تانک ای ام ایکس لگرک

تانک ای ام ایکس لگرک

در سال 1977 ارتش فرانسه به دنبال جایگزین برای تانک ای ام ایکس 30 می گشت از این رو دستور لازم برای ساخت تانک حدید  داده  شد.ای ام ایکس 30 که برای دهه 1960  تا 1980 اصلیترین تانک  ارتش فرانسه بود به یک توپ 105 م م فرانسوی مجهز بود ولی اصلا قابل قیاس با تانک های شوروی چون تی 62/تی 64 و یا تی 72 نبود

در اواخر دهه 1970 فرانسه  مدتی به دنبال  مشارک با المان بر سر پروژه  لئوپارد 2 شد که خواسته های متفاوت باعث رها شدن این پروژه شد و در سال 1982 فرانسه به دنبال یک طرح بومی رفت. در سال 1986 طرح جدید لگرک نام گذاری شد که نام فامیلی   ژنرال فیلیپ لگرک  یکی از فرمانده هان ارتش فرانسه ازاد در جنگ دوم جهانی بود

اولین سری تانک  در سال 1992  تولید شد که سری 1  نام داشت.

لگرک تانکی است با وزن 54 تا 57 تن بسته به  مدل  تولید که دارای  9.87 متر طول 2.58 متر ارتفاع است.

دارای  سه خدمه است. راننده، فرمانده و توپچی. این تانک به دلیل داشتن سامانه گلوله گذاری خودکار  فاقد نفر گلوله گذار است.

رانند در جلوی تانک کمی متمایل به سمت چپ قرار دارد و توسط سه پیریسکوپ  رو به بیرون دید دارد . پیرسکوپ وسطی دارای  چشمی دید حرارتی است و همچنین از یک دسته هدایت فرمان شکل برای هدایت تانک استفاده میکند. در سری 2 تولید یک دوربین مدار بسته در عقب تانک برای دند عقب  بهره می برد

توپچی در سمت راست برجک قرار دارد  و از یک سامانه نشانگیری برای  هدفگیری توپ اصلی بر روی برجک تانک بالای  سرش کنار توپ اصلی همان سمت راست بهره می برد  . این سامانه ساخت ساژم  با نام اچ ال 60  دارای  توان دید روزانه  با درشت نمایی 10 ایکس و یک چشمی دید حرارتی نسل  دوم از نوع اچ ال 58 با توان درشت نمایی 20 ایکس است .مسافت  یاب لیزری تانک  5000 متر برد دارد . همچنین  توپچی در بالای سرش سمت  راست دارای  سه پیسرکوپ ساده برای دید رو به بیرون البته  تنها به  جلو و  سمت راست  است .مجموعه ای از حسگرها رایانه کنترل اتش  را پشتیبانی  میکنند که اطلاعاتی  چون سرعت باد، دمای هوا، فاصله هدف تا تانک، زاویه حرکت  تانک را محاسبه کرده و به صورت خودکار لوله توپ را در موقعیت مناسب برای  اتش  قرار میدهد.گفته شده هدفگیری یک هدف که توسط توپچی برای  سامانه مشخص شده تنها 3 ثانیه طول میکشد . سامانه کنترل اتش  به دلیل وجود  سامانه دید حرارتی توان محاسبه خودکار زمان اتش را به هدف متحرک را به خوبی دارد. گفته شده لگرک  میتواند 6 هدف را در عرض یک دقیقه  در برد 2 کیلومتری با احتمال برخورد 95% نابود کند.

فرمانده دارای  یک سایت دید پانرماتیک با پوشش 360 درجه ساخت ساژم از نوع اچ ال 70  با توان بزرگنمایی 10 ایکس است و میتواند اهداف  را به صورت مستقل تا برد  4000 متری کشف کند و دارای  چشمی دید حرارتی است که در شب تا 2500 متر برد دارد.همچنین فرمانده نیز دارای چند پیرسکوپ برای دید سریع به سمت چپ و عقب تانک است .

هم توپچی و هم فرمانده توان گرفتن کنترل توپ اصلی و شلیک با ان را دارند.

تانک دارای  دو رادیو  برای ارتباط است و از سامانه ناوبری اینرسی و جی پی اس  بهره می برد و سامانه مدیریت  میدان نبرد ان اجازه به اشتراک گذاری اطلاعات  به دست  امده توسط  سامانه های  اپتیکی  و یا ناوبری  تانک را با دیگر تانک های گروه را می دهد. فرمانده برای دیدن اطلاعات سامانه  ناوبری و همچنین تصویر  سایت توپچی دارای  یک نمایشگر چند کاره است. بر روی نمایشگر نقشه خان خودکار لمسی  قرار دارد که موقیعت دقیق  تانک را روی ان به نمایش میگذارد و با حرکت انگشت  حرکت میکند.

لگرک نسبت  به دیگر تانک های  غربی کوچکتر است که  یکی از دلایل ان داشتن  موتوری کوچکتر و جمع و جور است که 25% کوچکتر  از موتور ابرامز است. تانک دارای  شش چرخ در هر سو است و از یک موتور دیزل هشت سیلندر  وی 8 ایکس-1500  با قدرت 1500 اسب بخار بهره می برد.گیربکس تانک اتوماتیک بوده و پنج دنده رو  به جلو و دو دنده عقب دارد . بیشترین سرعت ان در جاده 75 کیلومتر بر ساعت است ودر خارج از جاده سرعت 55 کیلومتر  بر ساعت است. البته لگرک دارای  رکورد سرعت  80 کیلومتر بر ساعت نیز در جاده بوده است. موتور را میتوان در عرض 30 دقیقه  تعویض کرد.

در سری  1 تولید موتور دارای  مشکلاتی چون گرمای بالا بود که  معمولا به دلیل سوخت ناخالص و حساسیت بالای موتور   بود و البته برخی مشکلات در سامانه پمپ روغن نیز باعث این مشکلات بود  که تا سری 2 تولید رفع شد.همچنین گذارش شده  موتور دارای  مصرف سوخت بالای   نسبت  به تانک لئوپارد 2 است و این مسئله  یکی از نقاط ضعف این تانک شناخته شده  است. با  در نظر  گرفتن وزن 57 تنی  که ان را سبکترین تانک نوین غربی کرده تانک دارای  رانش به وزن 27  اسب بخار بر تن است که ان را برتر از لئوپارد 2، ابرامز ویا چلنجر 2 قرار داده است. تانک دارای  مخزن سوخت 1300 لیتری است و میتواند دو بشکه 200 لیتری سوخت یدکی نیز با خود حمل کند.

نسخه صادراتی به امارات دارای  موتور و گیربکس متفاوتی است و از از فیلتر هوای جداگانه بهره میبرد  تا در هوای گرم امارات کارای  لازم را داشته باشد

زره لگرک یک زره ترکیبی  است ولی مقاومت و نوع الیاژ ان همچنان محرمانه است ولی گفته شده ترکیبی از سرامیک، کولار و فولاد  در تانک نصب شده.زره مدولار  بوده قابل  جداشدن است و به راحتی میتوان ان را به سرعت تعمیر و تعویض کرد. در سیر 2 تولیدی  لگرک  زره مقاومتر شده و گفته شد یک لایه تیتانیومی  نیز به دو طرف برجک  افزوده شده. میزان مقاومت مشخص نیست ولی منابع  مختلف  میزان مقاومت در برابر مهمات های انرژی  جنبشی را از  روبروی برجک 600 تا 650 م م و در برابر خرج گود را 800 تا 900 م مذکر کرده اند . در کل لگرک بین تانک های غربی زره بسیار کمی دارد و عملا از نظر حفاظت با وجود ان سیستم اتش پیشرفته در حد تی 72 بی است که شاید یکی از دلایل عدم استقبال از این تانک در بازار جهانی است .همچنین دو برجک جعبه  های  برای حمل ابزار های  مورد نیاز  خدمه وجود دارد. در واقع بخش برجسته  دور برجک تانک درب های جعبه های  برای حمل تجهیزات لازم هستند.

یک بسته افزایشی زره با نام AZUR برای لگرک  توسعه یافته که برای افزایش حفاظتی  در نبرد های شهری در نظر گرفته شده. این بسته شامل زرهی کامپوزیت در دو طرق بدنه و پشت برجک و بدنه و همچنین توری زرهی در دو  بدنه و عقب تانک  است تا در برابر حملات موشکی و راکتی مقاومت بیشتری داشته باشد

تانک دارای  یک هشدار دهنده لیزری  است که به صورت خودکار به نارنج انداز دود زا متصل است  . در نسخه  تولیدی  نارنج اندازها دود زا  در روی برجک(قسمت عقب) در بخشی از زره کار گذاشته شده اند که متفاوت  است بار روش  قرار گرفت نارنج اندازها با تانک های دیگر. در هر سو چهار نارنج انداز دود زا  حمل میکند

لگرک مانند تمامی تانک های عضو ناتو مجهز به توپ 120 م م است(البته تانک های قدیمیتر  توپ 105 م م). توپ از نوع جیات سی ان 120 -26/52 است که در فرانسه طراحی شده است.توپ بدون خان بوده و دارای سامانه    گلوله گزاری  خودکار است   و 3.5 تن وزن دارد و میتواند در هر دقیقه  12 گلوله اتش کند(در واقع سرعت سامانه گلوله گذاری اینقدر است).توپ دارای  سامانه گلوله گذاری  زنجیره ای است. 22 گلوله  در پشت برجک تانک ذخیره شده اند که به  صورت خودکار در سلاح لود میشود. به غیر از  این  18 گلوله  دیگر نیز در سمت راست راننده قرار گرفته و  به عنوان مهمات ذخیره استفاده  میشود. سامانه میتواند تا هفت نوع مهمات  مختلف را کد گذاری  و از هم تشخیص  دهد و بسته به انتخاب توپچی مهمات مورد نظر را (مثلا انرژی جنبشی   ویا خرج گود ویا انفجار شدید ) از بین  22 گلوله  انتخاب و در لوله لود کند . البته این روس در تانک های  شرقی نیز وجود  دارد ولی روش لودر زنجیره ای  یا  همان روش لود   در لگرک بسیار ایمن تر از روش چرخفلکی  در تانک های  روسی و یا چینی است زیرا مهمات در پشت سر برجک است و احتمال نفوذ مهمات دشمن کمتر است . یک چرخش کامل برجک 12 ثانیه زمان لازم دارد

این  توپ مهمات های مختلفی را شلیک میکند که در جدول زیر امده است

همچنین این توپ دست کم دو مهمات انفجار  ترکش شونده و یک مهمات  شات گان مانند شامل  400 ساچمه  با برد 600 متر برای درگیر شهری حمل میکند. لگرک دارای  رکورد  شکار هدفی با سرعت 50 کیلومتر بر ساعت  از فاصله  4000 متری است .

همچنین تانک دایرا یک مسلسل  سنگین 12.7 م م  برونینگ ام2 هم محور با توپ اصلی  و یک مسلسل  متوسط  7.62 م م بر روی برجک(برعکس اکثر تانک های جهان) 40 گلوله 120 م م و 1100 گلوله  12.7 م م و 3000 گلوله  7.62 م م

مدل های تولیدی

اولین سری تولید  که سری  1 نام داشت  و 132 عراده از ان بین سالهای 1992 تا 1996  تولید شد.

سری 2 تولیدی  بین سالهای 1996 تا 2003 در خط تولید بود و 178 عراده ان تولید شد  که شامل  سیستم  بهینه شده برای مقابله با حملات شیمیایی  اتمی،سامانه  تهویه  بهتر،افزایش زره  و مقاومت  برجک،افزایش کارای  سامانه هیدرولیک، دوربین دید  حرارتی بهسازی  شده جدید برای توپچی وسامانه مدیرت میدان نبرد برای  نبرد شبکه  محور . همچنین یک دوربین در عقب تانک برای هدایت تانک رو به عقب برای راننده تعبیه شده است که در یک نمایشگر تصاویر ان را میبیند.

سری بعدی تولید که سری XXI نامیده می شود که 96 عراده   بین سالها 2003 تا 2008  تولید شد. این نمونه دارای  زره مژولار کامپوزیت   و جایگزین  تیتانیوم  به جای فولاد  در زره . همچنین این نمونه را میتوان با زره واکنش دهنده  در دو طرف برجک تجهیز کرد   و همچنین  دارای  مسافت یاب مستقل از مسافت  یاب لیزری توپچی  برا فرمانده است

لگرک EAU: این نسخه  برای ارتش امارت ساخته شد که  تفاوت های با نسخه در خدمت ارتش فرانسه  دارد . از جمله این تفاوت ها عبارت است از :

موتور متفاوت دیزل  ام تی یو 883  ساخت المان با قدرت 1500  اسب بخار   که  دارای مصرف کمتر از نسخه  نصب شده روی لگرک فرانسوی است و گفته شد مشکلات کمتری  دارد. همچنین دارای  یک تلفن در پشت تانک در یک جعبه برای  ارتباط بین پیاده نظام و خدمه تانک است،یک سامانه تهویه  متصل به موتور که میتواند بدون برق نیز عمل کند ،دید پانورماتیک  متفاوت  اچ ال 80 با مسافت یاب لیزری  برای فرمانده،یک برجک  مجهز به یک مسلسل 7.62 م م بر روی برجک تانک که به  دید پانورماتیک  فرمانده متصل است و از درون تانک توسط  فرمانده کنترل میشود.سامانه دید حرارتی  بهسازی  شده برای راننده  وسامانه مدیریت  میدان نبرد کارامدتر.

لگرک ال ایکس ار(اسکورپیون)

تانک لگرک اسکورپیون یا لگرک ایکس ال ار  یک نسخه مدرن از لگرک  است که توسط شرکت فرانسوی Nexter Systems طراحی و تولید شده است. در مارس 2015، آژانس تدارکات دفاعی ارتش فرانسه (DGA) قرارداد نوسازی تانک لگرک  را به Nexter Systems منعقد کرد. این قرارداد با ارزش تقریبی 330 میلیون یورو، تحویل 200 تانک  و 18 خودروی بازیابی زرهی  بر اساس شاسی لگرک را از سال 2020 ارائه می کند. هدف از این برنامه حفظ  لگرک در خدمت نیروهای مسلح فرانسه پس از سال 2040 است. طبق منابع نظامی، دو نمونه اولیه قرار است در سال 2018 تکمیل شوند و 198 تانک  باقیمانده از سال 2020 تا 2028 ارتقا خواهند یافت. تانک های ارتقا یافته قدرت شلیک و حفاظت بیشتری خواهد داشت.

این نسخه یک ارتقا  برای افزایش طول خدمت این تانک در خدمت ارتش فرانسه است که شامل نصب زره کامپوزیت در کنار شاسی، زره توری ضد راکت در انتفای شاسی و افزایش قابلیتهای نرم افزاری این تانک است…این نسخه قرار است به شکل فراگیر از سال 2020 میلادی وارد خدمت شود  و تا سال 2040 در خدمت باقی می ماند .این نسخه همچنین مجهز به یک سیستم جنگ الکترونیک برای مختل کردم ارتباط رادیویی که میتواند بمب های کنترل از راه  دور کنارجاده ای را از کار بیندازد، هشدار  دهنده لیزری و افزایش تعداد نارنجک اندازهای دود زا  از جمله ارتقائات این نسخه است.

لگرک تانک شایسته ای است اگرچه به غیر از امارات مشتری خارجی نداشته ولی  توانست  در رده بندی تانک ها در رده هفتم  قرار گیرد  در رده بندی که تی 90 اس در رده هشتم  و ابرامز در رده سوم قرار دارد .(در این رده بندی لئوپارد2 ای 7 در رده اول، تانک بلک پانتر کا 2  در رده دوم، ابرامز ام1 ای2 در رده سوم،چلنجر 2 در رده چهارم،مرکاوا مارک 4 در رده پنجم،تایپ 10 ژاپنی  در رده ششم، لگرک در رده هفتم،تی  اس 90 در رده  هشتم،Oplot-M. اکراینی  در رده نهم و تایپ 99 در رده دهم قرار دارد )

 ترجمه:عبدالحمید تارخ