موشک ضد کشتی AGM-158C LRASM

برنامه  که امروزه ان را با نام موشک ضد کشتی AGM-158C LRASM می شناسیم (مخفف Long Range Anti-Ship Missile)  به سال 2009  میلادی بر می گردد. در این سال نیروی دریایی امریکا خواهان دریافت یک موشک  ضد کشتی  برای جایگزینی  موشک ضد کشتی هارپون شد که از دوران جنگ سرد باقی مانده بود. موشک هارپون نخستین بار در سال 1977 وارد خدمت ارتش امریکا شد و تا کنون تنها موشک ضد کشتی امریکا بوده. امریکا با در نظر گرفتن اینکه برتری روی سطح دریا  نسبت به شوروی داشت  و  شناورهای  بزرگتر و پیشرفته تر نیز داشت  باعث شده بود که امریکا نیازی به  طراحی موشک دیگری نداشته باشد  و مسئله  بعد نیز این بود که بعد از فروپاشی شوروی امریگا عملا قدرت بزرگی    روبروی خود روی سطح دریا نمی دید .

ولی با رشد سریع توان دریایی چین و ساخت رزم ناو و ناوشکن های  سنگین توسط ارتش چین و تجهیز انها به موشک های ضد کشتی دوربرد و حتی مافوق صوت باعث شد تا ارتش  امریکا در سال 2014  به شدت در مورد کارایی کم موشک هارپون در قبال توان نیروی دریایی چین ابراز  نگرانی کند و به دنبال یک موشک جدید برود. از انجای که نیروی دریایی خواهان تحویل  سریع چنین موشکی بود از این رو خواهان ساخت موشک جدید بر اساس یکی از طراح های موجود بود(امروزه در حالی که روسها در حال تولید قایق های تندر رو موشک انداز  ویا ناوچه است و دیگر از تولید ناوشکن و رزم ناو خبری نیست و هرچه باقی  مانده نیز میراث شوروی است  چین در حال ساخت ناوشکن های سنگین  به تعداد زیاد است )

در سال 2012  لاکهید  طرحی را به نیروی دریایی پیشنهاد داد که بر اساس موشک دور برد ای جی ام 158 ساخت ریتون پایه گذاری  شده بود. این طرح در واقع همان ای جی ام 158  بود ولی نسخه  دوربرد ان. تا پیش از این خود کمپانی ریتون پیشنهاد داده بود که نسخه ضد کشتی ای جی ام 158 را توسعه دهد ولی نیروی دریایی برد بیشتر و قابلیت بیشتری می خواست  از این رو لاکهید با همکاری ریتون برنامه ارتقا این موشک را پیش گرفت.(برای اشنایی با ای حی ام 158 اینجا را کلیک کنید)

موشک  ای جی  ام 158 سی مشابه نسخه ای جی ام 158 تهاجمی است که همکنون نیز در خدمت است. این موشک از یک موتور توربوفن  بهره میبرد و با سرعت مادون صوت دارای برد 370کیلومتر ( در برخی منابع برد این موشک 550 کیلومتر اعلام شده)است .این موشک را بایدپیشرفته ترین موشک ضد کشتی جهان نیز داشت حتی بیشتر از موشکی چون یاخونت که تنها به واسطه سرعتش مشهور است

موشک LRASM  دارای ترکیب از سامانه های هدایت است که ان را تبدیل به یک موشک هوشمند کرده است که خود می تواند  هدف را کسب و با ان درگیر شود. ترکیبی از سامانه های هدایت  ماواره ای  و اینرسی، رادار فعالی، تصویر ساز حرارتی  رادار میل میلی موجی  . میتواند در شعاع  عمل این موشک با کمک ماهواره مختصات کلی هدف را به ان داد و ان را شلیک کرد. موشک  در ارتفاع بالا تا منطقه ای که گفته شده هدف در انجا است پیش می رود و بعد با رادار خود هدف کسب کرده ارتفاع  خود را کاهش میدهد و با رادار خاموش به ان نزدیک  می شود . در مرحله اخر تنها با کمک سنسور تصویر ساز حرارتی هدف را کسب  میکند تا نه جنگ الکتروینک به ان تاثیر بگذارد و نه هدف هشیار  شود.

یکی از امتیازات این موشک هوشمند  بودن ان است. رادار میلی موجی میتواند با اسکن هدف تشخیص دهد هدف  هدف نظامی است ویا غیر نظامی( با در نظر گرفتن وجود برجک توپ ویا لانچر های پرتاب روی  ناو) ، با یک بار اسکن  ، اسکن از کشتی دشمن را با اسکن های موجود در حافظه مطابقت  داده و درصورت شبیه بون این اسکن  به یک شناور های  رزمی به ان حمله میکند. از این رو میتوان ان را به دون اینکه مختصات هدف را به ان داد به طرف  منطقه هدف فرستاد تا خود دشمن را پیدا و به ان درگیر شود

 یکی دیگر از ویژگی های هوشمند  این سلاح  نحوه عملکرد موشک  در برخورد است. موشک  با اسکن طول هدف میتواند مشخص کند که بر اساس داده از قبل برنامه ریزی  شده به ساختمان ناو بخورد، به عرشه بخورد ویا به وسط ناو ویا اصلا به جلو و عقب ناو. همچنین میتواند کلاهک را برای انفجار در هر حالیت تنظیم کرد. این موشک  از این رو یک ربات  جنگی  است  و نمایند ای از سلاح های   که در اینده خواهد امد(اخرش میشیم  فیلم ترمیناتور)

لاکهید مدعی است  شکار این موشک  فوق العاده سخت است. زیرا اول به دلیل نوع  کسب و درگیری  با هدف ،  هدف را هشیار نمی کند  زیرا کاملا غیر فعال عملی میکند،  دوم چون مادون صوت اصلا حرارتی ایجاد نمی کند  که توسط سامانه های هشدار دهنده فروسرخ  کشف شود و از در  نهایت این موشک همانند  برادر بزرگترش  که اولین موشک   پنهانکار  جهان است، از فناوری پنهانکاری  بهره میبرد  و با سطح مقطعی 0.01 متر مربع کشف ان برای هر سامانه بسیار سخت است(البته این سطح مقطعی  اعلام شده برخی منابع برای ای جی ام 158  است).

موردی که می ماند کشف هدف است.  بدون شک کسب هدف در برد 500 کیلومتری بسیار سخت است از این رو میتوان هدف را با کمک اواکس ویا ماهواره ویا هدف منبع دیگری کشف کرد و با استفاده از خط ارتباط ماهواره ای لینک 16  موقعیت هدف را به موشک داد  و حتی در صورت تغییر اساسی موقعیت  هدف ، اطلاعات جدید را دوباره از طریق همین خط ارتباط داده به موشک منطقل کرد ولی چند مورد باقی میامد. اول این مسئله را نباید نادیده گرفت غیر چند کشور همچون امریکا و احتمالا فرانسه و انگلستان توان کسب هدف را در این برد و دادن اطلاعات لازم به پرتاب کننده و خود موشک را ندارند از این رو هر کشوری توان استفاده از این سلاح را ندارند دوم دادن اطلاعات به موشک و یا هواپیما از طریق خط ارتباط ماهواره ای لینک16 امکان پذیر است. لینک 16  یک پروتکل ارتباطی بین تمامی تجهیزات غربی است که به انها اجازه میدهد تا اطلاعات خود را به هر واحدی ارسال کننده حالا در هر جای دنیا باشند برای همین مثلا  یک پهپاد در خاورمیانه پرواز میکند ولی تصاویر ان در پنتاگون قابل دستراسی است. این خط ارتباط داده امن یک  خط ارتباطی برای دریافت ویا ارسال تصاویر رادار ، اپتیکی ویا دادها مختلف هر واحدی به واحد دیگر است مثلا دادهای یک اواکس به یک موشک در اسمان یا یک هواپیما به یک کشتی در دریا  و یا حتی یک پهپاد به یک واحد اتش توپخانه در زمین . لیک16 یک خط ارتباطی ماهواره امریکایی است اگرچه همانند جی پی اس توسط متحدین  و دوستان امریکا نیز استفاده می شود

این موشک را میتوان از تمامی جنگندها و بمب افکنهای نیروی هوایی پرتاب کرد ویا میتوان ان را از سیلوی عمود مارک 41 استاندارد نیروی دریایی که روی شناورهای این نیروی نصب است اتش کرد. موشک همکنون  تنها برای نقش ضد کشتی  توسعه یافته   و دارای برد 370کیلومتر است .  البته نیروی دریایی پیشنهاداتی دریافت کرد است که این موشک را با کلاهک 450 کیلوگرمی نیز در نقش تهاجم زمینی  در صورت نیاز استفاده کند ولی فعلا برنامه استفاده تنها در نقش ضد کشتی  است اگرچه داشتن سامانه های هدایت لازم برای هدایت بر ضد اهداف ثابت زمینی  را نیز دارد

اولین تست این موشک  در 27  اوت سال 2013 انجام شد که طی ان  موشک به صورت خودکار بعد از پرتاب از یک ب1 لنسر یک کشتی هدف را شناسایی کرد و به ان برخورد کرد البته موشک فاقد کلاهک جنگی بود.  در 12 نوامبر  سال 2013 تست دوم باز با پرتاب از ب1 لنسر انجام شد که موشک در اسمان  بعد از پرتاب مختصاد یک هدف جدید را دریافت  و به ان حمله کرد . در 4 فوریه سال 2015  ازمایش سوم باز با پرتاب از ب1 انجام شد که این بار موشک  در اسمان مجموع اطلاعات  را از چندین منبع اطلاعاتی مختلف دریافت  خود به صورت خودکار هدف را تشخیص و به ان حمله  . در همین سال مجموع هوشمند  جدید ساخت بی ای ایی سیستم روی این موشک نصب شد که موشک به صورت خودکار بسته به سامانه های دفاعی ناو نحوه حمله را مشخص میکرد و این روش نیز در سال 2015 رسما تست شد .همچنین این موشک بر روی اف18  سوار شده و در اینده روی اف35 نیز تست خواهد شد . تمامی شناورهای نیروی دریایی  امریکا با پرتابگر عمود (شامل همه شناورها می شود) این موشک را در اینده شلیک میکنند

این موشک در سال 2018 میلادی رسما تحویل نیروی دریایی و عملیاتی شد

مشخصات

سرعت:0.9 ماخ

برد 370 (برخی منابع 550)کیلومتر

کلاهک:450 کیلوگرم

موتور: توربوفن

سیستم هدایت: جی پی اس، اینرسی، رادار فعال، تصویر ساز حرارتی

ترجمه: عبدالحمید تارخ

منابع:

http://www.defenseindustrydaily.com/lrasm-missiles-reaching-for-a-long-reach-punch-06752/

http://www.globalsecurity.org/military/systems/munitions/lrasm.htm

http://www.lockheedmartin.com/us/products/LRASM.html