توپ بدون لگد M-40 (تفنگ106 )

توپ بدون لگد M-40 (تفنگ106 )

در جریان جنگ کره نیاز به یک سلاح ضد تانک برای نیرو های پیاده  بسیار به چشم میخورد . اگرچه سوپر بازوکا در دست  سربازان امریکا خوش درخشید ولی برد موثر ان حدود صد متر بود در یک نبرد در دشت باز  شلیک به تانک و یا  حتی سنگر   مسلسل  ویا استحکامات  دشمن از فاصله صد متری ممکن نبود زیرا پیش از ان دشمن شکار میشد

راکت ها برد محدود  داشتند هنوز  در ان دوران  موشک ضد  تانک هدایت شونده وجود نداشتند  تنها سلاحی که برد مناسب  و دقت عالی داشت توپ بود. توپ دقت   ولی سنگین بود و نیروی پیاده  توان حمل ان را نداشتند .ولی  توپ های بدون عقب نشینی   بسیار سبک بودند و از زمان جنگ جهانی دوم حتی از روی شانه نیز شلیک می شدند .. توپ های چون ام 18 با با کالیبر  57 م م در دستراس بود که زمانی که بازوکا  100 متر برد موثر داشت 400 متر برد داشت. در جنگ کره نیاز به توان نفوذ و برد بیشتر باعث افزایش کالیبر شد. کالیبر  105 مورد نیاز بود ولی این کالیبر  برای توپ بسیار سنگین می شد  و قابل شلیک از روی شانه نبود ولی در عضو میشد  ان را روی یک چیپ ولیز سوار کرد

“توپ بدون لگد یا تفنگ بدون لگد سلاحی است که گاز حاصل از احتراق را در هنگام شلیک به سوی عقب رانده و در نتیجه لگد آن به طرز قابل ملاحظه‌ای کاهش یافته‌است. این مکانیسم باعث می‌شود تا سلاح قادر به شلیک گلوله‌های بسیار بزرگتری در مقایسه با توپ‌های دارای لگد هم‌اندازه خود باشد. “

ارتش امریکا پیش  از این نیز توپ ام20 را در خدمت داشت  که با کالیبر  75 م م و وزن کامل سیستم 52 کیلوگرم از روی سه پاییه شلیک می شد. سلاح جدید ام40 نام گرفت که دارای  کالیبر  105 م م بود. این توپ با نام تفنگ 106 م م نیز شناخته می شود .اینکه  دارای کالیبر  105 است ولی به ان 106 میگویند برای این است که در هنگام نام بردن از ان  با توپ105 م م مشهور تانک های غربی قاطی نشود

ام40 یک سلاج  بدون لگد  خان دار است که گلوله  از پشت درون جان لوله قرار میگیرد. توپ دارای یک لوله فولادی  با طول 343 سانتیمتر  است که دارای  36 خان با ارایش  چپ به راست است. وزن توپ با سامانه  نشان گیری 114 کیلوگرم است و با سه پاییه و متعلقات  کامل به 209 کیلوگرم می رسد.

توپ  دارای  سامانه نشان گیری  روی لوله توپ سمت چپ است . دو سیستم هدفگیری دارد یکی اتش بالستیک  زاویه دار و دیگری برای اجرای اتش  مستقیم. سیستم اتش  بالستیک  برای اتش  درجه بندی شده است ولی سیستم اتش مستقیم یک دوربین است که برای اتش تا 2400 متری درجه بندی شده و میتوان ان را تا سه برابر درشت نمایی کرد . همچنین میتوان روی دوربین دستگاه دید در شب نسل اول نیز نصب کرد  که برد اتش  در شب حدود 500 متر است.  لوله توپ را به بالا تا 65 درجه و رو به پایین تا 17 درجه تغییر  میکند  و روی  پایه خود توان چرخش 360 درجه را دارد .

توپ میتواند انواع مهمات های انفجار قوی ضد زره ، انفجار قوی  ترکش شونده ضد نفر ویا گلوله  انفجاری ضد نفر رسام را شلیک کند . کشورهای مختلف مهمات  های مختلفی برای ان توپ تولید کردند  ولی معمولا مهمات ضد تانک  خرج گود HEAT ان بسته به نوع مهمات از 300 تا 700 م م توان نفوذ دارد.  اسپانیا  و سوئد هر مهماتهای با توان نفوذ در 700 م م زره برای این توپ تولید کرده اند که پر توانترین مهمات های موجود برای این توپ  است . وزن اکثر مهمات های این توپ از هر مدل بین 18 تا 19 کیلوگرم است . برد اتش درجه بندی شده سایت 2400 متر است ولی برد واقعی اتش  1300 متر. میتوان گلوله را در حالت زاویه دار البته  تا 7700 متری نیز اتش  کرد اگر چه  شلیک اینچنین نیاز به اتش چندین بار برای غرق گیری دارد

گلوله از  عقب لوله درون لوله لود می شود و پشت سر ان یک درب قرار دارد که با یک اهرم  L شکل باز بسته می شود. بعد  از شلیک مانند تمامی توپ ها  درب با صورت خودکار باز و پوکه به بیرون پرتاب می شود . سرعت اتش  این توپ در بهترین حالت  11 گلوله به شکل پی در پی با سه نفر خدمه است و عمر لوله توپ 2500  گلوله است. البته کیفیت 2500 گلوله برای نسخه امریکایی است. به دلیل اتش  عقبه تا فاصله 40 متری منطقه خطر اعلام شد

توپ دارای یک لوله برای شلیک گلوله 12.7 م م  روی لوله اصلی است. این لوله خود یک سلاح  نیم خودکار  مسلح شونده با گاز باروت است که با خشاب 20 فشنگه  جدا تغذیه میشود.این سلاح نیم  خودکار برای دو کار ساخته شده است . یکی برای تعقیب حرکت مسیر گلوله رسام 12.7 م م برای هدایت اتش  توپ اصلی  و دیگر عنوان یک سلاح تک تیر اندازی  سنگین.

توپ را میتون با کمک سه پاییه از روی زمین  و یا  با نصب روی چیپ شلیک کرد . این توپ در ارتش امریکا روی چیپ ام 151 نصب شد ولی در ارتش های  مختلف چیپ های زیادی این سلاح را حمل کردند. همچنین  ترکیباتی  نیز بر روی خودروهای شاسی دار با این توپ در نقش خودروی ضد زره توسعه یافت  از جمله ان میتوان به  خودروی زرهی سبک تایپ 60 ژاپنی ها اشاره  کرد که شامل یک شاسی شنی دار کوتاه فاقد برجک با دو توپ 105 م م بود . این خودرو  8تن وزن داشت و درون خود  و در دهه 1960 و 1970 در ژاپن تولید شد .مهمات این سلاح درون  یک جعبه چوبی   حمل می شد  و در هر جعبه دو گلوله قرار دارد .

توپ ام 40 در کشورهای زیادی خدمت کرد. در خود امریکا در دهه 1970 با  موشک تاو جایگزین شد که سلاحی بسیار کوچکتر و با دقت بیشتراست  . بیش از 50 ارتش  جهان نیز این توپ را به خدمت گرفتند که اکثر انها نیز با تاو  ان را جایگزین کردند اگرچه کم و بیش همچنان در خدمت است

ام 40 در ایران

این توپ در دهه 1960 میلادی  از امریکا به ایران رسید و تا مدتها بهترین سلاح ضد زره نیروی زمینی  بود تا اینکه در دهه 1970 موشک تاو وارد خدمت شد ولی همچنان در خدمت باقی ماند و ایران نسخه  داخلی ان با نام تفنگ 106 م م را نیز تولید کرد.نسخه موجود در ایران دارای  مهماتی با توان نفوذ  در 500 م م زره است که برای مقابله با تانک های مدرن کافی نیست(حتی تی 72  هم حریف نیست)این توپ همچنان به صورت گسترده ای استفاده می شود  و در جنگ داخلی سوریه توسط نیروی های ایرانی ، سوری و حزب الله  و همچنین در عراق  استفاده گسترده دارد

مشخصات

ترجمه: عبدالحمید تارخ

منبع: http://www.globalsecurity.org/military/systems/ground/m40rclr.htm