اواکس ها و هواپیماهای جنگ الکترونیک و شناسایی

هواپیمای هشدار دهنده زودهنگام (اواکس) و جاسوس الکترونیک ایتام و شاویت

هواپیمای هشدار دهنده زودهنگام (اواکس) و جاسوس الکترونیک ایتام و شاویت

اسرائیل در دهه 1970  به نخستین  هشدار  دهنده راداری (اواکس) خود دست یافت.  در واقع اسرائیل در سال 1976 دست به سفارش  و دریافت چهار فروند هواپیمای هشدار دهنده راداری (اواکس) ایی-2 سی هاوک ای از امریکا زد. این هواپیما برای اسرائیل اهمیت بسیار داشت زیرا با در نظر گرفتن بخش کوهستانی در شمالی این کشور خطر پرواز در ارتفاع پایین جنگنده های سوری وجود داشت و هیچ راه مناسبی به غیر از اواکس برای کشف تحرک  در ارتفاع پایین وجود نداشت. همچنین با در نظر گرفتن بخش های صحرای در جنوب اسرائیل یک اواکس به خوبی می توانست  تحرک نیروی زمینی   مصر را نیز کشف  کند.

 “””””””اواکس یک رادار پرنده است. از انجایی که زمین  گرد است رادار زمینی حتی در بهترین حالت تنها میتوانند ارتفاع پست را تا برد ۴۰ کیلومتر پوشش دهد انهم در شرایطی که منطقه  وسیع و بدون مانع باشد. در مناطق کوهستانی پوشش ارتفاع پست با رادار زمینی  غیر ممکن است زیرا کوه ها و پستی و بلندی زمین  مانع دید رادار  می شوند.  ولی اواکس چنین مشکلی را ندارد. حتی می تواند هدفی را روی زمین  رسد کند و بسته به ارتفاع پرواز حتی تا ۳۰۰ کیلومتری می تواند هر  هدفی  را در ارتفاع چند  متری زمین  مشاهده کند از این رو هیچ شبکه دفاع هوایی بدون اواکس کامل نیست. همچنین  متحرک بود و سرعت جابجای  بالا اواکس این امکان را می دهد که تنها در عرض چند ساعت هزاران  کیلومتر از اسمان را جستجو کرد کاری  که برای  انجام ان نیاز به چندین رادار است و تازه ان رادارها  نیز در نهایت ارتفاع پست را پوشش نمی دهد””””””

هاوک -ای ارتش اسرائیل
هاوک -ای ارتش اسرائیل

 ایی 2 سی های در جنگ سال 1982 ارزش عملیاتی خود را نشان  داد  زمانی  که هر تحرک  نیروی هوایی سوریه را از روی باند پایگاه های هوایی سوری  به اسرائیلی ها  هشدار می داد. این چهار اواکس حرکت جنگنده های سوری را  بلافاصله بعد از بیرون امدن از اشیانه رصد و انها را به شکاری های اف15 ایگل اعلام می کردند. جنگنده های سوری بلافاصله بعد از برخاستن  مورد رهگیر و نابودی قرار می گرفتند و بسیاری از جنگنده های سوری در هنگام بلند  شد از بین رفتند. در این جنگ 104 جنگنده سوری  توسط نیروی هوایی اسرائیل سرنگون شد بدون اینکه حتی یک پیروزی هوایی به دست اورد که این خود شاهدی بر نقش مهم این چهار فروند اواکس  است

ایی-2 سی ها تا سال 1997 در خدمت باقی ماند . در واقع با پیشرفت اسرائیل در فناوری الکترونیک به حدی که حتی  پا به  پای  امریکا پیش رفته،  باعث شد اسرائیلی ها حتی  فناوری الکترونیک امریکای ها را قبول نداشته باشند و باعث شد تا به فکر توسعه یک اواکس در داخل بیفتد. در نهایت این  تلاش در سال 2006به نتیجه رسید  و باعث تولید نسخه هشدار دهنده زود هنگام جی 550 شد

هشدار دهنده  جی550 بر اساس بدنه جت تجاری مشهور گلف استریم  550 ساخته شده ایت . گلف استریم  یک جت تجاری 19 نفره ساخت صنایع گلف استریم امریکا است. این صنایع در ساخت جت های تجاری  قاره پیما که معمولا به عنوان جتهای VIP استفاده  می شود تجربه بسیار دارد. گلف  استریم  550 که اسرائیل ان را برای  توسعه  اواکس خود  مد نظر داشت یک جت 19 نفره با دو موتور توربوفن  رولز  ریس بی ار 710  با   توان 15380 پاوند رانش است. این موتورها روی جت های تجاری دیگری چون بوئینگ717 نیز نصب شد. هواپیما  دارای 29 متر طول  و بیشترین سرعت پرواز 941 کیلومتر بر ساعت است و برد ان با 19  مسافر  به 12500 کیلومتر می رسد . از این رو از نظر سرعت  و برد این پرنده بهترین گزینه مناسب برای اسرائیل بود و از  این لحاظ از ایی-2 هاوک ای و یا نسخه های هشدار دهنده بوئینگ 737 برتر است

اواکس ایتام بر اساس گلف استریم جی550
اواکس ایتام بر اساس گلف استریم جی550

هواپیما در اسرائیل مجهز به  یک رادار ارایه فازی فعال EL/W-2085  شد. این رادار در صنایع هواپیما سازی اسرائیل طراحی شده و بر اساس رادار  EL/M-2075 ساخته شده که ان نیز در این صنایع توسعه یافته است. این رادار دارای چهار انتن در چهار طرف هواپیما است. یکی انتن در هر طرف بدنه که به شکل  برامدگی  در بیرون هواپیما مشخص است . یک  انتن در جلو و دیگری  در عقب. به این روش  با کمک یک رادار و چهار انتن 360 درجه  پوشش داده می شود  و رایانه  تصاویر را به هم ترکیب میکند.

رادار دارای  بیشترین برد 370 کیلومتر بر ضد یک جنگنده در ابعاد اف16 است ولی بیشترین برد  کشف رادار  به 550 کیلومتر نیز  می رسد . این رادار  میتواند صد هدف را رهگیری کند و دارای  حالت شبیه ساز سه بعدی  برای افزایش اگاهی  فرماند ای میدان نبرد از وضعیت جنگ است .  در حالی که در رادار های معمولی بین 20 تا 40 ثانیه  جستجوی  اسمان به طول میکشد داشتن چهار انتن جدا باعث شده تا جستجوی تمامی اسمان تنها 2 تا 3 ثانیه  در این هواپیما زمان ببرد

 این رادار توان کشف هر  تحرک زمینی  را نیز دارد و توان   نقشه  برداری از سطح زمین  بدون رد  شدن از فراز ان را دارد. در واقع داشتن دو انتن رادار در دو طرف بدنه به این معنی است که این هواپیما تنها با رد شدن از کنار منطقه  هدف از برد حدود 150 کیلومتر ، با رادار خود از زمین  نقشه برداری میکند. همان طور که گفته  شد این هواپیما  دارای چهار انتن است . دو انتن که در جلو و عقب هستند در  باند اس و دو انتن در  دو طرف بدنه قرار دارند در  باند L کار میکند که باعث کاهش اسیب پذیری  در برابر جنگ الکترونیک می شود

 این هواپیما دارای یک  سامانه هشدار دهنده ساخت البیت سیستم اسرائیل است  که به غیر از مشخص کردن محل  رادار های دشمن  که به طرف ان امواجی ارسال می کند ، توان  تجزیه و تحلیل کرده این امواج را نیز دارد تا  با کمک سامانه جنگ الکترونیک  خود دست به مقابله الکترونیک با انها بزند. گفته شده هشدار دهنده رادار این هواپیما میتوان امواج یک رادار را از 700 کیلومتری تشخص دهد. انتن این هشدار  دهنده در چهار طرف هواپیما نصب است.  همچنین هواپیما بر روی دماغه دارای  یک سنسور پیشرفته  تر  جهت دریافت امواج راداری و تجزیه و تحلیل انها و همچنین  شنود مکالمات دشمن  است

به خوبی در کنار بدنه میتواند صفحه رادار را دید ، دماغه بزرگ نیز محل یک انتن برای رادار برای دید رو به جلو است
به خوبی در کنار بدنه میتواند صفحه رادار را دید ، دماغه بزرگ نیز محل یک انتن برای رادار برای دید رو به جلو است
در تصویر برامدکی انتهای هواپیما را میتواند دید که محل قرار گیری رادار است
در تصویر برامدگی انتهای هواپیما را میتواند دید که محل قرار گیری رادار است

 

هواپیما دارای شش خدمه کنترل کننده  رادار برای نشستن  پشت کنسول های نمایش رادار  با نمایشگر های رنگی  می باشد  ولی با داشتن یک خط ارتباط داده  لینگ11 و 16 میتواند تصاویر رادار خود را برای هر مرکز فرمانده ای ارسال  کند ویا امواج راداری  و یا تصاویر اپتیکی  دیگر واحدهای نظامی را دریافت  کند.هواپیما دارای 12000 کیلومتر برد و سرعت پرواز 930 کیلومتر برساعت است

تا کنون سه فروند از این هواپیما تحویل ارتش  اسرائیل شده . این هواپیما در اسرائیل ایتام نامیده  می شود

سنگاپور نیز چهار فروند  این نمونه را  دقیقا مشابه نسخه اسرائیلی سفارش داده است  که همکنون  هر چهار فروند را تحویل گرفته است، ایتالیا نیز دو فروند را سفارش داده است  و نیروی دریایی امریکا نیز اعلام کرده با همکاری البیت اسرائیل به دنبال جتی مشابه بر اساس گلف استریم است

البته اسرائیل بر اساس گلف استریم یک هواپیمای جاسوس الکترونیک نیز توسعه داده است . این هواپیما که در اسرائیل با نام شاویت شناخته می شود بر روی بدنه گلف استریم 500 توسعه یافته است  که ان نیز نسخه ای اولیه 550 است. این نمونه دارای  یک رادار روزنه ساختگی در زیر بدنه برای تصویر بردار رادار به روش SAR با دقت کمتر از نیم متر از مواضع دشمن است. در واقع شاویت  با در نظر گرفتن رادار در زیر بدنه  دارای وظیفه تحت نظر گرفتن تحرکات زمینی دشمن  را بر عهده دارد . در واقع شاویت نقشی مشابه جوینت استار امریکایی دارد

شاویت..در زیر بدنه محل رادار نقشه بردار زمین است
شاویت..در زیر بدنه محل رادار نقشه بردار زمین است

همچنین این نمونه دارای تجهیزایت برای  کشف و ایجاد اختلال روی شبکه رادیویی  دشمن  می باشد  و توان شنود  مکالمان دشمن ، ایجاد اختلال روی امواج هدایت پهپادها و همچنین هدایت پهپاد ها را نیز دارد. همچنین این نسخه در نقش یک رله ارتباط دوربرد  نیز  ایفای نقش می کند و میتواند برای ایجاد ارتباط دوربرد برای  واحدهای درگیر در جنگ مورد استفاده قرار گیرد

اسرائیل سه فروند از این هواپیما را در خدمت دارد

در نهایت  نصب راداربر روی یک جت تجاری کوچک قاره پیما ، ایده فوق العاده  خوبی است زیرا چنین جتی کوچک سریع و دوربرد است و رادار وسامانه های که روی ان نصب است کارایی یک اواکس  بزرگ را به ارتش اسرائیل می دهد

ایتات و شاویت
ایتات و شاویت

ترجمه و گرداوری: عبدالحمید تارخ

منابع:

http://defense-update.com/20141006_us-navy-orders-gulfstream-jet-for-test-range-surveillance.html

https://www.flightglobal.com/news/articles/singapore-declares-g550-aew-fully-operational-370768/

http://www.defense-aerospace.com/article-view/release/73337/israel-receives-first-g550-for-conversion-to-aew.html

نوشته های مشابه

‫2 نظرها

  1. سلان آقای تارخ
    چند وقت پیش مطلبی را در کانال تلگرامی برایتان ارسال کردم ولی شما لطف کردید بنده رو بلاک کردید و اجازه دسترسی به کانالتون رو به من ندادید
    با توجه به مطالب جالبی که در سایتتون منتشر میکنید این کار شما برای من بسیار جای تعجب داشت

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن