جت اموزشی نظامی اس ار-10
دفتر طراحی خصوصی KB SAT در روسیه از اواسط دهه گذشته وارد فعالیت شد. در واقع این شرکت جز چندین دفتر طراحی خصوصی در روسیه است که بعد از فروپاشی شوروی شکل گرفت . این شرکت قبلا هم چندین طرح داشت ولی هیچ کدام وارد مرحله ساخت نیز نشد.این شرکت بیشتر قطعه ساز است و قطعات در زمینه هوانبردی تولید میکند اگرچه تا کنون چندین هواپیمای غیر نظامی و چندین طرح گلایدر توسعه داده است.
در سال 2007 میلادی این شرکت رسما اعلام کرد به دنبال ساخت یک جت اموزشی رزمی برای جایگزین جت ال39 است. ال39 ساخت چک اسلاواکی سابق فراگیرترین جت اموزشی در بلوک شرق بود و تنها 2000 فروند ان توسط شوروی خریداری شد.این پرنده هنوز هم در روسیه در حال خمت است اگرچه در حال جایگزینی با هواپیما اموزشی یاک130 است
نخستین بار این طرح جدید که اس ار 10 نامیده شد در ماکس 2007 فاش شد و اعلام شده نیروی هوایی روسیه هم به ان علاقه دارد ولی تا نمایشگاه ماکس 2009 تصویر از طرح منتشر نشد که در انجا یک ماکت کامل از ان نشان داده شد.از سال 2014 رسما اعلام شد که پیش نمونه این هواپیما در حال منتاژ است و در 25 دسامبر سال 2015 میلادی اولین پیش نمونه این طرح پرواز کرد
اس ار10 یک جت اموزشی دو سرنشینه است .اولین چیزی که در ان به چشم میخورد ترکیب بال رو به جلو یا پیش گرا به میزان 10 درجه است ، که پیش از این در روسیه در سوخو47 برکوت دیده شده بود .طرح بال رو به از المان نازی شروع شد ولی امریکا نیز در دهه 1980 طی یک همکاری با المان و برنامه ایکس29 روی این طرح البته به شکل ازمایشی برای به دست اوردن تجربه کار کردند . روسها نیز در دهه 1990 با به پرواز در اوردن سوخو47 برکوت روی چنین طرح کار کردند که البته برکوت اولین بال پس گرایی جهان بود که به سرعت صوت رسید. هیچ طرح بال پس گرا به شکل عملیات در دسترس نیست . ایکس 2 ازمایشی بود و سوخو47 نیز از مرحله ازمایش فرارتر نرفت
این که چرا اس ار 10 بال پس گرا است برای این است که این بال اجازه پرواز در زاویه حمله بالا با سرعت پایین بدون از دست دادن هدایت هواپیمای را میدهد و این مسئله باعث چالاکی بالا می شود که البته در نمایش های هوایی بسیار مهم است .زاویه بالای حمله ، توان حرکت سریع و چرخ سریع دماغه از ویژگی های این بال است .این طرح برای یک جت امئزشی کمی غیر معمول است ولی سازندگان این طرح را اینگونه توضیح دادند که البته از این هواپیما میتواند در کنار نقش اموزشی در نقش اکروباتیک و یا پشتیبانی هوایی نزدیک نیز استفاده کرد که نیاز به چالاکی دارد .
بدنه هواپیما از مواد تمام کامپوزیت ساخته شده . خود سازنده مدعی است کمتر از هر هواپیمای ساخت روسیه دارای فلز است و برای نمونه بال کاملا کامپوریت است. این کار برای کاهش شدید وزن انجام شده است
هوایپمای دارای دو ورودی هوا در دو طرف بدنه است و از ترکیب دو کابین پشت سر هم استفاده میکند .دارای سه ارابه فرود تک چرخ است که ارابه های عقبی زیر ورود هوا رو به جلو بسته می شود و هواپیما از یک موتور لاویچینکو AL-25V استفاده میکند. این موتور توربوفن 3790 پاوند رانش فراهم میکند و پیش از این طرح روی هواپیماهای ال39 چک اسلاواکی نیزی نصب شده. البته طرح های دیگری چون جی ال8 چینی و هواپیمای مسافربری کوچک منطقه ای یاک40 نیز از این موتور استفاده میکند و ریشه ان به دهه 1960 بر میگردد. انتخاب این موتور با وجود اینکه موتورهای بهتری نیز وجود داشت مربطو به استراک این موتور با ال 39 است که تعمیر و نگهداری را برای دارندگان ثابق ال39 اسان میکند زیرا هدف از طراحی اس ار 10 جایگزینی ال39 است.هواپیما توان رسیدن به سرعت 900 کیلومتر بر ساعت در حالت شیرجه را دارد ولی در واقع در پرواز افقی دارای سرعت 900 کیلومتر بر ساعت و سرعت کروز 520 کیلومتر بر ساعت است و گفته شده با سوخت داخلی تا 1500 کیلومتر برد دارد.هواپیما اگرچه یک موتور دارد ولی دارای دو ورودی هوا در دو سمت بدنه است
از نظر الکترونیکی جزئیاتی هنوز منتشر نشده در واقع هنوز این هواپیما مجهز به سامانه خاصی نشده تنها در کابین دارای دو نمایشگر رنگی چند منظوره است و از اچ یو دی بهره میبرد ولی فاقد رادار و یا سامانه اپتیکی خاصی مانند نشان گذار لیزری است(قرار است در نسخه تولیدی مجهز به دو نمایشگر رنگی بزرگ شود در تنها نسخه تولیدی تنها یک نمایشگر درون کابین دارد). خود سازند مدعی است در صورت سفارس این هواپیمای را میتواند مجهز به رادار ارایه فازی و موشک های رادار فعال کرد و در رزم هوایی از ان استفاده کرد .هنوز مشخص نیست دقیقا در کجا و به چه شکل میتوان سلاح حمل کند ولی مشخص جایگاه داخلی ندارد و احتمالا دارد دو جایگاه را زیر هر بال خود در صورتی که نسخه رزمی از ان توسعه یابد حمل کند ولی سازنده مدعی است میتواند تا 2تن بار را زیر بالهای(مجموع دو بال) حمل کند
اس ار10 راه سختی در پیش دارد. ممکن است روسها برای حمایت از این طرح تعداد از ان را خریداری کنند ولی ان نیز مشخص نیست زیرا یاک130 قبلا طی رقابت با میگ ای تی به عنوان جنگنده اموزشی برای ارتش روسیه انتخاب شده است و از طرفی کشور های دیگر نیز ترجیه میدهد ان جتی را انتخاب کنند که در خود روسیه خدمت میکند . بازار جت های اموزیش رزمی بسیار پر رونق است ولی بسیار ورود به ان سخت است زیر جتهای زیادی ساخته شد. علیرقم اینکه بالهای پیش گرا ویژگی خود را دارد ولی واقعا اکثر کشورها یک جت اموزشی و پشتیبانی با چالاکی بالا نمیخواهند و ترجیه میدهند جتهای سریعتر از اس ار 10 و مسلح تر را به خدمت بگیرند . تا کنون یک فروند از این جت ساخته شده و سازندگان ان امیدوارند مشتریان بیشتری داشته باشند
مشخصات
طول:9.59 متر
بلندی:3.55 متر
بیشترین وزن:2.7 تن
موتور: یک دستگاه موتور توربوفن Ivchenko AI-25V با توان 3790 پاوند رانش
بیشترین سرعت:900 کیلومتر بر ساعت
سقف پرواز:6000 متر
عبدالحمید تارخ
سلام و خسته نباشید به مسئولین سایت جنگاوران.سایت جنگاوران به عنوان یک مرجع خوب و قابل اطمینان باعث شده که اطلاعات اکثر تجهیزات نظامی را در این سایت پیدا کنیم و وقت خود را برای جستجو در سایت ها و صفحه های دیگر تلف نکنیم.به خوبی میدانیم هر اطلاعاتی که از توانایی ها،کاربردها و ضعف های تجهیزات نظامی موجود در دنیا نیاز داشته باشیم در سایت جنگاوران پیدا میشود ولی متن ها و مقاله های سایت جنگاوران مشکلی دارد که هر چه زودتر رفع شود بهتر است و باعث بالا رفتن اعتبار سایت میشود.غلط های املایی مکرر و زیاد متن ها مشکل سایت است.گاهی با خودم فکر میکنم افرادی که این سایت را راه اندازی کرده اند و اطلاعات خوب و وسیعی در مورد تجهیزات نظامی و غیر نظامی دارند،چرا در نگارش متون فارسی ضعیف عمل میکنند.امیدوارم این مشکل به زودی رفع گردد.ممنون از شما
سلام ممنون حتما رسیدگی میکنم تا این مشکل هم برطرف شود
من پیشنهاد ویراستاری متون و مقاله ها را مطرح کردم.
بدون هزینه و فقط در مقابل اینکه از سایتتون استفاده کردم و از اطلاعاتش بهره بردم.
مشکل فقط به غلط املایی محدود نمیشه؛ و _(علیرغم ارزش و سطح علمی عالی)_اشتباهات نگارشی و ادبی هم داره.
سلام بررسی میکنم و جواب میدوم به زودی
چون کپی میکنن
با سلام و تشکر از زحماتی که عزیزان برای راه اندازی سایت زیبا و به درد بخوری مثل این سایت را کشیده اند . بعد از دید ن کامنت بالایی یه موردی هم من میخواهم ازتون درخواست کنم : اگه ممکنه قابلیت کپی کردن متن ها رو در سایت فعال کنید اونم به این دلیل که وقتی توی متن کلمه ای هست که میخام در موردش اطلاعات اضافه ای کسب کنم و یا در اینترنت در موردش جست و جو بکنم و یا اینکه عکسی ازش توی اینترنت پیدا کنم (بخصوص در مورد هواپیما ها و موشک ها ) مجبور میشم توی صفحه ی دیگه دوباره اون رو تایپ کنم که خیلی اعصاب خورد کن و وقت گیر میشه . البته علت شما از این کار رو میدونم که برای جلو گیری از کپی برداری متن های سایتتون هست ولی اینم بگم که کسی بخاد متن های سایتتون رو کپی کنه راه های زیادی هست که این کار نمیتونه جلوش رو بگیره . ممنون
سلام جناب تارخ
لطفا یه مقاله از جت آموزشی یاسین هم بذارین
با تشکر
سلام باید اطلاعات بیشتری از این جت منتشر بشه تا بشه ازش مقاله ای کامل دراورد