بالگرد

بالگرد شناسایی مسلح RAH-66 کمانچی

بالگرد شناسایی مسلح RAH-66 کمانچی

در  اوائل دهه 1980 ارتش امریکا دارای تعداد زیادی بالگرد قدیمی بود. بالگردهای  که ویتنام به یادگار مانده بود. بالگردهای کبرا، هیویی، او اچ 6 و او اچ 58. در مرحله نسخه ارتش امریکا برنامه ای با نام LHX را اعلام کرد که شامل یک بالگرد چند منظوره برای جایگرین تمامی بالگردهای بود که در بالا به ان اشاره شده بود. با وجود این ، برنامه LHX  در سال 1988 تغییر ماهیت داد

واقعیت این بود که در ان زمان ارتش آمریکا در حال دریافت بالگرد اپاچی برای جایگزینی بالگرد کبرا  و دریافت بلک هاوک برای جایگزینی هیویی بود  از این رو نیاز به بالگردی برای جایگزین دو بالگرد شناسایی او اچ 6 و او اچ 58 بود . از این رو در سال 1988 برنامه جدید RFP با شرکت بوئینک، سیکورسکی و مکدانل داگلاس هر کدام طرح های را به نیروی زمینی امریکا پیشنهاد دادند  و در نهایت نیروی زمینی  یک طرح مشترکی بین سیکورسکی و بوئینگ را بنام پروژه LH را  در سال 1991 پذیرفت.

در پایان همان سال برنامه بالگرد جدید RAH-66 کمانچی نامیده شد

ساخت نخستین نمونه در سال 1993 اغاز شد و اولین پرواز بالگرد جدید که دارای فناوری پنهانکار بود در 4 جولای سال 1996 به پرواز در امد..

230558-Berserker

کمانچی یک بالگرد تهاجمی در کلاس کبرا ویا آپاچی نیست یک بالگرد شناسایی مسلح است. وظیفه این بالگرد این بود که  اهداف را شناسایی کند و گذارش ان را به بالگردهای تهاجمی، و یا جنگنده های  موجود در منطقه و حتی توپخانه بدهد ولی چون مسلح بود خودش نیز میتوانست در صورت لوزم به انها درگیر شود.

نیروی زمینی امریکا معتقد بود به دلیل اینکه این بالگرد دارای نقش شناسایی است و بیشتر از دیگر بالگردها در خطوط دشمن نفوذ میکند باید سطح مطقعی کمی داشته باشد  تا کشف ان توسط رادار سخت باشد. در واقع با ورود سامانه های پدافندی  جدید در شوروی از جمله تور ام1 و تانگوستا در دهه 1980 این تفکر به وجود امد که بالگردهای معمولی به سرعت قربانی این سامانه ها خواهد شدو از این رو بالگرد جدید باید تا جای که میتواند پنهانکار باشد

از این رو در طراحی بدنه تلاش در کاهش سطح مقطعی با استفاده مواد جاذب و مواد ترکیبی شد  و در دو طرف بدنه با شکل‌های شکسته تلاش در انحراف امواج رادار شد. بالگرد دارای چرخ های جمع شونده و بالچه جمع شونده بود تا امواج برگشتی تا جای که می شود کاهش یابد . البته ملخ گردان با اصل رادار گریزی جور نیست زیرا چرخش ملخ باعث انعکاس امواج می شود ولی سازندگان  این بالگرد تلاش کردند تا جای که میشود در بخشهای دیگر بدنه از سطح مقطعی  بکاهند(اگرچه ملخ بالگرد به دلیل شکل قرار گرفتنش بسیار کمتر از ملخ یک هواپیما امواج را بر میگرداند). در نهایت ازمایشات نشان داد کمانچی  میتواند 250 برابر کوچکتر از اپاچی و 32 بار کوچکتر از او اچ 58 دی  از دید رادار است . بوئینگ مدعی بود که سطح مقطعی کمانچی به اندازه یک موشک هلفایر است

مورد دیگر کاهش میزان صدای این بالگرد بود. در مرحله نخست با نصب یک ملخ پنج تیغه  صدای تولید شده را کاهش دادند و در مرحله بعدی با نصب  پروانه دم در داخل  دم به شکل فن  صدای  ملخ دم را نیز کاهش داد. نصب ملخ درون بدم چیزی جدید نبود  ولی ثابت کرده بود که باعث کاهش صدا می شود. ازمایشات نشان داد کمانچی میتواند 40% نسبت به بالگردهای دیگر بیشتر بدون اینکه صدایش شنیده شود به هدف نزدیک شود.

بالگرد  شناسایی مسلح  RAH-66  کمانچی

مسئله بعدی کاهش میزان امواج  فروسرخ ارسالی توسط موتور بود. خروجی موتور به طرف بالا داده شد و سطح کناری موتور با پوشش خاص برای کاهش اثر امواج فروسرخ پوشانده شد و همچنین با ترکیب هوایی سرد با خروجی موتور تلاش در کاهش درمایی خروجی موتور  داشت. گفته می شود کمانچی 25% کمتر از او اچ 58 دی گرما تولید میکند.

کمانچی مانند بالگردهای تهاجمی دارای ترکیب دو کابین پشت سر هم است که خلبان در عقب و افسر اسلحه در جلو قرار دارد. کابین تا کالیبری 12.7 م م مقاومت دارد  بخش های از  زیر بدنه نیز زره پوش شده است و بدنه تا کالیبر 23 م م و پروانه  دم تا کالیبر 12.7 م م مقاومت داشت .هر دو کابین دارای اچ یو  دی و هر کدام دارای چهار نمایشگر پیشرفته رنگی چند کاره است که قابل برنامه ریزی بودند. عملا این کابین از کابین لانگ بو اپاچی نیز بسیار پیشرفته تر بود.  خلبان دارای چشمی ویژه برای نمایش اطلاعات  پرواز و همچنین سنسورها حرارتی است . بالگرد دارای هشدار دهنده رادار AN/AVR-2A(V)  ، لیزری و فروسرخ بود و حتی نزدیک شدن موشک به بالگرد به خلبان هشدار داده می شد.  کمانچی اولین و تنها بالگرد رزمی جهان با سامانه جنگ الکترونیک AN/ALQ-211 SIRCM  بود و از یک اختلالگر فروسرخ بهره میبرد و قرار بود در خدمت مجهز به یک رادار میلیموجی روی توپی پروانه اصلی مانند لانگ بو اپاچی بشود

بالگرد دارای دو موتور توربوشفت T800-LHT-801  با توان هر یک 1563 اسب بخار قدرت میگرید. این موتور روی بالگرد های اروپایی چون لنیکس و تی 129 نصب شده است . این موتور عملکرد بالا در هوایی گرم داشت و تا حدی به تجارب جنگ اول خلیج فارس بر می گردد

بالگرد  شناسایی مسلح  RAH-66  کمانچی boeingsikorsky-rah66-comanche

بالگرد میتواند به بیشترین سرعت 324 کیلومتر بر ساعت میتواند پرواز کند و میتواند به برد 485 کیلومتر در حالت مسلح برسد اگرچه برد انتقالی ان 2220 کیلومتر با مخازن سوخت خارجی برای انتقال بین پایگاه ای است

بالگرد دارای دارای دو سنسور اپتیکی در دماغه بود که ترکیب علکرد ان مشابه نمونه نصب شده در دماغه اپاچی بود. یکی سامانه LEOTARDS در دماغه بالگرد  که کارش کشف  و قفل روی هدف  با لیزری بود. این سامانه دارای یک دوربین مدار بسته با قابلیت درشت نمایی و سامانه دید حرارتی است . این سامانه  توسط افسر اسلحه کنترل می شود.

در بالای این سامانه یک سامانه دید حرارتی برای پرواز شبانه است که ان نیز  مشابه  نمونه نصب شده روی اپاچی است.این سامانه در بالای دماغه روی سامانه هدف گیری است و به کلاه خلبان وصل است. یک چشمی جلوی چشم خلبان است که تصاویر این دوربین دماغه را به صورت دید حرارتی به خلبان نشان میدهد. خلبان به هر سمت نگاه میکند این سامانه نیز به همان سمت برمیگردد و خلبانان میتواند به خوبی در شب پرواز کند. زاویه پوشش این سامانه از دو طرف 120 درجه بود(این همان سامانه نصب شده روی اپاچی است)

کمانچی دارای دو بالچه تسلیحاتی جمع شونده بود. به دلیل محدودیت جا این بالچه ها به اندازه بالچه اپاچی ویاکبرا سلاح حمل نمی کرد ولی در واقع اصلا هم قرار نبود این مقدار سلاح حمل کند زیرا به عنوان یک بالگرد شناسایی مسلح همانند او اچ 58 دی و یا او اچ 6 قرار بود سلاح حمل کند.

تصویری از کمانچی با بالچه های جدا شونده و بالچه اصلی در حالت باز
تصویری از کمانچی با بالچه های جدا شونده و بالچه اصلی در حالت باز
تصویر حالت های مختلف تصلیحاتی این بالگرد
تصویر حالت های مختلف تسلیحاتی این بالگرد

بالگرد دارای  یک مسلسل گاتلینگ 3 لول 20 م م از نوع ایکس  ام 301 بود. این  توپ دارای سرعت اتش 750 تا 1500 گلوله بر دقیقه بود و 500 گلوله حمل میکرد . لوله توپ برای کاهش امواج ارسالی رادار جمع می شد و تا 70 درجه در دوطرف را پوشش میداد . برنامه این توپ بعد از لغو برنامه کمانچی نیز لغو شد

کمانچی  در بالچه جمع شونده خود می توانست تا شش موشک هدایت لیزری ضد  تانک هلفایر و یا تا 12 موشک  هوا به هوای استینگر را حمل کند  و یا ترکیبی از هر دو. در بحث سلاح هدایت ناپذیر میتواند تا  چهار لانچر 7 لول  راکت 70 م م را حمل کند ویا ترکیبی از انها با هلفایر

از انجای که سازندگان کمانچی پیشبینی درگیر های سنگین تر را نیز کرده بودن این بالگرد میتواند به دو بالچه بزرگتر جدا شونده نیز تجهیز شوند  که میتواند تا هشت موشک هلفایر  دیگر  و یا 6 موشک استینگر ویا  تا هشت راکت انداز 7 لول  را حمل کندو یا ترکیبی از انها. البته سلاح خارجی و بالچه باعث کاهش رادار گریزی می شد ولی برای مواقع خاص در نظر گرفته شده بود

برنامه کمانچی در سال 2004 میلادی  لغو شد  انهم با ساخت دو پیش نمونه ولی چرا برنامه این بالگرد با چنین توانایی لغو شد

تا سال 2000 ازمایشات توسط دو پیش نمونه تولید به خوبی پیش رفت. ارتش خواهان کاهش بیشتر وزن بالگرد  به میزان ۲۱ درصد بود و از این رو بودجه ای برای این کار اختصاص داد . در اوائل سال 2000 ارتش خواهان خرید 1200 فروند از این بالگرد شد که قرار بود از سال 2006 تحویل ان آغاز شود . پیش نمونه دوم در سال 2002 شروع به ازمایشاتی در زمینه رزم شبانه کرد . در سال 2003  برنامه خرید به دلیل افزایش هزینه به 650 فروند کاهش یافت و ساخت پنچ پیش نمونه برای ادامه ازمایشات  مورد تائید قرار گرفت. ولی در 23 فوریه سال 2004 بودجه این برنامه لغو و برنامه کمانچی به تاریخ پیوست

کمانچی همیشه دارای مشکل وزن بالا بود. از روز اول طراح نتوانست وزن ان را کاهش دهد و چند برنامه برای کاهش وزن ان بی نتیجه ماند به شکلی که دیگر از کاهش وزن ان حتی در نسخه تولید قطع امید شده بود. این سئوال پیش امده بود با حداکثر مهمات داخلی و خارجی اصلا این بالگرد توان کافی برای پرواز دارد و تعویض موتور و نصب موتور قویتر نیز مشکلات زیادی داشت و هزینه بیشتری را روی دست پنتاگون میگذاشت

بالچه ثابت جمع شونده
بالچه ثابت جمع شونده

united states rah-66 comanche 01

تا ان زمان 6.9 میلیارد دلار برای این برنامه هزینه شده بود و مشکلات ان حل نشده بود ولی باز نیروی زمینی در سال 2003 خواهان تولید پنج فروند برای ادامه آزمایش و کاهش مشکلات حتی در صورت نیاز تعویض موتور شد ولی چرا برنامه پیش نرفت

دلیلش جنگ سال 2003 عراق بود. در نبرد عراق چند فروند سوپر کبرا و اپاچی یا از دست رفت ویا صدمه دید  همگی انها مورد هدف سلاح های پیاده نظام مانند مسلسل سنگین، توپ ضد هوایی ویا موشک های شانه پرتاب قرار گرفتند. در یک ارزیابی توسط نیروی زمینی امریکا مشخص شد که  از سال 1991 تاکنون هیچ بالگردی بر اثر اتش سامانه های راداری از دست نرفته و در واقع خطر اصلی برای بالگردها سلاح های پرتابی مانند توپ های ضد هوایی و موشکی های شانه پرتاب هستند ونه  موشک های پدافندی رادار.

کمانچی بر اساس یک نیاز در جنگ سرد برای درگیر با پدافند هوایی شوروی طراحی شده بود ولی در سال 2003 دیگر شوروی وجود نداشت و خطر درگیر بزرگ به ان اندازه نیز وجود نداشت پس دلیلی برای هزینه کردن پول برای بالگرد پنهانکار نبود. از طرفی هزینه عملیات این بالگرد به عنوان  یک فناوری پنهانکار مانند همه پنهانکارها بسیار فرق میکرد به صورتی که براورد نشان میداد 700 بالگرد کمانچی  حدود 25% بالگردهای نیروی زمینی را تشکیل میدهد ولی 40% هزینه مصرفی همه بالگردها را باید خرج کمانچی کرد

از این رو برنامه لغو شد. جیمز ویلیامز نویسنده ای که بر روی برنامه  کمانچی کار میکرد ، میگوید (همه انهایی که در دهه 1990 روی وجود بالگرد پنهانکاری مانند کمانچی تاکید میکردند…… در سال 2004 اصلا نیاز به وجود چنین بالگرد رادار گریزی را انکار میکردند)

مشخصات

  • خدمه:۲ نفر
  • طول:۱۴٫۲۸ متر
  • قطر ملخ:۱۱٫۹۰ متر
  • ارتفاع:۳٫۳۷ متر
  • وزن خالص:۴۲۱۸ کیلوگرم
  • حداکثر وزن بلند شدن:۷۸۹۶ کیلوگرم
  • پیشرانه:دو موتور LHTEC T800-LHT-801 turboshaft با قدرت ۱۵۶۳ اسب بخار
  • سیستم ملخ‌ها:ملخ اصلی با ۵ تیغه و سیستم ضد گشتاور ۸ تیغه
  • تسلیحات: توپ 20 م م در دماغه، موشک هلفایر و موشک استینگر

ترجمه: عبدالحمید تارخ

منابع

http://www.army-technology.com/projects/comanche

http://fas.org/man/dod-101/sys/ac/rah-66.htm

http://www.globalsecurity.org/military/systems/aircraft/rah-66.htm

 

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن