ایرانخودرو های نظامی و نفربرهای زرهی

آشنایی با نفربر زرهی طلائیه

آشنایی با نفربر زرهی طلائیه

آشنایی با نفربر زرهی طلائیه

نویسنده : سینا نوریخانی / اختصاصی جنگاوران، هر گونه بازنشر صرفا با ذکر منبع

در کشور ما تا امروز پروژه های مختلفی براساس نفربر زرهی چرخ دار BTR-60PB ارائه شده که از جمله آن میتوان به نفربرهای سری حیدر و طرح اقارب از جهاد خودکفایی نزاجا، طرح توسن از وزارت دفاع و به روزرسانی ارائه شده از سوی صنایع شهید زین الدین اشاره کرد. اصرار بر ارائه طرح های مبتنی بر پلتفرم منسوخ بی تی آر 60 شاید ناشی از عدم توانایی ما در طراحی پلتفرم در بخش زره پوش های چرخ دار باشد و شاید از جنبه دیگر، تلاش برای کاهش هزینه و ارائه طرح هایی مبتنی بر یک پلتفرم قدیمی به جای پرداخت هزینه برای طراحی و ساخت یک پلتفرم کاملا جدید و به روز که قطعا ارزان نخواهد بود.

یکی از طرح هایی که براساس نفربر زرهی چرخ دار بی تی آر در کشور ما ارائه شده، طرح طلائیه از سوی وزارت دفاع است. در نگاه نخست البته نشانه قابل توجهی مبنی بر این مسئله در طلائیه دیده نمیشود اما با دقت در برخی جزئیات به خوبی میتوان به ریشه این نفربر پی برد. این نفربر در حدود یک دهه قبل و در سوم مهرماه سال 1391 در زمان وزارت سردار احمد وحیدی رونمایی شد و تا امروز تعداد محدودی از آن به ساخت رسیده و به یگان های همچون مرزبانی تحویل شده است.

نمونه اولیه طلائیه رونمایی شده در سال 1391

در ابتدا به سراغ اثبات این مسئله میروم که نفربر زرهی طلائیه بر اساس پلتفرم زرهی بی تی آر 60 ساخته شده و در حقیقت یک نمونه با پیکربندی 4×4 از این زره پوش روسی است. با نگاهی بر بخش زیرین شاسی و صفحه سازنده در نفربر طلائیه آن به وضوح صفحه سازنده کف شاسی بی تی آر 60 رویت میشود. وقتی به لبه کناری شاسی نگاه کنیم، نقاط اتصال اجزای تعلیق بر روی نفربر بی تی آر 60 که در طلائیه بدون استفاده مانده اند (به دلیل تغییر پیکربندی از 8×8 به 6×6) دیده میشوند.

بخش زیرین شاسی نفربر طلائیه
بخش زیرین شاسی نفربر BTR-60 به شباهت صفحه سازنده با بخش مشابه در نفربر طلائیه توجه کنید

در بخش سیستم تعلیق و اجزای آن نیز طلائیه به وضوح براساس بی تی آر 60 ارائه شده و ترکیبی است از تعلیق میله پیچشی با ضربه گیر. اجزای سیستم تعلیق همچون بازوهای تعلیق دو جناقی، فنر پیچشی نصب شده در طول شاسی برای هر چرخ و …….. اجزایی از سیستم تعلیق نفربر طلائیه هستند که به صورت کامل با بی تی آر 60 منطبق میباشند. کاسه چرخ و اجزای مرتبط با آن نیز مشخصا نمونه مورد استفاده در بی تی آر 60 است.

نقاط نصب اجزای تعلیق در نفربر BTR-60 که در شاسی نفربر طلائیه دیده میشوند

در بررسی بخش زیرین شاسی علاوه بر پی بردن به این مسئله که این بخش از طلائیه در حقیقت نمونه ای کوچک شده از بی تی آر 60 است به مسئله مهم دیگری نیز پی میبریم و آن ضعف حفاظتی بخش زیرین شاسی است. به همان میزان که بی تی آر 60 در برابر تهدیدات انفجاری امروزی ضعیف و آسیب پذیر است، نفربر طلائیه نیز چنین است. نه خبری از طراحی V شکل وجود دارد نه صفحه یکپارچه تقویت کننده کف شاسی و طرح های حفاظتی از این دست. پس یکی از مهمترین ضعف ها در طلائیه در مقابله با تهدیدات انفجاری خواهد بود.

نمای بخش زیرین سیستم تعلیق در نفربر طلائیه (بخش فنر پیچشی)

سیستم تعلیق نفربر BTR-60PB و شباهت اجزای آن با اجزای سیستم تعلیق نفربر طلائیه

در بخش طراحی کلی نیز طلائیه وضعیت مناسبی ندارد. طرح کلی زره پوش به ویژه در بخش جلویی به شدت ضعیف است. ورودی و خروجی های متعدد هوا در جلو و کناره ها و بلوک نظارتی بسیار کوچک راننده از جمله مشکلات طراحی بخش جلویی نفربر است. در نگاه اول کوچک بودن پنجره و به طور کلی بلوک نظارتی راننده شاید به عنوان یک مزیت به نظر برسد اما در عمل کوچک بودن بیش از حد این بخش یک ضعف قابل توجه ایجاد میکند.

کافی است یک گلوله به شیشه های جانبی یا دو گلوله به شیشه جلو اصابت کند تا به دلیل کوچک بودن بیش از حد آن ها و شکستگی ناشی از اصابت به شیشه ضد گلوله، قابلیت نظارتی راننده به جلو محدود شده و دید راننده از شیشه های جانبی به سمت آینه های بغل عملا کور شود. محدود کردن ابعاد شیشه های جلوی زره پوش چنانچه در حد استاندارد و مشخصی صورت گیرد، نتیجه بخش خواهد بود اما این کوچک شدن اگر بیش از اندازه باشد به جای مزیت یک عیب در سطح نظارت راننده و خدمه است. از دلایل اصلی نحوه طراحی بخش جلوی نفربر طلائیه، قرارگیری پیشرانه و اجزای مرتبط با آن در سمت راست بخش جلویی است.

بلوک نظارتی راننده در نفربر طلائیه

مسئله بعدی در خصوص طراحی طلائیه، در بخش لبه امتداد یافته گلگیر و صفحه محافظ بر روی تایرها است. در محور جلو به جهت تامین قابلیت حرکت چرخ ها به طرفین، لبه گلگیر و صفحه محافظ تایر بیش از حد از بدنه بیرون زده اند. این مسئله در نمونه اولیه البته وجود ندارد اما در نمونه بهبود یافته با اضافه شدن صفحه محافظ تایر این مسئله در نفربر رخ داده است. هر بخشی از خودرو که از خط بدنه خارج باشد یا به تعریف دیگر، از عرض بیشتر و غیر استاندارد نسبت به سایر بخش های بدنه برخوردار باشد در زمان هدایت خودرو راننده را به زحمت خواهد انداخت و احتمال برخورد آن به موانع و سطوح مختلف وجود خواهد داشت (به خصوص در شرایط آفرود و حرکت در مناطق ناهموار)

صفحه سازنده بدنه نفربر طلائیه در بیشترین حالت در حدود 20 میلیمتر ضخامت دارد. برای ارتقای سطح حفاظت خودرو در بخش های جانبی شاسی از اصل زره زاویه دار در کنار زره فاصله دار یا Spaced Armour استفاده شده که زره فاصله دار در حدود 5 الی 6 میلیمتر ضخامت دارد. در زره شیب دار با اعمال زاویه و به تبع آن افزایش مقطع صفحه زره ، حفاظت افزایش میابد. بدین ترتیب میتوان با حفظ وزن و قطر صفحات زره به سطح بالاتری از حفاظت دست یافت.

به عنوان مثال حفاظت یک صفحه زرهی با زاویه 45 درجه در حدود دو برابر بیشتر از حفاظت همان صفحه زرهی با زاویه 90 درجه است. در زره فاصله دار نیز با ایجاد فاصله میان صفحات زره ، سطح حفاظت افزایش میابد که البته این افزایش به مواردی بستگی دارد. در اصابت پرتابه های شکافنده (انرژی جنبشی) چنانچه صفحات فاصله دار زره به صورت شیب دار نیز قرار گرفته باشند ، پرتابه با عبور از صفحات زره و سپس با قرارگیری در یک فضای خالی یا فاصله هوایی (Air gap) مابین صفحات ، از خط سیر مستقیم منحرف شده و با این انحراف به صورتی نام متعادل و با انحراف از مسیر مستقیم به صفحات زرهی دیگر برخورد میکند که این مسئله باعث فروپاشی یا کاهش قابل توجه نفوذ آن میشود.

لایه زره فاصله دار در کناره شاسی نفربر طلائیه، این لایه در نمونه اولیه نفربر وجود ندارد.

سطح حفاظت دقیق این نفربر در بحث اصابت گلوله مشخص نیست اما در نهایت به صورت تخمینی اینگونه میتوان گفت که نفربر طلائیه در برابر اصابت مهمات 7.62 میلیمتری مقاوم است. البته اینکه در برابر چه نوعی از مهمات 7.62 مقاومت کامل وجود دارد نیز جای بحث دارد. به عنوان مثال حفاظت در برابر مهمات 7.62 با مرمی هسته سربی یک مسئله است و در برابر مهماتی با مرمی هسته فولادی و تنگستنی مسئله دیگری است.

ضخامت صفحه سازنده درب عقبی نفربر

در نمونه اولیه طلائیه، چهار درگاه نظارتی (پنجره کوچک) با چهار درگاه آتش در هر سمت از نفربر تعبیه شده بود که در مدل اصلاح شده و جدیدتر درگاه های نظارتی با پریسکوپ جایگزین شده و درگاه های آتش نیز از 8 عدد به 5 عدد کاهش یافته است (سه عدد در سمت چپ خودرو و دو عدد در سمت راست آن). درگاه آتش در حقیقت منفذی است که از طریق آن سرنشینان در خودرو قادر به اجرای آتش بر روی اهداف با استفاده از سلاح های انفرادی خود هستند. از طریق این جزء میتوان قدرت دفاعی و توان اجرای آتش زره پوش را ارتقا بخشید.

Talaeiyeh Sarir armoured vehicle personnel carrier technical data sheet specifications pictures UK | Iran Iranian army wheeled armoured vehicles UK | Iran Iranian army military equipment armoured UK

نمونه اولیه طلائیه با 4 درگاه نظارتی و 4 درگاه آتش در هر سمت شاسی

سه درگاه آتش و سه پریسکوپ در سمت چپ شاسی نمونه بهبود یافته طلائیه

در این نفربر خبری از سطح شیب دار ورود و خروج یا همان رمپ نیست و صرفا یک درب عقبی تعبیه شده که در نمونه اولیه طلائیه بر روی این درب صرفا یک بلوک نظارتی وجود داشت اما در نمونه بهبود یافته یک درگاه آتش نیز به آن اضافه شده تا سرنشینان امکان اجرای آتش به سمت عقب نفربر را نیز داشته باشند. به جز درب تعبیه شده در عقب شاسی، دو دریچه نیز بر روی سقف قرار دارد که نخستین دریچه در بالای جایگاه راننده و دیگری در بالای جایگاه سرنشینان عقب قرار دارد.

مخازن سوخت در نفربر طلائیه در دو طرفین بخش عقبی شاسی قرار گرفته اند و در حقیقت برای ورود و خروج از نفربر باید از دالانی عبور کرد که در میان دو مخزن سوخت زره پوش قرار گرفته است. چنانچه به هر نحو نشت سوخت و آتش سوزی در مخازن سوخت زره پوش رخ بدهد، عملا مسیر ورود و خروج از بخش عقبی مسدود خواهد شد و سرنشینان تنها قادر به خروج از طریق دریچه های سقف خواهند بود.

مسیر ورود و خروج نفربر از درب عقبی شاسی که از میان دو مخزن سوخت عبور میکند

محل قرارگیری مخازن سوخت در دو سمت بخش عقبی شاسی

در بخش تسلیحات، تا امروز عمده نمونه های ارائه شده از طلائیه مجهز به برجک نفربر بی تی آر 60 بوده اند که این برجک امکان نصب تیربارهای 14.5 و 12.7 در کنار تیربار 7.62 میلیمتری را دارد. در نمونه نصب شده بر روی طلائیه به نظر به روزرسانی در سیستم نظارت و هدفگیری برجک صورت گرفته و یک نمایشگر نیز برای توپچی تعبیه شده است. نمونه دیگری از طلائیه که صرفا در یک دستگاه تاکنون رویت شده، نمونه مجهز به تیربار گتلینگ است که میتوان آن را به عنوان نمونه آزمایشی در نظر گرفت. به طور کلی برای نفربری در کلاس طلائیه، یک جایگاه تسلیحاتی کنترل از راه دور یا همان RCWS با تسلیحات چندگانه، گزینه ای بهتر نسبت به استفاده از برجک بی تی آر 60 خواهد بود (هم از جهت کاهش وزن و هم از جهت نوع بخشی به تسلیحات و نصب پرتابگر موشک ضد زره بدون نیاز به اعمال تغییر در برجک و هزینه اضافی). یک جایگاه تسلیحاتی کنترل از راه دور مجهز به تیربار 12.7 میلیمتری در کنار دو تیوب پرتابگر موشک ضد زره، ترکیب تسلیحاتی مطلوب برای این نفربر خواهد بود.

Башенная пулеметная установка.

برجک تک سرنشین بی تی آر 60 که در طلائیه مورد استفاده قرار گرفته

طلائیه مجهز به تیربار گتلینگ

طلائیه فاقد سیستم اطفاء خودکار حریق است و به جای آن سه کپسول دستی در درون نفربر تعبیه شده، این حرکت به نوعی ساده سازی کار و کاهش هزینه است که تقریبا در عمده بخش های طرح طلائیه دیده میشود. علاوه بر این از تایر پنچر رو یا run flat و دیگر تجهیزات لازم برای یک نفربر مدرن و امروزی خبری نیست ضمن اینکه طلائیه به نظر مجهز به سیستم حفاظت ش.م.ر نیز نمیباشد.

مدل دقیق پیشرانه نفربر مشخص نیست اما براساس وزن 7.5 تنی آن (وزن رزمی 8 تن) و نسبت قدرت به وزن اعلام شده برای آن که 16.8 اسب بخار بر تن است، توان پیشرانه مورد استفاده در این نفربر در حدود 126 الی 134 اسب بخار بر تن خواهد بود . مدل دقیق پیشرانه مورد استفاده مشخص نیست اما در نهایت در این میزان از توان خروجی، پیشرانه های متعددی را میتوان در بازار یافت که شامل برند های صاحب نام نیز میشود. براساس نسبت قدرت موتور به وزن اعلام شده برای این نفربر میتوان گفت که از جهت سطح تحرک، طلائیه یک نفربر متوسط محسوب میشود و سطح تحرک بالایی نخواهد داشت هر چند سازندگان آن بر مقوله تحرک بالای این نفربر تاکید ویژه ای داشته اند. بیشینه سرعت این نفربر 90 کیلومتر بر ساعت و برد عبوری آن در حدود 800 الی 850 کیلومتر است. طلائیه از حداکثر ظرفیت حمل 10 سرنشین (به جز راننده) برخوردار است (10+1).

نمای داخلی نفربر طلائیه

در نهایت و در یک جمع بندی نفربر زرهی طلائیه را میتوان نمونه 4×4 نفربر بی تی آر 60 معرفی کرد که عمده ضعف ها و کمبود های مهم بی تی آر 60 را نیز به همراه خود دارد.

برای عضویت در اینستاگرام جنگاوران اینجا را کلیک کنید

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن