سامانه دفاع موشکی رم و سی رم(RIM-116)
سامانه دفاع موشکی رم و سی رم(RIM-116)
در دهه 1970 امریکا برای دفاع از ناو های خود تنها به جنگ الکترونیک وابسته بودند ولی نیاز به دفاع فعال موثر بود. از این رو ارتش امریکا همزمان دو بارنامه را پیش برد یکی یک توپ ضد هوایی با سرعت اتش بالا و دیگری یک موشک برد کوتاه ضد موشک
هر دو سامانه از اواخر دهه 1970 وارد خدمت شدند. اولین سامانه فلانکس که شامل توپ گاتیلینگ 20 م م با نرخ اتش بالای 4200 گلوله بر دقیقه و سامانه هدایت راداری بود و دیگری سامانه RIM-116 ملقب به رم بود(برای اشنایی با فلانکس اینجا را کلیک کنید )
رم بر خلاف فلانکس که به سفارش مستقیم نیروی دریایی امریکا ساخته شد ، رم به سفارش نیروی دریایی المان غربی و دانمارک به جنرال دینامیک امریکا توسعه یافت و بعد بر روی ناو های امریکایی نیز نصب شد. این سامانه در سال 1985 وارد خدمت شد . موشک جدید با نام RIM-116 با کد رم شناخته شد
رم یک موشک پدافندی ارتفاع پایین است . موشک دارای بدنه ، کاونده و موتور موشک استینگر و کلاهک موشک سایدواندر بود. موشک تنها در انتهای بدنه دارای بالچه هدایت بود و دارای وزن 73 کیلوگرم بود و دارای یک کلاهک 11.3 کیلوگرمی بود که یک کلاهک انفجار شدید با چاشنی انفجار مجاورتی بود . موشک دارای یک لانچر 21 تایی مستطیلی شکل از نوع مارک 144 شامل 21 موشک درون ان جا گرفته و می شود موشک ها را در برخی از شناورهای به صورت خودکار از زیر عرشه در عرض ده ثانیه بارگذاری کرد.
موشک دارای سامانه هدایت فروسرخ در کنار سامانه هدایت رادیویی است . قرار دادن این دو سیستم تحت تاثیر موشک های ضد کشتی شوروی در دهه 1970 و 1980 بود. در ان زمان شوروی از موشک های ضد کشتی مافوق صوت بهره می برد (هنوز هم بهره می برد) که با سرعت بیش از دو ماخ حرکت میکردند. پرواز به چنین سرعتی دمای موشک را به شدت بالا می برد از این رو استفاده از کاونده موشک استینگر میتواند بسیار موثر باشد و چنین هدف گرمی را روی سطح دریا به سرعت کشف کند و استفاده از سیستم اشیانه یاب راداری برای کشف امواج راداری موشک دشمن و هدایت موشک به طرف این امواج است. از ان جای که موشکها ضد کشتی دارای سامانه هدایت رادار فعال بود و با رادار خود به طرف هدف پیش می رفت این سامانه میتواند با تعقیب محل انتشار امواج راداری که موشک باشد ، موشک رم را به طرف هدف پیش ببرد
در این سامانه هدف توسط رادار ناو کشف شده و سر لانچر به ان طرف برگردانده می شود. میتوان موشک را روی هدف قفل کرد و بعد شلیک کرد و یا می شود موشک را قفل نشده به طرف هدف شلیک کرد تا با کمک کاونده خود در اسمان قفل شود. از انجای که لانچر دارای 21 موشک است میتوان چندین موشک را برای افزایش احتمال برخورد پشت سر هم شلیک کرد.موشک دارای برد عمل 9 کیلومتر و سرعت بیش از 2 ماخ است
مدل های مختلف
بلاک 0
نخستین نسخه تولیدی با موتور و سامانه هدایت استینگر و کلاهک سایدواندر. این نسخه در اواخر دهه 1980 عملیاتی شد و گفته شده با یک شلیک دارای ضریب عملکرد 95 % است
بلاک1 (RIM-116B)
در ازمایش بلاک0 مشخص شد که کاونده فرورسخ باید کارایی بیشتری داشته باشد زیرا کاونده استینگر کوچک بود و از طرفی ازمایشات نشان داد که شلیک یک موشک مادون صوت که گرمای کمتری ایجاد میکند باعث میشود تا کاونده در کسب هدف دچار مشکل شود از این رو بلاک1 دیگر دارای سامانه اشیانه یاب راداری نبود ولی در عوض یک کاونده بزرگ دو کاناله بود که حساسیت بیشتری داشت تا در کشف اهداف مادون صوت نیز موثر باشد. در ازمایشاتی که در سال 1999 انجام شد موشک موفق به انهدام 23 هدف از 24 هدف مورد تست قرار گرفته شد
بلاک2
این نسخه در سال 2007 توسعه یافت که هدف ان توان درگیر با موشک های ضد کشتی چالاکتر بود. در مرحله نسخه این نمونه دارای بالچه های هدایت بزرگ تر است که چالاکی ان را دو نیم برابر شده است و از طرفی سامانه فروسرخ نیز باز ارتقا یافته است . همچنین در این نسخه استفاده از سامانه هدایت رادیویی برای این است که موشک بعد از کشف توسط رادار ناو ، به کمک سیستم هدایت رادیویی تا نزدیکی هدف هدایت شود تا با کمک سامانه فروسرخ هدف را کشف کند . این نسخه از سال 2015 عملیاتی شده است
سی رم
یک نسخه پیشرفته از رم که دارای دو سامانه هدایت تصویر ساز حرارتی و هدایت رادار است. این سیستم ترکیبی باعث درگیر با هر هدفی با هر نوع سیستم هدایت را میدهد. سامانه تصویر ساز حرارتی میتواند هر هدفی هرچقدر کوچک باشد را با کمک دوربین دید حرارتی خود کشف کند و برد قفل ان تا 11 کیلومتر افزایش یافته و هدایت رادار نیز کمک میکند تا احتمال برخورد به هدف افزایش چشمگیری داشته باشد. نکته جالبی این سیستم هماهنگی سامانه موشکی با سامانه گاتیلینگ فلانکس است. سی رم دارای رادار و اپتیک مشابه فلانکس است و کاملا مستقل عمل میکند در حالی که رم وابسته به رادار ناو است سی رم با کمک رادار و اپتیکش کاملا مستقل است .این دو سامانه در کنار هم نصب می شود و در قالب یک سیستم تسلیحاتی به کار می روند. رایانه هدف را کسب کرده و اول دست به اشتراک سی رم میزند در صورت عدم برخورد موشک فلانکس وارد عمل شده و حجم زیادی گلوله روانه هدف میکند
سامانه ریم 166 در 8 کشور جهان خدمت میکنند و بر روی تمامی شناورهای رزمی ارتش امریکا نصب است و در عربستان، ترکیه، المان، کره جنوبی، یونان، ژاپن، مصر، امارات، نیز خدمت میکند.
مشخصات
طول:2.7 متر
قطر:127 م م
وزن موشک:73 کیلوگرم
کلاهک: انفجار ترکش شونده 11.3 کیلوگرم
برد: 9 کیلومتر
سرعت:3 ماخ
سیستم هدایت بسته به مدل: سیستم هدایت غیر فعال، رادار فعال ، فروسرخ و هدایت در خط دید رادار
ترجمه: عبدالحمید تارخ
منابع
https://en.wikipedia.org/wiki/RIM-116_Rolling_Airframe_Missile
http://www.raytheon.com/capabilities/products/ram
http://www.globalsecurity.org/military/systems/munitions/ram.htm