سیستم دفاع فعال استریک شیلد

سیستم دفاع فعال استریک شیلد

نویسنده:رضا موسوی

سیستم دفاع فعال سیستم دفاع فعال استریک شیلد  که پیش از این به ان  AMAP-ADS توسط یکی از زیرمجموعه های کمپانی دفاعی آلمانی رینمتال ساخته شده و با  روش برخورد سخت، به دفاع از خودرو در برابر پرتابه ها میپردازد. به عبارت دیگر وظیفه نابودی فیزیکی پرتابه های مهاجم همچون راکت، موشک های ضد تانک، پرتابه های ضد زره انرژی جنبشی و… که به سمت خودرو شلیک شده اند و حتی بمب های کنار جاده (IED) و نفوذگر انفجاری شکل یافته (EFP) را دارد. توانایی مقابله با طیف گسترده از تهدیدها یکی از برتری های AMAP-ADS نسبت به دیگر سیستم های مشابه است. وزن کم نیز از دیگر برتری های این سیستم بشمار میرود. این سیستم توسط کشورهای گوناگون همچون آمریکا با موفقیت آزمایش و بررسی شده و در سوئد با نام ACC و در فرانسه نیز با نام شارک شناخته میشود. به لطف طراحی مدولار AMAP-ADS، میتوان آن را روی طیف گسترده ای از انواع خوردهای سبک تا خودروهای سنگین زرهی نصب کرد. بسته به اندازه و نوع خودرو، نمونه سیستم قابل نصب روی خودروهای سبک از 140 کیلوگرم و نمونه سنگین برای خودروهای سنگین نیز تا 600 کیلوگرم وزن دارد. این سیستم انعطاف پذیری بالایی دارد و میتوان در مدت 2 ساعت آن را روی خودرو مورد نظر کرد. همچنین در محیط هایی با آب و هوای گرم نیز کارایی بالای خود را اثبات کرده است.

رادارهای آرایه فازی پیش اخطار و ماژول های سنسور-پادرکار این سیستم در اطراف خودرو مورد نظر قرار داشته و پوشش سراسری 360 درجه و همچنین کروی برای آن فراهم میکنند و بدین ترتیب علاوه پوشش تمامی نقاط و زوایای پیرامونی، در برابر مهمات ضد تانک شیرجه زن و حمله از بالا نیز موثر است. در مجموع میتوان بسته به اندازه خودرو مورد نظر، 15 تا 30 ماژول روی آن نصب کرد و تعداد این ماژول هاست که وزن سیستم را مشخص میکند. هر ماژول 2 سنسور فروسرخ دارد که وظیفه کشف و تعقیب پرتابه را بر عهده دارند. ماژول ها به گونه ای هستند که هر سنسور متعلق به یک پادکار است که موجب استقلال هر ماژول از ماژول دیگر میشود، از این رو کار یک ماژول تاثیری بر کار ماژول دیگر ندارد. از دیگر ویژگی های آن میتوان به همپوشانی ماژول ها و سنسورها اشاره کرد که قابلیت دفاع همزمان در برابر چندین پرتابه را برای سیستم فراهم می آورند. همچنین در صورت از کار افتادگی احتمالی یکی از ماژول ها، به دلیل وجود همپوشانی، ماژول های کناری میتوانند منطقه ماژول مشکل دار را پوش داده و جای خالی آن را پر کنند. سرعت و دقت ماژول های این سیستم آنقدر بالاست که در برابر گلوله های انرژی جنبشی ضد زره با کالیبر بالا که از توپ اصلی تانک ها و حتی از فاصله های نزدیک شلیک میشوند و سرعتی بیش از 2 هزار متر بر ثانیه دارند نیز موثر است.

 پس از شلیک پرتابه به سمت خودرو، ابتدا رادارهای پیش اخطار پرتابه را در برد بالا و در حلقه خارجی پویش، کشف و به سیستم اطلاع میدهد.در صورتی که سیستم و خودرو با تجهیزات برخورد نرم جفت شده و مجهز باشند، ابتدا با اخلالگری روی پرتابه دارای هدایت (موشک) سعی در انحراف آن میشود. اما اگر خودرو به تجهیزات برخورد نرم مجهز نباشد و یا انجام چنین کارهایی ممکن نباشد، پرتابه پس از نزدیک شدن به حلقه داخلی پویش، توسط سنسورهای فروسرخ کشف و تعقیب میشود. سیستم همچنین با پرتو لیزری بی خطر برای چشم به سرعت فاصله پرتابه تا خودرو را اندازه کرده و با ترکیب اطلاعات بدست آمده، ضمن شناسایی و بررسی مسیر پرواز پرتابه، آن را ارزیابی میکند. در صورتی که تهدید بودن پرتابه تایید شود، نزدیک ترین ماژول پادکار به نقطه برخورد فعال شده و با گسیل مستقیم پرتویی از انرژی متمرکز شده به سمت پرتابه، آن را نابود و یا منحرف میکند. سازندگان جزئیات این مکانیزم را محرمانه نگه داشته و به آن اشاره ای نکرده اند و تنها به گفتن این نکته بسنده کرده اند که این سیستم از مواد منفجره استفاده نمیکند. از مزایای این روش مقابله میتوان به عدم تشکیل و یا تشکیل کمینه ترکش ممکن در پی برخورد و در نتیجه کاهش و محدود کردن خسارت وارده احتمالی به محیط اطراف و به ویژه نیروهای پیاده خودی در پیرامون تانک شد. زیرا برخی سیستم های دفاع فعال اقدام به شلیک پرتابه بازدارنده فیزیکی به سمت پرتابه مهاجم میکنند که پس از برخورد این 2 با یکدیگر، موجب ترکش پرانی به اطراف میشود. از دیگر برتری های این روش احتمالا میتوان به بالا بودن نوبت های شلیک اشاره کرد. از آنجا که پادرکار دارای پرتابه فیزیکی نیست و از مواد انفجاری استفاده نمیشود، میتوان گفت سیستم نیاز به حمل مهمات برای پادکار ندارد و احتمالا در صورت تامین نیروی الکتریکی لازم (برای نمونه توسط دینام خودرو)، بتواند برای مدت طوانی شلیک کند.

این سیستم هوشمند است و در صورتی که پرتابه به عنوان خطر تلقی نشود واکنشی نشان نخواهد داد. در آزمایش های انجام شده، یک راکت ضد تانک و گلوله 7.62 میلیمتری همزمان به سمت یک خودرو حامل سیستم شلیک شد. سیستم هر 2 هدف را شناسایی کرد، اما تنها با راکت درگیر شد و گلوله شلیک شده از تفنگ را خطری برای خودرو قلمداد نکرد. این آزمایش اثباتگر توان درگیری همزمان با چندین هدف و همچنین دسته بندی تهدید هاست. در آزمایش های دیگر شلیک همزمان بیش از یک پرتابه خطرناک نیز صورت گرفت که سیستم همه را به عنوان تهدید قطعی شناسایی و با موفقیت با همه آنها درگیر شد.

از آنجا که AMAP-ADS آلات متحرک ندارد، مصرف برق پایینی داشته و بسیار سریع است. سیستم به لطف این سرعت میتواند هر تهدیدی که از فاصله نزدیک، حتی زیر 10 تا 15 متر، به سمت خودرو شلیک شود را صرف نظر از سرعتش، در فاصله 2 تا 3 متری از خودرو منهدم کند. از این رو برای نبردهای شهری بسیار مناسب است. زمان واکنش این سیستم از لحظه کشف هدف تنها 500 میکروثانیه (0.0005 ثانیه) است و سریع ترین سیستم دفاع فعال ساخته شده میباشد. نکته جالب این است که سیستم هنگام نابودی پرتابه مهاجم، نقاطی خاص همچون ضعیف ترین نقطه پرتابه را هدف میگیرد تا اثرگذاری بالایی داشته باشد. به گفته سازنده AMAP-ADS پیشرفته ترین سیستم دفاع فعالی که تا به امروز ساخته شده و کارایی آن نسبت به دیگر سیستم های حفاظت فعال بالاتر است.