظهر این اقدام ادامه داشت و انها حتی منطق شمالی تارتار با نام منطقه گورانبوی را نیز هدف قرار دادند ..در این روز ارمنیها چند بار ادعای سرنگونی پهپاد داشتند  ولی ساعت 15 اعلام کردند یک بالگرد جنگی و دو جنگنده اذری را سرنگون کردند  ولی باز هیچ لاشه ای را به نمایش نگذاشتند. انها صبح ان روز نیز اعلام کرده بودند یک جنگنده اذری را سرنگون کردند ولی لاشه ان در ایران سقوط کرد که این خبر نیز تائید نشد.در این روز اذری ها تصاویر از نابودی  دو سامانه پدافندی اوسا ساخت شوروی در خدمت ارمنیها را با کمک پهپاد به نمایش گذاشتند. در اواخر روز ارمنستان مدعی  گلوله باران مناطق غیر نظامی شاتوان و متس مسر که هر دو در درون خاک ارمنستان قرار دارد توسط اذری ها شد

پهپاد بایرکتار تی بی2 ترکها که دست کم در این جنگ تحت هدایت اپراتورهای ترک میجنگیدند تاثیر بسیار روی روند جنگ داشتند

2 اکتبر

به گفته وزارت دفاع آذربایجان ، درگیری های در طول شب در مناطق مختلف جبهه ادامه داشت و نیروهای آذربایجانی ارتفائات غالب اطراف ماداگیز را در مسیر آغدارا تصرف و کنترل کردند.ارتش اذربایجان مدعی شد که شهر اغدام در نزدیکی مرز زیر اتش توپخانه ارمنیها قرار گرفته  . در ساعت 12 ظهر اذربایجان اعلام کرد هر قوزانلی در نزدیکی  مرز با ارمنستان مورد هدف ده موشک بالستیک توچکا قرار گفته است.این نخستین باری بود که در این جنگ یکی از دو طرف از موشک بالستیک استفاده کرد. البته ارمنستان این موضع را رد کرد .به تلافی اذربایجان نیز شهر استپاناکرت پایتخت قره باغ را در ان روز مورد حملات هوایی و توپخانه ای دوربرد قرار داد

3 اکتبر

همچنان نبرد به شدت ادامه دارد در حالی که نیروی های اذری تلاش دارند از شمال خود را به شهر  تالش و ماداغیس  برسانند و در جنوب نیز برای بستن ارتباط قره باغ با ایران اقدام کرده اند. در ساعت 10 صبح اذرها اعلام کردند همچنان ارمنیها حملات به رحمانی بر ضد مناطق مسکونی و روستاهای تار تار و آغدام انجام میدهد و انها نیز به تلافی زیر ساختهای قره باغ را هدف قرار خواهند داد. در ساعت 19 ظهر اذربایجان خبر داد سوقووشان  از توابع  ماداغیس  را پس گرفته و کمی بعد انها شهر تالش را به کنترل خود در اوردند .این نخستین شهری بود که در این جنگ سقوط کرد

4 اکتبر

همانند هر روز هر دو طرف گزارش  دادند که طرف مقابل در حال گلوله باران و مناطق غیر نظامی میباشد  ولی در ساعت 14 علی اوف اعلام کرد که اذربایجان شهر جبرایئل در جنوب اغدام را به دست اوردند. این نخستین شهری بود که در شرق قره باغ به دست اذری ها افتاد .در عصر ان روز ارمنستان دو موشک بالستیک  میان برد احتمالا از نوع اسکاد  به طرف مناطق خیزی و آبشرون شلیک کردند. این مناطق در آذربایجان از میدان جنگ کاملا دور هستند و در شرق این کشور قرار داشتند

5 اکتبر

باز شلیک به طرف اهداف غیر نظامی  و روستا با کمک راکت های توپخانه ای ادامه دارد. در این روز اذربایجان با کمک راکت 300 م م اسمرچ با کلاهک خوشه ای شهر استپاناكرت پایتخت قره باغ را هدف قرار داد  و ارمنیها نیز شهر های بزرگتر آذربایجان را مانند گنجه ، بردا ، بیلاگان هدف راکت اسمرچ و حتی موشک توچکا قراردادند .همچنین در این روز برخی از روستاهای اطراف جبرائیل نیز به تصرف نیروی های اذری در امد

تصویری از برخورد یک راکت با کلاهک خوشه ای که ریز مهمات های ان باعث اتش گرفتن خودروها شده است

6 اکتبر

درگیر در تمام شب ادامه داشت. آذربایجان،  ارمنیها را متهم کردند یک مدرسه را در اغدام هدف قرار دادند  و همچنین اذریها در این روز یک عملیات بزرگ در جنوب اغاز کردند. در این میان باز پایتخت قره باغ هدف راکت های اذری قرار گرفت

7 اکتبر

در این روز  کنترل کامل جبرائیل و مناطق اطراف ان به دست اذری ها افتاد

8 اکتبر

باز شدن پای راکت 300 م م اسمرچ روسها به میدان که البته هر دو طرف ان  را داشتندو دارای کلاهک بزرگ و برد بالای  داشت  باعث شده بود  هر طرف  شهرهای بیشتری را در عمق با این راکت در دو سمت جبهه هدف قرار بدهند  .ارمنیها با در نظر گرفتن شکست در میدان نبرد بیشترین استفاده از تسلیحات برد بلند را بر ضد شهرها داشتند انها در این روز چند شهر از جمله گنجه یکی از شهر های مهم آذربایجان  را هدف  راکت قرار دادند(شهرهای چون بردا و تارتار هم جز لیست بود) و بعد از ظهر نیز راکت و نیز موشک  توچکا  به طرف بردا توسط ارمنستان شلیک شد که توسط  سامانه دفاع ضد موشک نامشخص رهگیری و منهدم شد(احتمالا  بسیار قوی اس300  اذری ها)

تصویری از نابودی برخی از تجهیزات زرهی ارمنی با اتش موشک های ضد تانک

9 اکتبر

در این روز نیروی های اذری به شهر تالس نزدیک شده بودند و حتی  در پایان روز برخی از نیروهای پیش قراول اذری در شهر تالش دیده می شدند . این شهر در کنار شهر ماداگیز دو شهر نسبتا بزرگ بودند که اذری ها شمال قره باغ دنبال ان بودند. ماداگیز چند روز پیش سقوط کرده بود حالا نوبت تالش بود. انها صبح همان روز چند روستا را شرق تالش گرفته بودن. در این روز ارمنستان باز دست به گلوله باران گسترده  روستاها  زد که پیش از این از دست داده بود و به گفته اذری ها یک نوبت شلیک موشک بالستیک دیگر نیز داشته که باز توسط سیستم پدافند اذری ها دفع شده بود

10 اکتبر

روسیه اعلام کرد که هر دو طرف با یک اتش  بس موافقت کردند و امروز اتش بس اعلام شده و هر دو کشور با هم مذاکرات اساسی میکنند ولی این اتش بس اصلا اتفاق نیفتاد زیرا هر دو طرف هم دیگر را به گلوله باران طرف مقابل متهم کردند و اینگونه اتش بسی در کار نبود

11 اکتبر

ساعت2:30 ظهر ارمنستان با پرتاب یک موشک اسکاد شهر گنجه را هدف قرار دادند. موشک دارای کلاهک یک تنی بود 13 نفر را کشت و 33 نفر را زخمی کرد و 20 خانه را تخریب کرد .همچنین ارمنیها با موشک توچکا یک نیروگاه برق را هدف قرار دادند که البته چندان اسیبی وارد نکرد

محل برخورد موشک اسکاد در شهر گنجه

12 اکتبر

نیرو های اذری در شهر تالش پیشروی بیشتری کردند و تصاویر نشان میداد این شهر در حال سقوط کامل به دست نیروی های اذری است

13 اکتبر

در این روز شهر هادروت در نزدیکی مرز ایران با قره باغ به دست اذری ها افتاد

14 اکتبر

شهر خوجاوند  در جنوب اغدام به تصرف نیروی های اذری در امد .همچنین اذری ها اعلام کردند دو موشک توچکا قبل از پرتاب به طرف اهدافی در  درون خاک آذربایجان مورد هدف پهپادها قرار گرفته است

15 اکتبر

در این روز ارتش آذربایجان  چندین بخش مهم در مرز قره باغ و ایران به دست گرفت .این مناطق شمال کنترل آروش در فضولی ، دوسولو در جبرائیل و چندین شهرک در منطقه خوجوند بودند که به سرعت سقوط کرده  و دلیل عمده سقوط سریع انها تمرکز ارتش ارمنستان و قره باغ در نبرد در شمال  شرقی این منطقه بود

تصویری از راکت اسمرچ … این راکت به دلیل برد بالا و داشتن کلاهک سنگین بسیار مورد توجه بود و هر دو طرف با کلاهک خوشه ای از ان بسیار استفاده کردند

16 اکتبر

هر دو طرف مانند هر روز مناطق غیر نظامی و زیر ساختهای هم دیگر را گلوله باران و راکت باران کردند .آذربایجان مدعی شلیک موشک میان برد از سوی ارمنستان به سمت نخجوان است. نخجوان یک استان  جدا افتاده از اذربایجان در بین ترکیه ایران و ارمنستان است ولی این ادعا از سوی مقامات ارمنی رد شد

17 اکتبر

هر دو طرف شهر های همدیگر را هدف قراردادند. اذربایجان  شهر  شوشا و استپاناكرت را با راکت اسمرچ مجهز به کلاهک خوشه ای هدف قرار دادند و برای دومین بار ارمنستان یک موشک اسکاد دیگر به طرف گنجه آذربایجان شلیک کرد.در این حمله 13 کشته و 25 زخمی به همراه  داشت .در پایان روز اذری ها مدعی سرنگونی سوخو25 ارمنی بودند و ارمنیها مدعی سرنگونی سه پهپاد اذری.در این روز یک حمله پهپاد به یک ستون زرهی ارمنی باعث نابودی 25 تانک و نفربر انها شد که تلفات بالای بود

18 اکتبر

در حالی که در پایان روز قبل هر دو طرف  اتش بس اعلام کرده بود ولی از صبح 18 اکتبر  هر دو طرف ادعای نقض اتش بس از طرف مقابل را داشتند. نیروی های اذری به طرف رودخانه ارس سرازیر  شده بودند  و موفق به  به دست اوردن سد خدا افرید در مرز با ایران شده  بودند که روی رود ارس بسته شده است.شهر فوضلی نیز که درجنوب قره باغ بود این روز سقوط کرد که یکی از شهره مهم این منطقه بود

19 اکتبر

در این روز هر دو طرف  باز به گلوله باران طرف مقابله ادامه دادند و  اذری ها چند روستای اطراف جبرائیل در جنوب را به تصرف خود درآوردند

20 اکتبر

پیشروی ها اذری ها در امتداد ارس در جنوب ادامه داشت و انها به جبرائیل نزدیکتر شدند در حالی که تصاویر گویای پیشروی بود ارمنها ادعا داشتند اذریها در حال فرار هستند

تصویری از نیروهای اذری در حال اتش با هویتزر 122 م م دی30… این هویتزر پرتعدادترین سیستم توپخانه ای در این جنگ بود

21 اکتبر

در پایان این روز علی اف رئیس جمهور اذربایجان اعلام کرد انها 70 درصد  از مناطق جنوبی و مرزی با ایران را به دست اورده اند

22 اکتبر

اذری ها با گذشتن از سد خدا افرید و پیشروی  در امتداد خط مرزی با ایران  به نزدیکی شهر زنگیلان رسیده اند  . عملا دیگر قره باغ تمامی خط مرزیش را با ایران  از دست داده است .در  این روز یک موشک بالستیک دیگر از سمت ارمنیها به طرف تارتار اذربایجان شلیک شد

23 اکتبر

با به تصرف در امد خط مرزی با ایران اذریها همکنون  از جنوب قره باغ ت به طرف شمال یعنی به سمت پایتخت قره باغ یا همان شهر استپاناکرت پیش میرفتند. در این روز انها خود را به حومه شهر حدروت و قبادلو رسانده بودند و درگیری در انجا با شدت زیادی ادامه داشت. این دو منطقه عملا اخرین سدهای دفاعی تا پایتخت قره باغ بود

24 اکتبر

در این روز درگیری با گلوله باران و راکت باران ادامه داشت.اذریها بارها لاچین را هدف قراردادند  و ارمنها نیز تارتار را

25 اکتبر

اذری ها قوبادلی یک شهر مهم دیگر را در شمال خط مرزی با ایران را به تصرف خود در اوردند. در این روز به نظر میاید ارمنی ها دیگر متوجه شکست سنگین شده و تمامی نیروی های خود را به شمال و نزدیک  پایتخت فراخواند و عملا نیروی های ارمنی در حال فروپاشی بودند

26 اکتبر

اتش بسی که شب قبل توسط امریکا برقرار شده بود صبح دوباره نقش بر اب شد . ارمنیها این بار کاره ای نبودن زیرا در حال شکست بودن  ولی اذربایجان با در نظر گرفتن چشم انداز پیش رو دیگر متعهد نبود . انها با اشغال روستاها سر راه ادامه دادند و به دنبال تصرف شهر مشهور سوشا بودند که برای انها اهمیت بسیار داشت

27 اکتبر

وزیر دفاع جمهوری قره باغ توسط پهپاد اذری شکار شد و تصاویر ان به نمایش در امد اگرچه تا مدتی این موضع انکار شد ولی بعد جنگ مشخص شد که وی کشته شده است .در ساعت 18 ارمنیها با راکت اسمرچ با کلاهک خوشه ای  را به شهر بردا آذربایجان شلیک کردند  که 8غیر نظامی  کشته 13 نفر زخمی شدند و در ادامه نیز به تلافی  اذری ها خوجاوند و لاچین را هدف قراردادند

28 اکتبر

در شب هنگام ارمنها که نیروی های اذری را در فاصله زیر 50 کیلومتری پایتخت خود میدیدند  و پایتخت از دو جبهه در معرض تهدید بود دست به ضد حملات وسیعی زدند  ولی موفقیت بسیار کمی بدست اوردند .بردیا بار دیگر توسط راکت های اسمرچ با کلاه خوشه ای هدف قرار گرفت که به گفته اذری ها 21 کشته و 70 زخمی بجای گذاشت .در این رو اذری ها  باز در جنوب پیشروی داشتند

29 اکتبر

نیروی های اذری عملا به زیر ده کیلومتری شوشا رسیده بودند شوشا  پایتخت قره باغ کمتر از 10 کیلومتر فاصله داشت. تصرف شوشا ارزش بسیار داشت زیرا این شهر دومین شهر بزرگ قره باغ بود و عملا راه را برای حمله نهایی به پایتخت باز میکرد

30 اکتبر

نبرد به حومه شوشا رسیده است و نیروی های اذری با خمپاره 120 م م مرکز شهر را هدف قرار میدهند. عفو بین الملل  ارمنستان را به دلیل استفاده گسترده از مهمات خوشه ای محکوم کرد

31 اکتبر

درگیری در حمه شوشا ادامه داست این شهر از سه طرف در محاصره قرار گرفت و ارمنستات برای تحت فشار گذاشتن اذربایجان دست به گلوله باران گسترده مناق اذری زد

برخورد بخش از یک راکت اسمرچ بعد از جدا شدن ریز مهمات های خوشه ای ان

1 نوامبر

در این  روز پایتخت قره باغ که به راحتی در برد اتش توپخانه قرار داشت بارها مورد هدف  توپخانه 122 م م گاوزلیکا و دی30 اذری ها قرار گرفت

2 نوامبر

درگیری ها در نزدیکی شوشا ادامه داشت و  اذری ها تعداد بیشتری روستا را در نزدیکی این شهر گرفتند و عملا شهر در حال سقوط بود زیرا برخی یگانهای ویژه اذری وارد بخش های جنوبی شهر شدند…همچنین نیروی های اذری موفق به ورود به بخشهای از خجاوند در جنوب شهر اغدام شدند که در شرق قره باغ قرار دارد

3نوامبر

درگیر باز ادامه داشت. ارمنستان حملات گسترده ای به شهر های عمقی تر آذربایجان با راکت اسمرچ انجام داد . نیروهای زرهی اذربایجانی  یک حرکتی به شهر خواجوند انجام دادند که باعث یک درگیر بزرگ زرهی بین نیروی های دو ظرف شد  که دست کم 25 تانک از بین رفت

4 نوامبر

با  احتمال افزایش سقوط شوشا ، بسیار از مردم شروع به فرار به شهر لاچین در نزدیکی این شهر و همچنین پایتخت این جمهوری داشتند که نیروی های  ارمنی برای خالی نشدن شهر جلوی مردم را گرفتند

5 نوامبر

درگیری ها با شدت ادامه داشت  پیشروی اذریها از شرق و جنوب قره باغ به سمت پایتخت این منطقه

6 نوامبر

درگیر در جنوب شهر شوشا ادامه دارد. برخی خیابانها به دست نیروی های اذری افتاده ولی ارمنستان مدعی این است که شهر از هر نیروی اذری خالی است

7 نوامبر

اذربایجان اعلام کرد 6 روستای دیگر را به تصرف خود در اورده و ارمنی ها  مدعی پس زدن نیروی های اذری در جنوب شوشا هستند

8 نوامبر

شوشا سقوط کرد و فیلمهای از به افراشته شدن  پرچم آذربایجان در مرکز این شهر به نمایش در امد . موجی از وحشت پایتخت قره باغ را فرا گرفته  بود همه به طرف ارمنستان گریزان بودند .جالب اینکه ارمنستان مدعی بود شوشا سقوط نکرده و نبرد در ان در جریان  است ولی دست کم در 8 نوامبر بخش های  مرکز شهر دست اذریها بود و ارمنیها تنها  در برخی بخشهای شمالی درگیر بودند

9 نوامبر

ارمنستان تائید میکند که انها دیگر کنترلی روی شوشا دومین شعر بزرگ قره باغ ندارند. همچنین اغدام کاملا سقوط کرده .نیروی های اذری به طرف پایتخت سرازیر شده و چندین روستا و یک شهر را اشغال میکنند. در این روز  روسیه وارد میدان شده و اتش بس اعلام کردند.

با پایان جنگ دوم قره باغ اذریهای پیروزی بزرگی به دست اوردند . باکو  صحنه جشنی بزرگ شد و در عوض در ایروان تظاهراتی بزرگ بر ضد  پاشینیان رئیس جمهور ارمنستان به دلیل این شکست بزرگ انجام شد . تمامی بخشهای  جمهوری آرتساخ که در این نبرد به دست آذربایجان افتاده که حدود35درصد خاک این جمهوری بود به خاک آذربایجان ملحق شد  که البته این تمام موضع نبود  و چند روز بعد طی  تفاهم نامه ای بخش های  زیادی  از جمهور آرتساخ که شامل مناطق در شرق این جمهوری بود تخلیه شد و به آذربایجان داد شد و در کل 65 درصد این جمهوری دیگر وجود خارجی ندارد.. البته ارمنستان و آذربایجان  هنوز با هم صلح نکردند عملا دقیقا مانند پایان جنگ اول در دهه1990 این دو در اتش بس هستند و احتمال اغاز یک درگیر دیگر وجود دارد.

در تصویر ابی نیلی بخش های که توسط ارتش اذربایجان در جنگ به تصرف در امد ،نارنجی بخشهای که بعد طی پیمان اشت بس از جمهوری قره باغ جدا شد،کرم بخش های همکنون جز جمهوری قره باغ است

آذربایجان متحدان قدرتمندی داشت . ترکها عملا مستقیم وارد جنگ به نفع انها شده بودند و نیروهای ترکی دائم در ارتش اذربایجان حضور داشتند و  فناوریهای پیشرفته غربی و اسرائیلی از جمله پهپادهای پرتعداد انتحاری ضربات بسیاری به نیروی های ارمنی زد و از طرفی ارمنستان نیز نتوانست از قدرت نظامی خود استفاده کامل بکند

البته اذرها طی سه دهه نتنها از پیشرفت های  فناوریها استفاده کردند و تسلیحات مدرن هدایت شونده همچون  پهپاد،  مهمات های  هدایت ماهواره ای توپخانه ای و راکت ها و هر چه لازم بود را تهیه کرده بودند در عوض ارمنیها عملا در دهه1980 باقی  مانده بوند. انها از  فناوریهای دهه1980 ارتش شوروی استفاده میکردند  و طی این سه ده نیز هر چه وارد این ارتش شد شامل فناورهای بروز شده نبود

آذربایجان به شکل مرتب با ترکیه مانور مشترک طی دو دهه گذشته انجام میدادريال ترکیه عضو ناتو بود از استاندارد بالای برخوردار بود و این مسئله در کارایی ارتش آذربایجان نقش بسیار داشت در حالی که ارمنستان کشوری فقیرتری بود که فرماندهان ان دارای تفکرات بسیار قدیمی بودند

پیروزی اذربایجان بر ارمنستان در قره باغ به دلیل به روز  شدن تفکر فرماندهان اذری و استفاده از فناوریهای مدرن بود و شکست ارمنیها به دلیل تفکر قدیمی فرماندهان انها و استفاده از تجهیزات قدیمی زمان شوروی  بدون هیچ ارتقایی

برای عضویت در اینستاگرام جنگاوران اینجا را کلیک کنید

عبدالحمید تارخ

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن