ارتش ها

نیروی هوایی مصر

نیروی هوایی مصر

نیروی هوایی مصر

به روز رسانی بهمن ۱۴۰۲

در سال 1928 مجلس مصر خواهان تشکیل نیروی هوایی برای  ارتش این کشور شد. در ان زمان مصر  حکومت مستقل پادشاهی  داشت اگرچه تحت نفوذ شدید انگلستان بود. از بین 200 داوطلب 3 نفر نمرات کافی اوردند  به انگلستان اعزام شدند تا دوره خلبانی را طی کنند  و در سال 1930 نیروی هوایی مصر رسما تشکیل شد  که شامل 5 فروند هواپیمای  انگلیسی  از نوع دیواهاویلند دی اچ60 بود که یک هواپیما دو  باله پیستونی بود

طی دهه 1930 این نیرو دست کم 50 هواپیما دریافت  کرد و در سه پایگاه هوایی به عملیات مشغول شد که هدف  دفاع از قاهره و کانال سوئز بود. با شروع جنگ جهانی دوم این نیرو در کنار انگلستان حتی در برابر المان نیز حضور داشت  و بخش عمده توان هوایی انها شامل هواپیمای پی 40،هاوکر و اسپید فایر بود.. مصر اولین کشوری عربی با نیروی هوایی بود و اولین کشور عربی بود که از نیروی هوایی خود در جنگ نیز استفاده کرد و در بین کشورهای اسلامی در این زمینه  در کنار ترکیه پیشتاز بود

بعد از تاسیس اسرائیل در سال 1948  مصر تحت  یک اتحاد عربی برای حمایت  از فلسطین وارد عمل شد . در 22 می ان سال جنگندهای اسپید  فایر  مصری چند بار به یک فرودگان انگلیسی  در فلسطین  حمله کردند انها تصور میکردند ان یک فرودگاه  در دست یهودیان  است ، چند جنگنده انگلیسی  از بین  رفت  و نیروی هوایی انگلستان نیز  جنگنده های مصری را سرنگون  کرد. به زودی رابطه به حالت عادی برگشت  و مصر دست به دریافت تعداد بیشتری اسپید فایر  از انگلستان در اعضای  جنگنده های از دست رفته زد

 در سال 1949 مصر دست به دریافت  جت جنگی میتئور و ونپیر زد که نخستین  جتهای این ارتش بودند ولی این خریدها اخرین خریدارها  از انگلستان بود. همیاری اشکار انگلستان از اسرائیل باعث شد تا در سال 1951 مصر تصمیم به خرید از کشورهای  دیگر گرفت و به سراغ چک اسلواکی رفت که تجهیزات ساخت شوروی را تولید میکرد

در سال 1955 این کشور دست  به دریافت 88 فروند جنگنده میگ15 از چک زد  که اولین جت ساخت شوروی  در این مصر   بود و همزمان  در همان  سال 38 فروند بمب افکن  سبک  ایلیشوین 28 از شوروی دریافت کرد که با یک سفارش دیگر انها را افزایش داد

در سال 1956 زمانی که جمال عبدالناصر رئیس جمهور مصر کانال سوئز را ملی کرد فرانسه و انگلستان به ان حمله کردند زیرا کانال سوئر امتیازش  در اختیار انگلستان بود و فرانسه نیز  در کنار این کشور وارد جنگ شد و اسرائیل هم برای اشغال بیشتر سرزمین فلسطین  در این جنگ شرکت کرد.در این جنگ مصر شکست خورد  و حتی صحرای سینا را از دست داد اگر چه چند مدت بعد در نهایت تحت فشار امریکا ، اسرائیل مجبور به تخلیه سینا شد

برای اشنایی با نبرد کانال سوئز اینجا را کلیک کنید

در سال 1958 مصر و سوریه اتحاد عربی را تشکیل  دادند که با نام جمهوری عربی شناخت می شد و نیروی هوایی مصر نیز در کنار  نیروی هوایی سوریه با نام نیروی هوایی جمهوری خلق عرب شناخته شد  ولی چند سال بعد در سال 1961 این اتحاد از بین رفت  و  مصر تنها ماند

نمایشگاه هوایی در مصر در سال 1956 که در ان میگ15 و 17، بالگرد میل1، بمب افکن ایلیوشین 28و هواپیمای اموزیش پیستونی دیده می شود

تا میانه دهه 1960 نیروی هوایی مصر تمامی  تجهیزات انگلیسی را با تجهیزات  ساخت شوروی جایگزین کرد و در این دهه بود که با ورود میگ21 نخستین جنگندهای مافوق صوت عملیاتی خود را به دست  اورد که بیش از دو ماخ سرعت داشت  و در روزگار خود پیشرفته ترین محصول شوروی بود و در کمار ان برای افزایش قدرت تهاجمی خود دست به خرید سوخو7 و بمب افن های توپلوف 16 زد

در سال 1967 مصر دارای  300 جنگنده بود  که در کنار نیروی هوایی سوریه بیش از 700 جنگنده داشت  یعنی دو سوم بیش تر از اسرائیل ولی زمانی که جمال  عبدالناصر برای تحریک اسرائیل  دست به مانور جنگی در صحرای سینا زد بدون اینکه قصد جنگ داشته باشد، باعث شد اسرائیل اینگونه تصور کند که مصر تصمیم به عملیات نظامی دارد و دست به یک عملیات پیش دستانه زد. این عملیات که به جنگ شش روزه معروف شد یک شکست فاجه بار برای شش ارتش عربی  بود زیرا ارتش اسرائیل طی یک روز نیروی هوایی عربی را طی حملات  پیش دستانه روی زمین از بین برد و بعد صحرای سینا، بلندی های جولان و کرانه باختری رود اردن را به اشغال خود در اورد. نیروی هوایی مصر عملا در روز اول جنگ روی زمین از بین رفت. این نیرو  تنها 150 جنگنده در سینا از دست داد

جنگ شش روزه اینجا را کلیک کنید

تصویری از دو میگ21 مصری که روی زمین در روز نخست جنگ سال 1967 نابود شدند

شوروی مانند هیشه به به سرعت وارد عمل شد و با فروش سلاح خرابی ها را جبران کرد. مدتی نیروی هوایی مصر در جنگ داخلی نیجریه طرف  دولت  را گرفت  ولی در جبهه  اسرائیل وضعیت ارام نمی گرفت

مصر بین سال 1967 تا 1970 در یک نبرد فرسایشی هوایی با اسرائیل روبرو بود که هر از گاهی  هر دو نیرو در اسمان با هم درگیر می شدند ولی  به زودی مصر فهمید  از پس خلبان درجه یک اسرائیل بر نمی اید. در جنگ فرسایشی  مصر دست کم 200 جنگنده از دست داد در حالی که اسرائیل کمتر از 40 جنگنده از دست داد. اسرائیل جنگنده میراژ 3 ساخت فرانسه  داشت جنگنده بال دلتا و بسیار چالاک  و اگرچه میگ21 نیز شکاری خوبی بود ولی مهارت خلبان اسرائیلی را مصر ها نداشتند. از این رو مصر تاکتیک جدید را در دست گرفت که شامل پرواز تحت پوشش موشک های سام  بود. این تاکتیکی  بود که شوروی اجرا می کرد از این رو مصر دست به گسترده یک شبکه پدافندی زد. مشکل مصر این بود که جتهای اسرائیل به راحتی از سینا برخواسته با با رد شدن از کانال سوئز حتی در ارتفاع پایین در بالای سر پایتخت مصر می رسیدند  از این رو با کمک شوروی و دریافت  سامانه های سام  2و 3 و به زودی 6 تمامی  کشور را تحت پوشش سام قرارداد.

تصویری از رهگیری یک فانتوم توسط میگ21 در جنگ سال 1973  در این جنگ مصر حدود 30 تا 40 پیروزی هوایی داشت ولی حدود 200 جنگنده در رزم هوایی از دست داد

در اکتبر سال 1973 مصر  حمله غافلگیرانه  را برای پس گرفت  سینا اغاز کرد.مصر به دلیل خیانت های  شوروی اول ، کارشناسان  شوروی را اخراج کرد و بعد حمله غافلگیرانه را اغاز کرد زیرا شوروی همواره اطلاعات لازم را به ارتش اسرائیل میداد و هر حرکتی از سوی مصر به گوش اسرائیل میرسید حالا بماند گهگاه برای حفظ تعادل در منطقه تسلیحات معیوب در اختیار مصر نیز قرار می داد .رادار ها این امکان را می دادند که تحرکات   اسرائیل به سرعت کشف شود ولی اسرائیل از تاکتیک جالبی استفاده میکرد. انها دو جنگنده  را در ارتفاع متوسط به طرف مصر می فرستادند  مصر به پنچ تا شش میگ جواب میداد و به طرف انها می امد ولی  به یک ان در ارتفاع پایین زیر پوشش رادار ده تا 12 جت اسرائیلی بالا  می امدند و نبرد اغاز می شد. در باره  این جنگ حرفهای زیادی زده  می شود. گهگاه  عملکرد مصری های شرم اور بود مثلا یک جنگنده اسرائیلی  دو جنگنده مصری را سرنگون کرده و چهارتای باقی  را فراری میدهد ولی در عملیات المنصوره کارایی این نیرو خوب بود . اسرائیل دارای فانتوم  بود یعنی  اخرین محصول نظامی امریکا که بر میگ21 برتری کامل داشت ولی مصر هم چندان دست پل بسته نبود. سامها به درد مصر خوردند طی دو هفته اول 110  جنگنده اسرائیل سرنگون  شد که دست کم 80 تا 90 فروند کار پدافند بود  ولی به زودی برتری از دست رفت. اسرائیل دست به دریافت  غلاف جنگ الکترونیک   و موشک ضد رادار  از امریکا زدند و انها توانستند طی دو هفته دوم تلفات را به 10 فروند کاهش دهد از طرفی پیشروی ژنرال شارون در عقبه ارتش مصر حتی  در خاک اصلی مصر باعث  جمع شدن و نابودی بسیار از سکوهای  های سام روی زمین  شد در نهایت اگرچه  تلاش مصر به جای نرسید  و سینا را به جنگ نیاورد ولی یک پیروزی بزرگ  سیاسی بود زیرا جامعه جهانی  را بر ان داشت تا مشکل را حل کند و در نهایت سینا  طی مذاکرات با اسرائیل به مصر برگشت بدون شلیک هیچ گلوله ای

برای اشنایی با جنگ سال 1973 اینجا را کلیک کنید

نیروی هوایی مصر بعد از این در چندین  نبرد دیگر همچون نبرد با لیبی در سال 1977 (نبردمرزی) نبرد دخالت در جنگ داخلی لیبی  به نفع دولت جدید لیبی بعد از سرنگون غزافی شرکت کرد

نیروی هوایی مصر همکنون دارای  50000 پرسنل بوده  که در 20 پایگاه هوایی مستقر  شده اند. این پایگاه ها معمولا  در شمال مصر  و در نزدکی کانال سوئز و رود  نیل هستند  ولی تمامی انها به عنوان پایگاه هوایی رزمی استفاده نمی شود

در این بخش به معرفی برخی از هواپیماهای  نیروی هوایی مصر  می پردازیم که دیگر در خدمت نیستند

میگ15:مصر تنها یک  بار  88 فروند میگ15 شامل دو فروند نسخه دو سرنشینه از چک اسلواکی دریافت کرد  ولی بعد از ان توجه خود را به میگ17 جلب کرد

میگ17: این  نیرو طی دو سری هر بار 100 فروند میگ17 دریافت کرد . اولین بار  در سال 1957 و بار دیگر به شکل دست دوم  در سال 1970. این جنگنده در دهه  1970 برای مدتی نقش جنگنده پشتیبانی هوایی نزدیک را بازی می کرد

میگ19: میگ19 اولین جت مافوق صوت مصری ها بود .80 فروند در سال 1958 دریافت شد  و هشتاد فروند به شکل دست دوم طی دو دهه بعد تحویل مصر شد . این جتها تا اواخر دهه 1980 در خدمت بودند و سه فروند نیز به جت بدون سرنشین  برای تمرین هوایی تبدیل شد

سوخو7:در سال 1967 چند ماهه قبل از شروع جنگ مصر دسته اول سوخو7 خود را دریافت کرد و در مجموع طی دو سری 200 فروند سوخو7 دریافت کرد.  مصر طی گذارشی در دهه 1970 این جنگنده پر مصرف و با برد کم و توان حمل مهمات کم دانست  و بعد از ان به دنبال  خرید میراژ 5برای جایگزینی  انها رفت و در نهایت  هم با میراژ 5 از فرانسه امد ان را جایگزین کرد

ایلیوشین 28: اولین بمب افکن این کشور که 54 فروند ان توسط این کشور دریافت شد و در جنگ سال 1967 حملات محدودی با ان به نیروی های  اسرائیلی  در سینا انجام داد  اگرچه نیمی از ناوگان روی زمین از بین رفت ولی در نهایت به دلیل سرعت کم و اسیب پذیری  بالا در دهه 1970 با میراژ 5 جایگزین شد

توپلوف16: مصر طی دو سری  هر بار 25 فروند توپلو  16 دریافت کرد. سری  اول در سال 1961 دریافت شد که تقریبا  تمامی ناوگان  روی زمین  در سال 1967 نابود شد و در سال 1971  مصر 25 فروند دیگر به شکل دست دوم دریافت کرد. این بمب افکن تا اواخر دهه گذشته در خدمت بود ولی به دلیل اینکه در شوروی تولید نمی شدند  پشتیبانی فنی ان با چین  بود که نسخه بومی ان یعنی اچ6 را تولید میکرد

توپلوف 16 مصری

میگ23: مصر 20 فروند میگ23 را سفارش  داد. این سفارش   بعد از  جنگ سال 1973 تحویل شد زمانی که مصر عملا با شوروی قطع رابطه کرد و به سراغ امریکا رفت از این رو این اخرین جنگنده بود که مصر از شوروی خرید. این سفارش  شامل میگ23 ام اس بوده که شامل  نسخه صادراتی اولیه بسیار  ضعیف بود. مصر به سرعت این جنگنده را بعد چهار سال از خدمت خارج کرد و شش فروند را به چین و چند فروند را به امریکا داد . امریکای ها ان را ازمایش کردند و چین نیز  بر اساس ان جی 8 -2 را ساخت

میگ21

میگ21 پر تعداد ترین جنگنده ای است که نیروی هوایی مصر در طول تاریخ خود تحویل گرفت. این کشور  از چک اسلواکی و شوروی دست کم طی شش سری 439 فروند میگ21 دریافت که از مدل های  مختلف از جمله اف13  اولین نسخه  تولید و نسخه ام اف است. این کشور دست 4000 تیر موشک  فروسرخ ار 13 اتول نیز برای این جنگنده دریافت کرد. اخرین  میگ21  در سال 1973 تحویل این کشور شد. تعدادی از این جنگندها بعدها ارتقا یافتن که شامل  نصب اچ یو دی، هشدار دهنده راداری و موشک سایدواندر  بود.تا سال 2018 حدود 33 تا 50 فروند میگ21 در خدمت بودند که معمول در پایگاه های  هوایی جنوبی این کشور مورد استفاده قرار میگرد.این جنگنده تاس ال 2020 از خدمت خارج شد

اف7

نسخه چینی میگ21 T جی7 است که نسخه صادراتی ان نیز اف7 نام دارد. مصر از عملکرد  کلی میگ21 راضی بود این  جنگنده  ساده و ارزان بود و مصر میخواست از ان در نقش جنگنده بمب افکن روز پرواز استفاده کند . از  دهه 1980  با در نظر گرفتن قطع  رابطه مصر با شوروی این کشور به سراغ چین رفت  و دست به سفارش  110 فروند اف7 از نسخه اولیه به این کشور زد که تا سال 1986 تحویل شد و جایگزین بخشی از ناوگان میگ21 اف13 فرسوده  مصر شد. در واقع مصر نیاز به جنگنده به تعداد بالا داشت و خرید از غرب برایش هزینه  بر بود از این رو به سراغ اف7 رفت. همچنان 60 فروند از این جنگنده در  تا سال 2018 خدمت بود که در مرز با  لیبی نگهداری می شود. این کشور  تعدادی میگ21 و احتمالا اف7 را به دولت لیبی برای  مقابله با داعش تحویل داده است

اف4 فانتوم

فانتوم اولین جنگنده امریکایی در خدمت مصر بود. مصر طعم  قدرت فانتوم را در جنگ سال 1973 به چشید و از این رو مشتاق دریافت فانتوم بود. فانتوم با تمامی جنگندهای مصر فرق داشت . مصر تاکنون جنگندهای ساده  روسی و فرانسوی  داشت ولی فانتوم یک جهش جلو به پیش بود واولین نسل سوم  مصر بود. اولین جنگنده ای مصر  که توان  حمل موشک هدایت رادار نیم فعال بود   و میتوانست  سلاح هوا به زمین هدایت شونده حمل کند از این رو برای مدتها پیچیده ترین جنگنده مصری ها بود. این کشور 35 فروند   فانتوم در سال 1980  دریافت کرد که همگی دست دوم بودند یک فروند دیگر نیز چند سال بعد دریافت شد.  همچنین برای تجهیز این فانتوم ها  70 اسپارو نسخه  E و 100 فروند سایدواندر نسخهj  دریافت کرد. مصر در سال 2020 با دریافت میگ29 ام2 فانتوم های خود را از خدمت خارج کرد

نیروی هوایی مصر

در این بخش به هواگردهای  موجود در خدمت نیروی  هوایی مصر به شکل عملیاتی خواهیم پرداخت

میراژ 5

سوخو7 در خدمت   مصر برد کم و  توان حمل سلاح پایین داشت  از این رو مصر به دنبال خرید میراژ 5 از فرانسه رفت. میراژ 5 نسخه تهاجمی میراژ 3 بود که کارایی بالای  در برابر نیروی هوایی مصر در خدمت ارتش اسرائیل  از خود نشان داده بود از این رو این کشور دست به سفارش   میراژ 5 در سال 1973 زد. میراژ کارایی بسیار بالای داشت و این کشور  5 سری میراژ را طی 5 سفارش  دریافت کرد که در مجموع تعداد انها به 82 فروند رسید.  به غیر از سری اخری که شامل 16 فروند بود ،هزینه مابقی توسط عربستان داده شد. میراژ 5 به سرعت در دهه 1980 توسط امریکا  ارتقا یافت و مجهز به سامانه جنگ الکترونیک شدند و  در همان دهه سه تا پنچ میراژ به شکل اجاره ای با خلبان مصری به عراق رفت و علیه سامانه های دفاع  هوایی ایران وارد جنگ شد  که تا مدتی ایران تصور میکرد عراق دست به خرید میراژ 2000 از فرانسه زده است . یکی از این میراژ ها توسط تامکت سرنگون شد. همچنان حدود 70 میراژ 5 در خدمت است که به هشدار دهنده راداری، اچ یو دی و برخی مجهز به رادار برای حمل موشک اگزوسه شدند

اف16

امریکا از دهه 1980 برای حفظ مصر  دست به پرداخت 1.5 تا 3 میلیارد دلار کمک نظامی به مصر به شکل سالانه  کرد که به مصر کمک فراوانی برای  خرید تسلیحاتی  پیشرفته امریکایی از جمله اف16 کرد .مصر اولین بار طی کمک های امریکا در سال 1984 موفق به دریافت 41 فروند اف16 شامل  7 فروند اف16 بی و بقیه نسخه A شد و در ادامه در سال 1987 باز با کمک امریکا 34 فروند اف16 سی   و 6 فروند نسخه دی  دریافت کرد و یک فروند نسخه بی  در سال 1985 تحویل گرفت،34 فروند اف16 سی دیگر باز به کمک مالی امریکا  در کنار 7 فروند اف16 دی در سال 1994 تحویل گرفت  و 5 فروند نسخه دی دیگر  در همان ساخت خریداری شد.34 فروند اف16 سی  و 12 فروند اف16 دی دیگر  در سال 1996تحویل شد . 21 فروند  اف16 سی در سال 2001  و 12 فروند اف16سی و 12 فروند نسخه دی در سال 2002  و 20 فروند اف16 بلوک 52 در سال 2005 تحویل گرفت که اخرین سری اف16 تحویلی بود. 240 فروند اف16 در مجموع تحویل مصرشد که همچنان بین 220 تا 230 فروند در خدمت است . مصر برای این تعداد بر اساس کمک های امریکا یا اصلا پولی نداد و یا وام های بلند مدت گرفت و یا  محصولات کشاوری در مقابل ان داد.

مصر برای تجهیز  اف16 خود  دست کم 1000 تیر موشک ماوریک حدود 5000 بمب هدایت لیزری  و همین تعداد بمب هدایت ماهواره ای  جیدم در مدلهای مختلف دریافت  کرد. همچنین مصر  1000 تیر موشک اسپارو و 7000 سایدواندر از مدل های  مختلف مانند نسخه جی/ال/ام را دریافت  کرد که البته روی میگ21/جی7/میراژ5 / فانتوم و اف16 نصب می شود. همچنین  مصر از موشک ضد رادار هارم و ضد کشتی هارپون بر روی اف16 خود استفاده  میکند . نکته جالب در این ماجرا عدم توان حمل موشک امرام توسط اف16 مصری است  . البته اف16 مصری توان حمل امرام  را دارند ولی این نیرو تنها از اسپارو در نقش موشک هوا به هوای BVR استفاده می‌کند زیرا ایالات متحده نمی‌خواهد برتری هوایی اسرائیل را در همسایگی مصر به خطر بیندازد

نیروی هوایی مصر

میراژ2000

مصر در کنار اف16 دست به دریافت میراژ 2000 از فرانسه زد و بین سالهای 1983 تا 1986 این کشور 20 فروند میراژ 2000  نسخه EM  که شامل شش فروند نسخه اموزشی رزمی  BM میشد را دریافت کرد . 18 فروند از این میراژ ها همچنان در خدمت هستند . نسخه تحویلی به مصر نسخه چند منظوره بود و مصر برای انها غلاف نشان گذار لیزری اطلس از فرانسه خرید تا بتواند از انها  موشک لیزری پرتاب کند. مصر برای تجهیز این میراژ ها ،120 تیر موشک لیزری AS-30L از فرانسه  دریافت کرد که البته 120 موشک فروسرخ  ماژیک و 80 فروند سوپر 530  اف را دریافت کرد. این جنگنده ها مورد ارتقائات محدودی قرار گرفت و حتی در یک مرحله قرار  بود میراژها به استاندارد سری 5 برسد ولی بر در نهایت سر قیمت به توافق نرسیدند

رافال

مصر بعد از قطع کمک های نظامی سالانه  امریکا(البته قطع نشد به شدت کاهش یافت) در دور دوم ریاست جمهوری  اوباما برای خرید رافال به طرف فرانسه رفت . رافال از جنگنده های چون اف16 نیز گرانتر بود ولی مصر تلاش  کرد یک پیام به امریکا بدهد که مشتری انها در حال از دست رفتن است و این خرید سیاسی بود تا نظامی  ولی به نظر می اید  امریکای ها چندان برایشان مهم نیست. مسئله بعدی این است که همواره رابطه خوب اسرائیل و امریکا باعث شده که اف16 مصری توان تهاجمی بالا نداشته باشند برای نمونه مصر نتوانست  سلاح های با برد بالا برای اف16 بخرد و یا موشک امرام به دست بیاورد . مصر دست به خرید  24 فروند  رافال به قیمت 5.2 میلیارد دلار زد.از این تعداد 6 فروند نسخه دو سرنشینه رزمی است .  این کشور اولین سری رافال های  خود که دو سرنشینه بودن در سال 2016 میلادی  تحویل گرفت . مصر برای  رافال های خود 50 موشک کروز استروم شادو با برد 500 کیلومتر، 500 تیر بمب هدایت ماهواره ای AASM و  450 موشک هدایت رادار فعال و تصویر ساز حرارتی  میکا و تعداد غلاف نشان گذار لیزری دریافت کرد. رافال جایگزین  فانتوم های موجود خواهد شد

در سال2021 طی نمایشگاه هوای دبی 2021 نیروی هوایی مصر 30 فروند دیگر جنگنده رافال به ارزش کلی3.9 میلیارد دلار برای تحویل در سال 2023 سفارش داد

نیروی هوایی مصر

میگ29 ام2

در پی کاهش شدید بودجه کمک های سالانه  امریکا به مصر، این کشور  اول به سراغ فرانسه  و بعد روسها رفت . بدوم شک روسیه گزینه بهتر از فرانسه بود  زیرا تسلیحات فرانسوی از تسلیحات امریکای هم  گرانتر بودند  ولی تسلیحات روسی قیمت بهتری دارند. در این بین در سال 2015 میلادی مصر دست به سفارش 46 فرند میگ29 ام2 زد. میگ29 ام2 در واقع همان میگ29 اس ام تی است ولی دارای دو کابین  بوده و توان حمل غلاف های نشانگذار لیزری  و ناوبری زیر ورود هوایی خود را دارد اگرچه بردش از اس ام تی کمتر است.در مرحله اول شایع شد که این کشور میگ35 سفارش داده است ولی  در نهایت مشخص شد که مصر میگ29 ام2 سفارش داده و در سپتامبر سال 2017 اولین میگ29 ام 2 مصری با استتار این کشور در مرحله تست قرار گرفته است و تا سال 2020 تمامی 46 فروند تحویل شد .

مصر زمانی که دست به سفارش میگ29 ام2 زد مجموعه  کاملی را سفارش داد. این مجموع شامل46 فروند میگ بود که دارای موتور ار دی33 ام کا نسخه بهبودی یافته موتور میگ29 با طول عمر بیشتر و مصرف سوخت کمتر بود، رادار پالس داپلر ژوک ام ایی بود که توان درگیر با چهار هدف را دارد و میتوان اهداف زمین و دریایی را نیز نشان دهد ، داری غلاف ناوبری و الکترواپتیک و دید حرارتی OLS-UE زیر ورود هوا است که در رزم هوای و کشف اهداف زمین بسیار به ان به کمک میکند و همچنین برای انها غلاف نشان گذاری لیزری T220 را نیز سفارش دادند .سامانه جنگ الکترونیک فعال MSP-418K و همچنین غلاف سوخت رسانی یار به یار  UPAZ-1A نیز از جمله موارد دریافتی بودند و همچنین 300 تیر موشک رادار فعال ار77 و 300 تیر موشک ار73 و تعدادی موشک ضد کشتی خا35 هواپرتاب از جمله سفارشات مصر برای این جنگنده بوده است

سوخو35

در سال 2018، مصر قراردادی با روسیه برای خرید جنگنده سوخو35 امضا کرد، با این حال، دولت دونالد ترامپ مصر را تهدید کرد که در صورت دریافت هواپیمای سوخو35 ، مصر را تحریم خواهد کرد. در مارس 2022، رئیس جمهور جو بایدن به مصر F-15 را پیشنهاد داد و در ازای آن، مصر قرارداد خرید SU-35 با روسیه را لغو کرد. بدین گونه ۲۴ فروند جنگنده سوخوی ۳۵ی که برای مصر ساخته شد بدون مشتری در روسیه رها شدند

توکانو

هواپیمای توربوپراپ اصلا ارتش مصر توکانو است. این کشور1984 تا 1988 دست به دریافت دو سری توکانو از برزیل زد یک سری 40 فروند و دیگر یک سری 14 فروندی که همچنان در خدمت ارتش مصر است  در همان دوره این کشور 80 فروند توکانو دیگر از برزیل دریافت کرد که همگی را به عراق داد و طی جنگ با ایران از ان استفاده کرد

الفاجت

مصر در دهه 1980 با دریافت تعداد زیادی  جنگنده غربی نیاز به جت اموزشی غربی داشت و تا پیش از این  مصر دارای  جتهای شرقی چون ال29 و ال39 بود. از این رو در سال 1982 دست به سفارش  45 فروند  الفاجت  ساخت فرانسه  زد . این جت در نقش اموزشی و پشتیبانی  هوایی نزدیک در مصر مورد استفاده قرار گرفت و حتی با ورود  اینکه رادار نداشت مجهز به موشک ضد کشتی اگزوسه نیز شد

کا-8

مصر در سال 1999 به دنبال یک جت اموزشی برای اموزش خلبانان  خود میگشت زیرا تعداد جتها رزمی افزایش یافته بود ولی تعداد جت های  اموزشی کم بود . در غرب غیر انگلستان و هاوک گزینه نبود و مصر میز نمی خواست از انگلستان خرید انجام دهد حتی مدتی تصمیم به خرید جت های الفاجت  دست دوم المان رفت ولی در نهایت به دنبال خرید از چین رفت و قراردادی برای خرید 80 فروند جت کا8 با این کشور امضا کر که البته دارای موتور امریکایی  Garrett TFE731  بودند و از اونیک و الکترونیک فرانسوی  استفاده میکردند. ده جت در چین ساخته شد و 70 فروند در مصر  و در سال 2004 میلادی این قرارداد  باز تمدید شد و 40 فروند دیگر نیز در داخل مصر تولید شد که پرتعداد ترین جت اموزشی مصر است . این جت در مصر مسلح نیز است و توان پشتیبانی هوایی نزدیک را دارد

اواکس E-2C هاوک ای

مصر در سال 1983 دست  به سفارش چهار فروند  اواکی ایی2سی زد که نخستین  اواکس این کشور بود. این هواپیما  به مصر کمک میکرد که تحرکات هوایی اسرائیل ، سوریه و یا لیبی  را کاملا رصد کند و با تجربه بسیاری خوبی  که به دست  اورد، دست به سفارش   یک فروند در سال 1985 ، یک فروند در سال 1990 و دو فروند دیگر در سال های بعد از سال 2000 شد . در مجموع هشت فروند اواکس ایی 2 سی تحویل مصر شد که همچنان در خدمت است

هواپیماهای ترابری

پرتعداد ترین هواپیمای ترابری مصری  هواپیمای سی 130 است که در سال 1977 اولین دست  ان تحویل این کشور شد که نسختین  هواپیمای امریکایی  این ارتش بود . مصر 29 فروند هرکولس از نسخه اچ دریافت  کرد که شامل دو فروند نسخه شنود نیز می شد که بخشی از انها دست دوم به شکل کمک نظامی  امریکا دریافت شد ولی در نهایت این ارتش  دو فروند سوپر هرکولس نیز در سال 2016 به امریکا سفارش داد که در سال 2019 عملیاتی شد

24 فروند هواپیمای ترابری سی295 ساخت کاسا اسپانیا  با توان حمل 11 تن بار دیگر هواپیمای ترابری این ارتش است و 8 فروند توربوپراپ دو موتوره دی هاولیند دی اچ سی5 ساخت کانادا با توان حمل 8 تن بار دیگر هواپیمای ترابری این ارتش  است. این نیروی دارای تعدادی  هواپیمای سوپر کینگ نیز است و تنها هواپیمای جت ترابری  این ارتش 3 فروند انتنوف 74 خریداری شده از اکرایین است که برای جابجای مقامات به عنوان هوایمای VIP خریداری شده است

C130
AN-74
C-295

بالگردهای

پرتعداد ترین بالگرد این ارتش ، بالگرد ضد زره چند منظوره گازل ساخت فرانسه است. این ارتش 100 فروند از این بالگرد را  در دهه 1970 و 1980 به فرانسه  سفارش داد که 80 فروند در داخل مصر تولید  شد. این بالگردها نقش ترابری سبک را نیز داشتند ولی مجهز به توپ20 م م دفا و موشک ضد تانک هات در نقش ضد زره بودند برای مدتها بالگرد ضد زره ارتش مصر بودند .

در سالهای 1994تا 1995 این ارتش 24 بالگرد  تهاجمی  اپاچی از امریکا  طی کمک نظامی مالی امریکا دریافت کرد  و 12 فروند دیگر نیز دو سال بعد باز طی کمک های نظامی دریافت کرد . بین سال های 2003 تا 2006 میلادی تمامی انها به استاندارد لانگ بو اپاپی رسیدند  و ده فروند لانگ بو اپاچی نو ساز نیز در سال 2015 میلادی تحویل شد تا مصر در مجموع 46 فروند لانگ بو اپاچی دریافت کرده باشد. دست کم 1500 موشک هلفایر از نسخه A و K نیز توسط مصر برای اپاچی ها دریافت شده است.در سال 2018 نیز این کشور ده فروند بالگرد AH-64E سفارش داد که  تا سال 2020 تحویل این کشور شد. مصر به دنبال ارتقا 43 فروند بالگرد اپاچی خود به ارزش 2.3 میلیارد  دلار در سال 2020 رفت .این ارتقا شامل  رساندن این بالگرد به سطح ah-64e لانگ بو اپاچی خواهد بود  که شامل ارتقا موتور  و سامانه های تسلیحاتی است

اپاچی
گازل

بالگرد میل8 و 17 از دیگر بالگردهای ارتش مصر است. مصر در سال 1969 دست به سفارش 80 فروند میل8 از شوروی زد که همچنان تعداد از انها در خدمت است . این بالگردها در جنگ سال 1973 نیز به کار رفت و حتی یک یک داستان مشهور تعدادی از انها در اسمان در حالت انتقال کماندوهای  مصری به صحرای سینا مورد یورش فانتوم های  اسرائیلی قرار گرفته و سرنگون شدند. بعد از فروپاشی شوروی مصر در دهه  1990 باز به سراغ روسیه رفت و دست کم 51 فروند از این بالگرد را طی سه سری تحویل گرفت. همکنون 60 بالگرد همچنان  در خدمت است که شامل بالگردهای که در سال 1969 نیز تحویل گرفته  می شود که البته همگی مجهز به هشدار دهنده رادار و فلر و چف شده اند

میل17

مصر طی سه سال گذشته دست به سفارش  دو ناو ابی خاکی میسترال ساخت فرانسه  زد.این ناو با دو ناو دیگر قرار بود برای روسها ساخته شود ولی در پی تحریم غرب علیه روسیه این ناوها تحویل  روسیه نشدند و با پول عربستان برای مصر خریدارشد. مصر برای تجهیز این ناو  برای  عملیات در سینا از جمله بر علیه داعش دست به سفارش  46 فروند بالگرد تهاجمی کاموف52 از روسیه زد . این نسخه  مشابه نسخه نیروی زمینی  روسیه است  و این کشور 1000 موشک ضد تانک هدایت رادیویی اتکا و 1000 تیر موشک لیزری ویخر برای این بالگرد نیز سفارش  داده اند. همکنون مصر در حال بررسی برای  خرید  تعدادی بالگرد ترابری  و ضد زیر دریایی گشت دریایی نیز است ولی مدل ان مشخص نیست. با در نظر رفتن اینکه ناوها جز دارای  نیروی دریایی هستند  باید این بالگرد  نیز برای نیروی دریایی باشند ولی در لیست دارای نیروی هوایی قراردارد

در سال ۲۰۲۰ ارتش مصر دست به دریافت تعدادی بالگرد میل ۲۴ وی از روسیه زد در مرحله اول مشخص نبود دقیقاً این سفارش شامل چند فروند است ولی در سال ۲۰۲۲ اعلام شد که ۱۶ فروند میل ۲۴ وی به شکل دست دوم از دارایی‌های ارتش روسیه تحویل مصر شده است دقیقاً مشخص نیست که چرا مصر دست به سفارش این بالگرد به شکل دست دوم زده است

 

شینوک دیگر بالگرد این کشور است که سنگینترین بالگرد ترابری مصر است. مصر  در دهه 1980 دست به دریافت 15 فروند شینوک از نوع سی زد و در دهه بعد  4 فروند نسخه دی نیز دریافت کرد. در سال ۲۰۲۲ ارتش مصر دست به سفارش پیشرفته‌ترین نسخه بالگرد شینوک یعنی نسخه اف زد و ۱۲ فروند آن را سفارش داد

همچنین  5 فروند بالگرد AW-159 و 12 بالگرد  جستجو و نجان SH-2 نیز در خدمت این ارتش است

مصر جدید 12فروند هواپیمای توربوپراپ  رزمی AT-802U را از امریکا خریداری کرده است که قرار است تحویل به دولت  قانونی لیبی برای مقابله با تروریستها شود

همچنین این نیرو دارای چهار بوئینگ 737،یک بوئینگ707،یک ایرباس 340، 2 بالگرد سی کینگ،هشت بالگرد یو اچ60و چند جت تجاری برای حمل و نقل نیروی معمولا خدمات VIP است.

شینوک

پدافند هوایی

پدافند  هوایی مصر از نیروی هوایی  جدا است و در قالب فرمانده ای دفاع هوایی مصر شناخته می شود. در اینجا یک نگاه سریع  به توانایی ان خواهیم انداخت

این سازمان در دهه 1960 با کمک روسها تشکیل شد و عملا از نظر تعداد جنگنده های سرنگون شده اسرائیلی  پدافند هوایی مصر از نیروی هوایی این کشور نیز موفق تر بوده است این نیرو حدود 150000 نفر نیروی  شامل 80000 پرسنل  فعال دارد  و طی دوران  نبرد با اسرائیل دست  کم رکورد سرنگونی 150 تا 200 جنگنده اسرائیلی راطی یک دهه دارد.

تجهیزات

سام2

اولین سامانه پدفاند هوای مصر  بود که در سال 1962 وارد این کشور شد. مصر در  مجموع بر اساس داده های شوروی 38 اتش  بار در کنار  حدود 3000 موشک دریافت کرد همچنان تعدادی از این سامانه ها در خدمت است و در مصر در دهه 1990 یک شرکت امریکای سام 2 انها را مجهز به خط ارتباط امن و سامانه های اپتیکی کرد

سام3

مصر در سال 1970 در پی گسترش  توان پدافند هوایی خود دست به سفارش   45 اتش  بار سام3 و 1600 موشک زد این سامانه به تعداد  بالا طی جنگ سال 1973 به کار رفت ولی موفقیتش کمتر از سام6 بود . مصر در سال 2010 دست به سفارش  20 اتش  بار سام3 با نوع  پیچوا 2 ام نیز زد. البته این 20 اتش بار ارتا 20 اتش بار قبلی خود ارتش مصر بود که شامل  کنسول دیجیتال، رایانه دیجیتال خط ارتباط داده پیشرفته و سامانه اپتیک حرارتی بود

سام6

مصر در سال 1971 دست به سفارش  6 اتش بار در کنار 150 موشک  زد . 6 اتش  بار و 250 موشک دیگر نیز سال 1973 تحویل شد. این سامانه در برابر ارتش اسرائیل موفقیت بسیار داشت  و دست کم بین 60 تا 80 جنگنده اسرائیلی طی  دو هفته اول جنگ اکتبر  توسط سام6 سرنگون شد اگرچه ورود غلاف جنگ الکترونیک و موشک ضد رادار این سامانه را کم اثر کرد. سام6 اخرین  خرید پدافندی مصر از شوروی بود(اسرائیل بین 102 تا 140  جنگنده طی جنگ سال 1973 از دست داد حدود 80 تا 100 جنگنده توسط سام و توپ ضد هوایی چون شلیکا از بین رفت. اتحاد عربی 341 تا 500 جنگنده از دست داد)

هاوک

مصر در  سال 1983 موفق به دریافت 12 اتش  بار هاوک بی و 1000 موشک از امریکا شد . هشت اتش  بار دیگر در سال 2001 به شکل دست دوم تحویل  شد  که 180 موشک نیز به همراه  ان وارد مصر شد . در اواخر دهه گذشته  هاوکها ارتقا یافته و مجهز به سامانه اپتیک حرارتی برای کشف غیر فعال در محیط الوده به جنگ الکترونیک شدند

اونجر

در سال 2001 میلادی مصر دست  به دریافت  25 سامانه ارتفاع  پایین  اونجر شامل هشت موشک هدایت فروسرخ استینگر  پشت  یک خودروی هاموی زد و برای تجهیز انها 600 تیر موشک استینگر نیز دریافت کرد . این سیستم  طی رزمایشات در مصر خوب جواب داد و 25 سیستم و 600 تیره موشک دیگر نیز  از امریکا خریداری شد

چاپارل

مصر 26 ام113 دریافت از امریکا  را با کمک  امریکا به سامانه چاپارل  ارتقا داد که شامل یک برجک با چهار موشک سایدواندر بر روی چاپارل بود(این سیستم در امریکا در خدمت بود برجک از امریکا امد روی ام113 مصری نصب شد) . مصر در ادامه  تعدای بسیاز بیشتری از این سامانه راطی  دو دهه بعد دریافت کرد و در مجموع 180 اتش بار  با حدود 2000 موشک سایدواندر نیز برای انها دریافت  کرد. تمامی چاپارل های دریافتی دست دوم بودند که بخشی از انها نیز رایگان به این کشور داده شد. همکنون حدود نصفی از این سامانه ها در خدمت هستند

کورتال

مصر در دهه 1970 و 1980 دست کم 16 اتش  بار سامانه ارتفاع پایین هدایت در خط دید رادار  کورتال ساخت فرانسه را با 750 تیر موشک را دریافت کرد

تور

بعد از چند دهه در سال 2005 مصر باز به سراغ روسیه  رفت و چهار اتش بار  تورام1  و چهار اتش بار تور ام2(به ترتیب در سال 2005 و 2011) سفارش  داد برخی منابع گفته اند هشت اتش بار تور ام1 و هشت تور ام2  بوده است. تعداد موشک های سفارشی مشخص نیست

بوک

در سال 2006 مصر دو اتش بار بوک را در کنار 100 موشک به روسیه سفارش  داد. یک اتش بار  بوک ام1 بوده و یک اتش بار بوک ام2

انتی 2500

مصر هرگز سامانه پدافند ارتفاع بالا و دوربرد نداشت و چند بار تلاش در خرید پاتریوت کرد ولی موافقت امریکا حاصل نشد که بیشتر به دلیل فشار اسرائیل بود تا اینکه مصر به سراغ روسیه رفت و سه گردان  انتی 2500 نسخه ضد بالستیک اس300 را دریافت کرد که دارای  برد 200 کیلومتر است. مشخص نیست چند موشک سفارش  داده شده ولی قرارداد از قرار به شکل کامل تکمیل شده که شامل یک میلیارد دویست میلیون دلار بوده است

سامانهIRIST-SLM

مصر در سال2019 دست به سفارش 7 اتش بار سامانه پدافندی المانی IRIST-SLM  زد و در ادامه در سال ۲۰۲۱ میلادی دست به سفارش ۱۹ آتش بار دیگر از این سامانه به آلمان زد. این سامانه که موشک هوا به هوایی تصویر ساز حرارتی iris-t را در نقش پدافندی شلیک میکند کارایی بسیار بالای بر ضد اهداف با سطح مقطعی کم دارد. مس برای این تعداد آتش بار ۴۰۰ تیر موشک IRIST نیز از آلمان دریافت کرد

 

مصر موشک های سام3 خود را روی شاسی چرخدار متحرک سوار کرد
سام6 مصری
تور ام، بوک، اونجر و سام3
IRIST-SLM

توپها

همچنین در کمار سامانه های پدافندی موشک مصر دارای بیش از 1000 توپ دفاع هوایی است . حدود 200 توپ ضد هوایی شلیکا که بین سال های 1967 تا 1973 تحویل شده است، حدود 100 توپ زد اس یو 57 شامل دو توپ 57 م م خودکار روی شاسی زرهی، 140 سامانه  ام163 شامل یک توپ شش لول ام 61 روی شاسی ام113 ساخت امریکا و حدود 600 توپ ضد هوایی دیگر در کالیبر های مختلف است . همچنین حدود 3000 موشک میسترال،استینگر ، سام7 و ایگلا در خدمت ارتش مصر است

نتیجه گیری

نیروی هوایی مصر بزرگترین نیروی هوایی عربی است شاید از نظر فناوری از برخی جنبه های از نیروی هوایی عربستان و یا امارات پاینتر باشد ولی بدون شک از انها تجربه و مهارت بیشتری دارد . این نیرو همواره با کمک کشورهای چون شوروی و امریکا تجهیز شده ، اقتصاد مصر ضعیفتر از ان است که چنین نیروی هوایی را داشته باشد ولی در نهایت با کمک های نظامی دارای این نیرو شده است. مصر منطقه راهبردی است، حافظ کانال سوئز به عنوان مهمترین کانال جهان است از طرفی در شمال افریقا  در جای قرار دارد که جدید داعش فعالیت زیادی  داشته از جمله در  لیبی بعد از سقوط قزافی و یا در سینا . از طرفی اگرچه این کشور امروزه دوست اسرائیل است ولی همواره یک خطر نیز از جانب اسرائیل ان را تهدید میکند. از طرفی مصر همواره با الجزایر مشکل سیاسی داشته و بخشی از تجهیز این کشور نیز به این بخش بر میگردد. در نهایت مصر را باید بهترین ارتش عربی دانست حتی اگر ارتش های عربی باشند که از نظر تجهیزات از ان بهتر باشد

عبدالحمید تارخ

مقالات مشابه

نیروی هوایی امریکا و روسیه

نیروی زمینی امریکا و روسیه

نیروی هوایی عربستان

نیروی زمینی عربستان

توان موشکی عرستان

نیروی هوایی امارات

نیروی هوایی ترکیه

نیروی زمینی ترکیه

نیروی هوایی پاکستان

نیروی زمینی پاکستان

نیروی هوایی سوریه

نیروی هوایی اسرائیل

نیروی زمینی اسرائیل

ارتش کره جنوبی و کره شمالی

ارتش قطر

ارتش ارمنستان

ارتش اذربایجان

ارتش ترکمنستان

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن