هواپیماهای ترابری و سوخت رسان

هواپیمای سوخترسان و ترابری کی سی130 هرکولس و سوپر هرکولس

هواپیمای سوخترسان و ترابری کی سی130 هرکولس و سوپر هرکولس

سوختگیری هوایی راهی برای افزایش برد  هر هواگردی  از جمله جنگندها میباشد. امریکا اولین کشوری بود که به شکل رسمی دارای هواپیمای سوخت رسان بود. این ارتش  در اواخر دهه1940 بمب افکنهای خود را مجهز به لوله ای برای دریافت سوخت کرد و از نسخه سوخت رسان بمب افکن ب29 و بعد ب50 استفاده کرد. ب29 یک بمب افکن بزرگ قاره پیما بود  با نصب شلنگ سوخت رسان توان سوخت رسانی پیدا کرد. از اوائل  دهه1950 جنگنده های اف84  در نیروی هوایی چینی توانی یافتند  و در جنگ کره با سوختگیری هوایی برد رزمی خود را افزایش می دادند. به شکل کلی امریکا از همان اول از هواپیمای تجاری و یا نظامی موجود سوخت رسان توسعه میداد  البته این روند بسیاری از  کشورها بود ولی امریکا بهترین سوخت رسان های  خود را از هواپیماهای تجاری بر گرفتند مثلا کی سی135 که پرتعداد ترین سوخت رسان نیروی هوایی امریکا است بر اساس بوئینگ707 ساخته شده و یا کی سی10  بر اساس دی سی 10 و یا اخرین سوخت رسان نیروی هوایی یعنی کی سی46 بر اساس  بوئینگ767

سوخت رسانی هوایی کی بی 29 به اف84 در سال 1953
سوخت رسانی هوایی کی بی 29 به اف84 در سال 1953

زمانی که در دهه1950 سی130 وارد خدمت شد به سرعت نشان داد فوق العاده هواپیمای انعطاف پذیری است . این هواپیما در نقشهای بسیار به کار رفت و استفاده در نقش سوخت رسان یکی از برنامه های نخست برای ان بود. لاکهید سازنده ان پیشنهاد ساحت نسخه و سوخت رسان را داده بود ولی تا سال 1958 زمانی که نیروی دریایی خواهان نسخه سوخت رسان هرکولس شد این نسخه وارد خدمت نشد. نیروی دریایی به دنبال یک هواپیما سوخت رسان بود . جتها نیاز به باند بلند برای برخواست داشتند ولی نیروی دریایی خواهان این بود که هواپیما ترابری با توان سوخترسانی داشته  باشد که بتواند از باندهای ناامده نیز عملیات انجام دهد و سی130 بهترین گزینه بود.  در سال 1959 ، کی سی130 بی نخستین نسخه سوخت رسان  برای نیروی دریایی اماده شد. این نسخه دارای دو غلاف سوخت رسانی شلنگی زیر بالها که برای سوخت رسانی  استفاده می شود و  میتواند تا 1500 لیتر سوخت در دقیقه منتقل کند.

برای اشنایی با سی130 هرکولس اینجا را کلیک کنید

از انجایی که جنگنده های نیروی دریایی از  لوله سوختگیری استفاده میکردند  سی 130 مجهز به شلنگ شد و در محله اولی میتوانست از سوخت  خود به  دیگر هواگردها سوخت رسانی کند ولی میشد دو مخزن سوخت هر یک با ظرفیت 5000 لیتر نیز درون بخش بار قرار داد .این نسخه را میشد  در همان نقش ترابری نیز استفاده کرد. لاکهید با در نظر گرفتن این موضع انتظار فروش بالای برای  نسخه سوخت رسان که کی سی130 نامیده میشد  داشت که البته  به زودی متوجه شد که انتظار بی جای نشده و کی سی130 تبدیل به یکی ازپر فروش ترین سوخت رسان تاریخ شد

کی سی130 میتواند به عنوان یک هواپیما ترابری سوخت رسان در نقش ترابری تا20 تن بار حمل کندو اگر بخواهد از سوخت خود منتقل کند تا 930 کیلومتر میتواند ازپایگاه هوایی خود دور شده و  اگر قرار باشد از سوخت مخازن سوخت زیر بال خود که شامل دو مخزن(یکی زیر هر بال) با ظرفیت ده هزار لیتر  هر مخزن منتقل کند تا برد 2200 کیلومتری میتواند از پایگاه خود دور شود. .مجموع سوخت سی130  در مدلهای مختلف فرق دارد  مثلا نسخه  سی130 اچ میتواند 45000 لیتر سوخت داخلی را حمل کند. زیر هر بال یک مخزن 10000 لیتری  را نیز حمل کند و میتواند درون بدنه نیز دو مخزن هر یک با 13000 لیتر در مجموع 26000 لیتر حمل کند.

در تصویر فلش قرمز غلاف سوخترسانی و فلش سیاه تانکر سوخت
مخزن سوختی که درون بدنه کار گذاشته می شود

کی سی130 میتواند به هواپیما و هلیکوپتر سوخت رسانی کند. یکی از بزرگترین ویژگی های ان توان سوخترسانی به بالگرد است. جت ها  نمیتواند با سرعت یک بالگرد برای سوخت رسانی پرواز کند ولی یک موتور توروپراپ مانند سی130 میتواند از این رو هرکولس میتواند در سرعت 210 کیلومتر بر ساعت پرواز و به یک بالگرد سوخت برسند.

کی سی130 دارای دو جایگاه زیر هر بال است.یکی برای حمل مخزن سوخت خارجی قابل جدا شونده و دیگری  نزدیک نوک بال برای حمل غلاف سوخت رسانی. این غلاف شامل22 متر شلنگ است  که میتواند تا 1350 لیتر  سوخت در هر دقیقه  منتقل کند(چندین غلاف روی سی130 نصب می شود که از 1350 تا 1800 لیتر سوخت در دقیقه میتواند منتقل کند).اپراتور سوخت رسان جدا است و به شکل برعکس پشت سر خلبان قرار میگیرد

سوخت رسانی کی سی 130 ارتش اسرائیل به سی استالیون این ارتش .از ویژگی های سی130 توان سوخترسانی به بالگرد است
کی سی130 مراکش

مدلهای مختلفی از کی سی130 تا کنون ساخته شده

کی سی130 بی: این نسخه با تبدیل شش فروند سی130بی به دست امد که در ویتنام نیز برای امریکا پرواز کرد. همکنون 4 فروند انها در اختیار سنگاپور هستند  و دو فروند نیز به مالزی تحویل داده شد که البته انها از خدمت خارج شدند.

کی سی130 اف: نسخه سوخت رسان  ساخته شه بر اساس سی130بی. این نسخه توان حمل تا 17 تن بار را نیز داشت و 46 فروند ان برای نیروی دریایی و سپاه تفنگداران دریایی ساخته شد

کی سی130 اچ: این نسخه  بر اساس سی130اچ ساخته شده بود. 20 درصد کشیده تر از نسخه قبلی بود و تا 19.5 تن بار حمل میکرد. بال کشیده تر داشت  و 5600 لیتر سوخت بیشتری حمل میکرد .33 فروند از  نسخه ساخته شد که اکثر انها   در خدمت خود نیروی دریایی و تفنگداران  دریای امریکا خدمت کرد ولی بسیار از انها در دهه1990 به شکل دست دوم به کشورهای دیگر فروخته شدند

کی سی130 ار: این نسخه در واقع همان کی سی130 اچ بود که برای  نیروی هوایی در طی جنگ ویتنام ساخته شد. نیروی هوای برای سوخت رسانی به بالگردهای جستجو نجات خود در ویتنام که مسئول نجات خلبانان جنگنده بودند که بر فراز سرزمین دشمن اجکت کرده بودند از این هواپیما استفاده میکرد که با پایان جنگ  این تعداد به نیروی دریایی  داده  شد.شش فروند از این تعداد با برداشتن تجهیزات سوخت رسانی با نام سی130 ار به نیروی هوایی ژاپن در نقش ترابری داده شد.

غلاف سوخترسانی

کی سی130تی:در واقع نسخه ای از سی130 اچ است که دارای سیستم سوخت رسانی رایانه ای است و کمک به افزایش کیفیت سوخت رسانی میکند .28 فروند از این نسخه ساخته شده این نسخه از نسخه های کلاسیک هنوز در خدمت نیروی دریایی و تفنگداران دریایی است.نسخه های قبلی  در کشورهای مختلف خدمت میکند ولی در خود امریکا خیر

کی سی130 جی

در دهه 1990 امریکا ها هرکولس را با سوپر هرکولس جایگزین  کردند. سوپر هرکولس دارای چهار موتور رولز ریس  AE 2100D3  بود که هریک 4367 اسب بخار قدرت فراهم میکرد. این موتور چندان قویتر از موتور الیسون تی56 که روی هرکولس  نصب است نبود ولی مصرف سوخت کمتری داشت از این رو برد این نسخه بیشتر بود  و 30 درصد در مصرف سوخت صرفه جوی میکرد و بدون شک این نسخه نیز دارای نمونه سوخت رسان بود که با نام کی سی130 جی شناخته  می شود

از نظر سوخت قابل حمل فرقی با نسخه قبلی ندارد ولی داشتن برد بیشتر یعنی توان تحویل سوخت در برد بیشتر بود برای نمونه در برد 1820 کیلومتری میتوان تا 20 تن سوخت تحویل دهد در حالی که هرکولس  20 تن سوخت را در برد 900 کیلومتری تحویل میداد.این نسخه میتواند زیر هر بال یک مخزن سوخت 13000 لیتری حمل کند از این رو دست کم 6000 لیتر سوخت بیشتری نیز برای تحویل دادن دارد

کی سی 130 جی

همچنین این نسخه سریعتر از نسخه های قبلی پرواز میکند. در حالی که نسخه های قبلی در سرعت 420 کیلومتر بر ساعت میتوانست سوخت رسانی کنند در این مدل سرعت به 500 کیلومتر افزایش یافته است. داشتن ملخ های بیشتر روی هر  موتور به معنی پرواز ارامتر است که قابلیت بهتری در هنگام سوخت رسانی میدهد

کی سی130 جی اولین بار در افغانستان به کار رفت این پرنده مداومت پرواز بسیار داشت و از این رو بسیار مورد توجه قرار گرفت .این هواپیما برای سوخترسانی به هواپیمای نیروی دریایی ویا تفنگداران  دریایی ساعتها بر فراز افغانستان پرواز میکرد  از این رو این دید وجود داشت که چرا ان را مسلح نکرد. در نبرد بر ضد نیروی های چریکی تروریستی که  سامانه های پدافند درستی ندارند بسیار میتواند کارا و موثر باشد از این رو طی پروژه هاوک ارتش امریکا دست به نصب یک غلاف نشان گذاری لیزری  AN/AAQ-30  روی کی سی130 جی میزند  .این سیستم دارای یک دوربین دید حرارتی برای نظارت است که به اجازه میدهد از 20 کیلومتری دست به شناسایی بزند. این همان سامانه ای است که در دماغه بالگرد ویپر تفنگداران دریایی نصب است و این غلاف در زیر بال در جایگاه مخزن سوخت قرار میگیرد. این نسخه توان حمل تا هشت موشک  هدایت لیزری هلفایر با برد 8 تا 10 کیلومتر   و یا تا ده موشک هدایت شونده لیزری ماهواره ای  گریفین را دارد. گرفین زیر بال نصب نمیشد بلکه از درب عقب از لانچری مخصوص پرتاب می شود و بعد با باز کردن بالچه خود هدف را مورد اصابت قرار میدهد .این موشک بسته به ارتفاع پرتاب 8 تا20 کیلومتر برد دارد . کی سی130 جی در نقش مسلح  میتواند چندین ساعت برفراز میدان نبرد پرواز کرده و چون ارتفاع پروازی ان بالاتر از دسترس سامانه های شانه پرتاب است کارایی فوق العاده ای  در نبرد چریکی دارد  .ارتش امریکا از این نسخه در افغانستان و در عراق ضد داعش استفاده کرد.این نسخه میتواند همزبان با این کار عملیات ترابری و یا سوخت رسانی را نیز انجام دهد.برنامه ای مشابه  نیز برای مسلح کرد نسخه عملیات ویژه هرکولس یعنی ام سی 130 دبلیو نیز انجام شده

کی سی130 جی مسلح به 4 موشک هلفایر  و یک غلاف .. این نسخه دارای یک سامانه اپتیکی زیردماغه برای نشان گذاری لیزری است
برخی نسخه ها دارای سامانه اپتیکی زیر دماغه نیستند و برای نشان گذاری لیزری ، سامانه را به شکل غلاف حمل میکنند

پرتابگر گریفین از درب عقب

کی سی130 پرفروش ترین هواپیمای سوخت رسان جهان است که  استقبال بسیار از ان شد که دلیلش  شهرت و کارایی فوق العاده خود سی30 هرکولس است. نسخه جدید ان یعنی کی سی130جی نیز همان محبوبیت را دارد و امروزه کی سی130 پر طرفدار ترین و پر فروش ترین هواپیمای سوخت رسان و ترابری جهان به حساب میاید  که 60 سال  در تولید قرار دارد

دارندگان

دارندگان کی سی130 اچ

ارژانتین: دو فروند،  برزیل:دو فروند ، کانادا:5 فروند ، اسرائیل 4 فروند، مراکش 2 فروند، عربستان 7 فروند، سنگاپور:1 فروند، سوئد یک فروند

کی سی130بی:

اندونزی2 فروند، سنگاپور 4 فروند

کی سی130 تی:

مالزی 4 فروند،  تفنگداران دریایی امریکا :12 فروند

کی سی130 ار:

شیلی:دو تا چهار فروند

کی سی130 جی سوپر هرکولس

فرانسه دو فروند،ایتالیا 7 فروند، کویت سه فروند، عربستان 5 فروند، لیبی 7 فروند، تفنگداران دریایی امریکا 47 فروند

مشخصات KC-130J سوپر هرکولس

طول:29.79 متر

ارتفاع:11.84 متر

دهانه بال:40.41 متر

وزن خالی34 تن

بیشترین وزن برخاستن:79 تن

موتور: چهار دستگاه موتور توربوپراپ رولز ریس AE2100D3 با توان هر یک 4637  اسب بخار

بیشترین سرعت:670 کیلومتر بر ساعت

سرعت کروز:644 کیلومتر بر ساعت

برد ماموریتی :5200 کیلومتر

سقف پرواز با 19 تن بار:8100 متر

برای عضویت در اینستاگرام جنگاوران اینجا را کلیک کنید

مقالات مشابه

 

هواپیمای ترابری سی130 هرکولس و سوپر هرکولس
هواپیمای پشتیبانی هوایی نزدیک AC-130 گان شیپ

عبدالحمید تارخ

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن