تپانچه لاما(کلت لاما)
تپانچه لاما(کلت لاما) یکی از مشهور ترین سلاح های کمری در ایران
شرکت لاما (در اسپانیایی لیما)یکی از شرکت‌های مشهور تسلیحات سازی در کشور اسپانیا بود که بین سال‌های ۱۹۰۴ تا سال ۲۰۲۰ به عنوان یک شرکت سازنده تسلیحات کمری از جمله رولور ها و تپانچه ها فعالیت میکرد .
این شرکت در سال ۱۹۰۴ کار خود را با تولید کم تیراژ برخی از رولور های آمریکایی آغاز کرد ولی از سال 1908 به بعد تبدیل به یکی از بزرگترین سازنده‌های سلاح‌های کمری در اسپانیا شد و رولور چون رولور مشهور ناگانت یا چند نمونه از رولور های ساخت شرکت آمریکای کلت را تولید کرد.
این شرکت از سال ۱۹۱۳ شروع به ساخت تپانچه‌های کوچک کرد ولی اولین تپانچه مشهور آن روبی بود که در سال ۱۹۱۴ با اقتباس از تپانچه مشهور کلت مدل ۱۹۰۳ طرحی از طراح مشهور سلاح جان برونینگ برای شرکت کلت کار خود را توسعه داد. روبی یک تپانچه نیمه خودکار با کالیبر ۷.۶۵ میلیمتری با پوکه‌های ۱۷ میلیمتری بود که دارای ظرفیت خشاب ۹ گلوله بود.
بیش از ۷۵۰ هزار قبضه از این سلاح تا سال ۱۹۵۸ توسط این شرکت ساخته شد که بیشتر در خود اسپانیا به کار رفت. در ادامه این شرکت دست به تولید یک نسخه از تپانچه اف ان ۱۹۱۰ باز ساخت طراح مشهور جان برونینگ با نام بوفالو در اسپانیا زد ولی بدون شک مشهورترین تپانچه‌ای که این شرکت ساخته تپانچه لاما است
نیاز به یک طرح جدید در سال ۱۹۳۲ منجر به رفتن شرکت لاما به سمت یکی از مشهورترین تپانچه‌های آن دوران جهان یعنی تپانچه مشهور کلت ام ۱۹۱۱ شد
لاما همانطور که گفته شد یک برداشت از تپانچه مشهور ام ۱۹۱۱ بود که از سال ۱۹۱۱ در آمریکا تولید و در خدمت ارتش امریکا قرار گرفته بود. لاما از نظر مکانیزم شلیک هیچ تفاوتی با ام ۱۹۱۱ نداشت دارای دستگیره مسلح سازی بر روی بدنه که با کشیدن آن به طرف عقب سلاح مسلح می‌شد و یک دکمه رها کردن خشاب در سمت راست سلاح بود و چخماقی در بیرون سلاح استفاده میکرد .شکل ظاهری نیز کاملاً مشابه بود حتی در نسخه‌های اولیه لاما که به نام لیما یک شناخته می‌شد سلاح مانند ۱۹۱۱ فاقد سیستم ایمنی لازم برای کنترل شلیک اشتباه به دلیل برخورد سلاح به زمین بود .سلاح دارای یک مگسک در جلو و یک سایت شکافدار در عقب بود و از ضامن رهاسازی لنگدن در سمت راست بدنه استفاده میکرد که این بخش نیز مشابه ام ۱۹۱۱ بود
لاما به شکل قابل توجه ای کوچکتر و سبکتر از ام1911 بود زیرا خشاب کوچکار و نازکتری داشت که باعث شده بود طول و قطر قبضه تپانچه ای ان کوچک شود. طول لوله و قطر ان نیز به دلیل شلیک کالیبر کوچکتر ، کمتر بود
بزرگترین تفاوت لاما با ام ۱۹۱۱ در کالیبر آن بود .ام ۱۹۱۱ دارای کالیبر ۴۵ ای سی پی بود که به عبارتی می‌شد ۱۱.۴۳ میلیمتر با طول پوکه ۲۳ میلیمتری که کالیبر قدرتمندی بود ولی در آمریکا طرفدار داشت. این کالیبر در ارتش امریکا از اوائل قرن گذشته بر روی رولو ها استفاده می‌شد و تپانچه ام ۱۹۱۱ نیز با این کالیبر تولید شد ولی این کالیبر که حتی امروزه نیز در آمریکا شهرت زیادی دارد در اروپا هیچ جایگاهی نداشت در اروپا کالیبر ۷.۶۵ میلیمتری که به ۳۲ ای سی پی نیز مشهور بود و همچنین کالیبر ۹ میلیمتری با طول پوکه ۱۷ میلیمتر که به آن ۳۸۰ acp نیز می‌گفتند که یک کالیبر ساخت برونینگ بود در آن زمان بسیار بورس بود
هر دو کالیبر از ۴۵ آمریکایی‌ها ضعیف‌تر بود ولی همانطور که گفته شد در اروپا متداول بود کالیبر ۷.۶۵ دارای بیشترین قدرت ۳۰۰ ژول بود و سرعت دهانه آن در بهترین حالت ۳۵۰ متر بر ثانیه بود
و کالیبر ۹ میلیمتری دارای بیشترین قدرت 450 ژول بود و بیشترین سرعت دهانه آن به ۵۵۰ متر بر ثانیه نیز می‌رسید.
نخستین نسخه تولیدی لاما 1 بود که در سال ۱۹۳۳ بر اساس ام ۱۹۱۱ ساخته شد و دارای کالیبر ۷.۶۵ با ظرفیت خشاب ۹ فشنگ بود که برد موثران حدود ۵۰ متر بود. این نسخه تا سال ۱۹۳۶ تولید شد
لاما2 نسخه بعدی بود که آن نیز از سال ۱۹۳۳ وارد خط تولید شد ولی با کالیبر ۹ میلیمتری تولید شد و تولید آن نیز تا سال ۱۹۳۶ متوقف شد
لاما سه از سال ۱۹۳۶ تا ۱۹۵۴ تولید شد این نسخه بر اساس ام ۱۹۱۱ ای۱ ساخته شد و دارای قفل ایمنی برای جلوگیری از شلیک ناخواسته بود .این مدل با هر دو کالیبر ۹ و ۷.۶۵ تولید شد از ظرفیت خشاب هفت تایی استفاده می‌شود یک نسخه از آن به نام لامای ۳ اسپیکال ساخته شد که نسخه پلیسی بود و یک نسخه بسیار مشهور لاما که بیشترین میزان تولید را داشت لامای ۳ ای بود که تا سال ۱۹۹۷ یعنی تا آخرین سال‌های فعالیت این کمپانی تولید می‌شد
لاما 4 بر اساس لاما3 ساخته شده بود ولی تنها در کالیبر ۹ تولید شد و از خشاب ۹ تایی استفاده میکرد لاما ۵ بر اساس لاما ۴ بود ولی دارای توان نصب صدا خفه کن بر روی سر لوله بود این نسخه نیز تا سال ۵۴ تولید شد
لاما ۶ نسخه با ظرفیت 7 فشنگ که معمولاً برای بازار آمریکای لاتین ساخته شد و آن نیز دارای کالیبر ۹ بود
لاما 9 یکی از متفاوت ترین نسخه‌های لاما بود که برای بازار آمریکا با کالیبر ۴۵ ساخته شد .لامای ۹ به شکل خاص برای بازار آمریکای شمالی ساخته شد
این نسخه از کالیبر های مختلفی مثل ۴۵ ای سی پی ،۴۰ اس دبلیو، ۹ پرابلم، ۲۲ ال آر با ظرفیت‌های خشاب مختلف ساخته شد که همه آنها همانطور که گفته شد برای بازار آمریکا بود که همواره علاقمندان بسیاری به پلتفرم ام ۱۹۱۱ در آن وجود دارد. برخی از این نسخه تا سال ۱۹۹۷ یعنی زمانی که دیگر تولید این کارخانه به طور کامل متوقف شد تولید شدند
بعد از جنگ جهانی دوم این تپانچه به شکل گسترده‌ای وارد ایران شد. نسخه‌های تحویل ایران دارای کالیبر ۷.۶۵ بودند که به شکل گسترده‌ای هم در شهربانی و بعدها پلیس استفاده شد و هنوز هم در خدمت است طی انقلاب تعداد زیادی از آنها دست مردم عادی افتاد از این رو این سلاح که در ایران به نام لامه شناخته می‌شود یکی از تپانچه‌های مورد علاقه ایرانی‌ها است
شرکت لاماسازنده یک سازنده بلکه در واقع در حال ساخت سلاح‌های دیگران با کمی تغییر بود همین مسئله باعث شد که عملاً بعد از جنگ جهانی دوم از جمله از دهه ۷۰ به بعد نتواند در بازار رقابت باقی بماند. تنها محصولی که تولید میکرد تپانچه لاما بود که طرح آن متعلق به یک سلاح قدیمی بود و عملاً در هیچ ارتش و نیروی پلیسی دیگر به چنین سلاحی نیاز نبود .از این رو فروشش به شدت کاهش پیدا کرد و در نهایت نیز در دهه ۹۰ دیگر توان رقابت با شرکت‌های مشهور سازنده سلاح‌های کمری در اروپا و یا آمریکای شمالی را نداشت و در سال ۲۰۰۰ ورشکست شد
****عضویت در کانال تلگرام سایت جنگاوران برای آگاهی از آخرین اخبار نظامی و آخرین مقالات درج شده در سایت****
عبدالحمید تارخ
مقالات مشابه
