خودروی سبک شناسایی AMX-10RC
یک مفهوم که از دهه1970 در ارتش های غربی بیشتر جا افتاد ، یک خودروی سبک شناسایی و زره کوب سبک برای عملیات ضد زره و پشتیبانی نیروی زمینی بود.این نقش را یک تانک سنگین میتوانست انجام دهد ولی تانکها سنگین ،حمل نقل انها سخت بود برای رفتن به مناطق دورافتاده فرستادن انها با هواپیمای عملا ممکن نبود و یا بسیار سخت بود و از همه مهمتر تحرک پایینی داشتند. برای کشوری مانند فرانسه که نیرو های زیادی در افریقا و دیگر کشورها دارد نیاز به چنین تانکی بسیار زیاد است زیرا این تانک ها را میتوان به سرعت حتی با هواپیمای ترابری در اندازه سی 130 و یا هواپیمای ترابری بزرگتر حمل کرد و به منطقه عملیاتی رساند
برای تحرک بیشتر نیاز به خودروی چرخدار بود
فرانسه چنین نیازی داشت و از سال 1977 در این کشور طرحی اینچنین شروع شد و خودروی جدید با نام AMX-10RCتوسعه یافت و در سال 1981 وارد خدمت شد
AMX-10RC یک تانک چرخدار با طول 6 متر و وزن17 تن در بیشترین حالت خود است که از چهار خدمه استفاده میکند. راننده در جلوی خودروقرار دارد و از طریق یک دریچه بالای سرش به بیرون دید دارد .دریچه بالای سر راننده رو به سمت راست باز می شود و دارای سه پیرسکوپ روی سر خود برای دید رو به بیرون است
فرمانده و توپچی در سمت راست برجک قرار می گیرند. تانک دارای یک سامانه اتش خودکار M401 COTAC ساخت فرانسه است که متشکل از رایانه اتش بالستیک و مسافت یاب لیزری سات . ای ام ایکس 10 اولین خودروی زرهی فرانسوی است که دارای یک رایانه کنترل اتش تمام خودکار است که بعد از کسب هدف توسط توپچی تمامی مراحل هدفگیری کاملا خودکار انجام می شود. توپچی برای کسب هدف دارای یک سایت SOPELEM M504 با توان درشت نمایی 10 ایکس است. یک سایت دیگر از نوع DIVTنیز برای رزم شبانه از نوع نسل دوم وجود دارد . این دو سایت در دو طرف توپ اصلی نصب شده است و توان اتش موثر تا برد 2000 متری در روز را و 1200 متری در شب را دارد . این سیستم شامل16 دوربین دید حرارتی است که تصاویر توسط رایانه ادغام می شوند و دارای برد کشف هدف تا 4000 متر است . تصویر این دو سامانه برای توپچی در یک نمایشگر رنگی پخش می شود. توپچی تنها کافی است هدف را برای رایانه مشخص کند و خود رایانه زاویه لوله برای اتش را محاسبه میکند
فرمانده نیز دارای یک نمایشگر رنگی چند منظوره است . این نمایشگر تصاویر سامانه نقشه خان ماهواره ای را به فرمانده نشان دهند و همچنین فرمانده میتواند تصاویر سامانه دید پانروماتیک خود از نوع M389 با قابلیت چرخش 360 درجه و دید حرارتی را روی نمایشگر ببیند . این سامانه تا هشت ایکس درشت نمایی دارد فرمانده نیز میتواند به شکل مستقل از توپ استفاده کند.همچنین فرمانده روی دریچه خود دارای شش پیرسکوپ ساده است
خودروی دارای شش چرخ جاده است که قدرت موتور به شش چرخ منتقل می شود محور جلو به فرمان متصل است. خودرو از یک موتور دیزل فرانسوی HS 115 با قدرت 260 اسب بخار است ولی دسته اخر تولید موتور دیزل 6F 11 SRX با قدرت 280 اسب بخار دریافت کردند. این موتور رانش به وزن 16 اسب بخار بر تن را فراهم میکند و خودرو را میتواند به سرعت 85 کیلومتر بر ساعت برساند
خودرو توان تغییر فاصله از سطح زمین را دارد و راننده میتواند بین 21 تا 60 سانتیمتر خودرو را از زمین دور و یا نزدیک کند که خود باعث توان مخفی شدن در پشت موانع کوتاه طبیعی و یا غیر طبیعی است و همچنین میتواند یک طرف تانک را پایین اورده و یا طرف دیگر را بالا بیاورد. خودرو دارای گیربوکس خودکار راست که چهار دنده رو به جلو و چهار دنده رو به عقب دارد و به عنوان یک خودروی ابی خاکی دارای یک جفت جت ابی در عقب خودرو است که توان حرکت روی اب با سرعت 7.2 کیلومتر بر ساعت را دارد
تانک دارای یک توپ 105 م م از نوع اف2 است این توپ در خود فرانسه توسعه یافته است و دارای یک فشار شکن بر سر لوله خود است. این توپ توان شلیک انواع مهمات های ضد زره انرژی جنبشی و یا خرج گود و یا انفجار قوی را دارد. برد موثر درگیر با مهمات انرژی جنبیش حدود 2500 و با مهمات خرج گود حدود 1700 متر است
لیست مهمات های قابل حمل
| نام | نوع | سرعت دهانه | قدرت نفوذ | برد |
| OFL 105 F3 | انرژی جنبیش | 1400 متر بر ثاینه | 300 م م در 1000 متر | 2500 متر |
| OCC 105 F3 | خرج گود | 1100 متر بر ثانیه | 350 م م | 2700 متر |
| OE 105 F3 | انفجار ترکش شونده | 800 متر بر ثانیه | ضد نفر و ساختمان | 2000متر |
تانک 38 گلوله برای توپ 105 م م حمل میکند که از بخش زیادی از ان درون بدنه قرار میگریند
همچنین یک مسلسل 7.62 م م هماهنگ با توپ اصلی با 4000 گلوله و معمولا یک مسلسل 12.7 م م روی برجک با 400 گلوله حمل می شود
تانک دارای زره الومینیومی جوش کاری شده در ناحیه برجک و بدنه است. میتواند از جلوی برجک و بدنه در برابر مهمات های کالیبر 20 و یا 30 م م مقاومت نفربرهای زرهی مقاومت کند ولی توان نصب توری ضد راکت برای مقابله با ارپی جی 7 نیز است این نفربر دارای چهار لوله نارنجک انداز دودزا در عقب برجک است
نسخه اصلی تولیدی AMX-10RC بود که در بالا به ان اشاره شد البته نسخه ای با نام AMX-10RCT-40 وجود دارد که یک توپ 40 م م خودکار نیز در کنار توپ اصلی دارد و دارای یک موشک ضد تانک در دو طرف برجک است ولی ارتش فرانسه در سال 2010 تصمیم به ارتقا 256 عراده ای ام ایکس10 خود گرفت که به ان AMX-10RCR را گرفت
AMX-10RCR: این نسخه دارای سامانه های الکترونیکی پیشرفته تر شامل سامانه هشدار دنده لیزری متصل به نارنجک انداز دود زا نصب شده در جلوی برجک، سامانه شناسایی دوست از دشمن،نصب زره کامپوزیت بیشتر به میزان 10م م که دو طرف برجک و بدنه را پوشانه است و در برابر راکت ار پی جی مقاومت بیشتری را ایجاد کرده است. همچنین برخی نمونه های ارتقا یافته مجهز به سامانه جمر فروسرخ برای فریب موشک های هدایت نیم خودکار مانند تاو شدند
غیر فرانسه ، مراکش به میزان 108 عراده و قطر به میزان 12 عراده در خدمت است
این تانک سبک ، سریع دارای دقت بالا و قدرت اتش بسیار خوب است و بدون شک در نقش پشتیبانی نیروی زمینی و نقش ضد زره می تواند نقش بسیار خوبی را بازی کند. به دلیل همین سرعت انتقال بالا و جابه جایی حتی با سی 130 باعث شده که به سرعت در چندین نبرد توسط فرانسه جای که لگرک و یا تانک ای ام ایکس 30 وجود نداشت به خدمت گرفته شود. این تانک در نبرد مالی ،جنگ اول خلیج فارس نبرد در افغانستان و بسنی حضور داشته است
در مجموع شرکت جیان 457 عراده از این تانک را تولید کرد که 337 عراده همچنان در خدمت فرانسه است
مشخصات
وزن:17 تن
طول:9.1 متر
بلندی:2.7 متر
سلاح:یک توپ105 م م با 38 گلوله، یک مسلسل 7.62 م م و یک مسلسل 12.7 م م
موتور: یک موتور دیزل 280 اسب بخاری
رانش به وزن:18.7 اسب بخار بر تن
سرعت:85 کیلومتر بر ساعت
برد:800 کیلومتر
ترجمه: عبدالحمید تارخ
منابع
https://fr.wikipedia.org/wiki/AMX-10_RC
http://www.tanks-encyclopedia.com/coldwar/France/AMX-10-RC-RCR.php
