جنگ ها و عملیات های نظامی

عملیات اپرا

نویسنده:ادمیرال

دولت جاه طلب حسین صدام در پی جاه طلبی های خود دست به ساخت یک نیروگاه اتمی زد ،اوایل دولت عراق اعلام کرد ما در پی ساخت یک نیروگاه اتمی ۴۰ مگاواتی برای تولید برق هستیم ، در راستای توسعه تجهیزات هسته ایی صدام در سال۱۹۷۶ قراردادی با فرانسه بر سر خرید راکتور اتمی اوسیراک ، آموزش ۶۰۰ نفر عراقی و خرید ۷۴ کیلوگرم اورانیوم غنی ۹۳ درصدی به ارزش ۳۰۰ میلیون دلار امضا کرد ، همچنین با دولت ایتالیا  مذاکراتی بر سرخرید اورانیوم غنی شده انجام داد.ساخت نیروگاه اتمی اسیراک در حال انجام بود پروژه در ۱۷ کیلومتری شهر بغداد بنا نهاده شد و تمام هزینه های ساخت این پروژه از جیب عربستان پرداخت میشد ، در سال ۱۹۷۹ تعداد راکتور های عراق ۲ برابر شد ، و عراق در سال ۱۹۸۰  دوازده کیلوگرم اورانیوام غنی سازی را خریداری کرد ،دولت اسراییل مدعی بود این تاسیسات برای غنی سازی پلوتونیوم و ساخت بمب اتمی میباشد.

در سال ۱۹۸۰ عراق اعلام کرد این مقدار برای ساخت یک بمب اتمی کافی میباشد .عراق قرارداد منع سلاح های اتمی را امضا کرده بوده ولی مثل اینکه در سال ۲۰۰۷ طی تحقیقاتی که سازمان ملل انجام داده بودند معلوم شد که پروژه اوسیراک یا تموز برای غنی سازی پلوتونیوم بوده که برای ساخت بمب اتم بکار میرود.

تاسیسات اتمی تموز یا همون اوسیراک واقعا یک فاجعه بود و صدام نشان داده بود که میتواند از این تسلیحات علیه دشمنان استفاده کند و دگر نکته این منطقه یکی از مناطق استراتژیک عراق بود و ضربه به این منطقه موجب خسارات زیادی به دولت حسین صدام میشد ، ولی از طرفی دیگر صدام برای محافظت از تاسیسات اتمی خود دست به مستقر کردن، سامانه های روسی سام ۶ در ۲ کیلومتری و ۵۸ قبضه توپ ۲۳ م.م و توپ ۵۷ م.م در اطراف نیروگاه زده بود ، همچنین فرانسوی ها برای دفاع از کارکنان خود از حملات هوایی دست به مستقر کردن سامانه پدافندی رولند۲ در ۵۰۰ متری نیروگاه زدده بودند و تقریبا فضای امنی را برای نیروگاه ساخته بودند.

نیروی اتمی

عملیات شمشیر سوزان

کشور ایران باید درپی راه چاره ایی برای تجهیزات اتمی عراق می بود ،اما مشکلاتی وجود داشت در منابع مختلف ذکر شده است است فانتوم های ما توان اخلال بر روی سامانه های رولند۲ را نداشتند،بله صحیح ما در زمان رژیم قبلی پاد های اخلاگر ECM از جمله AN/ALQ-119 و AN/ALQ-101 خریدیم که این پاد مربوط به جنگ ویتنام میباشد و حقیقتا توانایی اخلال بر روی سامانه رولند۲ را نداشتند،مجبور بودیم تاکتیک عملیات را تغییر دهیم ،یعنی یک حمله ضربتی این عملیات توسط شهید جواد فکوری یکی از خلبانان باتجربه کشورمان طرح ریزی شد.طی این عملیات قرار شد بعداز سوختگیری به دو دسته تقسیم شوند اولین دسته ارتفاع خود را افزایش داده و توجه رادار های دشمن را به خود جلب کنن تا گروه دوم بتوانند از چشم دشمن پنهان بماند و خود را به تاسیسات اتمی اوسیراک برسانند.

صبح روز ۸ مهر ۱۳۵۹ چهار فروند جنگنده F4 فانتوم از پایگاه هوایی نوژه هر فروند مسلح به ۶ فروند بمب غیرهدایت شونده  مارک ۸۲ و دو تیره موشک هوا به هوا رادار نیم فعال Aim-7 اسپارو برخواستند،البته لازم به ذکر است شهید جواد فکوری در این عملیات حضور داشتند و وظیفه حمله به تاسیسات اوسیراک را بر عهده داشت.ونکته دیگر که عرض نکردم دو فروند جنگنده شکاری تامکت برای پشتبانی از جنگنده ها تا جنگنده های دشمن نتوانند آسیبی به گروه عملیاتی برسانند و یک فروند هواپیمای بویینگ ۷۰۷ در نقش سوخت رسان وجود داشت.

سرانجام نقشه همانطورشد که طرح ریزی شده بود ، چهار فروند F4 پس از سوختگیری از بویینگ ۷۰۷ به سمت خطوط دشمن حرکت کردند، دسته اول با پرواز در ارتفاع بالا توجه نیروهای دشمن را به خود جلب کردند ،دسته دوم با استفاده از فرصت در ارتفاع بسیار پایینی پرواز کردند به طوری که احتمال داشت هر لحظه ،جنگنده ها به کابل های برق یا عوارض زمینی برخورد کنند.پس از رسیدن جنگنده های فانتوم به مقصد ارتفاع خود را افزایش دادند و بمب های مارک ۸۲ که برای استفاده در ارتفاع پایین هستند را رها کردند و  بمب ها با موفقیت به هدف برخورد کردند، سرجمع این عملیات بیش از شش ثانیه طول نکشید به طوری که سامانه های دفاعی قادر به لاک کردن رو جنگنده ها نبودن. دسته دوم بعداز جلب توجه دشمن ارتفاع خود را کم کردند و به سمت نیروگاه برق بغداد حرکت کردند ، این دسته هم بعداز رسیدن به نیروگاه برق بمب های خود را با موفقیت بر سر نیروگاه برق بغداد فرو ریختند به طوری که چند روز بعد از عملیات بغداد برق نداشت.

گرچه عملیات با موفقیت و خیلی دقیق انجام شد ولی خوب دوستان خبر دارید سری بمب های مارک ۸۲ وزن کمی دارند وتوان تخریب خیلی بالایی ندارند.

عراقی ها پس از این عملیات ،حملاتی تلافی جویانه برای اسیب زدن به نیروگاه اتمی بوشهر انجام دادن که موفق نشدن چندان آسیبی به این نیروگاه وارد کنند.

خسارت وارده قابل جبران بود.ولی پس از چند روز یک فروند جنگنده شناسایی RF-4E فانتوم به همراه دو فروند جنگنده F4 مسلح به موشک های هوا به هوا برای عملیات شناسایی از پایگاه هوایی نوژه برخواستند ، دو فروند فانتوم مسلح در ارتفاع بالا پرواز میکردند تا توجه دشمن را به خود جلب کنند ، تا جنگنده RF-4E بتواند در ارتفاع پایین پرواز کند و خودرا به تاسیسات اوسیراک برساند.

عملیات اُپرا

انجام عملیات شمشیر سوزان باعث شد ساخت تاسیسات اتمی عراق چند ماه عقب بیفتد، و هنوز خطر برای کشور های همچون اسراییل و ایران احساس میشد،از طرفی اسراییل با کشمکش های فراوان موفق به دریافت جنگنده چند منظوره‌F-16A شده بود ،ماجرای این قضیه برمیگردد به زمانی که اسراییل به یک جنگنده چند منظوره برای تکمیل کردن نقش F-15 ایگل خود نیاز داشت ،برای همین دست به خرید F-16 فایتینگ فالکون زد که به دلیل اعتراض دولت مصر این جنگنده تا سال ۱۹۸۰ تحویل اسراییل نشد.این جنگنده ها در واقع همان جنگنده های F16 بودند که برای کشور ایران‌ ساخته شده بودند ولی تحویل اسراییل شدند.

دولت اسراییل هر لحظه از دولت حسین صدام‌‌ احساس خطر میکرد برای همین‌در پی طرح ریزی برای حمله به تاسیسات اوسیراک بود .برای این کار اسراییلی ها ماکت تاسیسات اوسیراک را در صحرای نگب بازسازی کرده بودند تا خلبانان اسراییلی بتواند راحت تر با اهداف روبرو شوند.

در این زمان سه زمان برای حمله به تجهیزات اسراییلی انتخاب شد ،که به دلیل وجود کارکنان فرانسوی لغو شد چون اینکار باعث لطمه زدن به روابط دو کشور میشد سرانجام زمان حمله انتخاب شد.این عملیات توسط مناخم بگین و دیوید لوری یکی از فرماندهان نیروی هوایی اسراییل طرح ریزی شد.

۷ ژوئن ۱۹۸۱ هشت فروند F16-A از اسکادران های۱۱۰ و ۱۱۶ از پایگاه هوایی دیوید رمت برخواستند و در پایگاه هوایی اتیزون فرود امدند ،البته یک فروند هواپیمای هشدار زود هنگام E-2C هاواکی و شش فروند F-15 برای اسکورت و همچنین چند فروند بالگرد Ch-53 استالیون و دو فروند F-16 فایتینگ فالکون در نقش ذخیره در منطقه وجود داشت. قبل از اغاز این عملیات مدتی قرار بود فانتوم های اسرائیلی این کار را انجام دهند ولی با تحویل اولین دسته اف16، کار به اف16 سپرده شد زیرا برد بیشتری داشت

جنگنده های F16 مسلح به دوتیره موشک هوا به هوای Aim-9J سایدوایندر و دو عدد بمب 925 کیلوگرمی مارک ۸۴ و دو عدد مخزن سوخت ۳۷۰ گالونی و دو عدد مخزن سوخت ۳۰۰ گالونی دیگر بودند.جنگنده های اسراییلی باید ۱۶۰۰ کیلومتر را در مرز هوایی عربستان و اردن پرواز میکردن ،انهم در زیر خط راداری.همچنین باید طی نقشه مخزن های سوخت خود را در صحرای عربستان رها میکردند که احتمال برخورد این مخزن ها با جایگاه تسلیحاتی وجود داشت ولی این کار را با موفقیت انجام دادند.

نقشه عملیات اپرا

در ساعت  ۱۵:۵۵ دقیقه هشت فروند F16 از فرودگاه اتیزون به پرواز در آمدند،خلبانان اسراییلی با لهجه عربی با گشتی های هوایی عربستانی صحبت کردند تا نیروهای گشت زنی عربستان فکر کنند خلبان اردنی هستند و با خلبانان به زبان عربی صحبت کردند.نیروی های گشت زنی هوایی عربستان منطقه را ترک کردند.بنظر میرسید خطر رفع شده . ولی رادار های اردنی متوجه لود سلاح سنگین F-16 ها شدند و  هنگامی که خلبانان اسراییلی در حال عبور از روی خلیج عقبه بودند ، از روی کشتی شاه حسین عبور کردند ،سریعا نیرو های اردنی متوجه کاموی جنگنده های اسراییلی شدند ،شاه حسین سریعا قصد داشت تا با تماس نیروهای عراقی را متوجه کند ولی هیچوقت نتوانست با نیروهای عراقی تماس بگیرد و جنگنده های وارد حریم عراق شدند.

پس از عبور جنگنده های اسراییلی از حریم هوایی عراق جنگنده های F-15 وظیفه اسکورت جنگنده های F-16 را رها کردند و در حریم هوایی عراق پخش شدند تا بتوانند توجه رادار هارا به خود جلب کنند.

ساعت ۱۸:۳۵ جنگنده های F-16 اسراییلی به ۲۰ کیلومتری اوسیراک رسیدند ، جنگنده های اسراییلی ارتفاع خود را به ۲۱۰۰ متر افزایش دادند و سرعت خود را به ۱۱۰۰ کیلومتر در ساعت رسانند در ۵ ثانیه ۱۶ فروند بمب های مارک ۸۴ را رها کردند ،این عملیات ۹۰ ثانیه طول کشید و جنگنده های F16 عملیات را با موفقیت انجام دادند و کاملا تاسیسات اوسیراک را نابود کردند و مسیر بازگشت به خانه را پیش گرفتند.در طی این عملیات ۱۰ سرباز عراقی و یک تکنسین فرانسوی کشته شد.

اف16 قبل از اغاز عملیات اپرا
تصویری از یک اف16 شرکت کننده در عملیات اپرا که علامت حضور در عملیات اپرا و همچنین چند پیروزی هایی در برابر نیروی هوایی سوریه را در دماغه دارد

اما نقل قول های درباره این عملیات وجود دارد از جمله اینکه تصاویر گرفته شده توسط فانتوم های شناسایی ایرانی در اختیار نیروی  هوایی اسراییل قرار گرفته اند.

پس از این حادثه آژانس اتمی و سازمان ملل متحد اسراییل را به شدت محکوم کردند.و آمریکا هم تحویل ۴ فروند جنگنده F-16 را به اسراییل به حالت تعلیق در اورد گرچه دو ماه بعد این چهار فروند تحویل اسراییل شد. همچنین ۱۲۰ نفر از اعضای Knesset یا پارلمان اسراییل نامه ایی برای قدرانی از ژنرال منخام امضا کردن

اما صدام حسین که از حمله به اچ ۳ و تاسیسات اوسیراک عصبانی بود ،بعداز این اتفاق سرهنگ فخری جابر فرمانده نیروی پدافندی غرب عراق و تمام فرماندهان زیردست را اعدام کرد و ۲۳ نفر دیگر زندانی شدند. عربستان بعد از این حادثه بازهم به عراق پیشنهاد همکاری برای ساخت راکتورها داد و فرانسه هم قبول به همکاری دوباره با عراق کرد ولی فرانسوی ها در سال ۱۹۸۴ پس کشیدند.

سرانجام تاسیسات باقی مانده در اوسیراک در طی بمباران های نیروی ائتلاف نابود شدند و نیروهای امریکایی برخی از قطعات باقی مانده از این نیروگاه را جدا کردند.

روش بمب باران
یکی دیگر از اف16 شرکت کننده در عملیات

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن