هواپیمای ترابری Y-20

هواپیمای ترابری Y-20

داستان هواپیمای ترابری وای20 که امروزه بزرگترین هواپیمای ترابری  ساخت چین است به دهه گذشته بر میگردد زمانی که چین  به دنبال خرید بیش از 20 فروند ایلیوشین 76 رفت. سفارش به روسیه داده شد ولی به دللی  مشکلات روسها در تولید این تعداد هواپیای بزرگ برنامه رها شد. بعد از فروپاشی شوروی کارخانه سازندهی ایلیوشین76 در ازبکستان جا ماند و مشکلات تولید زیادی پیش امد از این رو چین تصمیم به ساخت یک نسخه بومی گرفت زیرا امیدی  به روسها نبود و خرید از غرب هم ممکن نبود

طرح وای20 به کمپانی  Xian داده شد  که قبلا هواپیما جی اف-7 را طراحی کرده بود. پرنده مورد نظر در سال 2013 پرواز کرد و در سال 2016 وارد خدمت شد

اطلاعات زیادی از وای20 در دستراس نیست ولی اطلاعات کافی از کارایی کلی ان منتشر شده است. هواپیمای شباهت بسیار  به سی 17 امریکایی دارد اگرچه  بی شباهت  به ایلیوشین 76 نیز نیست. هواپیما دارای  بدنه ساخته شده از کائوچو و مواد ترکیبی است. این مواد از سال 2009 در چین تولید می شود تا پیش از این از خارج چین وارد می شود. این مواد در یک شرکت چینی ساخته می شود و باعث  کاهش وزن شده است. همچنین  وای20 اولین هواپیمای ترابری جهان است که برخی از قطعات ان با چاپ گر سه بعدی چاپ شده است . همچنین در طراحی  وای 20 از نرم افزار های سه بعدی استفاده  شده تا در طراحی درک بهتری به وجود ایند. در این روش طراحی بال از دو ماه در عرض چند روز انجام شد و از سه ابر کامپیوتر برای محاسبات درستی طراحی تنها طی چند دقیقه  انجام شده است

هواپیما دارای بالی در بالای بدنه و دمی تی شکل به سبک ایلیوشین 76 و سی 17 است. هواپیمای دارای  سه اربه فرود است که ارابه فرود جلوی دو چرخ و دو ارابه  فرودی عقب هر کدام دارای شش چرخ است. ارابه های فرود عقبی در غلافی در کنار بدنه جمع می شوند  که سامانه تهویه هواپیما  نیز به سبک ایلیوشین 76 در انجا قرار دارد

هواپیمای دارای چهار درب است که  یک درب پرش اصلی در جلوی هواپیما در دو طرف  و یکی دیگر در عقب هواپیما دو طرف و بر اساس  گفته مقامات   چینی میتواند از  درب  برای پرش چتر باز استفاده کرد. همچنین این هواپیما دارای  یک درب بارگیری عقب نیز است  که شامل یک درب دو لنگه باز شونده رو به بیرون  است که دارای  یک سطح شیب دار در پشت این دو درب برای سوار کردن خودرو است

هواپیما از چهار دستگاه موتور Soloviev D-30KP-2  ساخت روسیه استفاده  میکند. این موتورها بر روی هواپیمای ایلیوشین 76 نیز نصب شده البته نسل جدید ایلیوشین از موتور کارامدتری  استفاده میکند  که همان موتور پی اس 90 است ولی فعلا چینیها  از همان موتور دی-30 کا پی 2 بهره می برند. این موتور دارای  قدرت 25000 پاوند رانش است و نمی تواند تمام توانی را که چین میخواهد به انها بدهد. واقعیت  این است حتی موتور جدید روسها ها یعنی  پی اس 90 هم توان لازم مورد نظر  چین را نداشت و چین تنها راهی که داشت خرید موتور غیر نظامی  نصب شده روی تایپ های  مختلف ایرباس و بوئینگ بود که برخی تا دو برابر موتور پی اس 90 ویا دی-30 قدرت داشتند ولی در نهایت چین تصمیم به توسعه یک موتور بومی در کشور گرفت(البته در نهایت قدرت موتور نسخه چینی هم زیادتر از نسخه پی اس 90 نشد)

موتوری که چین توسعه  داده  با نام  Shenyang WS-20 شناخته می شود . این موتور بر اساس  موتور Shenyang WS-10 ساخته شد که که برای  نسخه های ارتقا یافته  جی11 و جی 16 و جی 10 ساخته شده است  و خود نسخه چینی  و البته پرتوان تر موتور روسی AL-31 است که روی خانواده سوخو27 نصب است. WS-20  دارای  قدرت 31000 پاوند رانش است که خیلی بیشتر از توان نسخه روسی است (40440 پاوند برای هر موتور سی 17 )

نسخه مجهز شده به این موتور وای20 بی نامیده می شود که از سال 2021 وارد خدمات شد

کابین کاملا دیجیتال  است . در تصویری  که از رسانهای چین به نمایش در امد،  کابین وی5 دارای پنج  نمایشگر بزرگ رنگی است و فاقد  فرمان سنتی است و مانند تمامی هواپیمای نوین ایرباس دارای   دسته هدایت جو استیک شکل است. هواپیما  بر اساس تصاویر دارای هشدار دهنده راداری است و  سامانه ناوبری  ماهواره ای   چینی است

هواپیما توان حمل 66 تن بار را دارد ولی نه با موتور روسی بلکه با موتور چینی در نسخه وای20بی . در نسخه دارای موتور روسی توان حمل بار بین50 تا55 تن است . با توان حمل 66 تن این هواپیما بالاتر از اخرین نسخه ایلیشوین 76 ولی پایین تر از سی 17 قرار میگیرد. این هواپیما دارای بیشترین برد 10000 کیلومتر است و برد ان با بیشترین بار 4500 کیلومتر است.

یکی دیگر از مدل‌های هواپیمای وای20 که اولین بار در سال ۲۰۲۰ رونمایی شد و بعد از آن وارد خدمت ارتش چین شد نسخه سوخترسان این هواپیما است که  با نام وای وای ۲۰  و یا وای20 یو  شناخته می‌شود و دارای غلاف سوخت رسانی هوایی شلنگی در زیر هر بال است .این هواپیما می‌تواند ۹۰ تن سوخت را همراه خود حمل کند و هم اکنون برد بلندترین هواپیمای سوخت رسان ارتش چین است

وای20  در سال 2016 وارد خدمت شد. برخی خبرگذاری های چینی  اعلام کردند چین میخواهد 1000 فروند از این هواپیما بخرد ولی این رقم واقعا اغراق و مسخره است زیرا تمامی هواپیماهای  ترابری امریکا  و روسیه روی هم این عدد نمی شود . یک منبع چینی اعلام کرد که درخواست واقعی برای این هواپیما برای چین حدود 150 فروند است.

وای 20 توان راهبردی ترابری در اختیار  چین قرار داده است توانی که تنها با خرید خارجی برای چین ممکن بود. باید دید ایا این هواپیما میتواند مشتری خارجی پیدا کند ویا نه. این هواپیما 110 تا 160 میلیون دلار قیمت دارد

مشخصات

ترجمه: عبدالحمید تارخ

منابع

http://www.military-today.com/aircraft/y20.htm

https://en.wikipedia.org/wiki/Xian_Y-20

http://www.newindianexpress.com/world/2016/dec/04/sri-lanka-to-buy-chinese-xian-y20-military-cum-civil-transport-planes-1545590.html