ساخت تانک PL-01 به سالهای بعد از پایان جنگ سرد بر میگردد. لهستان سازنده این تانک پیش از این در دوران جنگ سرد هزارن تی 55 و تی 72 را تحت امتیاز تولید کرده بود و البته تولید چندین نوع نفربر روسی را نیز در کارنامه خود داشت. این کشور بعد ها در دهه 1990 دست به ارتقاء تی 72 خود طی برنامه پی تی 91 زد و در نهایت نسخه بومی ان را تولید کرد
لهستان در دهه گذشته به دنبال ساخت یک تانک سبک برای پشتیبانی از نیروی های پیاده و درگیر رزهی بود. این تانک قرار نبود نقش یک ام بی تی را بازی کند بلکه هدف از ساخت ان پشتیبانی اتش نیروی زمینی و درگیری زرهی برای حمایت از نیروی زمینی بود
لهستان برای جبران زمان و هزینه طراحی این تانک دست به توسعه تانک جدید بر اساس شاسی نفربر سوئدی CV-90 اغاز کرد. سی وی 90 یک نفربر ساخت سوئد است که دارای یک برجک با توپ 40 م م بوفرز می باشد که مشتریان بسیار دارد و کارییی بسیار بالای در نبرد از خود نشان داده است و مدل های مختلف برای نقشهای مختل از ان ساخته شد و حتی در خود سوئد نسخه ای با توپ 105 و 120 م م در نقش تانک سبک پشتیبانی ساخته شد ولی لهستان به جای دریافت نسخه مشابه از سوئد به دنبال طرح خود بر اساس شاسی این نفربر رفت
پی ال 01 یک تانک پشتیبانی با وزن 35 تن که دارای سه خدمه است. از انجایی که این تانک دارای برجک بدون سرنشین است هر سه خدمه درون تانک بدنه قرار میگردند که شامل راننده توپ چی و فرمانده است. برای ورود به تانک یک دریچه در جلوی برجک سمت چپ وجود دارد که هر سه خدمه ار طریق ان وارد تانک می شوند
هر سه خدمه کنار هم قرار میگیرند و از چندین نمایشگر رنگی برای مشاهده سنسور های و سامانه های نشان گیری بهره میبرند . وجود خدمه درون بدنه باعث ایمنی بیشتر شده زیرا نتنها برجک کوچکتر شده بلکه احتمال هدف قرار گرفتن شاسی کمتر از برجک است
تانک دارای یک موتور دیزل 940 اسب بخاری با گیربوکس اتوماتیک است که با در نظر گرفتن وزن پایین تانک باعث رانش به وزن بالای 26 اسب بخار بر تن است که رقم بالای است. موتور در عقب قرار گرفته و خورشیدی نیز در عقب است و تانک دارای 7 چرخ جاده ای فولادی است . اگرچه شاسی مشابه نفربر سی وی 90 است ولی موتور قویتری روی این تانک نصب شده است. بیشترین سرعت جاده ای این تانک 70 کیلومتر بر ساعت است
بدنه دارای شکل خاصی است که بر خلاف گفته برخی از سایتها که این تانک رادار گریز است، در واقع برای پوشش حرارتی ساخته شده است. بدنه از مواد ترکیبی ساخته شد که هم حکم زره را دارد و هم برای جلوگیری از انتشار امواج فروسرخ در نظر کرفته شده است تا تانک توسط سامانه های دید حرارتی مانند سامانه های نشانگذار بالگرد ها و یا موشک های ضد تانک کشف نشده و یا بسیار دیر کشف شود. از این رو این تانک رادار گریز نیست و اصلا اصلیترین روش کشف تانک استفاده از سایت های اپتیکی و یا اپتیکی حرارتی است و نه رادار
زره از چند لایه کامپوزیت ساخته شده است و قابل جدا شدن است و میتوان به سرعت ان را در میدان نبرد تعویض کرد . این تانک ، تانک سبکی است و زره ان نیز قابل رقابت با زره تانک های ام بی تی نیست و تنها در برابر گلوله های 30 و یا 40 م م مقاومت دارد و در برابر خرج خود میتواند از روبرو راکتی چون ار پی جی را دفع کند . البته این میزان مقاومت از جلو است و در کنار بدنه تا گلوله 14.5 م م مقاومت داشته و میتواند انفجار یک بمب با ده کیلو تی ان تی را تحمل کند
تانک دارای یک سامانه نظارتی برای فرمانده روی برجک اصلی است . این سامانه سمت چپ برجک نصب شده و قابلیت چرخ 360 درجه دارد و دارای سامانه نسل سوم دید حرارتی است ومیتواند تا 7000 متری در شب دست به شناسایی بزند و از یک مسافت یاب لیزری مستقیم استفاده میکند. برای اتش توپچی دارای ک سامانه مستقل در جلوی برجک سمت راست است که ان نیز دارای سامانه دید شبانه نسل سوم و مسافت یاب لیزری و دید اپتیک است و میتواند در روز تا 2500 متر اتش موثر انجام دهد که تا 3000 متر نیز قابل افزایش است. فرمانده و توپچی هر کدام میتوانند هدایت برجک را در دست بگیرند از جزئیات سامانه اتش مانند رایانه اتش چیزی منتشر نشده است
تانک دارای هشدار دهنده لیزری در چهار سمت برجک در لبه حلالی شکل برجک است و از چهار رادار ارایه فازی در چهار سمت برجک است که در واقع جزئی از سامانه دفاع فعال ساخت لهستان است. این سامانه که با همکاری سوئد ساخته شده شامل دو پرتاب گر روی برجک در هر سمت برجک است که هر پرتابگر دارای چهار پرتابه است. وقتی موشک یا راکت و یا پرتاب های دیگر ضد زره شلیک به طرف تانک کشف می شود ، بسته به زاویه و سمت نزیدک شدن مهمات ضد تانک، پرتاب روی برجک دست به پرتاب یک بسته انفجاری به طرف مهمات دشمن میزند ، که بسته انفجاری در اسمان منفجر شده و باعث نابودی پرتابه ضد زره دشمن می شود که به طرف تانک می امد
تانک دارای یک توپ اصلی 120 م م ساخت لهستان است که توان شلیک مهمات 120 م استاندارد ناتو را دارد. این توپ روی تانک جدید لهستانیها یعنی پی تی 16 نیز نصب است. این توپ دارای بارگذاری خودکار زنجیره ای است که درون برجک قرار دارد. تانک 45 گلوله حمل میکند که 16 تای ان درون خشاب برای شلیک توپ است. باقی مهمات به شکل ذخیره از یک درب در عقب تانک وارد تانک می شود ولی برای بارگذاری دوباره باید خدمه از تانک پیاده شده و تانک را بارگذاری کنند
این توپ میتواند هر نوع مهماتی از جمله مهمات های ضد زره انرژی جنبشی با توان نفوذ در 730 م م زره را شلیک کند که در واقع همان مهمات المانی دی ام 33 است که روی لئوپارد های خریداری شده از المان نصب می شود از این رو این تانک توان کامل ضد زره را دارد و میتواند هر تانک اصلی میدان نبرد را شکار کند . همچنین این تانک می تواند موشک ضد زره هدایت شونده لوله پرتاب را نیز شلیک کند که البته مشخص نیست چه نوع موشکی … احتمالا منظور موشک هدایت لیزری لهد ساخت اسرائیل است. توپ تا منفی ده درجه به طرف پایین و تا 20 درجه به طرف بالا حرکت میکند و لوله دارای یک روکش حرارتی و همچنین زره است
در صورت سفارش خارجی میتوان یک توپ 105 م م نیز روی این تانک نصب کرد
به غیر از این تانک دارای یک مسلسل 7.62 م م هم راستا با توپ اصلی سمت چپ برجک است که دارای 750 گلوله است و از یک مسلسل 12.7 م م ریموت کنترل روی برجک استفاده میکند که توسط فرمانده از درون تانک هدایت می شود . این مسلسل با 400 گلوله توسط سایت پانورماتیک فرمانده هدایت شده و توان اتش در شب و روز را دارد. میتوان به جای مسلسل سنگین یک نارنجک انداز 40 م م با 96 گلوله نصب کرد..همچین این تانک در کنار برجک در دوطرف بخش عقبی دارای نارنجک انداز دود زا است که درون بدنه کار گذشته شده اگرچه مسلسل ریموت کنترل روی برجک نیز دارای شش نارنجک انداز دود زا است
پی ال 01قرار است جایگزین تانک های قدیمی بازمانده از دوران شوروی شد و تا سال های قبل سال 2020 وارد خدمت شود . اگرچه این تانک از نظر زره قابل قیاس با تانکهای ام بی تی نیست ولی دارای قدرت اتش و الکترونیک حتی بهتر از بسیاری از تانک های امروزه است و تنها تانکهای مدرنی چون لئوپارد 2 ای 7 و یا ارماتا از نظر الکترونیک قابل قیاس هستند(و یا برخی تانک های پیشرفته مشابه البته از نظر الکترونیکی)
پی ال01 در کنار پی تی 16و لئوپارد2 اینده زرهی لهستان را تشکیل میدهند
دیگر تانک های ساخت لهستان
مشخصات
وزن:35 تن با بسته های زرهی افزوده شده
طول:7 متر
خدمه:سه نفر
سلاح اصلی:120 و یا 105 م م بسته به سفارش
موتور: یک موتور دیزل 940 اسب بخاری
بیشترین سرعت:70 کیلومتر بر ساعت در جاده و 50 کیلومتر در خارج از جاده
برد:500 کیلومتر
ترجمه:عبدالحمید تارخ
منابع
http://www.military-today.com/tanks/pl_01.htm
https://pl.wikipedia.org/wiki/PL-01