ایرانپدافند هوایی

موشک پدافند هوایی خانواده میثاق

موشک پدافند هوایی خانواده میثاق

ایران در دوران حکومت پهلوی تعداد موشک پدافند هوایی سام7 استرالا به عنوان اولین  موشک پدافند هوایی شانه پرتاب ساخت شوروی  ، را از این کشور  دریافت کرد. این موشک  کارایی چندانی نداشت  دست کم باید ده ها و یا صدها تیر از انها شلیک می شود تا به یک هدف اصابت کند. در مناطق گرم جنوبی ایران معمولا  روی پس زمینه ی گرمی زمین قفل میکرد و کارایی پایینی داشت. ایران تعدادی موشک امریکای استینگر از طریق مجاهدین افغان که در ان زمان در حال نبرد با شوروی بودند به دست اورد و توانست  بر ضد عراق از انها استفاده کند. این موشک کارایی بسیار بهتری داشت ولی ایران تعداد کمی از انها را داشت. ایران طی دوران جنگ البته  نسخه چینی موشک سام7 یعنی اچ ان5 را نیز بدست اورد  که کارایی ان از سام7 بدتر نبود بهتر هم نبود

لانچر پرتاب موشک سام7. در این تصویر به خوبی در درون لوله روپوش شیشه ای کاونده فروسرخ و در زیر لوله باتری لانچر قابل دیدن است

بعد از جنگ ایران در دهه1990 به دنبال  تجهیز برخی واحدهای  خود از جمله قایق های تندرو خود در جنوب و البته نیروی زمینی  خود به دنبال موش شانه پرتاب  رفت و اینگونه  شد که به کمک چین دست به توسعه موشک شانه پرتاب میثاق زد

چین در دهه 1990 موشک کیو دبلیو- 1ونگارد را رو نمایی کرد که نسخه از موشک سام16 ایگلا روسی بود که چین تعدادی  از ان را در اوائل همان دهه از روسیه دریافت کرده بود  اگرچه  برخی  از ویژگی های موشک استینگر که از طریق مصر به چین رسیده  بود نیز در ونگارد دیده می  شود. ونگارد دارای نسخه های مختلفی است  ولی ایران همان نسخه  پاییه که در سال 1994 در چین رونمایی شد را در داخل  تولید کرد. ایران چندین نسخه  دیگر از میثاق در داخل تولید کرد ولی میثاق 1 به نظر یک تولید تحت امتیاز می باشد  ولی بقیه مدلها در ایران اصلاح شدند

میثاق1

میثاق1 ، یک موشک دفاع هوایی شانه پرتاب هدایت فروسرخ است. دارای یک کاونده در جلوی سر موشک است که زمانی  که تیر انداز یک بار ماشه را فشار دهد این کاونده به دنبال قویترین و نزدیک ترین منبع گرمایی میگردد تا روی ان قفل کند. موشک دارای یک لانچر پرتاب یک بار مصرف است که با موشک تولید می شود  .در زیر موشک مجموعه ای شامل محل قرارگیری باتری و قبضه تپانچه ای شکل   قرا دارد که به صورت ماژولار ساخته شد و زیر هر لوله قابل نصب است . بعد از شلیک از لانچر جدا شده و زیر لانچر بعدی بسته می شود.  باتری  که وظیفه ان به کار اندازی کاونده موشک است در جلو لانچر قسمت زیر به شکل عمود قرار میگرید. در هر باکس  این  سلاح دو  لانچر  هر لانچر شامل یک  موشک و چهار باتری قرار دارد

خود موشک 10.8 کیلوگرم وزن دارد که شامل  چهار بالچه هدایت در جلو و چهار بالچه  در عقب است که هر دو ردیف  بالچه نیز جمع شونده میباشد. پیشرانه سوخت جامد بود و همانند تمامی موشک های شانه پرتاب شامل  دو پیشرانه است ،  پیشرانه پرتاب و پیشرانه پرواز ..موشک توسط پیشرانه پرتاب از لوله  لانچر  به بیرون پرتاب شده و بعد از طی مسافت کوتاهی کمتر از یک ثانیه بعد  از خروج، پیشرانه سوخت جامد اصلی روشن شده و موشک را به سمت هدف هدایت میکند.

موشک دارای  برد 5000 متر و ارتفاع عمل4000 متر است.. البته مانند تمامی موشک های  اینچنین باید دید عملا برد قفل کاونده رو هدف چقدر است و اینکه کاونده چقدر در برابر جیمینگ فروسرخ  و پرتاب فلر برای فریب موشک توسط هواگرد دشمن  اسیب پذیر است. کلاهک موشک یک کلاهک انفجار قوی 1.1 کیلوگرمی برخورد مستقیم  است که از جمله ایرادات این موشک  است که اگر موشک به هدف برخورد نکند دیگر به کار نمیاید زیرا فاقد چاشنی انفجار  مجاورتی برای انفجار در نزدیکی  هدف حتی اگر از کنار هدف  رد شد باشد .موشک میتواند هدفی تا سرعت600 متر بر ثانیه  را نیز تعقیب کند (2100 کیلومتر بر ساعت)

به شکل قرار گیری باتری در زیر لانچر پرتاب به شکل عمود دقت کنید
ونگارد1 چینی

برای استفاده  از این موشک یک نفر کافی است  ولی تیم شلیک دو نفر است.ایران  این موشک  را روی پهپاد نیز نصب کرده. پهپاد  سریر و مهاجر  و جت ناصح که بر اساس کرار ساخته شده با این موشک زیر بال برای شکار پهپاد ها  دیده شده است.

میثاق 2

میثاق2 نسخه تکمیل یافته میثاق1 است ولی بدون شک بر اساس وینگار2 ساخته شد. ونگارد2  نسخه بهبود یافته  در زمینه کاونده است و به ان اجازه میدهد تا اهدافی با سطح حرارتی پاینتر را کشف و روی انها قفل کند و در برابر  فلر کارایی بهتری دارد .خود ونگارد2 دارای  زمان واکنش زیر 5 ثانیه است  و دارای  یک کاونده دو بانده است تا بتواند تفاوت  فلر با موتور هواگرد را تشخیص دهد.

میثاق2 در سال 1386 وارد خدمت شد این نسخه از نظر ظاهری با میثاق1 تفاوت بزرگی دارد و  ان نیز شکل قرار گرفتن باتری  است که کاملا شبیه  نحوه قرار گیری باتری  در لانچر پرتاب موشک ایگلا است. باتری رو به جلو قرار گرفته است. از نظر قابلیت  های پروازی موشک در برد و ارتفاع  تفاوتی با میثاق1 ندارد ولی سرعت پرواز  تا 850 متر بر ثانیه  (2.8 ماخ). است  از جمله مواردی که در مورد میثاق2 گفته شده همانند ونگارد2 دار بودن کاونده دو کاناله است.این نسخه همچنین دارای کلاهک سنگینتر به میزان1.4 کیلوگرم است ولی همچنان دارای  سیستم برخورد مستقیم  است

شلیک میثاق 2..در این نسخه لانچر دارای یک باتری رو به جلو است
میثاق2……به نظر می اید باتری روسی است
ونگارد2
میثاق2 با لانچر پرتاب چندتایی

میثاق3

این نسخه در سال 1395رو نمایی شد . این موشک دارای لانچر پرتاب متفاوت با دو مدل قبلی است دست کم تنها از نظر شکل ظاهری باتری با دو مدل قبلی فرق دارد که البته احتمالا استفاده باتری با فناوری بالا و عمر بیشتر و زمان کارکرد بالاتر است ولی بزرگترین تفاوت موشک میثاق3 با دو موشک قبلی دار بودن چهار سوراخ روی کاونده  موشک است که واقع فیوز لیزری انفجار مجاورتی موشک است. در این موشک چهار پرتوی لیزر از چهار سمت  موشک به بیرون داده می شود و  در صورت رد  شدن موشک از نزدیک هدف و قطع جریان لیزر ، کلاهک موشک عمل کرده  موشک منفجر می شود از این رو رد  شدن موشک از نزدیکی هدف نیز باعث انفجارموشک می شود.بر اساس گفته کاتالوگ اموزشی این موشک دارای  برد 5000 و ارتفاع 4000 متر است

میثاق3 و محل قرار گیری چشمی لیزر ، چاشنی انفجار مجاورتی
موشک  میثاق 3 و پرتابگر دوش پرتاب آن
پهپاد سریر و موشک میثاق
ونگارد 18 که شباحت بسیار از نظر لانچر به میثاق3 دارد
میثاق3

موشک های پدافند هوایی شانه پرتاب به شکل کلی برای درگیری با بالگردها موثرترند زیرا معمولا جنگنده ها به سرعت از برد کمینه آنها خارج می شوند و یا در ارتفاع بالاتر از سقف دسترسی آنها پرواز می کند آنهم در عصر مهمات های هدایت شونده. در نهایت با وجود اینکه به صورت میانگین صدها تیر از این موشک های شلیک می‌شود تا یک هدف نابود شود ولی این مشخصا ای سلاح ها ارزان هستند و به نیروهای پیاده این اجازه را می دهد که به شکل موثر و با برخی از اهداف پایین پرواز از جمله بالگردها درگیر شود. البته مشکل اساسی سامانه های پدافند هوایی اینچنینی عدم وجود رادار و آگاهی کاربر از نزدیک شدن هدف است اگر چه برخی از واحدها یک رادار کوچک برای تشخیص ورود هواگر دشمن به منطقه حمل می کنند ولی به طور معمول واحدهای مجهز به موشک دارای رادار نبوده و تنها در روز و آب و هوای خوب کاربران با شنیدن صدای هدف و یا دیدن آن می تواند دست به شلیک موشک بزند برای همین می توان گفت موشک های شانه پرتاب تهدید جدی برای جنگنده های پیشرفته نیستند. برای نمونه در جریان جنگ اوکراین تعداد بسیار بیشتری بالگرد نسبت به جنگنده توسط این گونه سامانه ها سرنگون شدند

مقاله ای در مورد کارایی و نقش  موشک های پدافندی شانه پرتاب  در میدان نبرد را اینجا بخوانید

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن