زره کوب Panhard ERC 90
نویسنده:حسین کهنسال
زره کوب : زره کوب ها خودرو های زرهی هستند که اغلب همانند تانک ها به توپ های کالیبر بالا برای شکار ادوات زرهی و پشتیبانی آتش مجهز هستند ولی بر خلاف ام بی تی ها دارای زره چندان زیادی نیستند و عموما توان مقابله با مهمات شلیک شده از مسلسل های سنگین و در نمونه های جدید تر مهمات شلیک شده از توپ های کالیبر پایین را دارند. وزن اینگونه خودرو ها به ندرت به 25 تن میرسد و همین موضوع انتقال آنها را به مراتب آسوده تر میکند. اکثر پلتفرم هایی که برای زره کوب ها در نظر گرفته میشود چرخدار هستند اما نمونه های شنی دار هم یافت میشود.در زمان حاظر تجهیز نفربر به برجک حاوی توپ کالیبر بالا و تبدیل آن به یک زره کوب همانند کا 21 ساخت کره جنوبی و استرایکر ساخت ایالات متحده که مجهز به برجک حاوی توپ 105 میلیمتری شده اند ، امری تا حدی متداول است. این خودرو ها برای ارتش های کوچک و کشور های فقیر که دشمن چندان بزرگی ندارند ایده آل به نظر می آیند هرچند در ارتش های بزرگ نیز میتوانند به عنوان مکمل ارزان قیمت ام بی تی ها فعالیت کنند.
طراحی این خورو به اواسط دهه70 میلادی برمیگردد و ابتدا برای صادرات در نظر گرفته شده بود ولی در نهایت ارتش فرانسه نیز این خودرو را سفارش داد. اولین نمونه در سال 1977 ونسخه اصلی با توپ قوی تر در سال 1979 ساخته شد.
ایی آر سی 90 دارای شش چرخ جاده ایست که قدرت به هر شش چرخ منتقل میشود و وزن آن 8.1 تن(بدون بارگیری) و 8.9 تن (در حالت بارگیری کامل) میرسد ، طول آن 7.69 متر است و از سه خدمه بهره میبرد.
راننده در جلوی خودرو در سمت چپ بدنه قرار دارد و فرمانده در پشت آن درون برجک و توپچی هم در سمت راست فرمانده کنار او قرار میگیرد.
این زره کوب دارای سامانه آتش نسل اول و یک نور افکن فروسرخ جلوی برجک سمت چپ توپ اصلی است و همچنین دارای دو نارنجک انداز دودزا در هر سمت در قسمت پشتی برجک میباشد.
ایی آر سی 90 دارای موتور بنزینی “وی6″در عقب زره پوش است که ساخت پژو فرانسه میباشد و 155 اسب بخار نیرو تولید میکند که رانش به وزن 17.4 را برای زره کوب تامین میکنند.زره کوب دارای گیربوکس شش دنده (پنج رو به جلو و یک رو به عقب) است و توان حرکت با سرعت 90 کیلومتر بر ساعت در جاده را دارد و میتواند از شیب 60 درجه بالا برود و بر روی شیب 30 درجه به صورت افقی حرکت کند ، علاوه براین ایی آر سی90 یک خودرو آبی خاکی است و میتواند با حدکثر سرعت حدود 10 کیلومتر بر ساعت در آب حرکت کند ، برد این خودرو با سوخت کامل 700 کیلومتر است.
بدنه این زره کوب از فولاد ساخته شده و دارای 10 میلیمتر زره آبکاری شده است که در برابر مهمات شلیک شده از مسلسل های کالیبر 0.50(12.7 میلیمتر) مقاومت میکند. این زره پوش مجهز به سیستم آتش خاموش کن خودکار،سیستم تهویه هوای مطبوع و همچنین سیستم تخلیه دود از برجک است.
سلاح اصلی این زره کوب در نسخه اصلی توپ 90 میلیمتری “اف4” با 30 گلوله است ، این توپ قابلیت شلیک به 360 درجه اطراف را دارد و میتواند زوایای منفی 8 تا مثبت 15 درجه را درجهت عمودی پوشش دهد و روی چندین زره پوش دیگر مانند کاسکاول برزیلی هم نصب شده و میتواند مهمات های ضد زره انرژی جنبشی با نفوذ تا 450 م م را شلیک کند، علاوه بر این یک مسلسل 7.62 در سمت چپ توپ اصلی هم محور با آن با 2000 گلوله قرار دارد،همچنین معمولا بر روی برجک یک مسلسل سنگین یا متوسط برای استفاده فرمانده وجود دارد. سایت اتش توپچی در همان سمت راست برجک جلو کنار توپ است که شامل دو چشمی یکی برای دید حرارتی و دیگری برای دید روزانه برای اتش است. توپچی دارای سایت در بالای سر برجک در سمت خودش نیز است که ان نیز به عنوان سایت دید گستره استفاده می شود. فرمانده نیز دارای پیرسکوپ خود برای نظارت رو به بیرون است
مدلهای مختلف:
:EMC-81
نسخه ارتقاء یافته مجهز به خمپاره انداز 81 میلیمتری که به عنوان خمپاره انداز خودکششی مورد استفاده قرار گرفت.
:ERC-20
نسخه پدافند مجهز به دو توپ 20 میلیمتری(برای ارتش گابن)
:ERC-90(Diesel)
نسخه مجهز به موتور دیزل ، از آنجایی که موتور بنزینی مشکلات خودش مانند خطر اشتعال و انفجار بالا را داشت برخی از نسخه ها مجهز به موتور دیزل شدند.
:ERC-60-20
یکی از نسخه های جالب این زره پوش که دارای برجک حاوی خمپاره انداز 60 میلیمتری و یک توپ 20 میلیمتری است.
:ERC-90 Lynx
نسخه ضعیف تر با برجک حاوی توپ 90 میلیمتری کم توان تر”اف1″ ،این نسخه قبل از نسخه اصلی ساخته شد ولی بعدا تصمیم بر آن گرفته شد که نسخه توانمند تر با توپی کارآمد تر نیز ارائه شود.
:ERC- 90 Sagaie
نسخه اصلی که در بالا به آن اشاره شد.
:ERC-90 Sagaie 2
یک نمونه به شدت قدرتمند از این زره کوب که شامل تغییرات بسیار زیادی شده و متناسب با تهدیدات روز ارائه شد ولی در رقابت برای جایگزینی ایی آر سی 90 مغلوب خودرو زرهی جگوار شد. وزن این خودرو به 17 تن میرسید و دارای یک موتور دیزل 600 اسب بخاری بود که برد خودرو را 1000 کیلومتر و سرعت آن را به 110 کیلومتر بر ساعت میرساند همچنین رانش به وزن35.2 را برای این زره پوش فراهم میکرد که رقم بسیار بالایی است. این خودرو مجهز به برجک شامل توپ 40 میلیمتری بوفورس و یک مسلسل 7.62 میلیمتری به علاوه دو تیره موشک ضد زره هات در طرفین بود.
از اواسط دهه اول قرن جدید فرانسه به فکر ارتقاء این زره پوش ها افتاد و یک سری ارتقاء شامل تغییر موتور بنزینی ساخت پِژو به موتور دیزل ساخت آلمان با 170 اسب بخار نیرو و گیربوکس جدید را به اجرا میگذارد که رانش به وزن زره کوب را به 19.1(در برابر17.4 با موتور قبلی) ، سرعت آنرا به 95 کیلومتر بر ساعت و برد خودرو را به 800 کیلومتر (در مقایسه با 700 کیلومتر در حالت قبلی) میرساند ، مزیت بزرگتر آن دیزل بودن آن بود که خطر موتور بنزینی را نداشت. همچنین پیشنهادهایی مبنی بر ارتقاء برجک مطرح شد که البته به جایی نرسید. در مجموع 411 عراده از این زره کوب ها ساخته شد که 192 عراده از آنها در اختیار ارتش فرانسه قرار گرفت که ازین بین بیش از 160 عراده ارتقاء یافته اند.این زره کوب قرار است در سال 2020 با خورو زرهی جگوار جایگزین شود.
از کاربران این زره کوب میتوان به ارتش فرانسه ، صلح بانان سازمان ملل ، آرژانتین ، چاد ، ساحل عاج ، گابن ، نیجر و مکزیک اشاره کرد.
ایی آر سی 90 یک زره پوش مطابق نیاز روز فرانسه بود که میبایست در نقش شناسایی و خودرو رزمی در ارتش فرانسه و بر ضد نیروهای شورشی موجود در آفریقا ، جایی که تهدید زرهی و ضد زره چندانی علیه نیروهای فرانسوی وجود نداشت حاظر میشد برای همین با سطوح حفاظتی پایین در نظر گرفته شد ، تصور کنید این خودرو در میادین جنگ خاورمیانه همچون عراق و سوریه درگیر شود ، شانس چندانی برای بقا نخواهد داشت ولی برای آفریقا مناسب بود. توپ این زره کوب در زمان خود ، توپ بدی نبود ولی در زمان حاظر چنین توپی هیچگونه توجیهی ندارد و نه بر ضد تانک های مدرن ها تاثیری دارد(حتی بر روی تانک های نه چندان مدرن همانند تی 72 هم اصلا موثر نیست) و نه سرعت آتش بالایی جهت مقابله موثر با پیاده نظام را دارد چیزی که ارتش فرانسه و طراحان خودروی جایگزین آنرا درک کرده اند و در نمونه های پیشنهادی جهت جایگزینی ایی آر سی 90 توپ های کالیبر پایین با سرعت اتش بالا را بر روی زره پوش های نسل آینده سوار کرده اند. موتور “وی6” این زره کوب از نقاط ضعف آن محسوب میشود ، چه از لحاظ بنزینی بودن که حتی آن زمان هم استفاده از موتور بنزینی در پلتفرم های زرهی منسوخ شده بود و چه از لحاظ قرار گیری که در پشت زره کوب قرار داشت و میبایست در جلوی زره کوب قرار میگرفت تا سطح حفاظت از روبه رو را برای خدمه بالاتر ببرد(در پلتفرم های امروزی این موضوع امری معمول است).
مشخصات:
خدمه:3 نفر شامل راننده ، فرمانده ، توپچی
طول:7.69 متر(با توپ)،5.1متر(بدون توپ)
عرض:2.5متر
ارتفاع:2.25متر
وزن:8.1 تن(بدون مهمات)، 8.9 تن(با مهمات)
سلاح ها:توپ 90 میلیمتری با 30 گلوله و یک مسلسل 7.62 میلیمتری با 2000 گلوله
موتور:موتور بنزینی “وی6” با 155 اسب بخار
رانش به وزن:17.4
منابع:
https://www.militaryfactory.com/armor/detail.asp?armor_id=135
http://www.military-today.com/artillery/erc90f4_sagaie.htm
