نیروهای ویژه GSG 9 آلمان فدرال؛ از ۱۹۷۲ میلادی تا امروز
نویسنده: فرزاد بیرقدار
مقدمه و تاریخچه:
جی‌اس‌جی ۹ یا گروه ۹ حفاظت مرزی پلیس فدرال (GSG 9 der Bundespolizei) با نام پیشین گروه ۹ مرزبانی یک واحد نیروی ویژه تاکتیکی در پلیس فدرال آلمان است. جی‌اس‌جی ۹ در ابتدای تأسیس خود نیروی ضدتروریسم بود که پس از ماجرای المپیک مونیخ در ماه سپتامبر سال ۱۹۷۲ متولد و تشکیل شد. این نیروی ویژه نه‌تنها در تمام جغرافیای آلمان فدرال حق فعالیت بر ضد اعمال خرابکارانه و مجرمانه را دارد بلکه از منافع آلمان در تمام جهان مانند اموال و پرسنل سفارتخانه‌ها و کنسول‌گری‌های دولت آلمان محافظت می‌کند. این نیرو در صورت لزوم می‌تواند مجوز انجام عملیات آزادسازی گروگان‌های آلمانی را در خارج از خاک این کشور داشته باشد. در هنگام تشکیل این واحد بسیاری از سیاستمداران آلمانی با به وجود آمدن این واحد نیروی ویژه مخالفت کردند زیرا می‌ترسیدند که خاطرات اعمال خشونت‌آمیز و غیرقانونی نیروی اساس (SS) یا (شوتزاشتافل) که در زمان حکومت رایش سوم به عنوان یک ارتش خصوصی برای شخص آدولف هیتلر و یک اهرم فشار سیاسی داخلی برای سرکوب مخالفان هیتلر و حزب نازی فعال بود، دوباره زنده شود و برای رفع این نگرانی‌ها تصمیم گرفتند که این واحد ویژه برای حفاظت از مرزهای آلمان (آلمان غربی) تشکیل شود. باید اشاره کرد که این نیروی ویژه در ۲۶ سپتامبر ۱۹۷۲ به وجود آمد و در آن زمان دیوار برلین هنوز وجود داشت و تا سال ۱۹۸۹ هم موجودیت خود را حفظ کرد و این واحد در آلمان غربی تشکیل شد.
عنوان GSG 9 از ساختار حفاظت مرزی فدرال آلمان ناشی می‌شود که در زمان تأسیس این واحد از چهار فرماندهی حفاظت مرزی یا مجموع هشت گروه حفاظت مرزی تشکیل شده بود. از آنجا که GSG 9 در هیچکدام از ساختارهای موجود ادغام نشد نام گروه حفاظت مرزی ۹ را دریافت کرد. واحد مذکور نام و وضعیت یک گروه حفاظت مرزی را در طول سازماندهی مجدد حفاظت مرزی فدرال حفظ کرد. حتی پس از انحلال گروه‌های مذکور به نفع بخش‌های حفاظت مرزی در سال ۱۹۸۱ و تغییر ساختار فرماندهی‌های حفاظت مرزی به ریاست‌های حفاظت مرزی در سال ۱۹۹۳ پس از تغییر نام حفاظت مرزی فدرال به پليس فدرال اين اختصار کلامی GSG 9 به دلیل مشهور بودنش حفظ شد اما پسوند پلیس فدرال به آن افزوده شد. امروزه این واحد نیروی ویژه عمدتاً با جرایم سنگین مبارزه می‌کند که برای افسران پلیس آلمان در گشت‌زنی بسیار خطرناک است جان آن‌ها را تهدید می‌کند.
جی‌اس‌جی ۹ از سال ۱۹۷۲ تا سال ۲۰۰۳ تعداد قابل توجه ۱۵۰۰ مأموریت را انجام داد. در سال ۲۰۰۰ این واحد ۲۶ عملیات موفق را به انجام رسانید که عملیات‌های مذکور شامل وظایف عملیاتی است که به طور خاص به جی‌اس‌جی ۹ اختصاص داده شده بود و همچنین عملیات‌هایی که در آن این واحد به دیگر نهادهای امنیتی کمک کرد. در ماه دسامبر سال ۲۰۱۸ ژروم فاکس فرمانده وقت جی‌اس‌جی ۹ تعداد عملیات‌های این واحد از زمان تأسیس آن را تقریباً دوهزار مورد برآورد کرد که به طور متوسط می‌شود حدود ۵۰ عملیات در سال و در سال ۲۰۱۸ حدود ۳۰ عملیات.
نوع مأموریت و عملیات‌های GSG 9:
واحد جی‌اس‌جی ۹ مأموریت‌های: ۱-مبارزه با تروریسم و جنایات خشونت‌آمیز، ۲-مبارزه با گروگان‌گیری و آزادسازی گروگان‌ها، ۳-امروزه تعداد قابل توجه و فزاینده‌ای از دستگیری‌هایی که واحد مذکور انجام می‌دهد مربوط به جرایم سایبری می‌باشد که این عملیات‌های مربوط به جرایم سایبری و دستکاری‌های مربوطه متهمان این جرایم به دلیل حفظ شواهد مربوط به وقوع جرم، بسیار سریع و ضربتی انجام می‌شود، ۴-واحد جی‌اس‌جی ۹ تا سال ۲۰۰۹ علاوه بر انجام عملیات‌های داخلی وظیفه حفاظت و تأمین امنیت سفارتخانه‌های آلمان را در خارج از خاک این کشور بر عهده داشت که خصوصاً در کشورهای ناامن و درگیر جنگ‌های داخلی بسیار فعال بود که به دلیل افزایش حجم و فشار کاری دولت آلمان برای تأمین امنیت اماکن دیپلماتیک خود واحد پلیس PSA BPOL را به وجود آورد، 5-خنثی‌سازی بمب و عملیات‌های مشابه.
بر خلاف کماندوهای عملیات ویژه (SEK) نیروهای پلیس ایالتی، جی‌اس‌جی ۹ یک واحد پلیس فدرال است. این واحد تنها با موافقت پلیس ایالتی مربوطه می‌تواند در حوزه قضایی محلی به کار گرفته شود. همچنین در امور فدرال، این واحد می‌تواند با توافق دولت در خارج از مرزهای جمهوری فدرال آلمان اقدام به انجام دادن عملیات کند. بر خلاف عملیات‌های خارجی ارتش آلمان که برای این کار نیازی به موافقت پارلمان آلمان طبق قانون مشارکت پارلمان (ParlBG) ندارد، تصمیم‌گیری درباره استفاده از این واحد در خارج از آلمان بر عهده وزارت کشور و امور داخلی فدرال است. قانون مشارکت پارلمان (ParlBG) یکی از قوانین قانون اساسی فدرال آلمان است که نیاز به تأیید پارلمان (بوندستاگ) را برای عملیات‌های نیروهای مسلح آلمان در خارج از محدوده خاک آلمان تنظیم می‌کند. در آلمان، پارلمان آلمان (بوندستاگ) حقوق گسترده‌ای در زمینه تصمیم‌گیری درباره استفاده نیروهای مسلح در خارج از این کشور دارد و به همین دلیل است که ارتش آلمان به عنوان ارتش پارلمانی نیز شناخته می‌شود.
ستادهای فرماندهی و پرسنل:
تعداد دقیق پرسنل GSG 9 مشخص نیست و به صورت محرمانه حفظ و نگهداری می‌شود. در سال ۱۹۸۰ نیروی جی‌اس‌جی ۹ به یک گروه فرماندهی، چهار واحد عملیاتی که هر کدام متشکل از ۳۲ نفر بودند، سه گروه فنی و یک واحد تأمین تقسیم شد. به گفته ژنرال اولریش وگنر که فرمانده پیشین جی‌اس‌جی ۹ بود این واحد در سال ۲۰۱۷ در حدود ۴۰۰ نفر نیرو داشته است.
در سال ۲۰۰۷ واحدهای عملیاتی زیر در جی‌اس‌جی ۹ وجود داشتند:
واحد تک‌تیراندازان.
غواصان عملیاتی در گروه دریایی برای انجام دادن عملیات‌های دریایی.
گروه متخصصان عملیات هوایی در واحد هوابرد که این گروه برای مقابله با هواپیماربایی اقدام به انجام دادن عملیات می‌کند.
متخصصان مواد منفجره و تسلیحات.
تکنسین‌های نظارت و فناوری اطلاعات در واحد مستندسازی.
در سال ۲۰۲۱ واحد GSG 9 به قسمت‌های زیر تقسیم شد:
تک‌تیراندازان نخبه.
جنگجویان غواص.
چتربازان تاکتیکی.
واحد عملیاتی واکنش سریع برلین.
نیروهای پشتیبانی.
نیروهای خنثی‌سازی بمب و مواد منفجره.
نیروهای شناسایی و مستندساز.
واحد پزشکی عملیاتی در میدان نبرد و صحنه عملیات..
در اوایل سال ۲۰۱۸ مشخص شد که جی‌اس‌جی ۹ علاوه بر دفتر مرکزی خود در سنت آگوستین-هانگلار آلمان، قصد دارد یک مکان دوم در برلین راه‌اندازی کند و برای این کار می‌خواهد شمار نیروهای خود را افزایش دهد. یکی از چهار بخش موجود به طور دائمی در پایتخت مستقر خواهد شد. بخش برلینی جی‌اس‌جی ۹ از سال ۲۰۲۶ در پادگان اشمیت-کنوبلسدورف در برلین-اسپاندو مستقر خواهد شد و تا آن زمان افسران و کارمندان این واحد در یک محل موقت در پادگان یولیوس-لبر مستقر خواهند شد.
استخدام نیروها و آموزش:
برای آغاز به کار در جی‌اس‌جی ۹ افسران پلیس آموزش‌دیده از پلیس فدرال و پلیس‌های ایالتی می‌توانند درخواست دهند و تحت یک فرآیند گزینشی، صلاحیت آن‌ها مورد بررسی قرار گیرد. حداکثر سن برای شروع آموزش‌های پایه و تخصصی در جی‌اس‌جی ۹ را ۳۴ سال تعیین کرده‌اند. متقاضیان توسط خدمات پزشکی مربوطه خود از نظر صلاحیت سلامت ارزیابی می‌شوند. یکی از معیارهای رد صلاحیت استخدام برای متقاضی هر نوع وسیله‌ای است که کمک به بینایی او کند مگر جز موردی که با جراحی درمان شود. از سال ۲۰۱۹ در جی‌اس‌جی ۹ اصلاح نمره چشم و بینایی از طریق عمل لیزر مجاز شده است. با این حال در زمان درخواست استخدام باید دو سال از انجام درمان مربوطه گذشته باشد.
آزمون‌های ورودی به جی‌اس‌جی ۹:
آزمون ای‌اِی‌وی (EAV): این آزمون یک دوره انتخابی است که در آن متقاضیان از جمله بر اساس توانایی جسمی، مهارت‌های حرکتی و استقامت مورد آزمون و آزمایش قرار می‌گیرند.
علاوه بر آزمون مذکور، از طریق آزمون‌های روان‌شناختی، توانایی‌های ذهنی، تمرکز، توانایی کار تیمی و تیپ شخصیتی متقاضیان ارزیابی می‌شوند.
متقاضیان همچنین باید عملکرد خود در تیراندازی و توانایی خود در استفاده ایمن و صحیح از سلاح‌های گرم را به نمایش بگذارند. ارزیابی نهایی با یک گفتگوی شخصی به صورت چند وجهی به پایان می‌رسد. به طور معمول بین ۱۰ تا ۱۵ درصد از متقاضیان موفق به قبولی می‌شوند.
آموزش‌های پایه و تخصصی:
افرادی که در آزمون‌های مطرح شده قبول می‌شوند هر ساله در ماه مه دوره آموزشی پایه و تخصصی ده ماهه را آغاز می‌کنند.
این دوره به دوره‌های زیر تقسیم می‌شود:
آموزش پایه (چهار ماه).
یک هفته سختی و آموزش تخصصی بر اساس استفاده تاکتیکی برنامه‌ریزی شده هر یک از افسران.
آزمون نهایی دوره آموزش که اگر داوطلب تمامی مراحل مذکور را با موفقیت پشت‌سر بگذارد به عنوان افسر پلیس در یکی از واحدهای عملیاتی جی‌اس‌جی ۹ منصوب می‌شود.
ارتباطات بین‌المللی:
جی‌اس‌جی ۹ عضو اتحادیه آتلانتیس واحدهای ویژه پلیس اروپا است. در مسابقات بین‌المللی نیروهای ویژه در سال‌های ۲۰۰۵ و ۲۰۰۶ که نیروی ویژه SWAT آمریکا برگزارکننده آن در آمریکا بود، نیروی جی‌اس‌جی ۹ در برابر نیروهای ویژه هم‌طراز با خود از کشورهای مختلف به پیروزی و مقام نخست رسید. از سال ۱۹۸۳ جی‌اس‌جی ۹ مسابقه‌ای به نام «کنفرانس تیم‌های مبارزه» که هر چهار سال یک بار برگزار می‌شود را سازماندهی می‌کند که به عنوان قهرمانی غیررسمی واحدهای ویژه پلیس جهان شناخته می‌شود. همچنین جی‌اس‌جی ۹ ارتباطات دوستانه‌ای با نیروهای ویژه دیگر کشورها برقرار کرده است که از جمله این نیروها می‌توان به سپاه تفنگداران دریایی آمریکا، دلتا فورس آمریکا، نیروی واکنش سریع HRT از پلیس FBI آمریکا و نیروهای ویژه کشور انگلستان و دیگر کشورها اشاره کرد.
سلاح‌های مورد استفاده در جی‌اس‌جی ۹:
کلت کمری Walther P99
سلاح تک تیر اندازی هوکلر و کخ PSG-1 یم سلاح تک تیر اندازی بر اساس سلاح ژ3
اسلحه تک‌تیرانداز DSR-precision DSR 1 که یک سلاح تک تیر اندازی 7.62 م م بولپاپ با بردموثر 1100 متر است
اسلحه تک‌تیرانداز PGM Précision 338 که یک سلاح تک تیر اندازی با کالیبر 8.6 لاپوا با برد 1500 متر
گزیده‌ای از عملیات‌های مشهور جی‌اس‌جی ۹:
عملیات در باد کلاینن (سال ۱۹۹۳):
در تاریخ ۲۷ ژوئن ۱۹۹۳ تعداد ۳۷ افسر جی‌اس‌جی ۹ و ۶۰ پلیس دیگر تلاش کردند تا تروریست‌های (RAF) را که عبارت بودند از ولفگانگ گرامس و بیریگت هوگفولد را بادکلاین دستگیر کنند. هوگفلد دستگیر شد اما گرامس فرار کرد و به سمت نیروهای جی‌اس‌جی ۹ که در تعقیب او بودند شلیک کرد که در جریان تیراندازی گرامس یک افسر ۲۶ ساله جی‌اس‌جی ۹ به نام مایکل نیورزلا کشته شد. نیورزلا اولین افسر جی‌اس‌جی ۹ بود که در حین خدمت کشته شد. خود گرامس نیز با شلیک به سرش خودکشی کرد.
به دلیل شرایط متلاطم و آشفته ناشی از عملیات ناموفق، عدم تأمین ناکافی محله وقوع حادثه و اظهارات متناقض مأموران جی‌اس‌جی ۹ درباره روند وقوع حادثه، شک و تردیدهایی نسبت به این واحد نیروهای ویژه آلمانی در جامعه آلمان به وجود آمد. زمانی که خبرنگاران چند روز بعد شهادت‌های شاهدان را ارائه کردند که بر طبق آن‌ها، گرامس به طور واقعی توسط ماموران جی‌اس‌جی ۹ اعدام شده بود، این شک و تردیدها و حس بد نسبت به این واحد نیروی ویژه در جامعه آلمان بیشتر شد. زمانی که خبرنگاران چند روز بعد شهادت‌های عینی را ارائه کردند که طبق آن‌ها، گرامس به‌طور واقعی توسط مأموران جی‌اس‌جی ۹ اعدام شده بود، بحران اعتمادی در میان عموم مردم نه تنها نسبت به نهادهای امنیتی به شکل کلی، بلکه همچنین نسبت به این واحد شاخص نظامی که تا آن زمان بی‌نقص به شمار می‌رفت، ایجاد شد. در هفته‌های پس از این عملیات، حتی از سوی فراکسیون پارلمانی (FDP) که در دولت مشارکت داشت، پیشنهاداتی برای انحلال جی‌اس‌جی ۹ مطرح شد و در رسانه‌ها گمانه‌زنی‌هایی درباره این که این واحد ویژه که از “افسانه موگادیشو” تغذیه می‌کند، به قدری از واقعیت‌ها فاصله گرفته که نمی‌تواند اشتباهات خود را شناسایی یا اصلاح کند، مطرح گردید. تحقیقات دادستانی شوئرین چند ماه بعد خودکشی گرامس را چندین بار تحت بررسی قضایی قرار داد. در همین زمان هلموت کهل صدراعظم وقت آلمان در ژوئیه ۱۹۹۳ به طور نمادین از ستاد مرکزی جی‌اس‌جی ۹ در سنت آگوستین بازدید کرد و اعتماد خود را به این واحد ابراز کرد. تحقیقات دادستانی شوئرین چند ماه بعد خودکشی گرامس را تأیید کرد.
عملیات در عراق (سال ۲۰۰۴):
پس از جنگ عراق، به دلیل وضعیت ناامن این کشور ، افسران GSG 9 در عراق مستقر شدند که از میان آن‌ها دو رئیس پلیس به نام‌های توماس هافنکر و توبیاس رترات از ۷ آوریل ۲۰۰۴ مفقود شدند. این دو افسر وظیفه حفاظت از اشخاص و اماکن در سفارت آلمان در بغداد را برعهده داشتند. آن‌ها در یک کاروان خودرویی از امان پایتخت اردن به بغداد در حال حرکت بودند که مورد حمله قرار گرفتند که این حمله در نزدیکی فلوجه رخ داد. مخالفان به دنبال کاروانی که از شش خودروی زرهی و خودروهای حمل و نقل غیرزرهی تشکیل شده بود رفتند، پس از اینکه این کاروان از نقطه کنترل آن‌ها عبور کرد. خودروی دو آلمانی آخرین خودرو بود که عراقی‌ها به سمت آن شلیک کردند تا اینکه با لاستیک‌های سوراخ شده از جاده منحرف شده و به یک خانه برخورد کرد. آلمانی‌ها دیگر هیچ شانسی نداشتند و جان باختند. سخنگویان مخالفان عراقی بابت این حادثه عذرخواهی کردند به ویژه از خانواده‌های مقامات. آن‌ها تصور می‌کردند که این کاروان متعلق به یک واحد ویژه آمریکایی است، هرچند که پرچم‌های آلمان بر روی خودروها نصب شده بود. جسد رترات در ۱ مه ۲۰۰۴ پیدا شد. جسد هافنکر تا به امروز مفقود محسوب می‌شود.
عملیات بازداشت گروه زاورلند (سال ۲۰۰۷):
در تاریخ ۴ سپتامبر ۲۰۰۷، یک گروه از جی‌اس‌جی ۹ قرار بود گروه تروریستی زاورلند را در یک خانه در اوبرشلیدورن سائرلند دستگیر کند. این عملیات به‌طور غیرمنتظره‌ای انجام شد، زیرا یک پلیس گشت در حین کنترل ترافیک به‌طور تصادفی عملیات نظارت را فاش کرد. در حالی که دو مظنون در آشپزخانه دستگیر شدند، یک مظنون سوم با پرش از پنجره توالت فرار کرد؛ یکی از مأموران GSG 9 به دلیل لباس محافظ سنگینش نتوانست به سرعت او را تعقیب کند. تعقیب را دو پلیس BKA بر عهده گرفتند که موفق شدند فراری را به زمین بیندازند و در این حین، او توانست سلاح یکی از پلیس‌های BKA را از او بگیرد و شلیک کند، اما هیچ‌کس را هدف قرار نداد و دستگیر شد.
عملیات روباه صحرا (سال ۲۰۰۸):
در سپتامبر ۲۰۰۸ گروه ۹ حفاظت مرزی پلیس فدرال به‌طور قابل توجهی در عملیات برنامه‌ریزی شده «روباه صحرا» برای آزادی پنج گردشگر آلمانی، پنج گردشگر ایتالیایی و یک گردشگر رومانیایی به همراه هشت مصری شرکت داشت. این یازده گردشگر و هشت همراه مصری‌شان در بیابان‌های مصر ربوده شده و سپس به منطقه مرزی بین مصر، سودان، لیبی و چاد منتقل شده بودند. بر اساس گزارش‌های خبری، ربایندگان ۶ میلیون یورو به عنوان باج درخواست کرده بودند. با همکاری ارتش آلمان، لوفتهانزا و یک شرکت هواپیمایی دیگر، حدود ۱۵۰ نیروی عملیاتی از جی‌اس‌جی ۹ و همچنین تجهیزات و پرسنل سازمان امداد و نجات (THW) به منطقه شرک‌ال‌اویمت در جنوب مصر منتقل شدند. علاوه بر این، کارکنان خدمات هوایی پلیس فدرال، اداره پلیس جنایی فدرال و فرماندهی نیروهای ویژه (KSK) ارتش آلمان نیز در این عملیات حضور داشتند. گروه GSG 9 به‌کار گرفته نشد، زیرا ربایندگان پیش از آنکه به عملیات بپردازند، گروگان‌های خود را آزاد کردند.
