بررسی برترین رادار های جهان،نصب شده بر روی جنگنده ها

بررسی برترین رادار های جهان،نصب شده بر روی جنگنده ها

نوشتار:Admiral

وجود یک رادار برای کنترل آتش و کشف هدف یک امر حیاتی برای جنگنده ها بود که بتوانند در زمان مناسب این هدف را شناسایی کند شاید از اولین رادار های ارائه شده رادار های با تکنلوژی لامپ خلا بودن بعد این رادار ها جای خود را به رادار های پلاس داپلر دادند که نزیت های بیشتری نسبت به  رادار های لامپ خلا داشتند از جمله تشخیص برتر هدف و برد بیشتر بعد ها این رادار ها جای خود را به رادار های ارایه فازی دادند رادارهای ارایه فازی یک انقلاب در صنعت رادار ها بودند این رادا ر ها مجهز به بیش از هزار گیرنده و فرستنده میباشند ،و میتوانند امواج رادیویی را به صورت امواج الکترومغناطیسی بفرستند ،در جنگنده های مدرن این رادار ها میتوانند امواج دریافتی را تشریح کنند و میلیون ها عملیات را در صدم ثانیه انجام دهند جنگنده با این رادار در کمترین وقت هدف را روی نمایشگر خود رویت میکند ،از جمله ویژگی های دیگر این رادار ها میتوانستند به صورت خودکار روی رادار های دشمن اختلال و جنگ الکترونیک انجام دهند و یا رادار پارازیت کمی انتشار میدادنند و هرگز از یک الگوی خاص برای فرستادن امواج استفاده نمیکردند و یا قادر بودند تا هزاران بار در ثانیه تغییر فاز دهند که این عوامل باعث میشد تا رادار های دشمن برای شناسایی هدف به مشکل بر بخوردند و جنگنده دیرتر شناسایی شوند.در مقایسه رادار ها باید به نکاتی مانند ،وزن رادار ،برد رادار، نوع رادار،قابلیت های رادار،سیستم های پردازنده رادار،توان کشف اهداف، سیستم های پردازنده رادار و…
رادار ها:واژه RAdio Detection And Ranging به معنای کشف هدف به کمک امواج رادیویی شاید اولین پایه ساخت رادار را فیزیکدان آلمانی هنریک هرتز گذاشت این دانشمند با کشف اینکه که امواج رادیویی در اثر برخورد باجسم جامد بازتاب میشود،اصول کار رادار هم به همین شکل است.بحث امروز ما رادار های هواپایه میباشد.شاید در طول جنگ جهانی اول و دوم خلبان ها با دید کور به نبرد هوا به هوا میپرداختند به طوری که باید جنگنده دشمن را در خط خود میدیدند و درگیر میشدند ،البته در جنگ جهانی دوم تازه مفهوم رادار ها چه در هوا و چه در زمین یا دریا مشخص میشد البته انگلیسی ها رادار های با برد ۴۰ کیلومتر داشتند،رادار ها میتوانستند در زمین ،جنگنده های دشمن را کشف کنند ولی رادار های هواپایه میتوانستند در نبرد در شب به جنگنده کمک کنند،البته در طول جنگ جهانی رادار های به طور آزمایشی بر روی برخی از جنگنده ها نصب شدند مانند رادار لیختشتاین که در باند UHF کار میکرد.رادار ها امروزه یکی از مهمترین بخش های صنعت هوایی تبدیل شده است ،رادار های زمین پایه فقط میتوانند اهداف هوایی را کشف کرده ولی در صنعت هواپایه به به هواپیما اجازه میدهد تا علاوه بر کشف اهداف پرنده اهداف زمینی را رویت کند و از عوارض زمین نقشه برداری کند،این رادار ها معمولا در دماغه جنگنده نصب میشود البته نباید اواکس ها را از یاد برد ولی سربحث ما جنگنده ها میباشند ، اما این رادار ها به دلیل نصب در دماغه جنگنده میتواند زوایه کمتری را اسکن کند به عنوان مثال فقط ۱۲۰ درجه روبرو را پوشش دهد،این درحالیست که قسمت های عقبی جنگنده خالی از پوشش رادار می ماند ولی آواکس ها زاوایایی بیشتری پوشش میدهند ،رادار هواپایه معمولا در باند X کار
میکنند این باند برای هدایت موشک ها استفاده میشود و برای نقشه برداری از سطح زمین استفاده میشود،شاید اولین رادار های به طور فراگیر استفاده شدند.

رادار های پالاس داپلر: که با فرستادن امواج پیوسته پالاسداپلر و دریافت این فرکانس ها و محاسبه این امواج میتوانست اطلاعاتی از هدف را از جمله زوایه برد و میزان ارتفاع و سرعت هدف را به نمایش بگذارد. مشکلاتی که در رادار های پلاس داپلر وجود داشت مانند اینکه رادار برای اسکن باید آنتن را بچرخاند و در این صورت امکان داشت فرکانس ها توسط رادار های دشمن شناسایی شود و جنگنده مورد رهگیری قرار گیرد.این رادار ها هم کم کم جای خودرا به رادار های ارایه فازی دادند.
رادار های ارایه فازی : این رادار ها نسل جدیدی از رادار ها میباشند که برای جایگزینی با رادار پالاس داپلر در نظر گرفته شدند،رادار های ارایه فازی دارای صدها و یا هزاران فرستنده و گیرنده میباشند ، رادار های ارایه فازی در مقابل جنگ الکترونیک و جمر دشمن مقاوم بودند و قادر بود تا هزار بار تغییر فاز دهند و دارای پارازیت کمتری نسبت به نسل قبلی خود میباشند،همچنین این رادار ها هیچوقت از یک الگو برای فرستادن فرکانس استفاده نمیکنند ،و این عوامل باعث میشود تا جنگنده دیرتر مورد شناسایی قرار گیرد و یا کار کشف جنگنده را سخت تر کند و‌میتوانستند برد بیشتری با کیفیت بهتر پوشش دهند و اهداف بیشتری مورد تعقیب قرار دهند.

• آریه فازی پسیو

در آرایه فازی پسیو، از یک تقویت کننده ی بزرگ برای تامین توان همه ی فیدر ها استفاده می شود. در این حالت پس از دریافت امواج توسط المان ها باید برای هر المان شیفت اولیه حذف شود.

• آرایه فازی اکتیو

در آرایه فازی اکتیو، به ازای هر المان آنتن، یک تقویت کننده ی کوچک وجود دارد که به صورت یک پارچه با المان طراحی می شود. در نتیجه امکان کنترل توان خروجی برای هر المان بصورت جداگانه فراهم می شود.در این حالت پس از دریافت امواج توسط المان ها نیازی به حدف کردن شیفت اولیه ای که در حالت ارسال ایجاد شده نیست. زیرا خروجی هر کدام به صورت جداگانه قابل اندازه گیری است.

این مقاله صرفا جهت یک مقایسه کلی و به جزییات پرداخته نشده است این رادار ها بوده و متاسفانه اطلاعات زیادی به دستم نیامده است

AN/APG-77 & APG-77(V1)

شاید همگان با رادار قدرتمند‌ که بر روی جنگنده نسل پنجم آمریکایی یعنی F-22 رپتور نصب شده ،آشنایی داریم این رادار یک رادار فعال میباشد که از آنتن ارایه فازی استفاده میکند. رادار ساخت کمپانی نورث روپ گرومن است که در نقش یک رادار برتری هوایی برای جنگنده رپتور ساخته شد و این جنگنده با وجود این رادار دیگر مشکلی رادار با اهداف ندارد ضمنا این همانطور که میدانید رادار های ارایه فازی هیچوقت از یک الگو خاص برای تابش استفاده و در هر ثانیه بارها تغیر فاز میدهد که این کار باعث کمتر شدن نویز میشود و در نتیجه تشخیص جنگنده بسیار سخت میشود،همچنین این رادار ها میتوانند به جنگ الکترونیک مقابل ECCM را دارد.رادار APG-77 دارای ۱۵۰۰ ماژول فرستنده/گیرنده میباشد که میتواند فرکانس های دریافتی را در یافت و بعد از تجزیه و تحلیل اطلاعات جنگنده را بر روی صفحه نمایش درون کاکپیت نمایش میدهد راداردر باند X کار میکند و میتواند تا ۱۰۰ هدف را شناسایی به بسته به حمل تسلیحات با آنها درگیر شود.برد رادار هم تا برای یک جسم با سطح مقطعی ۱ متر مربع معادل( ۲۴۳-۲۰۱ کیلومتر )است البته برد خام رادار معادل ۴۰۰ کیلومتر اعلام شده است.در رابطه با پویش یا جستجوی رادار میتواند  ۶۰-/+ به سمت چپ و راست و ۶۰/-+ به سمت بالا و پایین را تراک یا جستجو کند. جنگنده رپتور با استفاده از این رادار میتواند به خوبی از موشک رادار فعال (Aim-120D)بهره ببرد و یا به عملیات شناسایی پرداخته ومحل رادار های دشمن را مورد شناسایی قرار دهد.

یک نمونه دیگر از رادار این رادار با نامAPG-77-V1 در حال توسعه است که به رادار قدرت درگیری با اهداف زمینی را میدهد همچنین به رادار اجازه نقشه برداری با کیفیت بالا را به جنگنده میدهد‌.البته از تکنلوژی ساخت این رادار در ساخت رادار apg-81 جنگنده F-35 لایتینگ ۲ و در ساخت رادار APG-80 رادار جنگنده های F-16E/F اماراتی استفاده شده است.

Captor-E Caeras

در سال ۱۹۹۳ اروپا تحقیقاتی برای ساخت یک رادار ارایه فازی فعال برای نصب بر روی جنگنده چند منظوره یورفایتر تایفون انجام دادند،این کار به شرکت Selex-E انگلستان ،شرکت تالس و EADS  واگذار کرد ،در سال ۲۰۰۷ این

رادار به طور آزمایشی بر روی ۵ فروند جنگنده یورفایتر تایفون نصب شدند که آزمایش موفقیت آمیز بود.این رادار قرار بود جایگزین رادار CAPTOR شود که یک رادار پالاس داپلر بود و در واقع در ساخت این رادار از تکنلوژی رادار بلو ویکیسن رادار سی هارییر استفاده شده بود

رادار CAESAR یک رادار ارایه فازی فعال میباشد، این رادار به جنگنده تایفون قابلیت حمل تسلیحات هوا به زمین و هوا به هوا میدهد.این رادار در باند X کار میکند و دارای  ۱۵۰۰ ماژول فرستنده و دریافت کننده استفاده میکند .همچنین رادار به جنگنده توان اسکن 60+/- چپ و راست و ۱۱۰ درجه بالا به پایین میدهد.البته برد رادار بر ضد یک هدف با سطح مقطعی ۱۰ متر 330 تا 385 کیلومتر است.به عنوان مثال رادار میتواند یک جنگنده رپتور را با سطح مقطعی ۰/۰۰۰۱ متربع را در فاصله ۱۸-۲۵ کیلومتری شناسایی کند.در سال ۲۰۱۴ در ادینبورگ انگلستان یک قرار داد یک میلیارد یورویی با شرکت انگلستانی  سلکس ایی اس برای توسعه این رادار برای جنگنده یوروفایتر تایفون و تورنادو بسته شد.این رادار قرار است  بر روی جنگنده یورفایتر نصب شود.شاید رادار یکی از یهترین رادار های جهان میباشد چون یک رادار چند حالته میباشد و دارای برد فراوانی میباشد ولی هنوز اطلاعاتی زیادی از این رادار منتشر نشده است که آیا آین رادار برتر است یا رادار های همتا مانند Irbis-E و یا… این رادار به جنگنده یورفایتر قدرت فراوانی میدهد که حتی ممکن است سطح مقطعی جنگنده تایفون کمتر از قبل کند.(تایفون در نسخه تولیدی یک رادار پالس داپلر داشت و نسخه ارایه فازی چندی است برای ان توسعه یافته است)

Irbis-E

رادار ”اربیز”توسط کمپانی NIIP تیخومیرف ساخته شد که یک رادار توسعه یافته از رادار BARS سوخو ۳۰ ام کا و ام کا ام میباشد ، اوائل این رادار بر روی جنگنده سوخو 30MK2 نصب شد و موفقیت آمیز عمل کرد و در سال ۲۰۰۷ وارد خدمت شد  رادار اربیز بر روی جنگنده SU-35BM و SU-35UB نصب شد.رادار اربیز یک رادار ارایه فازی غیر فعال میباشد تکنلوژی که در ساخت این رادار استفاده شده بسیار شبیه به تکنلوژی رادار های غربی میباشد یعنی رادار های AESA ارایه فازی فعال میباشد شاید یکی از دلایلی که باعث شد این رادار به یک رادار ارایه فازی فعال تبدیل نشود دسترسی پیدا نکردن روسها به تکنلوژی آرسنید گالیم برای ساخت ترانزیستور میباشد، این رادار در باند X کار میکند و دارای ۱۵۰۰ ماژول فرستنده و گیرنده میباشد.تغیراتی که در رادار مشاهده میشود اسنفاده از یک گیرنده ۴ کاناله به جای ۳ کاناله میباشد.از یک فرستنده EPSG-27 بهره میبرد که دارای قدرتی معادل ۱۰ کیلوات میباشد.رادار پارازیت کمتری نسبت به نسل قبلی خود ایجاد میکند که این عدد از ۳.۵ دسیبل بیشتر تجاوز نمیکند و خود این مسله باعث  میشه جنگنده سخت تر شناسایی شود.همچنین رادار قادر به جنگ الکترونیک متقابل میباشد و حتی میتواند بر روی رادار های دشمن اختلال ایجاد کند.در واقع اربیز یک رادار چند منظوره میباشد که در اجازه درگیری به اهداف زمینی و هوایی را در هرنوع آب و هوایی به جنگنده میدهد.از قضا این رادا. بر روی محرک مکانیکی نصب شده است که به رادار قابلیت اینکه زاویه بیشتری را اسکن کند (۱۲۰+/-) معادل ۲۴۰ درجه (چپ و راست) رادار اربیز میتواند ۳۰ هدف را رهگیری و بسته به نوع حمل تسلیحات با آنها درگیر شود که معمولا ۸ تا میباشد.برد خام رادار تا ۳۵۰ کیلومتر توصیف شده که میتواند یک جسم مانند یک فروند F-18C هورنت را در ۳۰۰ کیلومتری شناسایی کند.

RBE2-AA

در سال ۲۰۰۴ دولت فرانسه یک قرارد ۹۰ میلیون یورویی با شرکت ”تالس” برای ساخت یک رادار ارایه فازی فعال برای جایگزینی با رادار RBE-2 بسته شد.یک توضیح کوچک در مورد رادار RBE-2 این رادار یک رادار ارایه فازی پسیو یا غیر فعال بود که توانایی رهگیری ۴۰ هدف را داشت و میتوانست یک جسم با سطح مقطعی ۱ متر مربع را در فاصله ۶۵ -۸۵ کیلومتری شناسایی کند.در خصوص رادار RBE2-AA این رادار در سال ۲۰۱۲ بر روی جنگنده  رافال M ، رافال C و رافال B نصب شد.این رادار در باند X کار میکرد و یک رادار فعال دارای یک آنتن ارایه فازی بود.وبه جنگنده قدرت درگیری با اهداف دریایی،هوایی ، زمینی در هر نوع اب و هوایی را میداد.همچنین این رادار مجهز به ۱۰۰۰ تا ۱۱۰۰ فرستنده و گیرنده بود.و میتوانست ۷۰+/- چپ و راست و ۷۰+/- را از بالا به پایین اسکن کند.لز جمله مزایایی این رادار نقشه برداری با وضوح بالا از سطح زمین ،رهگیری و شناسایی خودکار اهداف،تعمیرات این رادار بسیار آسان و کم هزینه میباشد ،و توانایی جنگ الکترونیک متقابل را دارد.گرچه از تعداد شناسایی اهداف این رادار خبری نیست ولی برد رادار برای یک جسم با سطح مقطعی ۱۰ متر مربع ۱۹۵ تا ۲۳۵ کیلومتر میباشد،یعنی یک جنگنده MIG-29A را که دارای سطح مقطعی ۵ متر مربع میباشد را میتواند از فاصله ۱۶۵ تا ۱۹۵ کیلومتری شناسایی کند.

AN/APG-81

این رادار که همگان به طور کامل با آن اشنایی دارید،و این رادار را با نام جنگنده چند منظورع نسل پنج آمریکایی ها F-35 لایتینگ 2 میشناسید،این رادار یک رادار ارایه فازی فعال میباشد که توسط شرکت نورث روپ گرومن برای جنگنده هر سه نمونه F-35 یعنیF35Aنسخه معمولی F35B نسخه عمود پرواز F35C نسخه برخواست کوتاه البته بر روی جنگنده F35I ادمیر اسراییلی نصب شده است،همانطور که میدانید رادار باید به تمام نیاز های یک جنگنده چند منظوره جواب دهد یعنی هم اهداف زمینی، دریایی، هوایی را میتواند شناسایی کند وبا اهداف درگیر شود .همچنین این رادار مانند رادار های که توضیح دادم قابلیت اسکن و نقشه برداری با کیفیت بالا را از سطح زمین را دارد،و توان جنگ الکترونیک و اختلال بر روی رادار های دشمن را دارد.

رادار APG-81 در سال ۲۰۰۵ به طور آزمایشی بر روی هواپیمای BAC1-11 نصب شد و موفقیت آمیز عمل کرد ودر سال ۲۰۰۹ این رادار در طی یک مانور نظامی بر روی جنگنده F35 لاییتینگ نصب شد و معلوم شد که رادار در سطح بالایی و یکی پیشترفته ترین رادار های جهان برای کنترل آتش میباشد، در هرحال رادار APG-81 در باند X کار میکند و دارای 1100 ماژول فرستنده  و گیرنده میتواند ۲۳ هدف هوایی را شناسایی و با 8 تا 10 هدف درگیر شود.در مورد برد رادار بر ضد یک جنگنده با سطح مقطعی ۱ متر ۱۵۰ کیلومتر است.

AN/APG-79

رادار ای پی جی ۷۹ یک رادار فعال با آنتن ارایه فازی میباشد که توسط کمپانی ریتون برای جنگنده های ناونشین F-18E/F سوپر هورنت طراحی شد،البته جنگنده های سوپر هورنت تا قبل از این از رادار APG-73 بهره میبرد.رادار APG-79 در ابتدا در سال 2005 رادار تست های خودشو موفقیت امیز انجام داد و در سال ۲۰۰۶ این رادار بر روی ۲۶ فروند جنگنده نصب شد ولی بخاطر مشکلات نرم افزاری رادار خرید رادار تا سال ۲۰۰۸ به تاخیر افتاد،در سال ۲۰۰۸ شرکت ریتون تعداد ۱۰۰ دستگاه از این رادار را تحویل نیروی دریایی امریکا داد،این رادار ها بر روی هواپیمای جنگ الکترونیک EA-18G گراولر نصب شد و پس از این ۴۰۰ دستگاه از این رادارسفارش داده شد که بر روی جنگنده های F18E/F و EA/18G نصب شد،البته کشور کویت هم در قراردی که امسال داشت قرار شد ۴۰ فروند F18/E/F را با رادار APG-79 دریافت کند،بپردازیم به بحث رادار APG-79 در باند X کار میکند و دارای 1100 ماژول فرستنده و گیرنده میباشد،این رادار یک رادار چند منظوره میباشد که برای نبرد با اهداف زمینی و و هوایی ساخته شده همچنین قابلیت تصویر برداری در ارتفاع بالا از سطح زمین دارد،این رادار یک رادار حالت جامد میباشد که عملا برای شناسایی نیاز به تحرک مکانیکی ندارد واین کار عمل هزینه های نگهداری از رادار را پایین میاورد.رادار APG-79 توان جنگ الکترونیک متقابل را دارد و همچنین قابلیت اشتراک گذاری اطلاعات را با هواپیمای های را دارد.در مورد برد رهگیری و اهداف این رادار،که میتواند یک جسم با سطح مقطعی ۱۰ مترمربع را در فاصله ۲۲۸ کیلومتری شناسایی کند،البته رادار میتواند تا ۲۰ هدف را شناسایی کند.

AN/APG-80

رادار قدرتمند APG-80 یک رادار ارایه فازی فعال میباشد، که توسط شرکت نورث روپ گرومن برای نصب بر روی جنگنده های F-16 فایتینگ فالکون نصب ،این رادار اولین بار بر روی هواپیمای ”بی ای سی وان الون” تست شد و وارد خدمت شد ،کشور امارات طی یک قرار داد ۳ میلیارد دلاری این رادار را برای نصب بر روی جنگنده های F16E/F دسرت فالکن خرید و اولین سری از این رادار ها را در سال ۲۰۰۳ دریافت کرد،رادار ای پی جی ۸۰ از همان دستگاه مکانیکی رادار APG-68 برای چرخش آنتن بهره میبرد.و همچنین از نسل چهارم ماژول های فرستنده و گیرنده استفاده میکند،که قابلیت های بالایی به رادار میدهد ،رادار Apg-80 قادر است تا اطلاعات دریافتی را روی صفحه نمایشگر داخل کاکپیت نشان دهد جنگنده قادر است تا با این رادار اطلاعات دریافتی را با نزدیک ترین پایگاه به اشتراک بگذارد،رادار توان نقشه برداری و تصویری برداری از زمین را با کیفیت بالا دارد،همچنین رادار یک رادار چند حالته میباشد که میتواند اهداف هوایی،زمینی،دریایی را رهگیری کند،رادار Apg-80 مانند دیگر رادار ها در باند X کار میکند و دارای1000 ماژول فرستنده و دریافت کننده میباشد،جنگنده قادر میباشد تا با این رادار برد ۲۹۵~۲۱۰ کیلومتر را اسکن کند و میتواند یک جنگنده مانند Mig-29 با سطح مقطعی ۵ را در فاصله ۱۶۵ کیلومتر شناسایی کند.

Zhuk M/ME

رادار پالاس داپلر ژوک ام نمونه صاداراتی این رادار ژوک ام ایی نام دارد که برای نصب بر روی خانواده فالکروم مانند Mig-29SMT در نظر گرفته شده است این رادار توسط شرکت تیخومیرف نیپ ساخته شده است و یک رادار چند حالته میباشد که قابلیت و توان درگیری با اهداف زمینی را میدهد همچنین رادار به جنگنده اجازه شلیک موشک های رادار فعال مانند R-77 را میدهد،رادار برای کشف از یک آنتن 624 م.م استفاده میکند و میتواند با امواج پیوسته PD (پالاس داپلر) یک جنگنده با سطح مقطعی ۵ متر مربع را در فاصله ۱۲۰ کیلومتری شناسایی کند،ویا یک ناوشکن را در فاصله ۳۰۰ کیلومتری  و یا یک تانک را در فاصله ۲۵ کیلومتری شناسایی کند،جنگنده میتواند با این رادار ۱۷۰ درجه را اسکن آزیموت(چپ و راست) و ۹۶ درجه را اسکن الویشن (بالا و پایین) کند و تا ۱۰ هدف را شناسایی کند و با ۴ هدف درگیر شود.

PS-05/A

رادار پالاس داپلر پیشترفته PS-05/A یک رادار چند حالته میباشد که برای جنگنده چند منظوره سوئدی ”ساب ۳۹ گریپن” توسعه داده شده است، این رادار توسط دو کمپانی ”اریکسن” سوئدی و ”مارکونی” ایتالیا ساخته شده است،در ساخت این رادار از تکنولوژی رادار ”بلو ویکسن” جنگنده سی هارییر استفاده شده است.در مدل مارک ۳ این رادار که سال ۲۰۰۵ ارائه شد برد رادار افزایش یافت به طوری که میتوانست یک جنگنده را در ۱۲۰ کیلومتری و یا یک کشتی را در ۷۰ کیلومتری کشف کند رادار میتواند اهداف حین حرکت شناسایی و آنها را الویت بندی کند ،این رادار با همچنین توانایی هماهنگی با موشک های امرام و موشک ضد کشتی Rbs-15 را دارد.در نمونه مارک ۴ این رادار قابلیت های رزم هوا به هوا  و توان پایین نگری این رادار افزایش یافته است همچنین قابلیت دقت نقشه برداری آن افزایش یافته است.همانطور که میدانید رادار از امواج پیوسته پالاسداپلر برای کشف هدف استفاده میکند که خود یک امتیاز منفی برای رادار محسوب میشود البته در سال ۲۰۱۵ یک رادار ارایه فازی فعال برای این جنگنده ارائه شد که نسخه آپگرید شده مدل مارک ۴ میباشد دارای ۱۰۰۰ ماژول فرستنده و گیرنده بود و دارای برد ۱۱۰~۱۷۵ کیلومتر میباشد.

Zhuk AE

شاید ژوک ای ایی اولین رادار ارایه فازی ساخته روسها که بر روی جنگنده نسل ++4 میگ ۳۵ نصب میشود، این رادار توسط فازاترون Niir ساخته شد و در نمایش ماکس ۲۰۰۷ نمایش داده شد،نمونه اولیه این رادار FGA-29 بود که دارای یک انتن ۵۷۵ م.م بود که دارای ۶۷۴ ماژول فرستنده/گیرنده بود و میتوانست یک هدف را با سطح مقطعی۳ متر مربع را در ۱۳۰ کیلوگرمی شناسایی کند ،و میتوانست ۳۰هدف را شناسایی کند و به طور همزمان با ۶ هدف از انها درگیرشود نمونه بعدی که ارائه شد‌ مدل FGA-35 دارای یک آنتن ۶۸۸ م.م بود و برای فرستادن و گرفتن امواج از ۱۰۱۶ ماژول بهره میبرد، در این مدل برد رادار افزایش یافته بود به طوری که میتوانست یک جسم با سطح مقطعی ۳m² را در فاصله شناسایی کند، ومیتوانست تا ۶۰ هدف را مورد شناسایی و با ۸ هدف درگیر شود،رادار توان دیتا لینک اشتراک گذاری اطلاعات را دارد و با موشک هوا به هوا رادار فعالR-77 و موشک فروسرخ R-73 را دارد رادار میتواند نقشه های دقت ۳×۳ از سطح زمین تهیه کند ،همچنین رادار میتواند اهداف زمینی و هوایی و دریایی را در هرنوع شرایط اب هوایی شناسایی کند مثلا یک ناوشکن را در ۳۰۰ کیلومتری شناسایی و اطلاعات این هدف را بر روی نمایشگر نمایش دهد ،رادار ژوک ای ایی میتواند روی نمایشگر نشان دهد.شرکت کرت روسیه با ارتقا بالگرد کاموف۵۲ کا (نسخه دریایی ) این بالگرد را به رادار ژوک ای ایی مجهز کرد.که به بالگرد قابلیت شلیک موشک های ضد کشتی دوربرد و به نیروی دریایی روسیه قابلیت بالایی میدهد.

AN/APG-63 V3

رادار ای پی جی ۶۳ وی ۳ ورژن سوم از سری رادار های APg-63 میباشد که پالاسداپلر بود،ولی رادار Apg-63v3 یک نمونه توسعه یافته از رادار Apg-63V2 میاشد که به رادار ارایه فازی فعال AESA مجهز میباشد ولی احتمالا فقط سیستم های نرم افزاری ارتقا پیداکرده اند و در سیستم های سخت افزاری تغیری ایجاد نشده است ،در ساخت این از تکنلوژی های رادار Apg-79 استفاده شده که به رادار توانایی های بالایی میدهد،سیستم های پردازنده در رادار توانایی پردازش بالایی از سینگال را دارد.این رادار توسط شرکت ریتون برای جنگنده شکاری F15C ایگل طراحی شده و به جنگنده قابلیت درگیری در هرنوع آب و هوایی و توانایی مناطق مختلف و درگیری با اهداف هوایی، دریایی، وزمینی را به جنگنده میدهد،و همچنین قابلیت نقشه برداری با کیفیت بالایی را به جنگنده میدهد ،رادار APG-63V3 در باند ایکس کار میکند و دارای 1500 تا ماژول فرستنده و گیرنده میباشد، ومیتواند تا ۱۲۰ درجه را اسکن آزیموت(چپ و راست) کند.رادار قادر به شناسایی ۲۰ هدف میباشد،و میتواند بسته به نوع تسلیحات با آنها درگیر شود برد رادار تا برضد یک هدف بین 145~185 کیلومتر اعلام شده است،رادار ای پی جی ۶۳ ورژن ۳ تا حالا مشتریانی از جمله سنگاپور(که بر روی F-15SG این کشور نصب میشوند) و عربستان (که بر روی F15SA این کشور نصب میشود.و در کشور آمریکا بر روی ایگل ها نصب میشود که یک کار مقرون به صرفه برای این کشور میباشد.

N011M BARS

رادار بارس یکی از برترین رادار های روس تا به حال بوده که رادار های مانند ”اربیز” از این خانواده هستند ساخت این رادار در دهه ۱۹۹۰ شروع شد و در ساخت آنتن این رادار ا ز تکنلوژی انتن رادار N007 زاسلون استفاده شده است،رادار بارس یک رادار ارایه فازی غیرفعال میباشد رادار همانند اربیز از تکنلوژی پیشترفته مانند رادار های ارایه فازی فعال فازی بهره میبرد اما رادار بارس بر روی صفحه آنتن خود از چند لوله برای هدایت امواج فرستاده شده و برگشتی استفاده میکند خیلی سعی شده تا رادار مانند رادار جنگنده رافال و بمب افکن بی ۱ لنسر ساخته شود ولی عدم دسترسی روس ها به فن آوری آرسنید گالیم برای ساخت ترانزیستور باعث شده تا رادار مانند یک رادار ارایه فازی پسیو عمل کند  ،سیستم های به کار رفته در رادار بارس میتواند کمتر از ۴۰۰ میکرو ثانیه یک هدف را شناسایی کرده و اطلاعات هدف را نمایش دهد،یکی دیگر ویژگی های منحصر بفرد به کار رفته در رادار سیستم پردازنده سیگنال تی اس ۲۰۰ میباشد این سیستم قادر به انجام ۷۵ میلیون عملیات کمتر از ۱ ثانیه میباشد،رادار بارس در باند X کار میکند البته این رادار در باند L برای شناسایی دوست [IFF] بهره میبرد،رادار بارس میتواند ۴۵+/- را از چپ به راست و ۱۴۰ درجه را بالا پایین را اسکن کند البته اگر رادار بر روی یک دستگاه محرک مکانیکی قرار گیرد میتواند زوایه ۹۰درجه  (بالا و پایین را شناسایی کند)این رادار قادر به اسکن ۴۰۰ کیلومتر میباشد ، ومیتواند در فاصله ۲۰۰ کیلومتری یک هدف را مورد رهگیری قرار دهد،و یا یک تانک را از فاصله ۴۰ تا ۶۰ کیلومتری شناسایی کند.این رادار همکنون بر روی جنگنده های SU-30MKIوSU-30MKM نصب شده است.

AN/APG_68V9

رادار پالاس داپلر Apg-68 ورژن ۹ یک رادار قدرتمند چند حالته میباشد،که توسط شرکت نورث روپ گرومن ارائه شد این رادار یک نسخه پیشترفته تر نسبت به نسخه های قبلی این رادار میباشد که برد رادار در این نسخه افزایش ۳۳ درصد افزایش یافته است ،رادار Apg-68 یکی از پروفروش ترین رادار های میباشد که تقریبا بر روی تمامی نسخه های F-16 نصب شده است،البته به جز F16E اماراتی،کشور های مانند ،پاکستان ،یونان ترکیه ،عمان ،اسراییل سنگاپور و.. از جمله دریافت کنندگان این رادار میباشند ، رادار ای پی جی ۶۸ میتواند در هر شرایط آب و هوایی و ۲۴ ساعته توان نقشه برداری و مکان یابی را دارد،  قدرت سیستم های پردازنده اطلاعات به کار رفته در رادار ۵ برابر شده است که باعث میشود راحت سریع تر تحرکات هدف را زیر نظر بگیرد ،یکی دیگر از قابلیت های منحصر بفرد رادار Apg-68 توان دریافت تصاویر ماهواره ایی از هدف میباشد  که در هدایت تسلیحاتی همچون بمب ها کمک شایانی به جنگنده میکند .بیشترین برد این رادار 296 کیلومتر است و برد ان بر ضد یک هدف 5 متر مربعی 105 کیلومتر اعلام شده و میتواند 60 درجه در هر سمت و 60 به طرف پایین و بالا را کاوش کند

AWG-9

تصمیم گرفتم در این مقاله در مورد رادار نصب شده بر روی جنگنده کشورمان یعنی F-14 تامکت توضیحی بدهم.این رادار AWG-9 یک رادار برد بلند میباشد که در زمان جنگ بر روی هواپیمای F-14 تامکت نصب شد در واقع هدف از این کار ترکیب موشک برد بلند AIM-54 فینیکس که یک موشک رادار فعال بود و رادار برد بلند AWG-9 برای مقابله با بمب افکن های شوروی بود,این رادار اوائل برای بمب افکن F111B (نسخه ناونشین بمب افکن تاکتیکی)ساخته شد ولی معلوم شد که این کار زیاد جالب نیست چون وزن رادار و تسلیحات باعث افزایش وزن قابل توجهی میشد و برای موتورهای جنگنده مشکلات زیادی ایجاد میکرد و این کار در داگ فایت چالاکی جنگنده را میگرفت البته قبل از این هم نیروی دریایی آمریکا سعی کرده بود در بعضی پروژه ها مانند نصب رادار ”پالاس داپلر ” AN/APQ-81 و نصب موشک AAM-N-10 ایگل بر روی F6D  ویا نصب موشک Aim-47 فالکون و نصب رادار ASG-18  بر روی هواپیمای XF-108 فضای امنی برای ناوهای هواپیمابر خود ایجاد کند ولی این پروژه ها شکست خوردند،اما چند سال بعد نیروی دریایی آمریکا این رادار را بر روی تامکت ها سوار کرد و بخوبی معلوم شد این کار میتواند جواب گویی برخی از نیازهای نیروی دریایی را جواب دهد،اما رادار AWG-9 یک رادار پالاس داپلر میباشد که در باند X کار میکند این رادار ساخت شرکت هیوز میباشد،رادار AWG-9 برای کشف اهداف از امواج PD و یا پالاس داپلر استفاده میکرد.رادار میتواند با استفاده از این رادار 18 هدف را شناسایی کند و بسته به حمل تسلیحاتش با آنها درگیر شود که معمولا تا ۶ هدف بیان میشود، البته این را عرض کنم این رادار به خاطر استفاده امواج پالاس داپلر پارازیت های ایجاد میکند که باعث زودتر پیداکردن توسط رادار های دشمن میشد البته خلبان میتوانست رادار خود را خاموش کند ‌و با دوربین حرارتی خودش به مبارزه با جنگنده های دشمن بپردازد،در مورد برد رادار هم تا ۷۸۰ کیلومتر اعلام شده شده است ولی بخاطر استفاده از دماغه برد رادار تا ۳۳۰ تا ۲۲۰کیلومتر کاهش یافته است،البته این عرض کنم رادار میتوانست یک بمب دشمن را در فاصله ۱۶۰ کیلومتری شناسایی کند.

An/Apg-71
رادار قدرتمند پالاس داپلر APG-71 که بر روی جنگنده ناونشین F14D سوپر تامکت نصب میشد این رادار در سال 1984 برای نصب بر روی سوپر تامکت ها ارائه شد البته در این رادار از فناوری رادار APG-70 جنگنده F15E استریک ایگل استفاده شده است ،در واقع این رادار یک نمونه توسعه یافته از همان رادار AWG-9 میباشد که بر روی جنگنده F14A/B نصب میشد،البته در مدل APG-71 سیستم های آنالوگ با سیستم های دیجتال عوض شدند،همچنین قدرت پردازش رادار شش برابر شد و  قدرت رادار برای مقابله در برابر جنگ الکترونیک افزایش یافت،برد این رادار تا ۷۴۰ کیلومتر اعلام شده است ولی به خاطر استفاده از دماغه هواپیما برد رادار تا ۳۷۰ کیلومتر کاهش یافته است،رادار همانند نسل قبلی خود میتواند تا ۲۴ هدف را مورد شناسایی و آنها را الویت بندی کند و با ۶ تا از آنها درگیر شود،سرانجام این رادار در سال ۲۰۰۶ با خروج F14D سوپر تامکت از خدمت خارج شد.

EL/M2032
رادار پالاس داپلر التا محصولی از کشور اسراییل میباشد که توسط صنایع التا برای نیروی هوایی اسراییل توسعه داده شد ،این رادار برای کنترل آتش جنگنده میباشد،ومیتواند در نقش هوا به هوا و یا هوا به زمین و یا دریا به جنگنده اجازه درگیری دهد، در اصل این رادار قرار بود بر روی جنگنده اسراییلی لاوی نصب شود ولی طرح ساخت این جنگنده لغو شد،البته تا به حال این رادار بر روی جنگنده های A-4 اسکای ،سی هارییر ،F-16I سوفا ، کفیر سی ۱۰ ،میگ ۲۱ و تجاس نصب شده است ،این رادار در باند X کار میکند،و دارای بردی معادل 150کیلومتر بود  و میتوانست یک جسم با سطح مقطعی پنج متر مربع را در فاصله ۱۰۰کیلومتری شناسایی،ولی بیشترین برد رادار بر ضد یک هدف دریایی تا ۳۰۰ کیلومتر بود،در کل رادار التا ۲۰۳۲ یک رادار با قابلیت بسیار بالایی بود و به جنگنده توان بالایی اهدا میکرد این رادار وزن کمی داشت برای همین برای نصب بر روی جنگنده مشکلی ایجاد نمیکرد همچنین رادار توان نقشه برداری از سطح زمین را داشت‌.

Zaslon-N007
رادار زاسلون و یا RP-31 این رادار یک رادار ارایه فازی پسیو می باشد که در حکومت سابق شوروی ساخته شد.میگ 31 فاکس هاوند اولین جنگنده بود که در حکومت شوروی به یک رادار ارایه فازی مجهز میشد،جنگنده میگ ۳۱ با رادار برد بلند زاسلون تبدیل به یک مینی آواکس میشد،همانطور که میدانید رادار زاسلون یک رادار برد بلند میباشد که در زمان خود برای مصارفی همچون برای مقابله با بمب افکن استراتژیک بی ۱ لنسر و بمب افکن رادار گریز F-117 نایت هاوک خود روسها ادعا داشتند که رادار زاسلون میتواند بمب افکن F-117 را شناسایی کند ،برای هدایت موشک برد بلند R-33 و برای رهگیری موشک های کروز بود.رادار زاسلون دارای یک آنتن 1200 م.م بود و در باند X کار میکرد البته این را عرض کنم رادار زاسلون یک رادار پالاس داپلر بود با یک آنتن ارایه فازی پسیو ،رادار در باند X دارای 1700 فرستنده بود البته رادار در باند L هم کار میکرد و دارای 64 فرستنده در این باند ،رادار میتوانست تا ۲۴ هدف را شناسایی کند و با ۶ هدف درگیر شود،برد رادار برضد یک هدف با سطح مقطعی ۱۹ متر مربع 200 کیلومتر بود و میتوانست یک جسم با سطح مقطعی ۳ متر مربع را در فاصله ۳۵ کیلومتر شناسایی کند.

AN/APQ_120

در این مطلب هم تصمیم گرفتم یکی دیگر از رادار های نصب شده بر روی جنگنده های کشورمان را خدمتتان معرفی کنم ،این رادار بر روی جنگنده بمب افکن F4E-Phantom ایرانی نصب شده است که صرفا برای کنترل آتش این جنگنده میباشد سیستم استفاده در این جنگنده برای کشف یک سیستم منسوخ شده و قدیمی میباشد به نام ”لامپ خلا” میباشد،این رادار توسط شرکت وستینگهاوس برای جنگنده های فانتوم در سال ۱۹۵۰ توسعه داده شد ،البته شایعاتی در ایران میباشد بنا بر اینکه که بر روی رادار APQ-120 آنتن رادار KLJ-7 که بر روی جنگنده های JF-17 تاندر نصب شده است،رادار KLJ-7 یک رادار پالاس داپلر میباشد که توان برد این رادار ۱۲۰~۱۵۰ کیلومتر توصیف شده است،هرچند اگر این آنتن را روی جنگنده نصب کرده باشند باید سیستم های نرم افزاری و داخلی رادار هم باید ارتقا داشته باشند که خبری از آن در دسترس نیست.در نسخه اورجینال رادار APQ-120 برد این رادار برای کشف یک هدف بین 70-80 کیلومتر و برای درگیری با هدف بین 30-40 کیلومتر است. .

	نوع	بیشنه برد	برضد هدفی با سطح مقطعی  5M²	اسکن آزیموت (درجه)	تعداد اهداف قابل درگیری	وزن	ماژول فرستنده و گیرنده	قطر آنتن
AN/APG-77	ارایه فازی فعال	+400 کیلومتر	+350	۱۲۰درجه	8 تا10	نامعلوم	۱۵۰۰	900م.م
IRBIS-E	ارایه فازی غیرفعال	+350	+۳۵۰	۲۴۰درجه	8	نامعلوم	۱۵۰۰	۹۰۰م.م
Captor-E	ارایه فازی فعال	+330	۲۷۸~۳۰۸	۲۲۰درجه	6	نامعلوم	۱۵۰۰	۷۰۰م.م
Bars	ارایه فازی غیر فعال	400	۱۸۲	۱۴۰درجه	8	۶۵۰کیلوگرم	نامعلوم	۹۶۰م.م
APG-63V3	آرایه فازی فعال	290~330	۲۲۶~۱۸۶	۱۲۰درجه	8	۴۶۰کیلوگرم	۱۵۰۰	۹۵۰م.م
APG-80	ارایه فازی فعال	168~152	255~233	120درجه	8	نامعلوم	۱۰۰۰	نامعلوم
APG-81	ارایه فازی فعال	285	228~198	۱۲۰درجه	10	220کیلوگرم	۱۲۰۰	نامعلوم
RBE2AA	ارایه فازی فعال	۲۴۷~۲۷۸	۱۸۲~۱۵۴	140درجه	8	نامعلوم	1200	نامعلوم
Zhuk-AE	ارایه فازی فعال	250	+۲۵۰کیلومتر	۱۴۰درجه	6	400کیلوگرم	1064	۶۵۰م.م
APG-79	ارایه فازی فعال	229	۱۹۲-۲۲۸	۱۲۰درجه	6	۳۰۰کیلوگرم	1100	نامعلوم
AWG-9	پالسداپلر	220~310	213~۱۶۰ کیلومتر	نامعلوم	6	590کیلومتر	مکانیکی	نامعلوم
ZHUKM/ME	پالسداپلر	125	۱۲۵کیلومتر	۱۷۰درجه	6 تا8	۲۲۰کیلوگرم	مکانیکی	۶۶۴م.م
PS-05/A	پالاس داپلر	125	۷۰~۸۴		4	۱۲۵کیلوگرم	مکانیکی	۶۰۰م.م
APG-71	پالاس داپلر	370	213	120	6	540 کیلوگرم	مکانیکی	؟
APG-68	پالاس داپلر	296	105	120	4	164	مکانیکی	480*720 م م
Zaslon-N007	ارایه فازی غیر فعال	200	100	140	6	1500	1700	1200 م م
El/M-2032	پالس داپلر	150	100	120	4	100	مکانیکی