توپخانه و راکت های توپخانه ای

هویتزر 175 میلیمتری ام107

هویتزر 175 میلیمتری ام107

در دهه 1950 ارتش امریکا نیاز بسیار به هویتزر خود کششی داشت. این ارتش از هویتزر 155 و 203 م م خودکششی روی شاسی با نام ام 55 استفاده میکرد که یک شاسی شنی دار بود که موتور بنزنی داشت.  بنزین  قابلیت اشتعال بالای داشت در میدان جنگ خطر ساز بود دوم این ترکیب حدود  46 تن وزن داشت وهم سرعت و برد جابجایی ان  کم بود وهم مشکلات فنی داشت

ارتش امریکا خواهان  به خدمت گیری دو هویتزر بود که هر دو دارای یک شاسی شنی دار با موتور دیزل باشند و از کالیبر 203 م م و 175 م م استفاده کنند. البته در ان زمان کالیبر 203 م م به شکل عملیات وجود داشت ولی از انجایی که اتش خواهان یک توپ با برد بالا بود خواهان طراحی یک   توپ با کالیبر 170 و یا 175 م م بود که برد بالای داشته باشد. به سرعت شرکت اف ام سی وارد میدان شد و دو هویتزر جدید با نام های ام110 با کالیبر 203 م م و  ام107 با کالیبر 175 م م معرفی کرد که هردو به ترتیب در سال های 1963 و 1962 وارد  خدمت شدند

ام 107  یک هویتزر با کالیبر جدید بود قبل از ان کالیبر 175 م م در خدمت نبود و بعد ان هم دیگر با این کالیبر ساخته نشد. هویتزر دارای وزن کامل 28 تن از این رو با برخی هواپیمای ترابری قابل انتقال بود. شاسی این خودرو با شاسی ام110 یکی بود که دارای پنچ چرخ در هر سمت بود موتور خودرو در جلو بو خورشیدی چرخش شنی در جلو خودرو قرار داشت .موتور خودرو یک موتور دیزل 8V-71T t  405 اسب بخاری است که توسط یک راننده در جلو سمت راست هدایت می شد  موتور جلو سمت چپ کنار راننده قرار داشت. خودروی میتواند به سرعت 57 کیلومتر بر ساعت برسد  و میتواند از  یک شیب 60 درجه بالا برود . ظرفیت سوخت خود 1001 لیتر است و برد ان حدود 750 کیلومتر است

غیر راننده هیچ کس دیگر درون شاسی قرار نداشت . پشت خودرو یک بیل هیدرولیک برای مهار لگ ناشی از شلیک قرار داشت و زمانی که هویتزر  اماده  شلیک میشود ، این بیل پایین مانده پشت سر خودرو قرار میگرفت تا لگد شلیک را مهار کند. کنار توپ سمت چپ محل قرار گیری توپچی بود و در سمت راست یک نیمکت جمع شونده بود که دو نفر روی ان قرار میرفتند که شامل فرمانده اتش بار و یک کمکی برای لود مهمات بود. خودرو دارای 13 م م زره بود که در برابر مهمات سلاح های متوسط و یا ترکش های سبک مقاومت داشت بعدها یک لایه کلار روی برخی از هویتزرها کشیده شد . درون خودرو و در واقع در جایگاهی کنار خودرو تنها دو مهمات و دو خرج پرتاب وجود داشت این رو خود خودرو توان حمل مهمات خود را نداشت  و برای مهمات گیری و شلیک یک حامل مهمات ام 578 با هر توپ حرکت میکرد. این خودرو دارای همان شاسی ام107 است ولی  دارای یک جرثقیل  بود که مهمات را میتوانست از پست کامیون برداشته و درون توپ بگذارد. در کل معمولا این خودرو در دسترس نبود و خدمه با دست خود مهمات را از کامیون پیاده کرده پشت هویتزر میچیدند و یکی یکی انها را بار گذاری میکردند

سلاح این هویتزر یک توپ175 م م با طول لوله 10.6 متر است. این طولانی ترین لوله توپ در ارتش امریکا از جنگ جهانی دوم تا کنون است این لوله بلند برای افزیش برد گلوله بوده است. این توپ با نام تی 236 شناخته می شود. این توپ همان توپی است که نسخه 203 کم م ان روی هویتزر ام110 نصب است تنها  نسخه نصب شده روی هویتزر ام107 دارای قطر لوله کمتر یا همان 175 م م است.

در تصویر تیغه پشتی که برای مهار لگد هویتزر نصب شده را میتوان دید

فقط دو نوع مهمات برای این توپ وجود بود که هر دو مهمات انفجار قوی ترکش شونده بودند  مهمات های ام 437 در مدلی های ای1 و ای 2  دارای 79 کیلوگرم وزن و 15 کیلوگرم مواد انفجاری بود که رقم قابل توجه ای نیز بود. این مهمات ها به برد 40 کیلومتر میرسد که دور برترین مهمات دوران جنگ سرد دست کم در بلوک غرب بود . بر اساس این نمونه مهمات  یک مهمات 69 کیلوگرمی اتمی نیز ساخته شد که دارای قدرت انفجار 15 کیلوتن تی ان تی بود . سرعت اتش 2 گلوله بر دقیقه  است. یک برگذار هیدرولیک داشت  که مهمات توسط خدمه درون ان قرار داده  شود و خودش به شکل خودکار مهمات را درون لوله حل میداد و خدمه پشت سر ان خرج پرتاب را که پارچه ای پشت مهمات قرار میدادند.

تصویری از سیستم بارگذار هیدرولیک این هویتزر

لوله توپ تا 65 درجه بال میرود  و  از دو طرف تا 60 درجه نیز قابل پوشش با چرخش توپ بود ولی بیش از این باید خود شاسی حرکت میکرد. کل سیستم 13 خدمه داشت. البته 5 خدمه خدمه اصلی بودند که شامل راننده، فرمانده، توپچی و دو گلوله گذار و ما بقی برای اوردن مهمات ها و شارژ دائم مهمات به کار میرفتند

ام107 شهرت ام110 را به دست نیاورد ولی در دو جنگ بسیار خوش درخشید

در ویتنام هویتزر های  مختلفی در خدمت ارتش امریکا بود ولی ام107 به دلیل برد بالایش به ارتش امریکا اجازه میداد در برد خارج از برد اتش توپخانه ویتنام شمالی ، توپخانه انها را نابود و مواضع دشمن را زیر اتش بگیرد. این توانا در چندین نبرد بسیار به درد امریکا ها خورد. در اتش ضد اتش همواره به دلیل سرعت بالا تحرک و برد بالایش دست برتر را داشت . در یک مورد در نبرد  کوه سان درسال 1968 زمانی که نیروی های امریکا برای مدت طولانی در محاصره انبوهی از نیروی های ویتنام شمالی قرار گرفتن ام  107 از انها پشتیبانی توپخانه میکرد . ویتنام شمالی برتری هوایی نداشت تلاش کرد با توپ های 130 م م ام 46 شوروی  که در همین  حال 27 کیلومتر برد داشت توپ های امریکایی را نابود کند  ولی همواره این ام107 بود که هم توپخانه ویتنام را میکوبید هم نیروی های انها را

در نبرد بعدی  که این سلاح بسیار خوش درخشید جنگ یوم الکیپور بود(جنگ سال 1973) . در این نبرد واحدهای اسرائیلی مجهز به این سلاح از سمت غرب کانال سوئز که  دست اسرائیل بود  دست کم 15 اتش بار سام2 ارتش مصر را  در شرق این کانال نابود کردند. در واقع مصر  فکر میکرد عمق  قرار گرفتن سامانه های پدافندی سام2 کافی است و فکر برد بالای ام 107 را نمیکرد . در اواخر جنگ زمانی که اسرائیل نتوانست بلندی های جولان را  پس گرفته و وارد خاک سوریه شود، تا 40 کیلومتر دمشق پایتخت  سوریه رسیدند و انجا بود که ام107  حومه دمشق را گلوله باران میکرد و واحدهای صنعتی زیادی را از بین برد . از جمله بخشی از شبکه دفاع هوایی سوریه در حومه مشق توسط اتش این توپخانه نابود شد.

ایران نیز 50 عراده از این توپ را در زمان حکومت پیشین از  امریکا دریافت کرد و طی جنگ در کنار ام110 از انها بهره برد ولی واقعا اطلاع درستی از عملکرد و یا موفقیتها این توپ در این جنگ دردسترس نیست

ام 107 در ایران

امروزه چندین ارتش هنوز از این توپ استفاده میکنند  از جمله ایران (ترکیه، یونان، کره جنوبی نیز استفاده میکنند) و البته 8 ارتش دیگر نیز از ان استفاده میکردند که از خدمت خارج شده است

امروزه مهمات های 155 م م که متعارف ترین مهمات های موجود هستند با سیستم هدایت ماهواره ای عملا حتی به برد 70 کیلومتری نیز رسیده اند و همچنین راکت های هدایت ماهوارهای با کلاهک های بزرگتر بردی فراتر نیز دارد برای همین در ارتش امریکا این توپ در دهه 1990 دیگر از خدمت خارج شده  است. امروزه  مهمات 155 م مهمات اصلی اکثر ارتش ها است این مهمات سبکتر است سرعت اتش بیشتری دارد و نسخه های هدایت شونده  راکتی ان تا 70 کیلومتر نیز برد دارند

عبدالحمید تارخ

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن