جنگنده ها

جنگنده ساب 35 (جی35) دراگن

جنگنده ساب 35 (جی35) دراگن

جنگنده ساب 35 (جی35) دراگن

در اوائل دهه 1950 نیروی هوای سوئد  نیاز خود را به یک شکاری رهگیر با سرعت بیش  از 1.4  ماخ اعلام کرد که توان انجام عملیات از باند های کوتاه را داشته باشد و بتوان ان را در در مراکز دور افتاده نیز تعمیر و نگهداری کرد.

تیم طراحی ساب چندین طرح را مورد بررسی قرار داد ولی در نهایت طرح بال دلتا شکسته را برگزید زیرا با این بال رسیدن به سرعت بالاتر در یک پرواز مستقیم و همچنین افزایش سرعت اوجگیری اسانتر بود . در طرح پیشنهادی ساب یک بال دلتا با شکسته  در میانه شامل  بخش اول با زاویه 80 درجه و  و بخش دوم با زاویه 57 درجه پیشنهاد شده بود.

تا پیش از این کسی با بال دلتا شکسته پرواز نکرده  بود از این رو طرحی با نام ساب  210 توسعه یافت و در تونل باد مورد ازمایش قرار گرفت . در ازمایشان نسخه با دم و بدون دوم ازمایش شد  ولی در نهایت طرح نهایی  یک بال دلتا  شکسته  و بدون دوم بود.در 21 ژانویه سال 1952 ساب 210  با یک موتور انگلیسی ارمسترانگ پرواز کرد و نتیجه ازمایشات راضیت بخش بود اگرچه قدرت موتور اصلا کافی نبود. در طرح ورودی هوا در دماغه قرار داشت ولی در ازمایشت مشخص شد که طرح ورودی هوا ، هوای مورد نیاز موتور را تامین  نمیکند و از این رو بدنه دوباره طراحی شد و ورودی های هوا به دو طرف بدنه منتقل شد.

ساب210
ساب210

در اوت سال 1953 دولت سوئد ساخت سه پیش نمونه طرح جدید بر مبنای ساب 210 با نام  ساب 35 دراگن شناخته شد را صادر کرد که قرار بود از موتور  انگلیسی اوون 200 بهره ببرد. در اکتبر سال 1955 اولین پیش نمونه با موتور ار ام 5 ای پرواز کرد که در واقع نسخه سوئدی موتور انگلیسی اوون مارک21 بود مه در ولو ساخته شده بود و قبل روی ساب 32 لنسر نصب شده بود. ولی قدرت موتور کافی نبود و در پیش نمونه دوم  از نسخه دیگر از این موتور استفاده شد که دارای  پس سوز بود  و بر اساس اوون مارک 48 ساخته شده بود. پیش نمونه اول یک سال بعد در حادثه ای از دست  رفت . در سال 1956 نام عملیاتی جنگنده جی 35 ای (J-35A) مشخص شد و با در نظر گرفت اینکه ارتش خواهان افزایش سرعت به  1.8  ماخ بود موتور ولو ار ام 6 بی روی پیش نمونه چهارم  نصب شد که در واقع نسخه ای از اوون 48 ای انگلیسی  بود و توانست  طی ازایشات اولیه دراگن را به سرعت 1.8 ماخ نیز برساند. سرانجام  جی 35 ای در سال 1960 وارد خدمت شد.

دراگون اولین جنگنده جهان بود که دارای بال دلتای شکسته بود
دراگون اولین جنگنده جهان بود که دارای بال دلتای شکسته بود

J-35A

 این نسخه از دراگن اولین نسخه تولید بود که در سال 1960 وارد خدمت شد. در مرحله نخست دارای مشلاتی در زمینه هدایت و کنترل پذیر در ارتفاع پایین بود و حتی چند  دراگن از دست رفت ولی بعد مشکل با ارتقا سامانه هدایت جبران شد.همچنین به عنوان یک بال دلتا نیاز   باند زیادی  برای برخاستن بود که البته با نصب یک فلاپ بزرگ مشکل تا حدی برطرف شد و همچنین تمامی   بخش عقبی  بال متحرک بود. دو سامانه هیدرولیک  وظیفه هدایت هواپیما را بر عهده داشتند .

 هواپیما در جی 35 ای دارای موتور  ار ام 6بی با توان 10600 پاوند بدون پس سوز و 15000 پاوند با پس سوز بود که همان طور گفته شده نسخه بومی موتور انگلیسی اوون مارک 48 ای بود.بیشترین سرعت دستراسی در این مدل  1.8 ماخ  بود . خلبان در یک کابین  با کمی برامدگی قرار داشت و دارای یک درب تاشو از بالا بود و در کابین دارای یک نمایشگر گرد تک رنگ برای نمایش رادار بود  و از یک سایت هدفگیری الکترونیک بهره می برد

دارای سه ارابه فرود بود که همگی تک چرخ بودند و دو ارابه عقبی  در زیر بخش دلتا بال (بخش جلوی لتا) جمع می شودند. هواپیما دارای مخازن سوخت در درون بال و بدنه بود و بال دلتا اجازه حمل سوخت بالای در بال می داد. دارای 2240 لیتر سوخت داخلی بود و میتوانست   یک  مخزن سوخت خارجی را در زیر بدنه با 525 لیتر سوخت در این نسخه حمل کند.

جی 35 دارای دو توپ 30 م م ادن ساخت انگلستان است که در زیر  بدنه نصب شده است و هر توپ 90 گلوله حمل میکرد و  سرعت اتش هر توپ 1200 گلوله بر دقیقه بود و برد موثرش بر ضد اهداف زمینی  3 کیلومتر میباشد

 جی 35 ای در اصل دارای سه جایگاه خارجی است . یک جایگاه زیر هر بال و یکی در زیر بدنه . جایگاه زیر بدنه برای حمل  مخزن سوخت 525 لیتری است ولی و در جایگاه زیر بال میتوانست موشک هوا به هوای فروسرخ  ار بی 24  را حمل کند که در واقع  نسخه تولید داخل موشکAIM-9B سایندوندر بود.ولی در میانه دهه 1960 طی ارتقای میشد با برداشتن جایگاه مرکزی زیر بدنه دو جایگاه برای حمل دو موشک ار بی 24 را نصب کرد که تعداد موشک های قابل حمل را به چهار عدد افزایش میداد.

هواپیما دارای رادار پی اس -02 بود که در واقع یک رادار مسافت یاب بود و از سامانه اتش فرانسوی سیرنا اس 6 بهره می برد و دارای یک سامانه شناسایی دوست از دشمن  بود. داشتن رادار مسافت یاب برای هدفگیری  توپ به معنی این بود که جی 35 ای یک جنگنده  روز پرواز بود. در میانه دهه 1960 تعداد زیادی  این مدل مجهز به یک خلبان خودکار امریکایی(البته نسخه کپی سوئدی) و یک کاونده فروسرخ در دماغه شدند و همچنین توان حمل تا دو راکت انداز 19 لول 75 م م   ویا دو  لول  135 م م را رای  نقش هوا به زمین  را یافت. در مجموع 90 فروندJ-35A تولید شد

J-35A
J-35A

J-35B

نسخه بعدی تولید دراگن جی 35 بی بود که  اولین فروند در 29 نوامبر سال 1959 پرواز کرد. قرار بود جی 35 بی دارای موتور جدید ار ام-6 سی، رادار پی اس-03، و سامانه کنترل اتش جدید باشد ولی در نهایت تا زمانی که قرار شد جی 35 بی وارد خط تولید شود هیچ کدام در دستراس نبود  و از این رو با همان موتور و رادار J-35A تحویل داده شد ولی تفاوت های با نسخه قبلی داشت. جی 35 بی  دارای  سامانه اتش سوئدی اس 7 بود که در واقع جزئی از سامانه یک پارچه پدافندی STRIL 60 بود که به خلبان این اجازه را میداد تا با کمک رادار زمینی از  هر تهدید در تمامی جهات خود اگاه شود و بتواند بدون ارتباط کلامی دراگن را با کمک رادار زمین  با کمک تصاویر  ان  به طرف هدف هدایت کند. 73 فروند جی 35 بی تولید شد

J-35B
J-35B

SK-35C

نسخه اموزشی دو سرنشینه  که در 30 دسامبر سال 1959  اولین  پروازش را انجام داد. این نسخه  دارای  دو کابین پشت سر هم بود  و در کابین عقب که مربی قرار داشت یک پیرسکوپ در بالای سرش برای دید رو به جلو داشت. کابین دوم بخشی از مخازن سوخت را گرفته بود و در عوض با حذف توپ و مهمات ان  مخزن سوخت را جبران کرد ، این مدل همچنین فاقد رادار بود ولی توان حمل موشک  سایندوندر برای اموزش را داشت. 25 فروند از این مدل از تبدیل J35A به دست امد که همگی در میانه دهه 1960 به یک رادار ناوبری ساده تجهیز شدند

اس کا -35سی نسخه اموزشی دراگن
اس کا -35سی نسخه اموزشی دراگن

J-35D

همان طور که گفته شد موتور ار ام  6 بی قدرت لازم را برای دراگن را  فراهم نمی کرد و ساب به دنبال موتور بهبود یافته ار ام 6 سی بود که دارای بیشترین قدرت 12700 پاوند  بدون پس سوز و 17260 پاوند با پس سوز بود که 2200 پاوند رانش بیشتری را در حالت پس سور نسبت  به ار ام 6 بی فراهم میکرد.این موتور قرار بود روی جی 35 بی نصب شودولی توسعه ان به درازا کشید تا بر روی نسخه جدید جی 35 دی نصب شود

این نسخه  با موتور ار ام 6 سی اولین نسخه دراگن بود که میتوانست  به سرعت دو ماخ برسد تا پیش از این مدل دو نسخه ای و بی دارای بیشترین سرعت 1.8 ماخ بودند. با در نظر گرفتن  موتور جدید ورودی های هوا  دوباره طراحی شد و همچنین کمی بر ظرفیت سوخت داخلی افزوده یافت و میتوانست 2820 لیتر سوخت حمل کند که حدود 600 لیتر بیشتری از نسخه های قبلی بود  . این نسخه  همچنین دارای چهار مخزن سوخت خارجی بود و بدین صورت به غیر از دو جایگاه زیر بدنه  ، دو جایگاه زیر بال هم میتوانست مخازن   سوخت حمل کنند. همچنین ظرفیت مخازن سوخت خارجی در این مدل به 740 لیتر افزایش یافته بود

این نسخه مجهز به خلبان خودکار پیچیده تری بود و از رادار پی اس -03 بهره  می برد  که دارای  برد کشف 40 تا 50 کیلومتر بود و به دراگن توان پرواز در هر شرایط اب و هوایی را میداد و دارای سامانه اتش  7ایی بود . جی 35 دی اولین نسخه  دراگن با صندلی پرتاب شونده صفر صفر بود و دارای سایت اتش ارتقا یافته ای بود.

این نسخه  در سال 1960 وارد خدمت شد و تا سال 1963  در مجموع 92 فروند از انها ساخته شد  که البته دست کم تا یک سال اول به دلیل اماده نبودن رادار پی اس  03  بدون این رادار  خدمت کرد

کابین J-35J
کابین J-35F

S-35E

بر اساس بدنه و موتور جی 35 دی نسخه شناسایی  اس 35 ایی  تولید شد. این نسخه  دارای چهار  دوربین بود که شامل  یک دوربین رو به جلو در قسمت جلوی دماغه، یک دوربین برای تصویر بردار در زیر ، یک  دوربین در سمت چپ و یک دوربین در سمت راست دماغه. این نسخه  فاقد توپ و رادار بود و میشد  به راحتی دماغه را باز کرد و به دوربین ها دستراسی پیدا کرد . خلبان دارای یک پیرسکوپ  رو به پایین در درون کابین برای دیدن زیر پای خود بود و این نسخه توان حمل موشک سایندوندر  را نیز داشت.  60 فروند از این مدل ساخته شد

نسخه شناسایی دراگن. دوربینها در جلوی دماغه و کنار ان کاملا مشخص هستند
نسخه شناسایی دراگن. دوربینها در جلوی دماغه و کنار ان کاملا مشخص هستند

J-35F

این نسخه اخرین نمونه تولیدی بود که در سال 1965 وارد خدمت شد

این نسخه مشابه جی 35 دی  بود ولی موتورش 400 پاوند رانش بیشتری فراهم میکرد و از نظر الکترونیکی ارتقا بسیار یافته بود. از  سامانه اتش  اریکسون اس 37 بی و رادار پی اس -01 ای بهره میبرد  که به ان توان هدایت موشک رادار نیم فعال را می داد .در واقع جی 35 اف توان حمل  تا دو موشک ار بی 27  را داشت که در واقع همان موشک AIM-26 فالکن امریکایی بود. فالکن دارای انواع فروسرخ و رادار نیم فعال بود که  دراگون نسخه رادار نیم فعال با برد 10 کیلومتر را حمل میکرد. ترکیب شکاری این نسخه میتوانست دو سایندوندر و دو فالکن باشد . با وجود این فالکن عملکرد بدی داشت و برد نسخه رادار نیم فعال هم بسیار کم بود و معلوم نیست واقعا چقدر بر روی دراگن موثر بود.  در مجموع 230 فروند از این نسخه  تولید شد که پر تعداد ترین نسخه دراگن بود

در میانه دهه 1970  جی 35 اف  به کاونده فروسرخ ای ای ار 4 ساخت هیوز تولید درسوئد تجهیز شد که وظیفه کشف غیر فعال هدف را بر عهده داشت  (در زیر دماغه) . به این مدل نسخه جی 35 اف2 گفته شد

بیشترین سرعت این مدل به 2.2 ماخ می رسید و برد انتقالی ان با چهار مخزن سوخت خارجی 3200 کیلومتر و با چهار موشک سایندوندر عدد 1100 کیلومتر بود

جی 35 اف مسلح به دو موشک رادار نیم فعال فالکن و دو سایندوندر
جی 35 اف مسلح به دو موشک رادار نیم فعال فالکن و دو سایندوندر

J-35J

در سال 1985  ساب 67 فروند جی 35 اف2 را به J-35J ارتقا داد  که شامل  بهبود رادار، سامانه کاونده فروسرخ در دماغه و ارتقا سامانه الکترونیک کابین بود و به یک جایگاه جنگ افزاری بیشتر در زیر هر بال تجهیز شد تا مجموع جایگاه های خارجی به شش عدد افزایش یابد. این نسخه  تا سال 1999 در خدمت ارتش سوئد باقی ماند که در واقع اخرین نسخه  عملیاتی دراگن بود.دراگن در سوئد با ویگن جایگزین شد

اخرین نسخه عملیاتی J-35J که در تصویر دیده میشد در زیر دماغه مجهز به یک کاونده فروسرخ است. این کاونده بر روی برخی نسخه های اف و دی نیز نصب شد
اخرین نسخه عملیاتی J-35J که در تصویر دیده میشد در زیر دماغه مجهز به یک کاونده فروسرخ است. این کاونده بر روی برخی نسخه های اف و دی نیز نصب شد

دراگن در دیگر کشورها

دراگن تنها به برخی کشورهای اروپایی صادر شد. در سال 1960 ساب نسخه جی 35 اچ را به عنوان نسخه صادراتی برای جایگزینی شکاری انگلیسی ونپیر به سوئیس  پیشنهاد کرد  که بر اساس جی 35 دی ساخته شده بود. ولی در نهایت  نهایت سوئیس میراژ 3 فرانسوی را برگزید

ولی اولین مشتری خارجی دانمارک  بود. این کشور در سال 1968 خواهان دریافت نسخه  حمله به زمنی زمین  اساس جی 35 جی شد که نتیجه ان جی 35 ایکس بود.

دانمارک در مجموع 51 فروند دراگن را دریافت  کرد که شامل  نسخه رزمی تک سرنشینه که اف35 نامیده میشد،ار اف35 نسخه شناسایی و تی اف35 نسخه اموزشی دو سرنشنیه.

دانمارک تا سال 1971 در مجموع  20 فروند اف35(نسخه رزمی) را  که برای جایگزینی اف100 دی  دریافت شده . این نسخه  فاقد رادار بود و دارای هشت جایگاه جنگ افزاری  بود و دارای دو مخزن سوخت 1200 لیتری بزرگ در زیر بدنه بود . این نسخه  توان حمل تا هشت بمب  450 کیلوگرمی را داشت و میتوانست  برای دفاع از خود سایندوندر  حمل کند. اف35 در دهه 1970 مجهز به هشدار دهنده راداری ای ال ار 45  ساخت  امریکا شد و بعدها به ای ال ار 65 ارتقا یافت. در دهه 1980 ارتقائات بیشتری روی ان انجام شد که شامل  نصب اچ یو دی،سامانه  ناوبری دیجیتال ،مسافت یاب لیزری که  مشابه ان  بر روی هارییر جی ار1 انگلیسی نصب شده بود ، پرتاب کننده شراره و غلاف جنگ الکترونیکی ای ال کیو 162. نسخه رزمی دانمارکی پیشرفته ترین نسخه نسخه این جنگنده بود

نسخه شناسایی دانمارکی ار اف35 نامیده شد که جایگزین ار اف84 شد و 20 فروند ان به  خدمت گرفته شد و دارای توان تهاجمی نیز بود

اف35 ارتش دانمارک
اف35 ارتش دانمارک

فنلاند نیز در سال 1970 دست  به سفارش 12 فروند جی 35 ایکس اس زد  که مشابه اف35 جی بود. فنلاند در مجموع 50 فروند دراگن در انواع بی و جی و سی را به صورت نو و دست دوم از سوئد  دریافت کرد

اتریش اخرین مشتری دراگن ود که در دهه 1980 دست به دریافت 24 فروند جی 35 جی را به صورت دست دوم زد  که به دلیل محدودیت های که بر اتریش بعد از جنگ دوم جهانی به دلیل همراهی با المان وضع شده بود ،  دراگن های ان  فاقد توان حمل موشک سایندوندر بودند و تنها مسلح به توپ 30 م م بودند.در سال 1993 این محدودیت ها لغو شد و اتریش نیز توانست از دراگن های خود سایندوندر شلیک کند. اتریش در سال 2005  دراگن های خود را از خدمت خارج کرد که اخرین کشوری بود که دراگن را در خدمت داشت

دراگون هم نسل جنگنده های چون میراژ 3، اف5 و میگ21 بود. هیچ چیز از انها کم نداشت و دست کم چالاکتر از میگ21 و میراژ 3به دلیل بال دلتای شکسته اش در ارتفاع پایین بود(در ارتفاع پایین کارایی بهتری داشت) و بردش از همه انها دست کم در نسخه های اخر بیشتر بود

.در مجموع 644 فروند دراگن  بین سالهای 1955 تا 1974 ساخته شد. برخی از مشخصات ساب 35 دراگن (نسخه اف) عبارت است از طول و ارتفاع 15.35 و 3.89 متر ،وزن خالی 7865 کیلوگرمی ،بیشترین سرعت 2126 کیلومتر در ساعت (2.2  ماخ ) ،برد 3250 کیلومتربرد انتقالی  و سقف پرواز 20000 متر میباشد.این هواپیما از یک دستگاه موتور توربوجت ار ام 6 سی با توان 12787 پاند رانش خشک و17630 پاند با پس سوز بود. تسلیحات ساب 35 دراگن  عبارت است یک توپ 30 میلیمتری با  100 گلوله ،چهار جایگاه در زری بال و با توان حمل 2900 کیلوگرم تسلیحات شامل تا چهار موشک هوا به هوای  سایندوندر و یا فالکن ،12 راکت 135 میلیمتری،.توان حمل تا 12 بمب 225 کیلوگرمی و یا چهار بمب 500 کیلویی.

 گرداوری:عبدالحمید تارخ

 2586503 (1)

 0267123

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن