جنگنده ها

جنگنده بمب افکن سوخو7 فیتر

جنگنده بمب افکن سوخو7 فیتر

پاول سوخو سر طراح مشهور روسها در میانه دهه 1930 کار خود را اغاز کرد ولی در دوران حکومت استالین فرصتی برای عرض اندام پیدا نکرد.استالین میانه خوبی با دیگر سر طراحان روس همچون میگویان و لاویچکا داشت و شانسی برای سوخو نبود. ولی همچیز به سرعت با مرگ استالین در سال 1953 تغییر کرد.

در همان سال نیروی پدافند هوایی شوروی نیاز به یک شکاری رهگیر مافوق صوت مجهز به رادار داشت که بتوان در هر ساعت شبانه روز دست به فعالیت بزند.سوخو دو طرح را مورد بررسی قرار داد. هر دو شبیه هم بودند و شامل  یک موتور لیولکا ای ال 7 در مرکز  بدنه  و ورودی هوا در جلوی بدنه بود. یکی دارای بال دلتا بود که با نام تی 1 شناخته  میشد و یکی با بالی پس گرا که با نام اس 1 شناخته شد. طرح تی 1 بعدها منجر به ساخت شکاری سوخوی 9 شد ولی چون در همان زمان شوروی نیاز به یک طرح  جنگنده بمب افکن تاکتیکی داشت طرح اس 1 به این منظور  اختصاص یافت.

طرح اس 1 در 7 سپتامبر سال 1955 اولین پرواز خود را انجام  داد . طرح اس 1 به سرعت ویژگی های خود را نشان داد و  توانست در ارتفاع بالا به سرعت 2 ماخ نیز دست یابد  و در سال 1956 هنوز ازمون های دولتی را پشت سر نگذاشته بود مجوز تولید گرفت. ولی ازمایشات ادامه داشت و اس 1 ارتقا یافت و طرح اس 2 پدید امد. این نمونه دارای  بدنه ای کشیده تر و سوخت  سوخت بیشتر بود  همچنین به جای سه توپ 30 م م به دو توپ 30 م م مجهز بود.

اس 1 در نوامبر سال 1957 به دلیل مشکل موتور از دست رفت ولی در نهایت در سال 1958 طرح اس 2 در کارخانه 126 دولتی وارد خط تولید شد. اولین نسخه  تولید سوخو7 نام داشت که 20 فروند از ان ساخته شد و تنها برای ازمایش بود  ولی  اولین نسخه تولیدی  سوخو 7 بی بود. ناتو به جنگنده جدید شوروی نام فیتر را داد

سوخوی7 بی پاییه تمامی مدل های فیتر بود. هواپیما دارای بدنه ای کشیده و موتوری در مرکز  بدنه بود و از یک ورودی در جلوی بدنه بهره می برد. از جنس الومینیوم ساخته شده بود و بدنه صاف یک دست داشت و از یک موتور توربوجت پر مصرف لیولکا ای ال -7 اف1 با توان 14990 پاوند بدون پس سوز و 20280 پاوند با پس سوز اشاره کرد که در زمان خود یکی از قویترین موتور های زمان خود را داشت

سوخوی 7 بی نخستین نمونه تولید وسیع فیتر که بیشتر در خود شوروی به کار رفت
سوخوی 7 بی نخستین نمونه تولید وسیع فیتر که بیشتر در خود شوروی به کار رفت

ورودی هوا در جلوی بدنه  بود و از انجای که دارای  جایگاه پرتاب سلاح در زیر بدنه بود و در صورت شلیک راکت گاز های ورودی وارد ورودی  موتور میشد و ممکن بود در کار موتور ایجاد اختلال کند  هنگامی که خلبان ماشه سلاح را می فشرد  ، ورود موتور به سرعت بسته میشد و جریان  هوا از محفظه ای در کنار و بالای دماغه  تامین میشد

 مخروطه درون دماغه محل قرار گرفتن رادار مسافت یاب بود ولی متغییر بود و برای تامین هوای  موتور در سرعت های بالا به عقب تر حرکت میکرد و در سرعت زیر صوت جلوتر قرار میگرفت

بال هواپیما دارای زاویه پس گرایی 63 درجه بود که اگرچه به دست یابی هواپیما به سرعت بالا کمک بسیار میکرد ولی مشکلاتی هم ایجاد می کرد که میتوان از ان به باند زیاد برای نشست و برخاست  و سرعت بالا برای   فرود اشاره کرد. همچنین هواپیما دارای  دو چتر ترمز در عقب بالای ورودی هوا بود

دارای سه ارابه فرود تک چرخ بود که ارابه های فرود عقبی زیر بال جمع میشد و چرخ جلو نیز قابل هدایت برای هنگام حرکت روی باند را داشت .

خلبان در یک کابین تحت فشار با دید مناسب 360 درجه قرار داشت که حتی دیدش از بسیاری از شکاری های روسی بهتر بود و بر روی صندلی کی اس -2 ای قرار داشت که در سرعت صفر  و ارتفاع بالای 105 متر عمل می کرد . کابین و شیشه ان در برابر توپ 20 م م مقاوم بود و در داخل کابین خلبان تمامی نشانگر ها انلوگ بودند و در جلوی ان یک  سایت اتش الکترونیکی قرار داشت .

هواپیما در دماغه دارای رادار مسافت یاب اس ار دی -5 ام برای هدفگیر دقیق توپ  به کمک سامانه سایت هدفگیر در جلو خلبان بود و از هشدار دهنده راداری Kremniy-2 استفاده میکرد که تنها به خلبان هشدار میداد که در معرض دید رادار است ولی جهت رادار را به ان نشان نمی داد.

همچنین هواپیما از سامانه ناوبری  اینرسی و سامانه شناسایی دوست از دشمن بهره می برد

هواپیما دارای دو توپ 30 م م ان ار 30  بود که هر کدام از توپ ها در ریشه یکی از بالها نصب شده بود. توپ 65 گلوله حمل میکرد و دارای سرعت اتش 900 گلوله بر دقیقه بود. به غیر از این نسخه سوخوی7 بی دارای چهار جایگاه خارجی بود  که یکی زیر هر بال و دو تا زیر بدنه بود و هر جایگاه می توانست تا 500 کیلوگرم بمب حمل کند. می توانست تا 4 راکت انداز 16 لول 57 م م) 64 راکت) و یا تا چهار بمب 500 کیلوگرمی و یا 250 کیلوگرمی  ویا تا هشت بمب 100 کیلوگرمی را حمل کند. همچنین توان حمل راکت های سنگینتر نیز داشت که میتوان به چهار راکت 220 م م و یا همین میزان راکت 330 م م اشاره کرد. هواپیما دارای  3455 لیتر سوخت داخلی در شش مخزن بود و می توانست در دو جایگاه زیر بدنه دو مخزن سوخت 620 لیتری را حمل کند.همچنین نوعی لود ویژه نیز وجود داشت .لود خاص شامل 28 راکت 220 م م اس 24. این نوع لود با کمک گیرنده های هفتایی راکت زیر هر جایگاه ممکن بود. این لود بیش از 6 تن وزن داشت یعنی چهار تن بیش از وزن مجاز که باید به جای ان سوخت کمتری حمل میکرد. راکت اس 24 دارای یک کلاهک 123 کیلوگرمی انفجار شدید  بود که قدرتی معادل یک بمب 250 کیلوگرمی را داشت .

جنگنده بمب افکن سوخو7 فیتر
سوخوی 7 بی با لود 28 راکت اس 24

431 فروند از این مدل  بین سالهای 1960 تا 1962 تولید شد

سوخوی7 مصرف سوخت بالای داشت و از طرفی سوخت داخلی کمی نیز داشت. از این رو در سال 1962 نسخه جدید سوخوی7 بی ام وارد خط تولید شد که سوخت داخلی بیشتری داشت و میزان سوخت داخلی به عدد 3755 لیتر رسیده و میتوانست در چهار جایگاه خارجی بال و زیر بدنه  تا چهار مخزن سوخت خارجی هر کدام به ظرفیت 620 لیتر را حمل کند. یک درچیه جدید برای کاهش احتمال ورود اجسام خارجی به موتوردر ورودی هوا تعبیه شد و همچنین دارای یک خلبان خودکار بود  . این نسخه از موتور پر توان تر ای ال7-اف1-150 بهره می برد که 5% نیروی بیشتری را فراهم میکرد  اگرچه در خط تولید موتور ای ال 7 –اف1 -200 نیز روی ان نصب شد.صندلی پرتاب به نسخه کی اس 3 تغییر کرد که ایمنتر  از صندلی قبلی بود.برد این نمونه با چهار راکت انداز 57 م م  عدد 900 کیلومتر بود. بین سال های 1963 تا 1965 در مجموع 290 فروند از این مدل ساخته شد

سوخو 7 بی ام
سوخو 7 بی ام

نسخه بعدی سوخوی7 بی کا ال بود. این مدل دارای ارابه فرود اصلاح شده بود که میشد  به ان یک اسکی برای حرکت بر روی برف ، از روی باند برفی برخیزد .این یک ابتکار برای استفاده از فیتر در شرایط بود که برف سطح باند را پوشانه بود.سوخت داخلی درسوخوی 7 بی کا ال افزایش یافته بود و به 4030 لیتر رسیده بود و توان حمل  مخازن سوخت خارجی بزرگتر 1150 لیتری را یافته بود که البته هرگز با چهار مخزن سوخت 1150 لیتری پرواز نمی کرد زیرا وزن هواپیما بسیار زیاد میشد و معمولا تنها دو مخزن 1150 لیتری حمل میکرد. این مدل از رایانه  بمب باران پیچیده تری بهره می برد و به ان اجازه بمب باران با بمب های  غیر هدایت شونده را در ارتفاع بالا را میداد

همچنین این مدل برای افزایش سرعت در هنگام برخواست و در نتیجه کاهش میزان باند برای برخاستن از دو راکت سوخت جامد اس پی ار دی -110 بهره می برد که باند مورد نیاز برای برخاستن را 38% کاهش میداد.این راکتها بعد از برخاستن هواپیما از روی باند از هواپیما جدا میشدند  از دیگر تغییرات این مدل میتوان به، نصب موتور ای ال7-اف1-250 با همان قدرت موتور قبلی ولی زمان بیشتر بین تعمیرات، سایت اتش بهبود یافته برای هدفگیری دقیق تر راکتها 220 م م ،صندلی بهبود  یافته کی اس 4. همچنین در اواخر تولید این  مدل دارای  به یک جایگاه بیشتر زیر هر بال شد  که مجموع جایگاه های خارجی را به شش عدد افزایش داد . در نهایت تمامی نسخه های بی ام و بی کا ال    طی ارتقا به یک جایگاه بیشتر زیر هر بال مجهز شدند. این مدل میتوانست تا شش راکت انداز 57 م م ویا دو بمب 250 در کنار چهار بمب 500 کیلوگرمی ویا تا 18 بمب 100 کیلوگرمی را حمل کند.همچنین از اواخر دهه 1960 سوخوی7 بی کا ال ارتش شوروی به غلاف جنگ الکترونیک خارجی اس پی اس 141 ، 142 و 143 مجهز شدند . بین سال های 1965 تا 1971 در مجموع 267 فروند از این مدل تولید شد

سوخوی 7 بی کا ال مجهز به جایگاه لود هفت تایی راکت اس 24
سوخوی 7 بی کا ال مجهز به جایگاه لود هفت تایی راکت اس 24

نسخه صادراتی سوخوی7 بی کا ال ، سوخوی 7 بی ام کا نامیده شد  که دارای  همان چرخ های قدیمی  سوخوی 7 بی ام بود و از رایانه  پرتاب بمب ساده تری بهره میبرد  اگرچه نمونه های نیز مانند نسخه شوروی  صادر شد. این نسخه در 11 کشور جهان به خدمت گرفته شد که برخی از بزرگترین کاربران ان عبارت بودند از،هند که 140 فروند از این هواپیما را به خدمت گرفت و بعدها با میگ23 بی ان و میگ 27 انها را جایگزین کرد،عراق 83 فروند از این هواپیما را تحویل گرفت که تا سال 1981 و مراحل نخست جنگ با ایران از انها بهره برد،مصر 187 فروند سوخو7 تحویل گرفت که در جنگ های سال 1967 و 1973 از انها استفاده کرد،چک اسلاواکی  95 فروند را تحویل گرفت، افغانستان  79 فروند را تحویل گرفت .441 فروند از این مدل ساخته شد.

سوخوی 7 بی کا ام ارتش لهستان
سوخوی 7 بی کا ام ارتش لهستان

سوخوی7 یو و یو ام کا

 شوروی در دهه 1950 از میگ15 یو تی آ برای اموزش خلبانان  استفاده میکرد ولی به دلیل مادون صوت بودن برای تطبیق  بهتر خلبان با سوخو7  ،سوخو به سفارش ارتش در سال 1962  نسخه اموزشی دو سرنشینه سوخوی7 یو را ارائه داد.نسخه جدید در سال 1964 پرواز کرد و در سال 1965 وارد خط تولید شد.

سوخوی 7 یو از بدنه سوخوی 7 بی ام بهره می برد ولی دارای چهار  جایگاه خارجی بود .20 سانتیمتر کشیده تر بود و سوخت کمتری را حمل میکرد . هر دو کابین در یک سطح قرار داشتند و کابین عقب برای دید رو  به جلو مانند تمامی جنگنده های شوروی دارای یک پیرسکوپ دید رو به جلو بود. دارای صندلی کی اس 4 بود و برای پرتاب اول کابین عقب خارج میشد و بعد کابین جلو.توان کافی رزمی مشابه نسخه تک سرنشنیه را داشت ولی توپ 30 م م ان مهمات کمتری را حمل میکرد و از موتور ای ال 7 اف1 -200 بهره می برد.

سوخوی 7 یو
سوخوی 7 یو

367 فروند از این مدل ساخته شد که شامل  نسخه صادراتی یو ام کا نیز میشد. همچنین با کمی تغییر در سامانه شناسایی دوست از دشمن نسخه ای با نام  یو ام نیز ساخته شد که 44 فروند از ان ساخته شد

سوخو 7  فیتر به عنوان یک جنگنده تهاجمی به شدت از هم دوره امریکایی خود یعنی  اف105 پاینتر بود. سوخوی7 دارای برد کم و توان حمل مهمات کمی بود و تنها 2 تن سلاح حمل میکرد.در مقام قیاس در حالی که اف105 دارای برد انتقالی 3550 کیلومتر بود ولی برد انتقالی سوخو7 به 2300  کیلومتر نیز نمی رسید و همچنین در حالی که اف105 تا 16 بمب 225 کیلوگرمی را در یک لود سنگین حمل میکرد  ولی سوخو7 تنها توان حمل تا چهار بمب 500 کیلوگرمی را در یک لود سنگین داشت . همچنین از نظر رادار و سامانه تهاجمی نیز  در رده پاینتری بود.

همچنین سوخوی 7 دارای سرعت فرود و برخاست بسیار بالای بود و باند زیادی لازم داشت و در برابر پدافند اسیب  پذیر تر  بود  ولی در ارتفاع پایین به دلیل بال پس گرا سرعت بالای داشت و چالاکی  مناسب و در رزم هوایی همانند میگ 17 و 19 چالاک بود.در نهایت بسیاری از کشورها ترجیه دادند از میگ17 در نقش حمله به زمین استفاده کنند تا جنگنده های چون میگ23 بی ان و سوخوی17 از راه برسند

سوخو 7 بی ام
سوخو 7 بی ام

سوخوی7 مشتریان بسیار داشت. هند از ان در نبرد با پاکستان به عنوان جنگنده تهاجمی استفاده کرد و مصر و سوریه  نیز از ان علیه اسرائیل بهره بردند. علیرقم  اینکه پرنده ارزان و در نقش پشتیبانی هوایی مناسب بود(علیرقم تمامی محدودیت ها در برد و مهمات) ولی سرعت بالای فرود ان هر خلبانی را وحشت زده میکرد. تنها یک دهه بعد از ورود به خدمتش ارتش شوروی نسخه  ارتقا یافته و بسیار کارامدتر سوخوی17 را به خدمت گرفت که در واقع نسخه ارتقا یافته سوخو7 با موتور جدید و بالی متغییر بود که بردی مناسب و توان تسلیحاتی بالای داشت

امروزه سوخو7 از تمامی کشورهای کاربر از خدمت خارج شده و تنها احتمالا به صورت محدود در کره شمالی خدمت میکند.

سوخو7 یک پلتفرم عالی دست کم برای خود سوخو بود زیرا بعد از ان سوخو9 ، سوخو11  و سوخو17 و 22 بر اساس این پلتفرم ساخته شد

طول:16.80 متر

ارتفاع:4.99 متر

وزن خالی:8937 کیلوگرم

موتور:یک دستگاه موتور توربوجت لیولکا ای ال 7 با توان 15000 پاوند رانش بدون پس سوز و 22150 پاند با پس سوز

بیشترین سرعت:2ماخ

بیشترین برد:2000  کیلومتر

سلاح:دو توپ 30 م م تک لول ،  شش راکت انداز 57 م م، وتا 2 تن بمب

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن