زیر دریایی کلاس غدیر

ایران پیش از انقلاب اسلامی به دنبال زیر  دریایی بود  و حتی ایران دست به سفارش زیر  دریایی 2700 تنی کلاس کوسه نیز زد. این  زیر دریایی دست دوم قرار بود تحویل ایران شود زیرا در واقع  هدف اشنایی نیروی دریایی ایران با زیر دریایی برای  سفارشات  اینده بود  ولی در نهایت  در پی انقلاب این زیر دریایی هرگز تحویل ایران نشد

بعد  از جنگ ایران با شوروی برای خرید سلاح وارد معامله  شد که بخشی از این معامله  خرید سه زیر دریایی کلاس  کیلو بود که با نام کلاس طارق  وارد خدمت شد. ایران طی دو سری کیلو را سفارش  داد یک بار در سال  1991 به میزان  دو فروند و مبلغ  750 میلیون دلار و یک بار دیگر 1993 که اخری در سال 1996 وارد خدمت نیروی دریایی شد

برای اشنایی با کلاس کیلو  اینجا را کلیک کنید

کیلو اولین تجربه استفاده از زیر دریایی بود و با وجود داشتن  فناوری قابل قبول  ولی به سرعت مشکلاتش نمایان شد. در مرحله  اول پشتیبانی فنی بد روسها هر از گاهی یکی یا دو فروند را زمینگیر میکرد  و از طرفی با در نظر گرفتن عمق اب های خلیج فارس  چنین   زیر دریایی بزرگی کمتر به کار می امد اگرچه شرایط بهتری برای عملیات در  دریایی عمان داشت. امروزه ایران هر سه کیلو را در خدمت دارد اگرچه بسیار از منابع  اگاه معتقدند دو فروند انها عملیاتی  و یکی به عنوان لوازم  یدکی استفاده می شود. کیلو همواره از پشتیبانی ضعیف روسها رنج می برد و حتی انها از تعمیر سنگین این زیر دریایی ها سرباز زده تا این کار  توسط ایرانی ها انجام شود

ایران در سال بعد از سال 2000  به دنبال یک زیر دریایی کوچک برای هماهنگی با  عملیات در  خلیج فارس  بود. در این میان تنها زیر دریایی قابل دسترسی زیر دریایی کلاس  یونو کره شمالی بود. ایران  طی بین سال های 2005  یا 2006 تعدادی (احتمالا دو تا چهار فروند) کلاس  یونو از کره  شمالی مستقیم  تحویل گرفت و با نام کلاس غدیر وارد خدمت کرد اگرچه این مسئله قابل تائید نیست ولی چیزی که مشخص  است ایران دست به انتقال  فناوری کلاس  یونو و ساخت ان در داخل زد. این کلاس  از نظر شکل   و بسیاری از  مشخصات  شبیه یونو است ولی ایران بهسازی های  در ان داده است(حتی از قرار نسخه های که مستقیم  خریداری  شد نیز بهسازی شده است  )

کلاس قدری یک midget است یا به عبارتی یک مینی زیر دریایی  یا زیر دریایی کوچک. Midget به زیر دریایی با وزن زیر 150 تن میگویند. غدیر  دارای وزن کامل 115 تن  در حالت استاندار و در حالت سنگین 150 تن است که دارای طول  29 متر و عرض  3 متر است و دارای  18 خدمه است اگرچه با 12 نفر هم میتواند ماموریت برود(در قیاس با کلاس کیلو که دارای وزن 3950 تن و طول 74 متر است)

زیر دریایی بسیار اندازه کوچکی دارد به شکلی که خدمه نمی توانند  کاملا صاف درون ان قرار بگیریند و برای سر خود را خم کنند . دارای  یک طبقه است  که زیر طبقه اصلی  بخش باطری ها  قرار دارد. . کلا زیر دریایی سه بخش است . جلو محلی برای قرار گیری  لوله های اژدر افکن ، بخش میانی زیر برجک  محل قرار گیری خدمه  و یا اتاق  فرمانده ای  و بخش عقبی موتور خانه

زیر دریایی  قسمت جلو دارای  دو لوله اژدر افکن 533 م م است . غدیر تنها دو اژدر حمل میکند  و چون کوچک است فاقد اتاق اژدر افکن است  و تنها برای ماموریت دو اژدر 533 م م حمل میکند. اژدر های این زیر دریایی از نوع  کره ای cht-02d و یا نسخه بومی ان با نام والفجر  است. این اژدر دارای  یک کلاهک 220 کیلوگرمی است و دارای  روش هدایت سوار است و بین 18 تا 20 کیلومتر برد دارد. این زیر دریایی روی کاغذ توان شلیک ازدر حوت را نیز دارد ولی مشخصا این زیر دریایی هرگز به شکل عملی طی هیچ رزمایشی این  اژدر را شلیک نکرده و اصلا مشخص نیست که این اژدر در ارتش عملیاتی است و یا خیر(این اژدر در یک رزمایش توسط قایق موشک انداز سپاه پاسداران شلیک شد)

زیر بخش  دو لوله اژدر افکن  یک سونار کوچک قرار دارد. جزئیات این سونار مشخص نیست و اینکه چقدر برد دارد مشخص نیست ولی با در نظر گرفت انداز و محل قرار گیری ان نباید برد زیادی داشته باشد و به هر حال برای  یک زیر دریایی کوچک طراحی شده است. از قرار یک سونار  کوچک دیگر نیز در جلوی سونار روی زیر دریایی ها  به یعنوان سونار  درگیر وجود دارد که ان نیز مشخصاتش مشخص نیست

درون برجک دو سامانه وجود دارد. یکی رادار جستجوی سطحی برای کشف اهدف روی اب  و احتمالا با برد کم برای کشف هواگردها در اسمان است. یک پیرسکوپ  و در واقع یک مجموع اپتیکی نیز وجود دارد که برای رصد  روی اب در حالی که زیر دریایی زیر اب  است به کار می رود. پشت برجک یک لوله هوا بلند وجود دارد که به شکل تاشو پشت زیر دریایی جمع می شود  . این لوله هوا به زیر دریایی کمک میکند بدون اینکه روی اب بیاد هوای لازم برای کار کرد موتور دیزل را فراهم کند

غدیر از یک موتور دیزل الکترونیک استفاده میکند . ماهیت موتور غدیر مشخص نیست ولی باید مشابه نسخه کره ای باشد . نسخه اصلی  یک موتور دیزل  المانی است  که به شکل یک موتور غیر نظامی  خریداری  شده است  و احتمالا نسخه ایرانی  نیز اینچنین است . موتور در  زیر اب  با به روش الکترونیکی  کار میکند و به گفته مقامات ایرانی  میتواند تا 11 ساعت زیر اب باقی بماد. خوب این زمان نسبت به زیر دریایی سنگین که دیزل  که بین 15 تا 21 روز است بسیار کم است ولی خوب با در نظر  گرفتن فضای کم برای باطری ها طبیعی نیز است .از قدرت موتور اطلاعی در دست نیست ولی دارای 5 تیغه در شفت(پروانه خود است) است . زیر دریایی دارای  یک فن کوچک روی بدنه در بخش عقب  برای افزایش چالاکی خود در  حرکت به سمت است

زیر دریایی توان عملیات با سرعت 20 کیلومتر  بر ساعت  زیر اب و 15 کیلومتر بر ساعت را روی اب دارد و برد ان 1010 کیلومتر  روی اب  و برد 150 تا 200 کیلومتر زیر اب است(البته برخی منابع  می گویند نسخه ایرانی  به دلیل باطری ها پیشرفته تر دارای  بردی حدود 300 کیلومتر در زیر اب هستند)

در ایران بر اساس تصویر کابین کوچک خدمه (انقدر کوچک که برخی خدمه صندلی ندارند روی زمین مینشینند ) دارای  نمایشگر های دیجیتال  شده است  در حالی که در  نسخه مدل کره ای  کاملا انلوگ است. از قرار نسخه ایرانی دارای رادار و اپتیک  بهتر است حتی مجموع اپتیکی ان شامل مسافت یاب لیزری و دید حرارتی نیز می شود و بر اساس تصاویر این مجموعه اپتیکی در نمایشگر رنگی به نمایش در می اید

در مجموع بین سالهای 2006 تا 2012 در مجموع 21 فروند از انها ساخته شده است که گفته شده یکی از   انها در یک عملیات کف نشینی  از دست رفته و خدمه ان نیز به شهادت رسده اند(بر اساس منابع غربی..این گفته قابل تائید سایت نیست) ولی در کل از قرار همکنون 20 فروند در خدمت است

شاید کلاس غدیر مسخره به نظر بیاید. بردش واقعا کم است اصلا به در عملیات شکاری دوربرد حتی در جنوبی دریایی عمان نمی خورد   زیرا در یک نبرد واقعی باید از زیر  اب حرکت کند  و با در نظر گرفتن برد ان عملا توان رزمی کمی  خواهد داشت زیرا روی اب کاملا بی دفاع است و زیر اب نیز بردش کم است

ولی

غدیر  به گفته خود مقامات ایرانی برای  عملیات در خلیج فارس  و سواحل مکران(شمال دریایی عمان) در نظر گرفته شده است در این محیط این زیر دریایی بدون شک از کیلو هم خطر ناک تر است زیرا بسیار کوچک  است در عمق کم خلیج فارس  میتوان دست به کف نشینی  بزند و درصورت نیاز با هدف درگیر شود.بدون شک در محیط های کوچکی و کم عمق تری مانند خلیج فارس  و یا در بخش  شمالی دریایی عمان غدیر  خطر جدی است زیرا بسیار کم سر صدا است و چند بار توانسته  از نزدیکی  از ناوهای امریکای تصویر برداری  کند(یک بار) اگرچه مشخصات نمی توان گفت که این ناوها  چقدر در وضعیت عملیاتی در یک ماموریت ضد زیر دریایی  بودند(که بدون شک در وضعیت کامل نبودند زیرا جنگی نبوده) ولی  این نشان دهنده کارایی این زیر دریایی است. دست کم با وجود مهمات کمش  این توان را دارد که در صورت نیاز اگر  بتواند بدون مشکل از پایگاه دریایی خود خارج شود(بستگی به این دارد چه کسی جنگ را اغاز کند) به هر دشمنی  در خلیج فارس بسیار خطر ناک باشد

ایران از قرار در فروردین سال 96 دست به شلیک یک موشک ضد کشتی از تویپ اژدر افکن این زیر دریایی کرده است که به گفته مقامات نظامی امریکایی شکست خورده است. در صورت توان شلیک این موشک از غدیر میتوان غدیر را به جای دو اژدر به دو موشک مجهز کرد و یا یک موشک و یک اژدر. احتمالا موشک مورد اشاره موشک ضد کشتی نور است

مشخصات

سئوالات و نظرات خود را می توانید  با مدیریت سایت با ایمیل jangaavaran@YAHOO.COM  در میان بگذارید

منابع

http://militaryedge.org/armaments/ghadir

http://www.globalsecurity.org/military/world/iran/ghadir.htm

http://www.nti.org/analysis/articles/iran-submarine-capabilities

ترجمه:عبدالحمید تارخ