نبرد ایووجیما
ترجمه و تالیف: محسن هفتانی
نبرد “ایووجیما” یک حمله نظامی آبی-خاکی به فرماندهی دریاسالار “چستر نیمیتز” از نیروی دریایی و ژنرال “هالند اسمیت” از سپاه تفنگداران دریایی در جریان جنگ جهانی دوم بود که در اوایل سال آخر جنگ یعنی 1945 و از سوی متفقین (لشکرهای سوم، چهارم، و پنجم سپاه تفنگداران دریایی و ناوگان پنجم نیروی دریایی ارتش ایالات متحده) علیه سواحل امپراطوری ژاپن و به قصد انهدام سایت راداری پیش اخطار واقع در جزیره و تصرف آن انجام شد.
ایووجیما جزیره ای در 750 مایلی خاک اصلی ژاپن بود که به جهت قرار گرفتن سه پایگاه هوایی ارتش امپراطوری در آن از اهمیت راهبردی بالایی برخوردار بود و تصرف آن می توانست سرپلی باشد برای تصرف خاک اصلی این کشور. نیروهای آمریکایی در فوریه 1945 و پس از 5 هفته نبرد فوق سنگین و با تلفات بسیار از هر دو طرف این جزیره را تصرف کردند.
در پایان، حدود 7 هزار تفنگدار دریایی کشته شدند و در جبهه مقابل از حدود 21 هزار نیروی ژاپنی مدافع جزیره تنها حدود 200 نفر زنده ماندند و اسیر شدند در حالی که پس از تصرف این جزیره به دست آمریکایی ها، راهبرد دانان و ژنرال های ارتش هنوز درمورد این که تصرف ایووجیما آیا اصلا ارزش این هزینه و تلفات را داشت یا نه، تردید داشتند.
تا پیش از این نبرد و به دلیل درگیری های قبلی نیروی دریایی امپراطوری ژاپن با آمریکا نظیر نبرد معروف “میدوِی” و از دست دادن ناوهای هواپیمابر “آکاگی، کاگا، و سوریو” و نبردناوها و دیگر کشتی ها، توان این نیرو بسیار تحلیل رفته و دیگر نمی توانست از جزایر اطراف خاک اصلی ژاپن دفاع کند. در همین حین، نیروی هوایی امپراطوری ژاپن هم با تحمل تلفات بالا و از دست دادن شمار زیادی از خلبانان و جنگنده های مانند “هایابوسا” و “میتسوبیشی زیرو” نمی توانست انتظارات فرماندهان ژاپنی را براورده کند.
از این رو ارتش ژاپن برای دفاع از جزایر چاره ای به جز اتکا به انبوه نیروی پیاده و دادن تلفات بالا نداشت که البته نیروهای ژاپنی طوری تربیت می شدند که حتی اگر تا گلوله آخر”آریساکا” (بتل رایفل سازمانی ارتش امپراطوری ژاپن) خودشان را هم به سمت دشمن شلیک می کردند، هرگز تسلیم نمی شدند و با “کاتانا” (شمشیر سامورایی) به سمت آمریکایی ها حمله می کردند تا کشته شوند و یا به سبک اجداد سامورایی خود هاراکیری (خودکشی شرافتمندانه) می کردند.
با همه این اوصاف، ژنرال های آمریکایی با این پیش بینی که ایووجیما بیشتر از چند روز دوام نخواهد آورد، برای حمله به توافق رسیدند. اما در آن سو ژاپنی ها تاکتیک جدید برای دفاع تدارک دیده بودند: استفاده از کوهستان و جنگل های ایووجیما برای اختفا و استتار توپ ها و خمپاره اندازهایی مانند تایپ 98.
گرچه آمریکایی ها ناگزیر ابتدا با بمب افکن های “بی-24 لیبریتر” و “بی-29 سوپرفورترس” و توپخانه دریایی ناوگروهی متشکل از 38 ناوشکن و رزمناو و نبردناو از جمله رزمناو “ایندیاناپولیس” جزیره را می کوبیدند اما این تاکتیک سنجیده ژنرال “تادامیچی کوریبایاشی” باعث به حداقل رسیدن تلفات و خسارات مدافعان می شد تا آن ها بتوانند در مقابل نیروهایی که مهاجمان در ساحل پیاده می کردند ایستادگی کنند.
نهایتا روز موعود فرا رسید و پس از بمباران و توپ باران خُرد کننده، با حمایت ناوگروه عظیم مورد اشاره و 10 ناوهواپیمابر، آمریکایی ها در جنوب شرق ایووجیما، سوار بر لندینگ کرفت ها، قایق ها، و نفربرهای دوزیست LVT-4 و نسخه توپدار آن به خشکی زدند اما در همان ابتدا با موانعی که انتظارش را نداشتند روبرو شدند. خاکستر آتشفشانی انباشته در ساحل راه رفتن برای سربازها و خودروهای نظامی را بسیار سخت کرده بود.
بر خلاف نازی ها در نرماندی و اوماها، ژاپنی ها که شبکه ای متراکم از سنگرها و آشیانه های تیربار، 18 کیلومتر تونل، 300 قبضه ضدهوایی، 33 قبضه توپ دریایی، 438 توپ منحنی زن و خمپاره، 69 توپ ضدتانک، و 23 تانک در اختیار داشتند ابتدا صبر کردند تا آمریکایی ها در جزیره پیش روی کنند که همین باعث شد آمریکایی ها به اشتباه فکر کنند بمب ها و گلوله ها کار مدافعان را ساخته. با رسیدن مهاجمان به برد و فاصله مورد نیاز، توپخانه استتار شده ژاپنی شروع به شلیک و علاوه بر گرفتن تلفات قابل توجه، قوای آمریکایی را زمینگیر کرد.
پس از متوقف شدن مهاجمان و با غروب آفتاب، ژاپنی ها با استفاده از تاریکی چند حمله “بانزای” ترتیب دادند. بانزای تاکتیکی انتحاری بود که طی آن ژاپنی ها در دسته های کوچک و بزرگ به یک باره و بدون ترس از تیر خوردن در حالی که فریاد می زدند از سنگرهای زیر زمینی بیرون و به سمت دشمن می دویدند و سعی می کردند تا آخرین نفس با شلیک و نارنجک و در نهایت سرنیزه از آن ها تلفات بگیرند و خودشان هم کشته می شدند. علیرغم تلاش های ژاپنی ها، 70 هزار آمریکایی پیاده شده در جزیره پیش روی کردند و موفق شدند یکی از پایگاه های هوایی امپراطوری را تصرف کنند.
آن ها به پیش می رفتند و شب و روز خطوط دفاعی ژاپنی ها را زیر آتش می گرفتند و این باعث تلفات شدید، کمبود اسلحه و مهمات، و آذوقه در جبهه مدافعان شده بود. فداکاری و وفاداری ژاپنی ها به کشور و امپراطوری باعث حفظ استحکامات دفاعی به هر قیمتی می شد اما به راحتی قابل تشخیص بود که مقاومت ژاپنی ها تنها اشغال جزیره را کمی عقب می انداخت.
البته ژاپنی ها هم کامل در موضع انفعال و صرفا دفاع قرار نداشتند و به جز بانزای حملات دیگری را هم ترتیب می دادند. مثلا در 21 فوریه، یک تیم پروازی کامیکازه (انتحاری) متشکل از 12 بمب افکن شیرجه رو “جودی” و 8 هواپیمای اژدرافکن “جیل” که توسط 12 شکاری “زِکه” اسکورت می شدند از یک پایگاه هوایی در یکی از دیگر جزایر ژاپن پرواز کردند تا به ناوگان آمریکایی و علی الخصوص ناو هواپیمابر “ساراتوگا” حمله کنند. دو فروند دچار نقص فنی شده و نتوانستند خودشان را به محدوده عملیات برسانند و دو فروند دیگر توسط جنگنده های “تی اف 58 هِل کَت” آمریکایی سرنگون شدند اما بقیه خودشان را به ناوگان رساندند و موفق شدند خساراتی را به کشتی های آمریکایی وارد کنند.
آمریکایی ها تنها چهار روز پس از آغاز تهاجم به ایووجیما، کوه سوریباچی در جنوب جزیره را تصرف کرده و پرچم ایالات متحده را بالای آن نصب کردند که تصویر این صحنه معروف را احتمالا دیده اید و به یاد دارید.
پس از چهار هفته حمله خُرد کننده آمریکایی ها و دفاع جانانه سربازان امپراطوری، مرکز خط دفاعی ژاپنی ها شکافته شد و سنگرهای ژاپنی یکی پس از دیگری با نارنجک و شعله افکن پاکسازی شد و کوریبایاشی و تنها 300 سرباز باقیمانده ناگزیر آخرین حمله بانزای را علیه مهاجمان انجام دادند که آمریکایی ها با وجود تلفات نسبی این حمله را هم دفع کرده و عملا کل ایووجیما را تسخیر کردند، هرچند تا چند هفته بعد از آن مجبور بودند درجنگل های جزیره به دنبال اندک ژاپنی های باقیمانده بگردند. حتی دو گروه از ژاپنی ها در غارهای جزیره پناه گرفته بودند و جالب این که به اندازه ای آذوقه داشتند که توانستند تا مدت ها آن جا بمانند و تسلیم نشوند.
در پایان، نه نیروی زمینی و نه نیروی دریایی صلاح ندانستند تا از ایووجیما به عنوان پایگاه استفاده کنند؛ به یگان های مهندسی ارتش دستور داده شد تا پایگاه های هوایی جزیره را بازسازی کنند تا تبدیل به محل فرود اضطراری جنگنده ها و بمب افکن هایی شود که قرار بود در مرحله بعدی جنگ به سراغ خاک اصلی ژاپن بروند.
