سلاح هواپرتاب AGM-154
مقاله مربوط به موشک کروز AGM-158 را اینجا بخوانید
AGM-154 JSOW
در سال 1986 نیروی دریایی امریکا خواهان یک سلاح هواپرتاب با توان انجام عملیات بر ضد اهداف ثابت بود که بتواند در هر شرایط جنگی وارد عمل شود و جایگزین موشک های چون ماوریک و اسکیپر شود. در سال 1992 ریتون پیروز این رقابت شد
سلاح جدید در سل 1994 تست شد و در سال 1997 رسما وارد خدمت شد و با کد AGM-154 و نام JSOW شناخته شد که مخفف کلمه Joint Standoff Weapon میباشد.
ای جی ام 154 برای نیروی دریایی طراحی شد ولی از انجایی که دهه 1990 نیروی هوایی نیز به دنبال سلاحی مشابه بود از این رو هر دو نیرو این سلاح را توسعه و به خدمت گرفتند. ای جی ام154 سلاحی است بدون پیشرانه و هوا سر که بر اساس نیروی پتانسیل اولیه در لحظه پرتاب و با کم دو بالچه جمع شونده در بالای سر خود روی امواج هوا سوار شده و به پیش می رود. به غیر از دو بالچه جمع شونده در انتهای بدنه دارای شش بالچه نیز است که به عنوان بالچه هدایتی به کار می رود
سلاح دارای سیستم هدایت اینرسی و جی پی اس است و در واقع سیستم اینرسی است که هدایت موشک را بر عهده دارد و سامانه ماهواره ای جی پی اس تنها خطی سیستم اینرسی را جبران میکند.از این رو این سلاح از نظر هدایت بسیار شبیه بمب های مشهور سری JDAM است
این سلاح در دهه 1990 برای مقابله با سامانه های پدافندی چون اس 300 و بعدها اس 400 توسعه یافت و هدف ان نابودی رادار و لانچر های پرتاب با کمک ریز مهمات است. میتوان موشک را از هر جنگنده ای شلیک کرد و دقت ان در صورت استفاده برای برخورد مستقیم به هدف حدود 3 متر است . برد این سلاح بستگی به سرعت و ارتفاع پرتاب ان دارد . در صورت پرتاب در ارتفاع بالای برد ان به 130 کیلومتر و در ارتفاع پایین به 22 کیلومتر می رسد
چندین نمونه از این سلاح توسعه یافته است
AGM-154A: اولین نسخه تولیدی که تا کنون حدود 4000 بار استفاده شده و دارای 145 ریز مهمات BLU-97B می باشد که بر ضد اهداف نرم مانند نفرات، خودرو ها ، رادار ها و هواپیما های پارک شده بسیار موثر می باشد . هر ریز مهمات دارای وزنی معادل 1.54 کیلوگرم است که حاوی 300 گرم مواد منفجره می باشد .این نسخه از قبل برنامه ریزی میشد که در چه مختصادی و در چه ارتفاع دست به پرتاب ریز مهمات های خود بزند
AGM-154A-1: نسخه برخورد مستقیم به هدف که هسته مرکزی ان خرج افنجاری BLU-111 است که در بدنه بمب مارک 82 نیز استفاده شده است. این نمونه دارای 83 کیلوگرم مواد منفجره است و بر ضد اهداف ثابت کاربرد دارد
AGM-154A BLOCK1: این نسخه در واقع یک نمونه با گیرنده جی پی اس و اینرسی ارتقاء یافته است و تلاش شده تا قیمت تولید نیز کاهش یابد
AGM-154B: این نسخه متشکل از شش ریز مهمات BLU-108 میباشد. این ریز مهمات یک ریز مهمات هدایت ضد زره است که بعد از پرتاب شدن شش مجفظه حاوی چهار ریز مهمات از پوشته اصلی، با باز کردن چتر در اسمان معلق ماند، چهار ریز مهمات خود را رها کرده و هر ریز مهمات دارای یک کاونده فروسرخ است که با جستجوی خودروی زرهی دشمن به ان حمله میکند . این ریز مهمات دارای 945 کیلوگرم مواد منفجره خرج گود است و از انجایی که از بالای زره پوش به ان برخورد میکند بسیار موثر است. این ریز مهمات در بمب خوشه ای سی بی یو -97 نیز استفاده شده است
AGM-154C: این نسخه دارای یک دوربین دید حرارتی در سر موشک است که میتواند تصویر هدف را با تصاویر از قبل تست ماهواره گرفته شده و به حافظه موشک داده شده قیاس کند و دست به حمله دقیقتر بزند. این نمونه دارای دقت کمتر از 1.5 متر است و از یک کلاهک دو مرحله ای نفوذ کننده برای نفوذ در اهداف سخت استفاده میکند
AGM-154C-1: این نسخه بلاک 3 نیز خوانده می شود دارای یک خط ارتباط داده لینک 16 است که میتوان به ان حتی مختصاد یک هدف جدید را اسمان به ان داده شود ویا اینکه تصاویر دوربین دید حرارتی را با ماهواره برای هر مرکزی ارسال کند . این نسخه همچنین دارای سامانه دید حرارتی پیشرفته تری است
AGM-154D: این نسخه که JOSW-ER نیز خوانده می شود نسخه دوربرتر ای جی ام154 ای است که دارای یک موتور توربوجت دبلیو جی 24 می باشد که باعث افزایش برد این سلاح بسته به ارتفاع پرتابی بین 130 تا 560 کیلومتر شده است . این نمونه دیگر یک سلاح راهبری است زیرا میتوان بدون ورود به حریم هوایی دشمن ان را شلیک کرد. همچنین نسخه ای با نام AGM-154E نیز وجود دارد که ان نیز نسخه موتور دار ای جی ام 154 سی است
این سلاح در جریان نبرد در افغانستان و عراق و همچنین در لیبی استفاده شد و به دلیل اینکه از همه جنگنده های ارتش امریکا پرتاب می شود اهمیت بسیار دارد و به غیر از امریکا در چندین کشور دیگر نیز خدمت میکند. این سلاح از اف18 کانادا، استرالیا و فنلاند و اف16 های امارلت، ترکیه،هلند،لهستان و یونان و از اف15 های عربستان و سنگاپور اتش می شود
