جنگنده ها

جنگنده سی اف-105

جنگنده سی اف-105

CF-105 AVRO ARROW

محمد جواد عسگرپور

جنگنده CF-105 یک جنگنده شکاری رهگیر سرعت بالا با بالهای دلتا است و قرار بود از موتور های IROQUOIS بهره ببرد ولی در نهایت به موتور های توربوجت ضعیف تر J75 مجهز شد .CF-105 جنگنده امیدوار کننده ای بود که در نهایت کل برنامه شامل موتور های IROQUOIS و موشک های SPARROW 2 به دلایل سیاسی کنسل شد و در کل ۶ فروند از این پرنده ساخته شد
در دهه ۱۹۵۰ کمپانی AV.ROE کانادا که در اونتاریو است یک جنگنده دو موتوره شکاری رهگیر فراصوتی با بال های دلتا توسعه داد این جنگنده برای رویا رویی با بمب افکن های استراتژیک اتحاد شوروی ساخته شده بود از سال های ۱۹۵۳ تا ۱۹۵۹ تیم AVRO یکی از قدرتمندترین جنگنده های زمان خود را طراحی کرد این جنگنده از زمان خود خیلی جلوتر بود متاسفانه کل طرح توسط دولت محافظه کار و نخست وزیر جان دایفنبیکر به طور کلی لغو شد و دستور انهدام هر ۶ فروند صادر شد جنگنده CF-105 در زمان خود بسیار قدرتمند بود و در طراحی آن نکاتی نهفته بود که در آن زمان توسط اشخاص قابل تشخیص نبود در وحله اول هیچ گونه پیش نمونه ای از این جنگنده در دسترس نبود و اولین جنگنده که از خط تولید کمپانی خارج شد قابلیت استفاده در نیروی هوایی کانادا را دارا بود در اول قرار بود در پروژه جنگنده با موتور های رولزرویس RB-106 مجهز شد که در نهایت برنامه تغییر کرد و اما قرار شد موتور که برای CF-105 در نظر گرفته شود قابلیت فراهم کردن ۲۰۰۰۰ پوند رانش را بدون پس سوز دارا باشد و در توسعه آن مشکلات کوچکی هم بوجود آمد و کل پروژه موتور از ۹۰ میلیون دلار تجاوز نمیکرد که قیمت بسیار مناسبی بود در دهه ۵۰ میلادی آن هم برای موتور توربوجتی که در آن زمان قدرتمندترین در آمریکای شمالی بود!

در طرف دیگر خود بدنه به خودی خود بسیار پیشرفته بود جنگنده دارای طول 24  متر  و طول بال 15.24 متر  و ارتفاع 6.4 متر بود و جنگنده قابلیت حمل 127000 لیتر  سوخت را داشت که به آن اجازه میداد دو ساعت و نیم با سرعت ۱ ماخ آن هم بدون سوخت گیری پرواز کند جنگنده میتوانست در سرعت ۱.۵ ماخ ۲جی فشار را تحمل کند بدون اینکه ارتفاع یا سرعت آن کاهش یابد و همینطور CF-105 اولین جنگنده در جهان بود که از سیستم FLY BY WIRE بهره میبرد

 جالب اینجاست که دو دهه بعد جنگنده هایی با سیستم FBW پا به عرصه هوانوردی گذاشتند (جنگنده F-16 اولین جنگنده آمریکایی که از FBW بهره میبرد و Su-27 اولین جنگنده روسی که از FBW بهره میبرد که هر دو طراحی شان به دهه ۷۰ بر میگردد) در سیستم FBW بجای اینکه فرامین خلبان توسط سیستم های هیدرولیکی و مکانیکی به کنتلر ها منتقل شوند در سیستم FBW فرامین خلبان توسط کامپیوتر پردازنده به سیگنال تبدیل شده و توسط سیم به کنتلر ها هدایت میشود این سیستم باعث هدایت پذیری بهتر پرنده میشود و خود هوشمند است مثلا به خلبان اجازه نمیدهد که زاویه حمله را از حدی که باعث استال شود بیشتر افزایش دهد و همچنین این جنگنده کانادایی CF-105 جنگ افزار های خود را در محفظه داخلی بزرگتر از محفظه بمب افکن های B29 و لنکستر حمل میکرد و هرگونه تسلیحاتی بر روی CF-105 قابل نصب بود که خود باعث انعطاف پذیری جنگنده شده بود و با توجه به طیف تسلیحاتی بالا علاوه بر اینکه این جنگنده در وحله اول شکاری رهگیر بود ولی در عملیات های بمباران تهاجمی و ضد کشتی میتوانست شرکت کند و جنگنده دارای کابین تحت فشار و دو نفر خدمه بود یکی خلبان و دیگری متصدی تسلیحات و سیستم های ناوبری و همچنین جنگنده CF-105 را میشد با سیستم کنترل آتش ASTRA SPARROW2 که کانادایی بود برای کنترل تسلیحات مجهز کرد ولی به علت پیچیدگی بالا دولت کانادا برنامه ساخت این سیستم کنترل آتش را لغو کرد دریچه دهلز CF-105 در ۰.۳ ثانیه باز میشود و در ۲ ثانیه موشک شلیک میشود و CF-105 مجهز به یک سیستم برای خنک کردن و تنظیم دمای کابین محفظه تسلیحات و سوخت بود و همچنین مجهز به سیستم های ضد یخ بود و از یک سیستم هیدرولیکی فشار بالا بسیار قدرتمند هم بهره میبرد .

سی اف105 در روز رو نمایی
سی اف105 در روز رو نمایی

در سال ۱۹۵۷ جنگنده CF-105 برای اولین بار رونمایی شد و در آن سال هنوز برنامه توسعه موتور IROQUOIS  در دست توسعه بود و موتور آماده نبود بنابراین تصمیم گرفته شد که ۵ فروند اول از موتور های توربوجت آمریکایی J75 بهره ببرند که این موتور ها نسبت به IROQUOIS ضعیف تر بودند و آن CF-105 هایی که مجهز به موتور J75 شدند را MK1 نامیدند و نسخه ای که از موتور IROQUOIS بهره میبرد MK2 نامیده شد .

بعد از اینکه موتور بر روی این جنگنده نصب شد تست ها و پرواز های آزمایشی این پرنده شروع شد و اولین پرواز خود را بدون هیچ گونه مشکلی در ۲۵ مارس ۱۹۵۸ انجام و خلبانی که با آن پرواز کرد هدایتCF-105 را شگفت انگیز و راحتتر از دیگر جنگنده ها توصیف کرد بجز مشکلاتی در سیستم ارابه فرود و ضد لرزش

مشکل دیگری در پرواز آزمایشی بوجود نیامد و کسی در پرواز های آزمایشی مجروح یا کشته نشد فقط در زمان نشستن ارابه فرود مشکلاتی بوجود آورد که آن مشکلات هم به سرعت حل شدند .

برای تست های موتور IROQUOIS کانادا از نیروی هوایی آمریکا یک فروند بمب افکن B47 را قرض گرفت و ۶ موتور IROQUOIS را روی آن نصب کرد که حتی بمب افکن قابلیت رسیدن به سرعت صوت را هم پیدا کرد ولی بدنه تحمل تنش در آن سرعت را نداشت بنابراین نمیتوانست با سرعت فراصوتی پرواز کند حقیقت این بود که این موتور IROQUOIS برای بمبر B47 زیادی قدرتمند بود این موتور ها که هر کدام بدون پس سوز قابلیت فراهم کردن ۲۰۰۰۰ پوند رانش را دارا بودند سرعت این بمب افکن را به بیش از آن حدی که برای آن طراحی شده بود رساندند بنابراین تنها ۶۰ درصد از توان موتور قابل استفاده بود این موتور ها که با پس سوز ۲۶۰۰۰ پوند رانش فراهم میکردند قدرتمندترین موتور توربوجت در آمریکای شمالی بودند که حتی از موتور های توربوفن tf30 نصب شده روی تامکت هم قدرتمندتر بودند (موتور TF30یک موتور توربوفن افتضاح بود )

ولی تمامی این تکنولوژی ها برای محافظه کارانی که در اوتاوا قدرت را در دست داشتند کافی نبود و زمانی پروژه داشت بصورت خوبی پیشرفت میکرد آمریکایی ها آمدند تا CF-105 را مورد بررسی قرار دهند چند نفر از افراد کلیدی نیروی هوایی آمریکا به کانادا آمدند و CF-105 را بررسی کردند و آمریکایی ها تا حد زیادی تحت تاثیر قرار گرفتند وCF-105 را جنگنده ای نزدیک به عالی توصیف کردند .در سال ۱۹۵۸ پیمان NORAD بین آمریکا و کانادا بسته شد که یک پیمان امنیتی برای محافظت از آمریکای شمالی در مقابل تهاجم شوروی بود

.
در پاییز ۱۹۵۸ جان دیفنبیکر محافظه کار در انتخابات پیروز شد و برنامه سیستم کنترل آتش ASTER SPARROW 2را لغو کرد تا هزینه های پروژه پایین بیاید ولی به دلیل نبود ارتباط مناسب بین دولت و نیروی هوایی کانادا هزینه برنامه در حال افزایش بود و بلافاصله بعد از کنسل کردن اسپارو ۲ نیروی هوایی کانادا سیستم کنترل آتش آمریکایی MG3 ساخته شرکت هیوز را انتخاب کرد ولی اینها هم برای دولت محافظه کار که حاضر نبود برای مسائل دفاعی چندین میلیون دلار هزینه کند کافی نبود و مشکل بعدی زمانی پیش آمد که سازمان سیا با همکاری شرکت لاکهید در بخش مخفی SKUNT WORKS در حال کار بر روی طراحی هواپیمای جاسوسی U2 بودند U2 یک هواپیمای جاسوسی مادون صوت است که تا ارتفاع ۷۵۰۰۰ پایی ارتفاع میگیرد ارتفاعی که در دهه ۵۰ و ۶۰ میلادی بیشتر جنگنده ها به آن نمیرسیدند ولی CF-105 به این ارتفاع میرسید و در اینجا بود که CIA جنگنده CF-105 را یک تهدید تلقی کرد و در همین زمان کانادا به دنبال فروش این جنگنده به مشتریان خارجی بود که متاسفانه دولت کانادا بر خلاف قواعد تجارت بین المللی عمل کرد کانادایی ها میخواستند جنگنده ای را بفروشند که برای خود و با توجه به نیاز های خود ساخته بودند به علاوه معلوم بود با این شرایط کسی این جنگنده را نمیخرد و موضوع جایی بدتر شد که کانادا سعی کرد CF-105 را به آمریکا بفروشد کشوری که هرگز CF-105 را نمیخرید چون در آمریکا صنایع هواپیما سازی عظیمی وجود دارد و خرید CF-105 که ۲۰ سال از زمان خود جلوتر بود ضربه ای به صنایع هوایی آمریکا بود ولی نیروی هوایی آمریکا به شدت از CF-105 خوشش آمده بود ولی آمریکایی ها دنبال این بودند که حتی CF-105 توسط کانادا هم به خدمت گرفته نشود و کانادا جنگنده های آمریکایی اختیار کند .
و در همین زمان دولت محافظه کار کانادا که حاضر نبود با این قضیه که جنگ افزار قیمت بالایی دارد کنار بیاید و خواهان کاهش قیمت پروژه CF-105 بود و زمانی که در سال ۱۹۵۷ ماهواره اسپوتنیک به فضا پرتاب شد دولت مردان و ژنرال ها به این فکر افتادند که دوران عصر موشک است نه جنگنده های سرنشین دار این تفکر حتی در مورد جنگنده ای که ۲۰ سال از زمان خودش جلوتر بود هم وجود داشت و در همین زمان آمریکایی ها موشک پدافندی BOMARC را به کانادایی ها پیشنهاد کردند و این موشک دارای موتور سوخت جامد بود فراصوتی بود و مجهز به کلاهک اتمی و در نهایت کانادا این موشک را از آمریکا خرید این موشک ها در شمال کپک و در شمال خلیج اونتاریو مستقر شدند و مسئله اینجا بود که این موشک ها دارای برد ۴۰۰ مایل بودند و این یعنی ۳۰۰۰ مایل در شمال غرب خلیج بدون محافظت بود و بعد ها مشخص شد که BOMARC آنقدر هم که گفته شد خوب نیستند اول آمریکایی ها قرار بود ۱۸ سایت از این موشک نصب کنند که بعد به ۱۴ در نهایت به ۸ کاهش یافت این عجیب بود چون معمولا آمریکایی ها توان دفاعی خود را افزایش میدادند و دیفنبیکر نخست وزیر کانادا طی قرارداد ۲۰۰ میلیون دلاری موشک bomarc را از آمریکا خرید و پروژه جنگنده cf-105 به طور کامل لغو شد

 

با این ۲۰۰ میلیون دلار میشد ۱۳۵ فروند جنگنده cf-105 و تمامی تجهیزات مربوط به آن را به خدمت گرفت ولی این پروژه به طور کامل لغو شد و در طی یک روز ۱۵۰۰۰ نفر بیکار شدند و یکی از بزرگترین پروژه های تاریخ کانادا لغو شد و مهندسان مربوط به این پروژه به آمریکا رفتند و برای ناسا و کمپانی های هوافضایی دیگر کردند و عده ای دیگر از مهندسان هم راهی بریتانیا شدند و در پروژه کنکورد شرکت کردند
سیستم تسلیحاتی:

جنگنده cf-105 سیستم تسلیحاتی خودش را داشت ولی در نسخه mk1 که پنج فروند بودند محفظه تسلیحات برای تست بکار گرفته شد و سیستم کنترل آتش مورد نظر برای این جنگنده سیستم ASTER SPARROW2
بود که موشک های فعال راداری اسپارو ۲ بر روی این جنگنده قابل نصب بودند یک سری از تست های این موشک بر روی پیش نمونه CF-100 انجام گرفته بود و جنگنده سی اف ۱۰۵ حدود ۴ تا ۶ تبره از این موشک را حمل میکرد ولی تعداد بیشتری موشک هم در زیر بال میشد حمل کرد ولی در نهایت این سیستم و موشک اسپارو ۲ برای کاهش هزینه بطور کلی لغو شد و سیستم آمریکایی هیوز MX1179 با موشک های فالکن جایگزین آن شد و در آینده هم قرار بود جنگنده در دماغه مجهز به یک توپ شود ولی کابین دارای دید خوبی نبود چون جنگنده به طور کلی برای داگفایت طراحی نشده بود و در جنگنده از تکنولوزی microchip استفاده شده که باعث ۳۰ درصد کاهش وزن و در نتیجه برد بیشتر پرنده شده این جنگنده میتوانست ۴ تا ۶ اسپارو و ۸ تا ۱۲ فالکن حمل کند
قرار بود در آینده بر اساس این پلت فرم پرنده شناسایی و بمبر تهاجمی با سرعت ۳ ماخ برای بریتانیا توسعه یابد که آن هم به جایی نرسید

نوشته شده برای سایت جنگاوران:http://jangaavaran.ir

مشخصات
کشور : کانادا
نوع:شکاری رهگیر
سال :۱۹۵۸
خدمه :دو نفر
موتور : دو موتور J-75-P3 توربوجت
طول بال:۱۵.۲۴متر
طول:۲۵.۳ متر
ارتفاع :۶.۲۵ متر
وزن خالی :۲۲۲۴۴ کیلوگرم
وزن ماکسیمم:۳۱۱۱۸ کیلوگرم
سرعت:۲۱۰۴ کیلومتر بر ساعت(سرعت اعلام شده با موتور J75 است پرنده هرگز با موتور IROQUOIS تست نشد)
ارتفاع قابل پرواز:۱۸۲۹۰ متر
برد:۲۷۰۰کیلومتر

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن