سامانه پدافند هوایی MEADS

ترجمه: اشکان قنواتی

سامانه ی MEADS یک سیستم پدافند هوایی و موشکی است که برای جایگزینی پدافند Patriot طراحی شده و قرار است که توسط ناتو عملیاتی شود. این پروژه توسط سه کشور آمریکا و آلمان و ایتالیا توسعه داده میشود.

میدس که توسط سه کشور آمریکا و آلمان و ایتالیا توسعه داده شده یک پدافند موشکی و هوایی متحرک است که قرار است جایگزینی برای پاتریوت های آلمان و آمریکا و پدافند نایم هرکولس ایتالیا باشد. آلمان میدس را برای جایگزینی سیستم پاتریوت خود در ژوئن 2015 انتخاب کرد. میدس برای رفع مشکلات و محدودیت های عملیاتی و عملکردی سیستم های پدافند موشکی ثابت و به وجود آوردند که نوعی همکاری و همانگی کامل بین ایالات متحده آمریکا و کشورهای متحدش ایجاد شود. این سیستم تنها سیستم پدافندی است که توانایی ایجاد پوشش 360 درجه ای علیه موشک های بالستیک، موشک های کروز، پهپادها، هواپیماها و راکت های با کالیبر بالا را دارد.

میدس توانایی ایجاد پوشش دفاعی با برد بالا از سطح زمین در برابر تهدیدات موشکی و هوایی را دارد. این سیستم توانایی مقابله با تعداد بالایی از اهداف پروازی را داراست. از ویژگی های میدس میتوان به متحرک بودن آن، ایجاد همخوانی ( یکپارچه کردن سیستم های مورد استفاده) بیشتر بین کاربران و دفاع 360 درجه ای در برابر تهدیدات متغییر و در حال پیشرفت کنونی اشاره کرد. میدس اولین پدافند موشکی و هوایی است که توانایی عملیات را در حین حرکت برای دفاع از نیروهای در حال انجام عملیات دارد. میدس همچنین توانایی اولویت بندی تهدیدات را داراست.

میدس از موشک هایPAC-3 MSE(این موشک ها مانور پذیری بالاتر،شعاع عملیاتی بیشتر و ارتفاع رهگیری و درگیری بالاتری نسبت به نسلهای قبلی این موشک دارند) لاکهید مارتین بدون کلاهک انفجاری که تهدید را با برخورد و توسط از انرژی جنبشی نابود میکنند در یک سامانه شامل نظارت و پوشش 360 درجه ای و سنسور های کنترل آتش، مراکز عملیات شبکه شده به یک دیگر(به معنای یکپارچه بودن سیستم پدافندی میدس می باشد) و لانچرهای سبک استفاده میکند. یک لانچر میدسر تا 8 برابر یک لانچر پاتریوت با استفاده از سنسور های 360 درجه ای پیشرفته، توانایی پرتاب تقریبا عمودی و استفاده از موشک های PAC-3 MSE موثر تر است. رادار های میدس (با استفاده از آرایه های فازی فعال و digital beamforming) توانایی استفاده کامل از شعاع عملیاتی بالاتر PAC-3MSE را فراهم میکنند.

اجزای سامانه ی میدس که سوار بر کامیون میباشند به راحتی امکان انتقال با C-130 و A400M را دارند و این امر بدین معناست که این سامانه را به سرعت میتوان به میدان نبرد انتقال داد. سامانه ی میدس اجزای کمتری نسبت به اجزای پدافند پاتریوت دارد و این امر تعداد پرسنل و تجهیزات مورد نیاز برای عملیاتی کردن آن را به شدت کاهش داده است .

حداقل اجزای مورد نیاز برای عملیاتی کردن میدز یک لانچر یک سامانه ی مدیریت صحنه ی نبرد و یک رادار کنترل آتش برای ایجاد پوشش 360 درجه ای ودفاع از نیروها و اهداف مهم است. با رسیدن اجزای جدید این اجزا به صورت اتوماتیک و بدون مشکل به شبکه پیوسته و توانایی دفاع را ایجاد میکنند.

پیمانکار اصلی میدس شرکت MEADS International یک شرکت چند ملیتی است که مقر آن در اورلاندوی فلوریدا است. شرکت های MBDA ایتالیا، MBDA آلمان و لاکهید مارتین با این شرکت همکاری میکنند. این شرکت برای توسعه میدس در سال 1999 برنده ی مناقصه شد، اما به علت شکایت های موفق بازنده ی مناقصه باعث شد که پروژه شروع نشود. در سال 2001 در طی یک برنامه برای کاهش میزان ریسک 216 میلیون دلار برای توسعه ی یک برنامه ی رهگیری به شرکت داده شد. در می 2005 MEADS International قرار دادی به مبلغ 2 میلیارد دلار به همرا 1.4 میلیارد یورو برای طراحی و توسعه ی میدس امضا کرد این قرارداد در سال 2014 نهایی شد و به اتمام رسید. کشور های آمریکا ، آلمان و ایتالیا هرکدام به ترتیب 58 درصد، 25 درصد و 17 درصد بودجه ی مورد نیاز برای طراحی و توسعه میدس را تامین کردند.

در سال 2010 نیروهای مسلح آلمان تحقیقات خود برای یافتن یک سیستم جایگزین را کامل کرده و به شدت میدس را به عنوان پایه ی بهبود توان دفاع موشکی آلمان در اروپا سفارش کردند. در فوریه 2011 وزارت دفاع آمریکا اعلام کرد که قصد دارد تا سهم خود را در طراحی و توسعه ی میدس به طور کامل انجام دهد اما به دلایل مشکلات مالی و عدم تامین بودجه از سامانه ی میدس استفاده نخواهد کرد.

در سپتامبر 2011 آمریکا آلمان و ایتالیا قراردادی را برای تامین منابع مالی دو آزمایش رهگیری، یک آزمایش characterization test لانچرو موشک و یک آزمایشcharacterization test سنسور ها برای تکمیل توسعه طبق برنامه امضا کردند.

در سپتامبر 2013،کمپانی سازنده MEADS گواهینامه حالت 5 برای شناسایی دوست از دشمن (IFF) دریافت کرده است. حالت 5 و یک حالت امن است . این سیستم برای تشخیص اهداف خودی از اهداف دشمن است و امنیت پرواز هواپیماها و موشکهای خودی و در منطقه تحت پوشش این پدافند را تامین میکند توسط یک سیستم فرستنده و گیرنده که در پدافند MEADS نصب میشود و از اشتباه هدف قرار گرفتن پرنده های خودی جلوگیری میکند .

در ژوئن 2015 میدس به عنوان پایه ی Taktisches Luftverteidigungssystem (TLVS آلمان انتخاب شد.TLVS نسل جدیدی از پدافند موشکی و هوایی است که معماری منعطف تری بر پایه ی توانایی شبکه شدن قویتری دارد. میدس کاندیدی برای برنامه ی پدافند میان برد موشکی و هوایی لهستان به نام Wisla بود اما در نهایت لهستان به سراغ پاتریوت و سیستم فرانسوی ایتالیا SAMP/T رفت. هم اکنون میدس به عنوان یک کاندید برای پدافند برد کوتاه موشکی و هوایی لهستان به نام Narew است.

سامانه‌ی دفاع هوایی و موشکی میدس از شش بخش اصلی شامل رادارها، مرکز مدیریت نبرد و لانچر ها تشکیل شده. این سامانه ها هرکدام برای بیشترین میزان کاربری طراحی شده اند تا نسبت به سیستم های مشابه نسل قبل (پاتریوت)مدت زمان فعالیت بسیار بیشتر و هزینه ی پشتیبانی و نگهداری کمتر داشته باشند.

رادار کنترل آتش چند منظوره Multifunction Fire Control Radar (MFCR) میدس یک رادار آرایه ی فازی باند ایکس که در آلمان توسعه داده شده است. رادار آرایه‌ای پویش الکترونیکی فعال میدس قابلیت رهگیری دقیق و تشخیص و دسته‌بندی دقیق امواج رادیویی دریافت شده را فراهم میکند. برای مواقعی که استفاده‌ی آنی و بسیار سریع از سامانه نیاز است رادار MFCR میدس توانایی برقراری پوشش راداری و کنترل آتش را تا زمان پیوستن یک رادار حرفه‌ای به شبکه دارد. رادار MCFR از یک پرتو اصلی برقراری ارتباط با موشک ها استفاده میکند. همچنین از یک سیستم پیشرفته ی تشخیص دوست از دشمن Mode 5 برای شناسایی و تشخیص نوع تهدیدات استفاده میشود.

رادار مراقبت و شناسایی که میدس از آن استفاده میکند یک رادار آرایه‌ای پویش الکترونیکی با پوشش 360 درجه با برد افزایش یافته است. این رادار توانایی تشخیص انواع تهدیدات با قابلیت مانور بالا شامل موشک های بالستیک کوتاه و میان برد، موشک‌های کروز و بقیه‌ی هواگرد ها را دارد. این رادار در باند UHF کار میکند و توان جستجو در فرکانس ایکس را دارد .

مدیریت نبرد، فرماندهی و کنترل، مخابرات و ارتباطات، کامپیوترها و جمع‌آوری اطلاعات و مرکز عملیات راهبردی:

مرکز عملیات راهبردی میدس یک سیستم شبکه محور با معماری باز را که قابلیت استفاده از انواع چینش سنسورها و لانچرهای مختلف را دارد کنترل میکند تا بتوان تمام آنها را در یک سیستم دفاع موشکی و هوایی به صورت یکپارچه جمع کرد. هر بخش مختلف از سامانه مانند رادار، سیستم مدیریت نبرد و لانچر یک بخش است که به صورت بی سیم به شبکه متصل میشود. به دلیل وجود مسیرهای ارتباطی مختلف این شبکه ی دفاعی را میتوان با توجه به شرایط میدان نبرد گسترش یا تغییر داد از مزایای اینگونه طراحی اینست که اگر یک بخش از سیستم خراب شود کل سامانه از کار نمی افتد و بقیه ی بخش ها به کار خود ادامه میدهند یا هر لانچر یا رادار به راحتی به سیستم پیوسته یا از آن خارج میشوند بدون آنکه سیستم خاموش شود یا در عملکرد آن خللی ایجاد شود. برای این کار میدس از رابط های باز و بدون اولویت(غیر اختصاصی) استفاده میکند. اینگونه انعطاف پدیری تا به حال برای یک سیستم پدافندی هوایی و موشکی زمین پایه سابقه نداشته است.

لانچر و ریلودر:

لانچر سبک سامانه ی میدس را به راحتی میتوان جابه جا و ریلود کرد. هر لانچر تا 8 موشک PAC-3MSE حمل میکند و در حداقل زمان ممکن آماده‌ی شلیک میشود. سامانه ی ریلودر هم مشابه لانچرهاست با این فرق که سامانه های الکترونیکی لانچرها را ندارد.

موشک های PAC-3MSE موشک پایه ی میدس برای رهگیری هستند. این موشک ها نسبت به PAC-3های معمولی(که در ابتدا به عنوان موشک های پایه در فاز طراحی و توسعه در سال 2004 انتخاب شده بودند) برد و قابلیت انهدام بالاتری دارند. موشک های جدید با استفاده از موتور قویتر و توانایی کنترل بهتر برد درگیری و دفاع بالاتری نسبت به نسل قبلی خود دارند. این نسخه 35 کیلومتر برد دارد و چالاکی بیشتری دارد

در آلمان قرار است موشک IRIS-T SL در کنار موشک PAC-3MSE به عنوان یک موشک ثانویه برای دفاع هوایی میان برد استفاده شود. این موشک ها بر اساس نسخه ی هوایی موشک IRIS-T طراحی شده اند. موشک های IRIS-T SLS که برد کمتری دارند همان موشک های هوا به هوای IRIS-T هستند که 4 تا از آنها سوار یک لانچر متحرک میشوند. فرق این موشک ها با IRIS-T SL اینست که IRIS-T SL از یک موتور بزرگتر، یک دیتالینک و یک سر قابل جداسازی برای کاهش درگ استفاده میکند. این موشک 35 کیلومتر برد دارد .در حالی که موشک iIRIS-T در نشخه هوا به هوا دارای سامانه هدایت تصویر ساز حرارتی است ،نسخه پدافندی دارای سیستم هدایت راداری است